)
"" " "
.
-- . - ;
" ".
"" --. ""
, ,
-.
- ,
, .
, ,
, ,
"". ;
.
,
;
;
, ,
. ,
,
.
,
, . ,
, ,
, . "", "
", , ;
" " , , . "
", . -
, . -
, " " . , " "
, , .
" ". - -
,
.
-- .
,
""
. ()
.
, ""
.
,
. --
.
.
,
. ,
.
"" , ""
"" "" - ,
.
, ,
,
. ,
.
, , , -
. ,
- .
, ,
, , ,
" ", .
,
.
,
;
, " "
, " "
-. , -
.
.
.
"", ,
.
,
.
, .
.
"" --.
, ,
"" .
:
.
, ,
.
, - "",
. "" ,
-- .
,
. -
, . ,
, ""
. ,
( )
,
.
,
"" , . , ,
,
- ,
, .
.
: 1) -
, --
(). 2)
, . 3)
,
. ,
,
.
. ,
, .
,
. ""
?
18. -
;
. , ,
- .
"". ,
, *
. ,
. ?
:
, .
?
?
.
,
?
, , . -
- .
"" , "" .
,
.
, ""
,
. () -
,
. ?
- :
. ,
, , - .
- . -. - :
, -, -. " ... ..."
.
- ,
. - .
, -, ,
. -- - -
, - . -
; . ,
, ,
, ; ""
, . . . ,
-. -,
. , ""
,
. - -,
-;
, ,
--, .
- - - -.
"-" -. ""
, .
, -
-,
. "--"
,
, .
--
:
- - *, .
" "
.
. ''"
,
''"
.* ''" --
,
.
--
, , ,
,
, ,
"" ,
, ,
----
,*
. --
. -
- -.
. , . .
, , ""
" ".
-
-. -, . .
,
. -
. --,
, - ,
. , ,
, ,
. ,
.
: ,
, ?
.
. --,
--. ,
, ,
.
- - , -,
- -, - , - . ,
, . - -- ,
-, -,
. ,
--?
,
, ,
--. -
- -, -.
- - ,
.. , , .
- -- , -- ,
-- . -
- --
- .
, , ,
.
,
.
.
-
,
. ,
.
, .
,
.
(. 31) .
--- ,
. .
-.
"-" ,
--.
- - - --, - -
-, - - - , ,
- - - -.
,
-,
--. . ,
, , * .
, -
() -.
,
- , ,
* "",
--.
, ,
,
"",
.*
,
--,
-. (-)
,
" " , "-",
" .
: 1)
(); 2) (),
; 3)
, * .
--, .. .
.
, ,
. ,
,
, "" ,
. "" "" -
--, -, -
;
, "", ,
. " "
,
"" "-"
.
,
. --
"" "
".
,
.
.
, .
.
.
,
- ,
.
"" ,
.
,
"" , ,
.
extensio.
,
, -
, ""
.
:
1) "" res extensa (
19).
2) (
20).
3) "" ( 21).
"cogito sum" (
II, 2).
19. ""
res extensa
"ego cogito" res cogitans "res corporea".
" ".
,
. ?
--- substantia. - ,
. substantia,
,* .
res corporea ,
.. .
--- res corporea?
, .. ? Et quidem ex quolibet
attribute substantia co-gnoscitur; sed una tamen est cuiusque substantiae
praecipua proprietas, quae ipsius naturam essentiamque constituit, et ad
quam aliae omnes referuntur.
"", ,
.
res corporea? Nempe extensio in longum, latum et
profundum, substantiae corporeae naturam constituit. ,
, , ,
"". extensio ? Nam omne
aliud quod corpori tnbui potest, extensionem praesupponit.
,
"" , ""
. "" .
"" , ,
, divisio, figura,
motus, modi extensio, a extensio
sine figura vel motu.
. Atque unum et idem
corpus, retinendo suam eandem quantitatem, pluribus diversis modis potest
extend!: nunc scilicet magis secundum longitudinem, minusque secundum
latitudinem vel profun-ditatem, ac paulo post e contra magis secundum
latitudinem et minus secundum longitudinem.[
, ,
: , ,
, .]
extensio, - ; motus
si de nullo nisi locali cogitemus ac de vi a qua excitatur non
inquiramus. res corporea, ,
,
, extensio, .. . ""
.
durities (), pondus (), color ()
, .
, ,
extensio. "":
Nam, quantum ad duritiem, mhil aliud de ilia sensus nobis indicat, quam
partes durorum corporum resistere motui manuum nostrarum, cum in illas
incurrunt. Si enim, quotiescunque manus nostrae versus aliquam partem
moventur, corpora omnia ibi existentia recederent eadem celeritate qua illae
accedunt, nullam un-quam duritiem sentiremus. Nec ullo modo potest
intelligi, corpora quae sic recederent, idcirco naturam corporis esse
amissura; nec proinde ipsa in duritie consistit.
. "" ?
"" , .
, .. ,
"" ,
,
. ,
- .
, ""
, . Eademque
ratione ostendi potest, et pondus, et colorem, et alias omnes eiusmodi
qualitates, quae in materia corporea sentiuntur, ex ea tolli posse, ipse
Integra remanente: unde sequitur, a nulla ex illis eius (sc. extensionis)
naturam dependere [ , ,
, , ,
, ; ,
(.. ) ] res
corporea, extensio, , omnimodo divi-sibile, figurabile et
mobile, ,
, mutationum, ,
, remnant. To,
, ,
, .
20.
" "
, res
extensa, . Per suhstantiam nihil aliud intelligere
possumus, quam rem quae ita existit, ut nulla alia re indigeat ad
existendnm. ,
, , , .
"" .
,
- ens perfectissimum.
Substantia quae nulla plane re indigeat, unica tantum potest intclligi,
nempe Deus "" , ens
perfectissimum. , , " ", -
,
, . Alias vero omnes (res), non nisi
ope concursus Dei existere posse percipimus. [ ,
, ,
. (), ,
.] , ,
, , .
, . ,
"". , , .
creatum. "" ,
.
. ,
"" .
.
, , ""
ens creatum, ,
, . , " ". : res cogitans res extensa.
, propnetas
extensio, ,
"" , ,
. nomen substantiae non convenit Deo et illis univoce, ut
dici solet in Scholis, hoc est... quae Deo et creaturis sit communis [
, ,
.] ,
,
. " "
" " . ""
(<7uvci)v6^(ri<;,
univoce),* ;
"" ,
. ""
,
"". ""
""
. ,
,
, ""
.
, . Nulla eius [substantiaej
nominis significatio potest distincte intelligi, quae Deo et creaturis sit
communis.[ []
, .] ,
"" , ,
,
. ,
,
, "" .
, "
".*
, , ,
.. ,
. Verumtamen non potesi substantia primum animadvert! ex hoc solo,
quod sit res existens, quia hoc solum per se nos non afficit. ""
"", . ''
",* ,
.
,
. ""
, ,
. , ,
.
substantia finita res corporea ""
extensio. Quin et facilius intelligimus substantiam extensam, vel
substantiam cogitantem, quam substantiarn solam, omisso quod cogitet vel
sit cxtensa. [
, ,
.
, ,
. ... , ]
rationc tantum,
realiter* .
"" res
extensa :
, ,
,
. ,
.
, substantia
, ,
- .
.*
" "
; "" "
",
" ",
"".