an, vspomniv,  kak sovsem nedavno
ukladyval mal'chika spat'.
     Arilan bez lishnih slov  voshel v krug,  opustilsya ryadom  s  Richendoj  na
koleni, pomog  ej  podnyat'sya na nogi.  Dunkan vyvel ee  iz kruga; ona lomala
ruki, ryzhe-zolotistye volosy rassypalis' po  plecham, zakryvali lico.  Morgan
napravilsya k nej,  no Arilan pokachal  golovoj, znakom davaya Dunkanu  ponyat',
chtoby tot uvel ee podal'she ot kruga.
     - Ostav'te ee,  Alarik, - tiho skazal  on.  -  Dunkan sejchas  spravitsya
luchshe  tebya. I  neobhodimo  kak mozhno  skoree  zakryt' Hod, poka  Vencit  ne
vospol'zovalsya im snova. Mne ne sledovalo ostavlyat' ego otkrytym.
     - Mozhem my pomoch' vam?  - sprosil  Kelson, udivlenno glyadya na  to,  kak
episkop prisel, zakryv lico rukami.
     - Net, vashi sily ponadobyatsya dlya Derri. Otojdite nazad, ya nachinayu.
     Oni   otoshli.   Arilan   podnyal   glaza,  gluboko  vzdohnul,   kak   by
sosredotochivayas', potom, skloniv golovu,  kosnulsya rukami zemli. Vokrug  ego
golovy  poyavilos'  siyanie,  pul'siruyushchee  v  takt  ego  serdcebieniyu.  Potom
vspyhnul yarkij  svet,  i vse  ischezlo,  a episkop v iznemozhenii opustilsya na
chetveren'ki, no kogda Morgan hotel pomoch' emu, on pokachal golovoj:
     - Ostav'te menya. Zajmites' Derri. Hod zakryt, ya sejchas podojdu k vam.
     Pod  vzglyadami  Kelsona  i  sidevshih  na korolevskoj krovati  Richendy i
Dunkana Morgan, vzdohnuv, podoshel k derzhashchim Derri soldatam. Derri posmotrel
na  Morgana; vokrug nego opyat' vozniklo svechenie, kogda  lord Derini podoshel
poblizhe. Morgan  neskol'ko mgnovenij smotrel  na Derri, potom, ne govorya  ni
slova, opustilsya na koleni i stal snimat' perchatki.
     -  CHto vy videli?  -  obratilsya  on k  odnomu  iz  strazhnikov, kazhetsya,
vladevshemu soboj luchshe  drugih. - Nam skazali, chto Derri prines syuda spyashchego
mal'chika i chto ledi Richenda poshla s nim po dobroj vole.
     -  Vot  kak  vse  bylo,  vasha  svetlost'. Oni probyli zdes'  vsego odnu
minutku  - a  ya stoyal na strazhe  i  vdrug slyshu,  ledi  krichit:  "Derri".  YA
zaglyanul i vizhu, chto oni boryutsya, von tam,  gde byl episkop. I potom  chto-to
proizoshlo s mal'chikom. On lezhal  tam, gde episkop sejchas  sidit, i potom tak
vot chudno zasvetilsya, i eshche bylo vidno dvuh chelovek.
     Kelson, podoshedshij  poblizhe, chtoby slyshat' ego  rasskaz, stal na koleni
ryadom s Morganom i vnimatel'no posmotrel strazhniku v lico.
     - Odin iz chasovyh skazal, chto eti dva cheloveka byli Vencit Torentskij i
graf Marlijskij. Ty mozhesh' eto podtverdit'?
     -  Nu,  ya  ne  znayu  Vencita,  gosudar'.  No  vtoroj  mog  byt'  grafom
Marlijskim. YA i videl-to ego nedolgo...
     - CHto sluchilos' potom? - neterpelivo sprosil Morgan.
     - Nu, lord Derri ottashchil  ledi ot  kruga, prezhde  chem  my  podospeli na
pomoshch', i mal'chik vmeste s etimi dvumya ischez. YA tol'ko ne mogu ponyat' kuda.
     - Mozhesh' dazhe ne pytat'sya, - prosheptal  Morgan. On  zatknul perchatki za
poyas i posmotrel na b'yushchegosya v rukah soldat Derri. - On vse vremya tak?
     - Da, milord. On rvalsya tuda,  v krug, krichal,  chto, mol, ne zakryvajte
ego, chto emu tozhe nado projti. Prishlos' zatknut' emu rot, ne to my sami sebya
ne slyshali.
     - Ponimayu, - skazal Morgan.
     On osmotrel Derri s golovy do nog i opustil glaza.
     -  Horosho,  vyn'te  klyap,  razvyazhite  ego i derzhite  krepko. |to  budet
nelegko.
     - S  nim  chto-to  ne  tak?  -  prosheptal  Kelson, kogda  strazhnik  stal
vypolnyat' prikaz. - Morgan, vy uvereny, chto ego mozhno razvyazat'? To,  chto on
sdelal...
     - No nuzhno zhe ponyat', chto s  nim, - vozrazil Morgan. - Vidimo, etogo on
i boyalsya  togda, dnem, kogda on vpervye prishel v sebya. YA dolzhen byl togda zhe
zanyat'sya im.
     Morgan  snova  posmotrel na Derri.  YUnosha  sodrognulsya i zakryl  glaza,
kogda Morgan  kosnulsya ego lba. Uzhe  cherez  neskol'ko mgnovenij Derri  opyat'
vzglyanul na Morgana, no teper' v  ego vzglyade ne bylo bezumiya.  On  smushchenno
posmotrel na soldat, kotorye  derzhali ego, i  perevel glaza, polnye ispuga i
boli, na svoego gercoga. CHego-chego, a etogo Morgan ne ozhidal.
     - CHto... CHto ya nadelal, Morgan? - slabym golosom sprosil yunosha.
     - Ty ne pomnish'?
     Derri morgnul i pokachal golovoj.
     - CHto-to... strashnoe? Navredil komu-to?
     Morgan  prikusil  gubu, sderzhivaya gnev  i dumaya  o zhenshchine,  porazhennoj
gorem, chto sidela v drugom konce palatki.
     - Da, Derri. Ty pomog Vencitu  i Brenu  Korisu pohitit' rebenka. Eshche ty
oglushil Varina i chasovogo. Ty dejstvitel'no nichego ne pomnish'?
     Derri pokachal golovoj, ego glaza smotreli  na Morgana s takoj  pechal'yu,
chto tot opustil glaza, ne v silah perenosit' etogo vzglyada.  On nezhno tronul
ladon'yu predplech'e  Derri, no stoilo ego ruke kosnut'sya Derri, kak tot, ves'
izognuvshis', vyrvalsya iz ruk strazhnikov i shvatil Morgana za gorlo.
     - Derzhite ego! - zakrichal Kelson, hvataya Derri za nogi.
     Vse prodolzhalos' sekundy  tri; Derri otorvali ot  Morgana, i  teper' on
lezhal, rasprostertyj na polu; strazhniki sideli na ego  rukah i nogah, odnako
on prodolzhal soprotivlyat'sya i krichat':
     - Net! O Bozhe moj, net! Morgan, ya  ne mogu! Ubej menya! Pozhalujsta, ubej
menya, poka ya...
     Morgan naotmash' udaril Derri po shcheke, i  tot zatih. Tyazhelo dysha, Alarik
snova polozhil ego  golovu  sebe  na  koleni, dav strazhnikam  znak, chtoby oni
derzhali  ego pokrepche. Kelson  vypryamilsya i s trevogoj posmotrel na Morgana,
dvizheniem ruki otpuskaya soldat, sbezhavshihsya v palatku na krik.
     - Bozhe moj, chto sluchilos'? S vami vse v poryadke? - sprosil on. -  On zhe
hotel ubit' vas.
     Morgan kivnul i poter sheyu, na kotoroj uzhe stali poyavlyat'sya sinyaki.
     - Znayu.  Edinstvennoe, chto  ya  mogu  predpolozhit',  -  eto  chto  Vencit
polnost'yu ovladel  ego volej,  vsemi urovnyami ego soznaniya. Vot  pochemu ya ne
raspoznal etogo dnem.  YA snyal vneshnie chary, no  byl eshche  odin  sloj.  Sejchas
neobhodimo razrushit' eto koldovstvo. Libo vse poluchitsya, libo my pri popytke
sdelat' eto ub'em Derri. -  On vzdohnul i zastavil sebya uspokoit'sya. - Kogda
on opyat' pridet  v sebya, mozhete vy byt' ryadom so mnoj, chtoby zaglyanut' v ego
soznanie i posmotret', chto eto s nim tvoritsya?
     Kelson kivnul, i Morgan obratilsya k strazhnikam:
     - A  vy,  rebyata, derzhite ego, derzhite vse vremya,  chert vas  poderi.  YA
nichego  ne  smogu  podelat',  esli on  nachnet opyat' bit'sya kak pripadochnyj i
popytaetsya prikonchit' menya.
     Soldaty pokorno  kivnuli i navalilis' na Derri, uslyshav ego  ston. Poka
on, odnako, ne  prishel v sebya  okonchatel'no,  Morgan ostorozhno nachal szhimat'
rukami ego golovu, zaglyadyvaya emu v glaza.
     - Slushaj menya, Derri, - skazal on, opuskaya ruki na golovu yunoshi.
     Telo Derri  sotryasala  sil'naya  drozh'; Morgan  s trudom  uderzhival  ego
golovu dazhe  s pomoshch'yu strazhnikov. Nahmurivshis', on eshche  krepche szhal  ruki i
napryag volyu.
     - Vse v poryadke, Derri. S toboj vse  v poryadke. Teper' rasslab'sya i daj
mne vojti v tvoe soznanie, kak delal prezhde. YA razrushu chary Vencita.
     Derri vnov' zadrozhal. Kogda Morgan sosredotochilsya, ego telo skorchilos',
no cherez nekotoroe vremya rasslabilos', i Derri zatih. Morgan, ustalo opustiv
golovu, tozhe, po-vidimomu, prihodil v sebya.
     - Vse  horosho, Kelson, - skazal nakonec Alarik. - Sejchas delajte to zhe,
chto  ya. A  vy,  rebyata,  ne otpuskajte  ego,  poka  ya ne velyu.  On mozhet eshche
chto-nibud' vykinut'.
     Morgan sklonil  golovu,  zakryl glaza, i Kelson, polozhiv  ruku  emu  na
plecho, sdelal to  zhe  samoe.  CHerez mgnovenie v palatke  byli  slyshny tol'ko
vshlipyvaniya ledi Richendy, kotoraya rydala na pleche u Dunkana.
     Vse  vnimanie  Dunkana  bylo  pogloshcheno  tem, chto  proishodit  s Derri.
Arilan, ostavshijsya pochti bez sil posle togo, kak zakryl Hod, tozhe napravilsya
k Morganu i Kelsonu, kogda nemnozhko prishel v sebya. Uvidev, chto Derri zatih k
Arilan uzhe sposoben pomoch'  Alariku, Dunkan podumal, chto  sejchas samoe vremya
vyvesti Richendu iz ocepeneniya i porassprosit', chto zhe tut proizoshlo.
     - Miledi? - myagko skazal on.
     Richenda  proglotila  slezy i, podnyav golovu,  vyterla platkom  glaza  i
potupilas'.
     - YA sdelala uzhasnuyu veshch', otec moj, - prosheptala ona, ne glyadya na nego.
- Stol' uzhasnuyu, chto dazhe ne mogu prosit' u vas proshcheniya... No  ya by sdelala
eto snova, esli by mogla.
     Dunkan, pripominaya vse,  chto slyshal  o proisshedshem, pytalsya ponyat', chto
zhe ona imeet v vidu. Ee slova tak porazili ego, chto on dazhe zabyl na vremya o
tom, chto ne mozhet ispolnyat' obyazannosti svyashchennika.
     - O  chem vy, miledi?  - sprosil on.  -  YA ne ponimayu, za chto  vy mozhete
vinit' sebya? Razve ne Derri obmanom zamanil vas syuda?
     Richenda pokachala golovoj.
     - Vy ne ponimaete. - Ona pomolchala. - Moj... moj muzh byl v  etom kruge,
i eto on unes moego syna. A ya... ya pytalas' ubit' ego.
     -  Ubit'  ego?  -  povtoril  Dunkan, ne  predstavlyaya, kak stol' hrupkoe
sozdanie mozhet ubit' sil'nogo muzhchinu.
     - Da, i u menya,  navernoe, poluchilos' by, esli by tam ne bylo Vencita i
esli by Derri ne pomeshal mne. Vy zhe Derini, otec moj. Vy  znaete, chto ya imeyu
v vidu.
     - YA znayu... - Dunkan vnezapno ponyal ee slova i na mgnovenie poteryal dar
rechi. - Miledi, - prosheptal on, privlekaya ee blizhe k stene palatki, podal'she
ot postoronnih ushej, - vy chto, Derini?
     Ona kivnula, tak i ne podymaya glaz.
     - A Bren znaet?
     - Teper' znaet, - prosheptala  ona i reshilas' posmotret' emu v lico. - I
ya... ah, otec  moj,  chto pol'zy? YA ne mogu  lgat' vam. U menya byla  eshche odna
prichina,  chtoby  zhelat' ego smerti. O  Bozhe,  pomogi mne! Otec moj, ya  lyublyu
drugogo cheloveka.  YA lyublyu  vashego druga Alarika, i on lyubit menya. YA poka ne
izmenila brachnomu obetu. No esli Alarik ub'et  zavtra  Brena, a  takoe mozhet
byt', zakon... Prostite menya, otec moj. YA ne mogu dazhe dumat' o Brene. No on
ved' izmennik. O, kak mne byt'?
     Ona  opyat'  gor'ko  razrydalas', i  Dunkan,  ne znaya, kak  eshche  uteshit'
Richendu, stal legko poglazhivat' ee po golove.
     V drugom konce  komnaty Morgan s Kelsonom vse eshche stoyali na kolenyah nad
beschuvstvennym Derri; Arilan tozhe stoyal ryadom i besstrastno smotrel na nego.
I on, Dunkan, nichem ne mozhet pomoch' im, poka ne izop'et do dna svoyu chashu.
     Skloniv golovu, on zadumalsya, pytayas' razobrat'sya v svoih chuvstvah.
     Richenda i  Alarik.  Teper' vse  stalo  ponyatno. On byl slepcom, raz  ne
uvidel  etogo  ran'she.  Znaya shchepetil'nost' Alarika, Dunkan  byl uveren,  chto
mezhdu  nimi eshche nichego ne proizoshlo. Da i Richenda sama skazala, chto  ona eshche
ne narushila supruzheskuyu klyatvu.
     No  Dunkan  ponimal,  chto  dolzhny  chuvstvovat' sejchas  eti dvoe,  kakie
mucheniya oni  ispytyvayut,  ozhidaya  zavtrashnego  dnya. Kazalos'  strannym,  chto
Alarik ne podelilsya vsem etim s nim. Vprochem,  u nih i vremeni-to ne bylo  v
poslednie   dni.  Krome   togo,  dostatochno  horosho   znaya   kuzena,  Dunkan
predpolozhil, chto Morgan  styditsya svoego chuvstva  i ne mog  priznat'sya  emu,
svyashchenniku, chto vospylal lyubov'yu k chuzhoj zhene.
     Vprochem, ob etom Alarik Morgan ne stal by govorit' ni s kem.
     Vot i Richenda obratilas'  k nemu, kak k svyashchenniku. A imeet li on pravo
ostavat'sya im? Ved'  ona govorila s nim i kak  s Derini  tozhe! Kto  zhe on, v
konce koncov?
     Horosho, on  prezhde vsego Derini,  ibo takim  rodilsya i prozhil  tridcat'
let. To, chto on skryval eto, nevazhno. On Derini.
     No kak byt' s ego sanom? On uzhe neskol'ko mesyacev otstranen ot sluzheniya
-  i  uzhe  narushil  zapret na sluzhenie posle smerti  svoego brata v  Kul'de.
Odnako otluchenie, nalozhennoe na nego, snyato; dopustim, ego nikogda i ne bylo
-  v  glazah  episkopov,  po krajnej  mere.  No  ostaetsya li on svyashchennikom?
Vozmozhno li  emu  sovmestit'  v sebe  eti protivopolozhnosti vopreki  drevnim
zapretam? Mozhet li on i dal'she byt' odnovremenno svyashchennikom i Derini?
     On posmotrel na Arilana... i zadumalsya vnov'. S pervoj sluzhby u nego ne
bylo  somnenij  v  tom,  chto eto  -  ego  prizvanie,  chto  on budet  horoshim
svyashchennikom.  No kak  sovmestit' eti dve krajnosti? Vot dlya Arilana, pohozhe,
etogo voprosa slovno i ne sushchestvuet. Hotya on i skryval svoyu prirodu stol'ko
let, chto zh, ono i ponyatno - byt' svyashchennikom-Derini sovsem ne bezopasno.
     Dunkan  vspomnil, kak  Arilan govoril, chto  oni  s nim  -  edinstvennye
svyashchenniki-Derini  so vremen  mezhducarstviya. Bol'she togo, on  ne somnevalsya,
chto  Arilan verit  v svoe prizvanie,  osoznaet  sebya vernym  slugoj Gospoda.
Dunkan oshchutil  nekuyu osobuyu svyatost', ishodyashchuyu ot etogo cheloveka,  s pervoj
ih vstrechi shest' let nazad. Ne somnevalsya Dunkan  i v tom, chto treby Arilana
imeyut zakonnuyu silu, chto  ego  san  dejstvitelen.  No  pochemu  zhe  togda  on
somnevaetsya v svoem  prave byt' svyashchennikom?  Pochemu by i  emu ne ostavat'sya
svyashchennikom-Derini?
     On  vnov'  posmotrel na Richendu. Ona  uzhe ovladela  svoimi chuvstvami i,
sobirayas' chto-to skazat', podnyala na nego svoi prekrasnye golubye glaza.
     - So mnoj  vse v poryadke, otec moj. YA znayu, chto ne mogu rasschityvat' na
proshchenie, no vy  menya  vyslushali, i mne stalo legche. Esli  by eshche vy prinyali
moyu ispoved'...
     Dunkan opustil glaza.
     - Vy zabyli, miledi, chto ya ne mogu ispolnyat' obyazannosti svyashchennika.
     -  Moj  dyadya  Kardiel' skazal, chto eto  posle sobytij v Dhasse  -  vashe
lichnoe  delo.  Oni  s Arilanom  ne  vidyat  osnovanij dlya  togo, chtoby vam ne
prodolzhat' sluzhenie cerkvi.
     Dunkan  podnyal brov' - a ved' verno. Arilan, nesomnenno,  imel v  vidu,
chto otmena otlucheniya predusmatrivaet i vosstanovlenie  v pravah  svyashchennika.
Konechno, Dunkanu  hotelos' by, chtoby  eto sdelal  sam Karrigan, otstranivshij
ego  ot cerkovnoj  sluzhby.  No  sejchas Karrigan  lishen vsyakoj vlasti,  pochti
izgnan, i vyhodit,  teper' vse zavisit lish' ot nego  samogo.  On  ponyal, chto
vpervye v zhizni volen prinyat' reshenie.
     - A to, chto ya Derini, razve ne imeet  dlya  vas znacheniya? - sprosil  on,
eshche raz zhelaya ubedit'sya v pravil'nosti svoih vyvodov.
     Ona udivlenno posmotrela na nego.
     - Dlya menya eto kak raz ochen' vazhno, otec moj. Komu, kak  ne vam, ponyat'
menya. YA ved' tozhe  Derini. No vy  sprashivaete  tak, kak budto  byt' Derini -
uzhasnoe zlo. Razve vy ne mozhete ostavat'sya svyashchennikom, buduchi Derini?
     - Konechno, mogu.
     - I vy, ya dumayu,  budete takim  zhe  horoshim svyashchennikom,  kakim byli do
togo, kak stalo izvestno, chto vy - Derini?
     On pomolchal.
     - Da.
     Richenda pechal'no ulybnulas' i opustilas' na koleni.
     - Tak  primite moyu ispoved', otec moj. Moya dusha prosit etogo,  ya umolyayu
vas vypolnit'  vash  dolg svyashchennika.  Vy slishkom  dolgo uklonyalis'  ot svoih
obyazannostej.
     - No...
     - Vy vosstanovleny  v  svoem sane, tak reshili vysshie sluzhiteli  cerkvi.
Pochemu zhe vy protivites'? Razve ne v etom smysl vashej zhizni?
     Dunkan svetlo  ulybnulsya  i sklonil golovu, a  Richenda perekrestilas' i
slozhila ruki  v molitvennom zheste.  Vnezapno on otchetlivo  ponyal, chto delaet
to,  chto dolzhen  delat',  i nikogda  uzhe v etom ne  usomnitsya.  So spokojnoj
uverennost'yu on prislushalsya k shepotu Richendy, nachavshej svoyu ispoved'.

     Morgan podnyal  golovu i vzdohnul,  dav strazhnikam znak otpustit' Derri.
YUnosha sejchas spokojno lezhal pered nim,  glaza byli zakryty, on dejstvitel'no
spal,  spal estestvennym snom. Kogda soldaty otoshli,  Morgan snova prisel na
kortochki, derzha v ladoni malen'koe chernoe kol'co. I on, i Kelson, i Arilan -
vse  troe  staralis'  ne  smotret' na pravuyu ruku  Derri, na  ego  holodnyj,
pobelevshij srednij  palec, s kotorogo snyali eto kol'co. CHary byli razrusheny,
no lish' oni troe znali,  kakoj cenoj dostalas' eta pobeda. Morgan shiroko i s
udovol'stviem  zevnul. On  ustalo posmotrel na  svoih sobrat'ev:  delo  bylo
sdelano.
     - Teper' s nim vse v poryadke. Derri snova svoboden.
     Kelson vzglyanul na kol'co, lezhashchee na ladoni Morgana, i vzdrognul.
     - No cherez chto on proshel! Vy zashchitili menya ot bol'shej chasti etogo, no i
to, chto ya videl... Bozhe, kak emu teper' zhit'?
     - On i ne budet zhit' s etim. - Morgan pokachal golovoj. - YA vzyal na sebya
smelost' i ochistil  ego razum  ot  vsego  sluchivshegosya  v |sgair Du. Koe-chto
ostanetsya v  ego  pamyati navsegda,  no  hudshee on zabudet.  Spustya neskol'ko
nedel' vse eto stanet lish' smutnym vospominaniem. I on eshche budet  nedovolen,
chto  propustit volneniya  zavtrashnego  dnya.  Horosho by emu  pospat' neskol'ko
dnej.
     - Svoi volneniya ya by emu ustupil, - skvoz' zuby prosheptal Kelson
     Morgan, hmyknuv, vstal na nogi.
     - Nichego,  eto ya  tak,  - usmehnulsya  Kelson.  - Ne  pora li  nam  vsem
otdohnut'? Miledi?
     On podal ruku Richende, okonchivshej uzhe svoyu ispoved', i ledi pochtitel'no
poklonilas'.
     - Miledi, ya  iskrenne sochuvstvuyu vam. Bud'te uvereny, ya sdelayu vse, chto
v moih silah, chtoby vy zavtra uvideli svoego syna.
     - Blagodaryu vas, gosudar'.
     - Idemte zhe, druz'ya moi, - myagko skazal Arilan. - Skoro rassvet.

        GLAVA XXVI

     <b>"Se tot, kto sidit nad krugom zemnym"<sup>[25]</sup>.</b>
     Den' byl holodnyj ne po sezonu. V utrennie chasy na trave lezhali tyazhelye
kapli rosy, tyazhelym byl i vlazhnyj vozduh. Voshodyashchee solnce okrasilo nebo na
vostoke, za vysokimi gornymi vershinami Kardosy, v malinovyj i zolotoj cveta,
no serye nizkie tuchi zatyagivali gorizont. V lagere  Kelsona soldaty smotreli
na  grozovoe  nebo i  opaslivo krestilis' -  takoj strannyj rassvet ne sulit
nichego dobrogo. V yasnyj solnechnyj den' legche vstrechat' lyubye nevzgody.
     Kelson hmurilsya, nadevaya poverh tuniki zolotuyu cep'.
     - |to  smeshno, Alarik.  Vy govorite, chto  my ne  dolzhny brat'  nikakogo
oruzhiya. No ved' kogda ya borolsya s Karissoj, takogo usloviya ne bylo.
     Arilan pokachal golovoj i slegka  ulybnulsya, glyadya na Morgana i Dunkana.
Oni  byli sejchas odni  v  palatke,  chtoby  bez  postoronnih  podgotovit'sya k
predstoyashchemu poedinku. Kardiel'  uzhe otsluzhil  dlya  nih  messu v prisutstvii
Nigelya, Varina i neskol'kih osobo priblizhennyh sovetnikov korolya.
     No sejchas oni  ostalis' odni, eto bylo im neobhodimo, i kazhdyj ponimal,
chto  drugogo sluchaya  ne predstavitsya. Vzdohnuv,  Arilan popravil  zavyazki na
episkopskom plashche i, podojdya k Kelsonu, polozhil emu ruku na plecho.
     - YA ponimayu, dlya vas vse eto stranno, Kelson. No  vspomnite -  vy togda
ne nahodilis'  pod  pokrovitel'stvom i nablyudeniem Soveta.  Krome  togo, dlya
gruppovyh  poedinkov   pravila  strozhe  -  zdes'   bol'she  vozmozhnostej  dlya
kakogo-nibud' verolomstva.
     -  Da uzh bez verolomstva ne obojdetsya, - vzdohnul Morgan,  nakidyvaya na
plechi  chernyj  plashch. - Posle togo, chto Vencit sdelal  s Derri, ya ne udivlyus'
nichemu.
     - Zlo budet nakazano, - tverdo skazal  Arilan. -  Pojdemte, eskort zhdet
nas.
     Nigel' i generaly zhdali vseh chetveryh  vozle korolevskogo shatra. Kelson
vyshel iz palatki  poslednim, i pri ego poyavlenii vse opustilis' na  koleni i
sklonili v poklone golovy. Kelson byl tronut. Snyav krasnuyu kozhanuyu perchatku,
on poprivetstvoval priblizhennyh  vzmahom ruki i, kratko kivnuv, dal  im znak
vstat'.
     - Blagodaryu vas, milordy, - uchtivo skazal on. -  YA ne  znayu, uvizhu li ya
vas  vnov'. Esli  my pobedim, ugrozy  s vostoka bol'she ne budet.  Mogushchestvo
Vencita budet  sokrusheno  naveki. Esli my poterpim  porazhenie... - On surovo
szhal  guby. - Esli  my proigraem, vas povedut za soboj drugie, i im pridetsya
nelegko.  My  soglasilis'  na  etot  poedinok  potomu,  chto nastoyashchaya  bitva
obeskrovit obe armii; ni Vencit, ni ya ne hotim pravit' mertvym korolevstvom,
poteryavshim  luchshih svoih  synov  - cvet rycarstva. YA  sdelayu vse, chto v moih
silah, chtoby pobedit', a bol'she ne mogu obeshchat' vam nichego. Molites' za nas!
     Zakonchiv govorit', on  opustil  glaza, no Morgan naklonilsya i prosheptal
emu chto-to na uho. Kelson, vyslushav, kivnul.
     - YA  zabyl  o poslednem svoem dolge, milordy. Prezhde chem ujti, ya dolzhen
nazvat' svoego preemnika. Znajte, chto moj dyadya, princ Nigel', nasleduet tron
Gvinedda, esli my ne vernemsya. Zatem tron  perejdet k ego synov'yam i dalee k
ih detyam. Esli my... - On pomolchal i prodolzhil: - Esli ya ne vernus', sluzhite
emu tak zhe verno i chtite  tak zhe, kak  menya i moego otca. On  budet  slavnym
korolem.
     Nastupila tishina. Nigel' podoshel k Kelsonu i upal pered nim na koleni.
     -  Ty  nash korol', Kelson. Tak  bylo, tak budet. Hrani  Gospod'  korolya
Kelsona!
     - Hrani Gospod' korolya Kelsona! - otozvalis' voiny.
     Kelson posmotrel  na svoego  dyadyu, na  predannye  lica  sobravshihsya  i,
kivnuv,  vskochil  v   sedlo.  CHernyj  kon'  zafyrkal,  zaigral,  neterpelivo
perebiraya nogami, kogda Kelson tronul krasnye kozhanye povod'ya.
     Nigel' medlenno povel ih cherez lager',  k granice boevogo  raspolozheniya
armii, gde zhdala  nagotove gruppa vsadnikov. Zdes' byl molodoj princ Konal s
korolevskim gvineddskim shtandartom, Gamil'ton iz Korvina,  episkop Vol'fram,
general  Glodrut i eshche dyuzhina chelovek. Zdes'  zhe ryadom s Kardielem stoyala so
sklonennoj golovoj ledi Richenda, zakutannaya v goluboj plashch. Ona ne vzglyanula
ni na Morgana,  ni na korolya, proehavshih mimo, posmotrela tol'ko na Dunkana.
Morgan pochemu-to znal, chto ona zdes' budet. On zastavil sebya ne dumat' o nej
i polnost'yu predalsya myslyam o poedinke.

     So  storony vrazheskih  pozicij v  polumile otsyuda  tozhe vyehala  gruppa
voinov, osveshchennyh redkimi  solnechnymi luchami.  Morgan posmotrel na Kelsona,
na  Dunkana, kotoryj, kazalos', obrel dushevnyj mir  za  poslednij  den',  na
Arilana, spokojnogo i  nevozmutimogo v svoem fioletovom episkopskom odeyanii.
Potom  on  kraem glaza  ulovil, chto  Kelson medlenno poehal vpered,  i  tozhe
dvinulsya s mesta. Sprava ot nego byl Dunkan, sleva - Kelson, levee Kelsona -
Arilan.  Za  nimi  na  pochtitel'nom  rasstoyanii  ehali  Nigel'  i  drugie  s
korolevskim gvineddskim znamenem. Vperedi byli vragi i ih eskort.
     Kogda mezhdu nimi ostavalos'  dvesti yardov, oni natyanuli povod'ya. Kelson
sekund  desyat'  nepodvizhno,  kak  statuya, sidel na  kone,  glyadya  na chetyreh
vrazhdebnyh vsadnikov. Potom on  i tri  ego sputnika speshilis', otdav povod'ya
kavaleram, kotorye otveli konej nazad. Teper'  chetvero stoyali v odinochestve,
kutayas'   ot   utrennego   holoda  v   svoi  tyazhelye  plashchi.  Veter  shevelil
issinya-chernye volosy Kelsona, prikrytye zolotym vencom.
     - Gde zhe Sovet? - prosheptal Morgan, na hodu oborachivayas' k Arilanu, oni
uzhe dvinulis' navstrechu vragam.
     Arilan slegka ulybnulsya.
     - Oni  v  puti.  Oni  nashli  teh, kem  ih  sobiralis' podmenit'.  Sud'i
poyavyatsya vot-vot, tol'ko ne te, kotoryh zhdet Vencit.
     Kelson nahmurilsya.
     - Nadeyus', eto  pomozhet. Vozmozhno, ya ne  dolzhen govorit' eto  vam, vsem
vam... No mne nemnogo strashno.
     - Vsem nam strashno, moj princ, - myagko prosheptal Arilan. -  I  ostaetsya
tol'ko delat'  to, chto  v nashih silah, i doverit'sya Vole Bozh'ej. Gospod'  ne
ostavit nas, esli my boremsya za blagoe delo i nasha vera sil'na.
     - Vashi slova da Bogu v ushi, episkop, - prosheptal Kelson.
     CHetyre vraga stoyali uzhe v  pyatidesyati yardah ot nih, i  Kelson  videl ih
lica.
     Vencit byl  surov  i  vyglyadel segodnya  pochti kak  voin.  On  byl  odet
skromnee obychnogo, v prostoj lilovoj tunike so svoim gerbom - begushchim olenem
- na grudi; ego korona byla nemnogim bogache prostogo venca Kelsona.
     Lionel',   stoyavshij   sleva  ot   nego,  byl   odet,  kak   obychno,   v
cherno-serebryanye  odezhdy; segodnya  pri nem  ne bylo ego  blestyashchego kinzhala.
Bren  stoyal sprava ot Vencita, on byl bleden, i etu blednost' usilivali  eshche
golubye tona odezhdy. Ridon, stoyavshij  po  pravuyu ruku ot nego, byl v prostoj
tunike  i  temno-sinem plashche; ego temnye  volosy byli perehvacheny serebryanym
obruchem.  On  i  Vencit posmatrivali na holmy na severe,  ozhidaya  chego-to, i
Kelson ponyal, chto oni zhdut poyavleniya Soveta. Emu podumalos', ne  zapodozrili
li oni chego-nibud'?
     Dolgo zhdat'  ne prishlos'.  Prezhde chem  vse vosem' okazalis' v  tridcati
shagah drug ot druga, na severe poyavilos'  oblako pyli  i  vskore  pokazalis'
chetyre bogato odetyh vsadnika. Ih  prekrasnye  belye koni  vyglyadeli  ves'ma
tainstvenno, kazalos', oni  letyat nad  zemlej. Kogda  vsadniki priblizilis',
vse vosem'  bojcov  zamerli,  uvidev na nih belye  s zolotom  odezhdy drevnih
lordov Derini. Kelson zametil, kak Vencit chto-to shepnul Ridonu; lico Vencita
poserelo, no Ridon nichem ne vykazal svoih chuvstv.
     CHetvero novopribyvshih speshilis': slepoj Barret, doktor  Laran i molodoj
Tircel' de Klaron, kotoryj pomog spustit'sya na zemlyu ledi Viv'en. Belye koni
stoyali nepodvizhno, kak statui; ih naezdniki torzhestvenno vstali  pered nimi,
opraviv  odezhdy. Nepodvizhnye glaza  slepogo Barreta skol'zili  po  vos'merym
bojcam, poka oni, vse chetvero, priblizhalis' k nim.
     - Kto zval Sovet Kambera na eto pole chesti?
     Vencit,  s  dikoj  nenavist'yu  vzglyanuv  na  Kelsona,  vyshel  vpered  i
opustilsya  na   odno  koleno.  On  vladel   svoim  golosom,  odnako   v  nem
chuvstvovalos' napryazhenie:
     - Dostochtimyj  chlen  Soveta,  ya,  Vencit  Torentskij, korol'  Torenta i
chistokrovnyj  Derini,   proshu   avgustejshego   pokrovitel'stva  i  suda  dlya
koldovskoj dueli  s  etim  chelovekom, - on  ukazal  na  Kelsona, prichem  ego
ukazatel'nyj  palec pronzil vozduh, kak pika.  -  YA  proshu pokrovitel'stva i
zashchity  dlya menya i moih sobrat'ev -  gercoga  Lionelya,  -  tot opustilsya  na
koleni,  - grafa Marlijskogo i lorda Ridona, vladetelya  Vostochnoj Marki, kto
nekogda byl v vashem Sovete.
     Kogda  nazvali  ih  imena,  Bren i  Ridon  preklonili koleni, i  Vencit
prodolzhal:
     - My prosim, daby bitva nasha byla smertel'noj, chetvero protiv chetveryh,
i chtoby ona ne konchilas', poka vse protivniki s odnoj storony ne umrut. Semu
zalogom nashi sily i nashi zhizni.
     Barret perevel nevidyashchie glaza s Vencita na Kelsona.
     - Blagovolish' li ty prinyat' sii usloviya?
     Kelson; nervno sglotnuv, preklonil koleni pered lordami Derini.
     -  Milord,  ya, Kelson  Haldejn,  korol'  Gvinedda,  knyaz'  Meara,  lord
Purpurnoj  Marki,  priznannyj  tvoim blagorassuzhdeniem  chistokrovnym Derini,
nyne  podtverzhdayu,   chto  prinimayu   vyzov  Vencita  Torentskogo;  daby   ne
prolivalas'  bolee  krov'   mezhdu   nami  na  pole  brani.   YA  takzhe  proshu
pokrovitel'stva i zashchity dlya sebya, milorda gercoga Alarika Morgana, episkopa
Arilana i monsen'ora Dunkana Mak-Lajna.  - Vse troe opustilis' na koleni.  -
My  soglasny  na  smertel'nuyu bitvu  s  chetyr'mya, preklonivshimi pered  toboj
koleni, i  chtoby  ona ne konchilas' do  smerti kazhdogo  odnoj iz storon. Semu
zalogom nashi sily i nashi zhizni.
     Barret kivnul  i, stuknuv svoim  posohom  iz  chernogo dereva po  zemle,
proiznes:
     - Byt' po semu. Odnako kakovy budut  vygody dlya pobeditelya? Soglasny li
vozhdi obeih armij priznat' rezul'taty poedinka?
     - Da,  milord, - skazal Kelson, operediv Vencita. - Moi lyudi znayut, chto
my otdaem svoi zhizni  radi ih spaseniya, i moi preemniki v sluchae moej gibeli
dadut klyatvu vernosti korolyu Torenta, daby byl mir mezhdu nashimi narodami. My
polagaem eto uslovie priemlemym. Soglasen li korol' Torenta?
     Vencit posmotrel na svoih sobrat'ev, potom na Barreta.
     - My soglasny  na  eti usloviya, milord. Esli my poterpim porazhenie, moi
nasledniki prisyagnut korolyu Gvinedda kak ego vassaly.
     Barret kivnul.
     - Kto tvoi nasledniki, Vencit Torentskij?
     Vencit posmotrel na Lionelya.
     - Princ Alroj Torentskij,  starshij syn moej sestry Morag i moego rodicha
Lionelya. Posle Alroya - ego brat'ya Liam i Ronal'.
     - A princ Alroj gotov li prinesti klyatvu vernosti Kelsonu Gvineddskomu,
esli vy i ego otec pogibnete segodnya?
     Vencit kivnul, szhav guby.
     - Da.
     Barret obernulsya k Kelsonu.
     -  A  vy,  Kelson  Gvineddskij? Gotov li vash  preemnik  prinesti klyatvu
vernosti Vencitu Torentskomu, esli vy pogibnete nynche?
     Kelson kivnul.
     -  Moj  preemnik - brat  moego otca, princ Nigel', a zatem ego synov'ya,
Konal, Rori i Pejn. Princ Nigel' vypolnit svoj dolg, esli ya umru.
     - Otlichno, - skazal Barret. - Udovletvoreny li usloviyami obe storony?
     - Ne  sovsem,  -  vdrug skazal Kelson. -  Est' eshche odno obstoyatel'stvo,
milord.
     Glaza Vencita  rasshirilis', i on  gotov byl  podskochit' k Kelsonu, szhav
kulaki, no Barret ostanovil ego dvizheniem svoego posoha.
     - Govorite, Kelson Gvineddskij, - skazal Barret.
     - Proshloj  noch'yu Vencit Torentskij i Bren Koris pronikli v moj lager' i
pohitili  rebenka.  Esli  ya oderzhu  pobedu,  ya  trebuyu,  chtoby  rebenok  byl
vozvrashchen mne, daby ya vernul ego materi.
     - Net!  -  zakrichal Bren,  vskakivaya na nogi.  -  Brendan moj  syn!  On
prinadlezhit mne! Ej on ne dostanetsya!
     - Uspokojtes', Bren Koris! - vpervye zagovorila  Viv'en. -  Esli Kelson
pobedit, kakoe eto imeet dlya vas znachenie? Vy-to umrete.
     -  Ona govorit delo,  Bren,  -  skazal  Vencit,  prezhde chem  Bren  smog
vozrazit'. -  S drugoj  storony,  esli ya oderzhu pobedu, mat' mal'chika dolzhna
vernut'sya  k  muzhu, nahodyashchemusya zdes', -  Vencit ukazal  na  Brena. -  Esli
Kelson soglasen na eto, soglasen i ya. YA takzhe obeshchayu vernut' vseh ostavshihsya
plennikov, esli eto sdelaet usloviya bolee priemlemymi.
     - Kelson? - sprosil Barret.
     Kelson posle nekotoryh kolebanij vygovoril:
     - Da, ya soglasen. Bol'she uslovij u menya net.
     - A vy, Vencit?
     - Bol'she nikakih uslovij net.
     - Togda mozhete nachinat'.
     SHursha shelkom i barhatom, vse vosem' vstali s kolen.
     -  Mozhete  chertit' ogranichitel'nyj  krug, - prodolzhal  Barret i  proshel
mezhdu protivnikami,  opirayas' na  plecho Larana. - My verim, chto s  vami  net
oruzhiya, i dumaem, chto v proverke  net nuzhdy.  Esli est' voprosy,, kasayushchiesya
poedinka, zadavajte ih sejchas, prezhde chem Sovet zakroet pervyj krug.
     Laran i Barret ostanovilis' v soroka futah ot svoih  sobrat'ev.  Teper'
chetverka  razdelilas': kazhdyj zanyal mesto  po odnu storonu  sveta, ogranichiv
takim obrazom kvadrat so  storonoj futov v sorok. Tem vremenem vosem' bojcov
stali  drug  protiv  druga  polukrugom  vnutri  etoj  ploshchadki.  Dva  korolya
vyzhidayushche  posmotreli  na Barreta; odnako  ne on,  a Tircel',  pokinuv  svoe
mesto, voshel v centr kruga.
     - Svyatoj blazhennyj lord Kamber, ukazavshij nam put'. Tako napisano est',
tako da budet sotvoreno. Blagoslovenno Imya Vysochajshee, - skazal on.
     Tircel' opustilsya na koleni i stal chertit' na zemle znaki. Tam, gde  on
kasalsya travy, ona stanovilas' zolotoj.
     - Blagosloven Sozdatel' nyne i prisno, Nachalo i Konec, Al'fa i Omega. -
On nachertil  krest, na  koncah  napisav  grecheskie bukvy. - Ego zhe vremena i
veka,  Ego slava i torzhestvo vo veki vekov. Blagosloven Gospod', blagosloven
Svyatoj Kamber.
     Kogda on vstal,  po  uglam nachertannoj im figury vspyhnuli simvoly. |to
byli pechati  chetyreh chlenov  Soveta, oznachavshie ih  zashchitu vnutri kruga. Kak
tol'ko Tircel' vernulsya na mesto, Barret  nachal svoe zaklinanie, podnyav ruki
nad golovoj:
     -  YA esm'  Al'fa i Omega,  Nachalo  i Konec, skazal Gospod',  - naraspev
proiznes Barret. - On Gospod' poborayushchij, on  gryadushchij v belyh odezhdah; i ne
chital ya imeni ego v Knige ZHizni, no uznayu ot Otca moego i angelov ego.
     - Molenie i chest', i slava, i sila vsya v Nem, na trone sidyashchem, i Agnce
vo veki vekov,  -  podhvatila Viv'en,  tozhe  vozdev ruki k nebu. - Dazhd' nam
blagoslovenie svoe  na  iskusstvo  nashe  i zashchitu ot zlodejstv i  neschastij.
Prosveti  svetom  svoim  krug  nash,  o Gospod',  daby  znali  stoyashchie v  nem
velichestvo Tvoe i ne izbegali pravosudiya Tvoego.
     Laran, zavershaya krug, takzhe podnyal ruki. I vokrug vseh  chetyreh znatnyh
Derini poyavilos' siyanie  - yantarnoe, serebristoe, malinovoe i goluboe. Kogda
Laran zagovoril, krug zamknulsya i cveta soedinilis'.
     - Zashchiti, o Gospodi, rabov tvoih. Ukrepi krug sej, daby  nichto ne voshlo
syuda  i  ne  sodejstvovalo  nikomu iz vos'meryh,  stoyashchih  v nem. Oboroni ot
smertel'nyh sil prebyvayushchih vne kruga i zashchiti nas po miloserdiyu Tvoemu.
     - Kak bylo sie v drevnejshie dni, - proiznesli vse chetvero, - i budet do
skonchaniya vremen, o Gospodi, i nyne da budet tak. Da budet tak.
     S etimi  slovami razdalsya negromkij zvuk, pohozhij na grozovoj razryad, i
nad vsemi dvenadcat'yu obrazovalas' blednaya  sine-lilovaya polusfera. Ona byla
prozrachnoj, no nepronicaemoj; nichto ne moglo vyjti iz etogo kruga. Sleduyushchij
krug, kotoryj dolzhny byli postroit' te,  komu predstoyal poedinok, otdelyal ih
ne  tol'ko ot vneshnego mira,  no i  ot  sudej. Dazhe  chleny Soveta Kambera ne
mogli proniknut' cherez vnutrennij krug.
     - Vneshnij krug gotov, - skazal slepoj Barret. Ego golos gulko otozvalsya
pod  prozrachnym  kupolom.  -  Ochered'  za vnutrennim. Zapomnite -  poka  vse
poedinki ne zakonchatsya, on ne ischeznet. Tol'ko pobediteli vyjdut iz kruga.
     Nastupila tishina. On prodolzhal:
     - V  poslednij  raz  prizyvayu k primireniyu. Esli  zhe  eto nevozmozhno  -
strojte  krug i postupajte tak, kak schitaete nuzhnym.  Vo  imya vashej  chesti i
Imeni Velichajshego, mozhete nachinat'.
     Vosem' chelovek  ocenivayushche  oglyadeli  drug  druga.  Potom  Vencit vyshel
vpered i poklonilsya:
     - Vy nachnete ili ya?
     Kelson pozhal plechami.
     - |to ne tak uzh vazhno. Nachinajte vy, esli hotite.
     - Otlichno.
     Poklonivshis',  Vencit otstupil, potom razvel ruki v storony. Vnutrennij
krug  sozdavalsya  tol'ko glavami srazhayushchihsya,  bez  uchastiya  drugih. Poetomu
govoril tol'ko Vencit. Ego tihij golos ehom otzyvalsya v pervom kruge.
     YA, Vencit, vlastitel' Torenta,
     Vyzyvayu na smertnyj boj
     Korolya Gvineddskogo s temi,
     Kogo on privedet s soboj.
     Pust' kol'co vokrug nas zamknetsya
     I odin iz nas obretet
     V nem konec, a drugoj s pobedoj
     Iz volshebnogo kruga ujdet.
     Plamya  vspyhnulo  na koncah  ego  pal'cev,  i  vskore lilovyj  polukrug
ohvatil ego  i treh ego sobrat'ev, ne dostigaya pyati futov do granic vneshnego
kruga. Kelson szhal guby, ne glyadya na svoih tovarishchej, i takzhe razvel ruki:
     Samoderzhec Gvineddskij, Kelson,
     Otvechaet na eto: on
     Prinimaet smertel'nyj vyzov,
     Kak velit starinnyj Zakon!
     My sojdemsya v kol'ce svyashchennom,
     Pust' ostanutsya chetvero tut,
     A te, kto sil'nee, s pobedoj
     Iz volshebnogo kruga ujdut.
     Malinovyj  svet vspyhnul za  spinoj  Kelsona i  soedinilsya s polukrugom
Vencita; purpurnaya polusfera otdelila vos'meryh ot mira. Kelson opustil ruki
i  posmotrel na svoih sotovarishchej, tesnej  sobravshihsya vokrug  nego.  Skvoz'
polusferu s trudom mozhno  bylo  razlichit'  chlenov Soveta. Oni  nablyudali  za
proishodyashchim, no Kelson znal, chto oni  uzhe ne mogut vmeshat'sya i rasschityvat'
nuzhno tol'ko na svoi sily.
     - Pervyj udar moj, bednyj glupyj korolek? - uhmyl'nulsya Vencit i podnyal
pravuyu ruku, ne dozhidayas' otveta.
     - Net, stojte!  - skazal Ridon. - My zabyli koe o chem, milordy. Dazhe na
vojne ne stoit zabyvat' o horoshih manerah.
     Vse povernulis' k Ridonu; lord dostal iz skladok plashcha serebryanyj kubok
i kozhanuyu flyazhku. Ego sobrat'ya ulybnulis', glyadya, kak Ridon vynimaet probku,
dazhe Vencit slozhil ruki na grudi, snishoditel'no usmehnuvshis'.
     - |to  nash  obychaj, - nachal  Ridon,  napolnyaya  kubok, -  pit'  za nashih
protivnikov pered bitvoj. - On podnyal kubok i osushil ego napolovinu.
     - Konechno, - prodolzhal on, podavaya kubok  Brenu, -  my ponimaem, chto vy
mozhete  zapodozrit'  v  etom  kakoj-nibud' podvoh,  - on posmotrel na Brena,
sdelavshego  ne odin  glubokij glotok, potom protyanul kubok Lionelyu, - no  vy
vidite,  my p'em pervymi. - Lionel' sdelal neskol'ko glotkov i peredal kubok
Vencitu. Ridon vnov' napolnil ego.
     - Ridon prav, - skazal Vencit, derzha kubok pered soboj obeimi rukami. -
Nashi vragi, my p'em za vas.
     Uhmyl'nuvshis',  on podnes kubok  k  gubam  i  otpil,  potom  podoshel  k
Kelsonu.
     - Budesh' pit', bednyj korolek?
     - Net, on ne budet, - skazal Ridon neozhidanno tverdym i rezkim tonom.
     Vencit zamer, medlenno obernulsya i posmotrel  na Ridona. Vse ustavilis'
v nemom  izumlenii  na znamenitogo Derini so  shramom na lice. Lionel' i Bren
pridvinulis' poblizhe k  Vencitu, otstupaya ot etogo  cheloveka, stavshego vdrug
kakim-to drugim.
     - CHto eto znachit? - ledyanym tonom sprosil Vencit.
     V ugolkah gub Ridona zaigrala sardonicheskaya usmeshka.
     - Skoro ty eto pojmesh',  Vencit,  - spokojno skazal on.  - SHest'  let ya
igral rol', pochti ezhechasno pritvoryayas' drugim chelovekom. YA tak mechtal, chtoby
etot den' nastupil skoree.
     Strashnaya  dogadka  iskazila  cherty  Vencita; on posmotrel na kubok i  s
yarost'yu shvyrnul ego na zemlyu.
     - CHto ty sdelal? - ledyanye glaza Torentskogo korolya vpilis' v Ridona. -
Kto ty?
     Ridon ulybnulsya i tiho, mrachno proiznes:
     - YA ne Ridon.

        GLAVA XXVII

     <b>"Inogda eto tak trudno - byt' chelovekom"</b><sup>[26]</sup>.
     - Ty ne Ridon? To est' kak eto ne Ridon? - bryzgal slyunoj Vencit.  - Ty
chto, s uma soshel? Da ty znaesh', chto ty nadelal?
     - YA znayu eto absolyutno tochno, - ulybnulsya lzhe-Ridon. -  Nastoyashchij Ridon
iz Vostochnoj  Marki  umer  ot  serdechnogo pristupa shest'  let tomu  nazad. K
schast'yu,  ya sumel zanyat' ego mesto. No  vy i ne podozrevali ob etom, pravda,
Vencit? I nikto ne dogadalsya.
     - Ty s uma soshel! - skazal Vencit, rasserzhenno ozirayas'. - |to kakoj-to
obman, kakoj-to chudovishchnyj zagovor. |to oni podbili tebya na takoe delo, - on
ukazal  na  Kelsona  i ego  oshelomlennyh sputnikov. - Mozhet  byt',  ty  i  s
nastoyashchim  Sovetom sgovorilsya i privel ego syuda? Ty nikogda ne hotel chestnoj
shvatki, vot i Sovet v eto vtyanul.
     On  povernulsya  k  chlenam  Soveta,  kotoryh  mozhno  bylo  videt'  cherez
prozrachnuyu  polusferu.  Te  o  chem-to ozhivlenno  besedovali,  no  on ne  mog
rasslyshat', o chem. Vnezapno Vencit ponyal,  chto  oni  smushcheny  sluchivshimsya ne
men'she, chem on, a esli govorit' po chesti, to i sam Kelson vyglyadel neskol'ko
ozadachennym.  Torentskij korol'  posmotrel  na  Lionelya  i Brena,  mertvenno
poblednevshih,  i  snova v strahe ustavilsya na togo, kto stol'ko let  byl dlya
nego Ridonom.
     -  Da,  otchasti  vy pravy, - skazal tot, - ya nikogda ne schital, chto eta
shvatka budet  chestnoj - osobenno  s  vashej  storony. I  sdelal  vse,  chtoby
dostich' svoej celi, hotya zaplachu za eto zhizn'yu, kak i vy. Posmotrite nazad.
     Vencit  obernulsya  i uvidel, kak Bren, pokachnuvshis',  vcepilsya  v plecho
Lionelya, pytayas'  uderzhat'sya  na  nogah;  na krasivom  lice  Brena poyavilos'
vyrazhenie bezumnogo straha. On upal na zemlyu. Lionel' vstal na koleni, chtoby
pomoch' emu, no, tozhe pokachnuvshis',  vdrug rasplastalsya ryadom s Brenom, ne  v
silah uzhe podnyat'sya.
     Vencit bespokojno vcepilsya v vorot svoej tuniki,  snova vytarashchiv glaza
na neznakomca.
     - CHto ty s  nimi sdelal? - prosheptal  on. - Ty otravil  ih, da?  - On s
trudom sglotnul. - A ya? Pochemu na menya-to ne dejstvuet? Zachem ty eto sdelal?
     - |to takoj yad, - proiznes lzhe-Ridon. -  I ne tesh'te sebya nadezhdoj, chto
vas   on  poshchadit.  Prosto  na  chistokrovnyh  Derini  on  dejstvuet  nemnogo
medlennee. A chto kasaetsya  menya,  to u menya  eshche  men'she vremeni, chem u vas.
Protivoyadie, kotoroe ya prinyal,  zaderzhivaet pervye priznaki otravleniya, zato
priblizhaet konec.  No mne  hvatit vremeni  otkryt'sya vam,  a  vam  - poznat'
strah,  vpervye  za svoyu zhizn'.  Posmotrite na  svoi ruki, Vencit.  Oni  uzhe
drozhat. |to pervyj priznak togo, chto zel'e podejstvovalo.
     -  Net!  - voskliknul  Vencit,  scepiv  ruki,  chtoby uspokoit' drozh', i
otvorachivayas'.
     Lzhe-Ridon  neskol'ko  sekund  smotrel  na  nego,  a zatem povernulsya  k
Kelsonu i poklonilsya yunomu korolyu.
     - Prostite, Kelson, chto ya lishil vas  toj  zakonnoj  pobedy, kotoruyu  vy
mogli  by oderzhat'... No vy mogli i proigrat',  ne  tak  li? SHest' let ya byl
slugoj  Vencita  - eto  slishkom  vysokaya plata,  i ya  ne  mog pozvolit' sebe
upustit' takoj sluchaj.
     Poka on govoril, Vencit pokachnulsya i, pomimo volk, upal na koleni. On s
trudom  pripodnyal  golovu, pytayas'  vse-taki  podnyat'sya na  nogi.  Kelson  s
trevogoj smotrel na lzhe-Ridona.
     -  No chto... chto vy im dali? I  chto budet s  vami? - s trevogoj sprosil
Kelson.
     -  |to  zel'e  ochen' pohozhe  na merashu.  Ono takzhe  lishaet svoyu  zhertvu
vozmozhnosti ispol'zovat' magicheskie sily. No v otlichie ot merashi, ego nel'zya
raspoznat' po vkusu, i krome togo, eto medlennodejstvuyushchaya  otrava. I ya znal
eto, kogda pil ee. Znal  cenu, kotoruyu ya dolzhen zaplatit',  chtoby izbavit'sya
ot etogo cheloveka.
     On ukazal na Vencita,  kotoryj, tyazhelo dysha,  lezhal  teper' na zemle  i
smotrel na nih s neskryvaemoj nenavist'yu. Lionel' i  Bren uzhe ne dvigalis' i
tol'ko smotreli na proishodyashchee glazami, polnymi straha.
     - Moya smert' budet bystroj i bezboleznennoj,  hotya ona i neotvratima, -
prodolzhal  lzhe-Ridon,  -  a oni,  poskol'ku  ne  prinyali  protivoyadiya, budut
umirat' medlenno i muchitel'no,  po krajnej mere, v techenie dnya,  esli tol'ko
vy  ne  vmeshaetes'.  Vy  ne mozhete ih iscelit', Kelson,  no  v  vashih  silah
uskorit' ih  konec. Tol'ko chetvero mogut vyjti  zhivymi  iz etogo  kruga, i ya
sdelal vse, chtoby etimi chetvertymi byli vy i vashi sputniki.
     - No  eto zhe nechestno, - probormotal Kelson, vse eshche  ne vpolne  verya v
proishodyashchee, - ya ne hotel takoj pobedy.
     -  Pover'te mne, oni  zasluzhili  podobnyj konec. Ih  vina  ne  vyzyvaet
somnenij, hotya oni  i ne byli  osuzhdeny. YA znayu,  chto...  - On zamolchal, kak
budto  prevozmogaya pristup boli, i  prodolzhil: -  Proshu proshcheniya, zel'e  uzhe
daet o sebe znat'.  U menya nemnogo vremeni. Tak vy prinimaete tu pobedu, chto
ya prines vam,  Kelson?  Zajmete  li  vy vashe  mesto zakonnogo korolya-Derini,
vernete  li vy po pravu  nam prinadlezhashchee, chtoby  my s  ch