îâè?..
                      Šîííàë!.. ïðåäìåò òâîåé ëþáâè:
                      ’âîß ïðåêðàñíàß ƒàëüâèíà!

                      îêèíóâ äåâû õëàäíûé ïðàõ,
                      ðîñòßñü íàâåê ñ ðîäíîé ñòðàíîþ,
                      Šîííàë êèïåë îäíîé âîéíîþ
                           ˆ ñìåðòü íàøåë â áîßõ!

        1824


                             „. ‚. ‚åíåâèòèíîâ

        …‘œ ŠŽ‹œŒ›

                     “æàñíà íî÷ü, à ß îäíà
                     ‡äåñü íà âåðøèíå îäèíîêîé.
                     Žêðóã ìåíß ñòèõèé âîéíà.
                     ‚ óùåëèßõ ãîðû âûñîêîé
                     Ÿ ñëûøó âåòðîâ ñâèñò ãëóõîé.
                     ‡äåñü ïî ñêàëàì ñ ãîðû êðóòîé
                     ‘òðåìèòñß âíèç ïîòîê ðåâó÷èé,
                     “æàñíî íàä ìîåé ãëàâîé
                     ƒðåìèò ïåðóí, íåñóòñß òó÷è.
                     Šóäà áåæàòü? ãäå ìèëûé ìîé?
                     “âû, ïîä áóðåþ íî÷íîþ
                     Ÿ áåç óáåæèùà, îäíà.
                     ëåñíè íà âûñîòå, ëóíà,
                     ‚îññòàíü, ßâèñß íàä ãîðîþ!
                     ûòü ìîæåò, áëàãîäàòíûé ñâåò
                     Œåíß ê ‘àëãàðó ïðèâåäåò.
                     Ží, âåðíî, ëîâëåé èçíóðåííûé,
                     ‘âîèìè ïñàìè îêðóæåííûé,
                     ‚ äóáðàâå èëü â ñòåïè ãëóõîé.
                     Ží ñáðîñèë ñ ïëå÷ ñâîé ëóê ìîãó÷èé
                     ‘ îïóùåííîþ òåòèâîé,
                     ˆ ïðåçèðàß ãðîìû, òó÷è,
                     …ìó çíàêîìîé áóðè âîé,
                     ‹åæèò íà ìóðàâå ñóõîé.
                     ˆëü æäàòü ìíå íà ãîðå ïóñòûííîé,
                     „îêîëå íå íàñòóïèò äåíü
                     ˆ íå ðàññååò íî÷è äëèííîé?
                     “æàñíåé ãðîì, óæàñíåé òåíü,
                     ‘èëüíåå âåòðîâ çàâûâàíüå,
                     ‘èëüíåå âîëí ñåäûõ ïëåñêàíüå,
                     ˆ ãëàñà íå ñëûõàòü. -
                     Ž âåðíûé äðóã, ‘àëãàð ìîé ìèëûé,
                     ƒäå òû? àõ äîëãî ëü ìíå óíûëîé
                     ‘ðåäè ïóñòûíè ñåé ñòðàäàòü?
                     ‚îò äóá, ïîòîê, î áðåã äðîáèìûé,
                     ƒäå òû êëßëñß äî íî÷è áûòü.
                     ‚åäü äëß òåáß è êðîâ ðîäèìûé
                     ˆ áðàò ëþáåçíûé ìíîé çàáûò.
                     ‘åìåéñòâà íàøè çíàþò ìùåíüå,
                     Žíè âðàãè ìåæäó ñîáîé.
                     î ìû âðàãè ëü, ‘àëãàð, ñ òîáîé?
                     “ìîëêíè, âåòð, õîòü íà ìãíîâåíüå.
                     Žñòàíîâèñü, ïîòîê ñåäîé!
                     ûòü ìîæåò, ÷òî ëþáîâíèê ìîé
                     “ñëûøèò ãîëîñ, èì ëþáèìûé.
                     ‘àëãàð! çäåñü Šîëüìà æäåò;
                     ‡äåñü äóá, ïîòîê, î áðåã äðîáèìûé.
                     ‡äåñü âñå; ëèøü ìèëîãî çäåñü íåò.

        1824


                               €. ˆ. îëåæàåâ

        ŒŽˆ ˆ ’…œ ŠŽŒ€‹€

        ˆ‡ Ž‘‘ˆ€€

                                   Œîðíè

        ‚ëàäûêî ùèòîâ,                         ’âîé ñûí òåáß æäåò,
        Œå÷åé ñîêðóøèòåëü                      àäåæäîþ ïîëíûé.
        ˆ ñèëüíûé ãðîìîâ                       ˆ ìîðå ðåâåò,
        ˆ áóðü ïîâåëèòåëü!                     ˆ ïåíßòñß âîëíû;
        ‚îéíà è ïîæàð                          ˆñïóãàííûé âðàí
        ‚ €ðâåíå ïûëàþò,                       ‹åòèò èç ñòðåìíèíû,
        €ðâåíó „óíñêàð                         ðîñòåðñß òóìàí
        ˆ ñìåðòü óãðîæàþò.                     à ëåñ è äîëèíû;
        åêè ìíå, î òåíü                       ôèð çàäðîæàë,
        Žáèòåëè õëàäíîé!                       ‘ïèðàþòñß òó÷è...
        àäåò ëè â ñåé äåíü                    å òû ëè, Šîðìàë,
        „óíñêàð êðîâîæàäíîé?                   åñåøüñß ìîãó÷èé?

                                    ’åíü

                             —åé ãëàñ ðîêîâîé
                             ’ðåâîæèòü äåðçàåò
                             Œîé õëàäíûé ïîêîé?

                                   Œîðíè

        ’âîé ñûí âîïðîøàåò.                    àïàë íà ìåíß.
        –àðü ìîëíèé, òåáß!                     Ží êàçíè äîñòîèí.
        åèñòîâûé âîèí

                                    ’åíü

                               ’û ïðîñèøü...

                                   Œîðíè

                  Œå÷à!                        à ïàãóáó çëûì;
        Œå÷à òâîåé äëàíè,                      ‘ûí ãîð çàòðåïåùåò,
        Žò ìîëíèé ëó÷à!                        ‘ðàæåííûé ïàäåò -
        Šàê áóðþ, âî áðàíè                     ˆ Œîðíè âîçäâèãíåò
        “çðèøü ìåíß ñ íèì;                     ’ðîôåè ïîáåä...
        Ží ñòðàøíî çàáëåùåò

                                    ’åíü

                           ðèìè - äà ïîãèáíåò!..

        1825


                               €. . Œóðàâüåâ

        Ž‘‘ˆ€

                                             Son of Alpin strike the string.
                                                                    Ossian *

                       Šîñíèñß ñòðóí, î ñûí €ëüïèíà!
                       ‚ íèõ îòçûâ ðàäîñòè ãðåìèò!
                       ˆ îò äóøè ìîåé êðó÷èíà
                       ’óìàíîì ëåãêèì îòëåòèò!
                       ’åáå âî ìðàêå, áàðä, âíèìàþ;
                       î äà óìîëêíåò ïåñíåé ãëàñ,
                       ‚ ñêîðáßõ ëèøü ß îòðàäó çíàþ,
                       ˆ æèçíü ãîäàìè óïèëàñü!

                       ‡åëåíûé òåðíèé íàä ìîãèëîé,
                       îëíî÷íûõ âåòðîâ âåðíûé äðóã,
                       ‚ òåáå íåò çâóêà - ïðåæíåé ñèëîé
                       “æ ëèñòüåâ íå êîëåáëåò äóõ!
                       “ìåðøèõ òåíè â òó÷àõ ñëàâû,
                       Žòçûâíûé âåòåð èõ íåñåò,
                       Šîãäà ëóíà, êàê ùèò êðîâàâûé,
                       ‘ âîñòîêà ñóìðà÷íî èäåò!

                       “ëëèí! ìèíóâøèõ äíåé îòðàäà!
                       „àé â ‘åëüìå ãëàñ óñëûøàòü òâîé!
                       Šóäà èñ÷åçëè ïåñíåé ÷àäà?
                       åç íèõ âñß æèçíü - êàê ñîí íåìîé!
                       ƒäå â òó÷àõ âàø ÷åðòîã îðëèíûé?
                       ûòü ìîæåò, ñ àðôîé çîëîòîé,
                       ‚ òóìàííûõ òêàíßõ, èç ïó÷èíû
                       ‡îâåòå ñîëíöà ëó÷ ìëàäîé!

                       [* ‘ûí €ëüïèíà, óäàðü ïî ñòðóíàì. Žññèàí (àíãë.)].

        1826


                               ˆ. . îðîçäíà

        Ž‰ ”ˆƒ€‹€ ‘ „“•ŽŒ ‹Ž„›

        ˆ‡ Ž‘‘ˆ€€

               Šîãäà ïðèäåò âîçâðàò äíåé ìëàäîñòè áëàæåííûõ?
               Šîãäà, ñèßþùèé îðóæèåì ñòàëüíûì,
               ˆçûäó ß íà áðàíü - è ìåæ âðàãîâ íàäìåííûõ
               …ùå áëåñíó ìå÷îì îòìñòèòåëüíûì ìîèì?..
               Ž ‘åëüìà! ñòàðöà âçîð, ïîòóøåííûé ãîäàìè,
               Žïßòü âåñåëûå õîëìû òâîè óçðåë,
               ˆ îíûé äåíü, êîãäà ñ ãåðîßìè äðóçüßìè
               ”èíãàë, ñðàçß âðàãîâ, â îò÷èçíó ïðèëåòåë.
               ‘îïåðíèêè ìîè - âñå áàðäû îêðóæàëè
               ‚ëàäûêó þíîãî è ñ àðôàìè â ðóêàõ
               ‘âîèõ ñîîò÷è÷åé ïîáåäû ïðîñëàâëßëè.
               ‚åçäå ãðåìåâøèå íà ñóøå è ìîðßõ!
               Œîðâåíà ãîñóäàðü, íà êîïíå ñêëîíåííûé,
               ‘ óëûáêîþ âíèìàë áåññìåðòíûì èõ õâàëàì,
               Œå÷òîé ïåðåíîñßñü ê ïîðå òîé íåçàáâåííîé,
               Šîãäà ñòðåìèëñß îí âî ñðåòåíüå âðàãàì!..
               î àõ! ìîãó÷åãî ãåðîß íåò ñî ìíîþ -
               ˆ âçîðû íå íàéäóò íèãäå åãî ñëåäîâ!
               Œàëüâèíà, âñå óæå îêðåñò îäåëîñü ìãëîþ,
               ‡àðíèöà ëèøü ãîðèò íàä ñóìðàêîì ëåñîâ:
               îéäåì. ðè ñâåòå ñåì, íà ìóðàâó ãóñòóþ
               ðîñòåðøèñü, ïåíèåì çàáîòû óñûïèì;
               ˆç ‘åëüìû ïðèíåñè ìíå àðôó çîëîòóþ -
               ˆ ãëàñ òâîé ñúåäèíè ñ áðßöàíèåì ìîèì!
               ‘âèäåòåëü ïðîøëûõ ëåò è äåë ”èíãàëà äèâíûõ,
               Ÿ ìóæåñòâî åãî ïðîñëàâëþ! - Šòî äåðçàë
               ðîòèâóñòàòü åìó, êîãäà íà ñîïðîòèâíûõ
               Œå÷ ïîáåäèòåëüíûé îí ãðîçíî îáíàæàë?

               “æå ñïóñòèëàñü íî÷ü íà ãîðû è äîëèíû,
               “ìîëêíóë áðàííûé øóì ñðåäü âðàæåñêèõ øàòðîâ,
               ˆ øëåìû ðàòíèêîâ ïî÷èâøåé ñíîì äðóæèíû
               ‡ëàòèëèñü óãëßìè ÷óòü ñâåòèâøèõ êîñòðîâ.
               Žòåö ìîé, äóìîþ ãëóáîêîé âîçìóùåííûé,
               Žäèí ëèøü ñëàäêîãî ïîêîß íå âêóøàë,
               ‚çîð òîìíûé óñòðåìß íà áðåã óåäèíåííûé,
               ƒäå çàìîê ˆíèñòîð â ðàçâàëèíàõ ëåæàë.
               “æå Šàòëèí, âçîéäß êàê áóäòî íà òóìàíå,
               Žêðåñòíîñòü òóñêëûìè ëó÷àìè îçàðèë,
               Šîãäà, ïîêèíóâ ñîí â áåçìîëâñòâîâàâøåì ñòàíå,
               ”èíãàë â ñîñåäíèé ëåñ òðîïèíêàìè ñïåøèë.
               ‚äðóã áóðß âîññòàåò, ßðèòñß âåòð ëåòó÷èé,
               ‚äðóã ìåðêíåò ñâîä íåáåñ, òåìíååò áëåñê ñâåòèë,
               ˆ ïðèçðàê, ðàçîãíàâ ñãóñòèâøèåñß òó÷è,
               ‚ îãíå, â êðîâè ëåòèò - è ãðîìû îêðèëèë!
               ‘âåðêàþò ìîëíèè âî âçîðàõ ðàçúßðåííûõ,
               ‚ ðóêå - ñòðåëà è ìå÷, ïîñëóøíûå ïåðñòàì,
               ‘ìåðòü ãðîçíàß âèäíà â ÷åðòàõ èçíåìîæåííûõ,
               ˆ ýõî âòîðèò ãëàñ ìîãèëüíûé ïî ãîðàì!
               ”èíãàë, íà ïðèçðàêà ñ ïðåçðåíèåì âçèðàß,
               ‚îñêëèêíóë, øåñòâóß áåñòðåïåòíîé ñòîïîé:
               "‘ûí ìðàêà! äà óì÷èò òåáß ãðîçà íî÷íàß
               Šðûëàìè áûñòðûìè íà ÷åðíûé îáëàê òâîé!
               ‡à÷åì ñåé ñòðàøíûé âèä ïðåäñòàë ïåðåäî ìíîþ?
               ’û ëüñòèøüñß ëü ìóæåñòâî ”èíãàëîâî ñìóòèòü?
               Šîãî òû óñòðàøèøü âîçäóøíîþ ñòðåëîþ?
               Šîãî òâîé ñíåæíûé ëóê âîçìîæåò ïîáåäèòü?
               îñèìûé áóðßìè â òóìàííîì îòäàëåíüå,
               ’û óíè÷òîæèøüñß, êàê âåòðîì äûì ïóñòîé,
               Šîãäà â ðóêå ìîåé, íåñß òåáå îòìùåíüå,
               Šîìãàëà ãðîçíûé ìå÷ âîçáëåùåò íàä òîáîé!" -
               "”èíãàë! óæåëè òû çàáûë, ÷òî ïðèïàäàþò
               Œíå ïëåìåíà ëþäåé â ñâßùåííûõ ñèõ ëåñàõ?
               îêèíóëè ìåñòà, ãäå ãðîì ìîé îáîæàþò,
               ƒäå çðþ ñåáå àëòàðü, ãäå ñåþ äëàíüþ ñòðàõ?
               ‚îçâûøó ãëàñ - è âåòð áóøóåò ðàçúßðåííûé,
               ˆ âîçìóùàåòñß ãðîçîþ íåáîñêëîí;
               ‚îññßäó ëü, îäèíîê, ïîêîåì îêðóæåííûé,
               ‚ çëàòîì ñèßíèè íà ñâîé ëàçóðíûé òðîí -
               ˆ äàíü ïðèíîñßò ìíå ïîêîðíûå íàðîäû!
               åøàþ ó÷àñòü èõ âëàñòèòåëüíîé ðóêîé!
               ’ðåâîãè íà çåìëå è áóðè âñåé ïðèðîäû,
               Šàê îáëà÷íûé òóìàí, âðàòßòñß ïîäî ìíîé!" -

               "‹åòè æ îò ãëàç ìîèõ â âîçäóøíûå ñåëåíüß!
               ”èíãàëó ê ïîäâèãàì ïóòåé íå ïðåãðàæäàé!
               Ží íèêîãäà òâîè íå âîçìóùàë âëàäåíüß?
               ‹åòè - è óñòðàøàòü ãåðîß íå äåðçàé!" -

               "Œîðâåíà ãîñóäàðü! ñïåøè ê îò÷èçíå ìèëîé,
               Ÿ áóðþ óêðîòèë íà ßðîñòíûõ ìîðßõ!
               “ áðåãà êîðàáëè - è âåòåð ëåãêîêðûëîé
               ˜óìèò ÷óòü ñëûøèìî â ñïîêîéíûõ ïàðóñàõ!
               ’âîé ñëàâíûé ñóïîñòàò, òâîé áè÷ - âëàäûêà ‘îðû,
               Šîòîðîìó ß âîæäü âåðíåéøèé ñðåäü ïîáåä, -
               “æå ñ äðóæèíàìè äîñòèã øóìßùåé ‹îðû.
               åãè - èëü îò ìåíß òåáå ïîùàäû íåò!.."

               “ìîëêíóë è, ãëàâó óæàñíóþ ñêëîíßß,
               ‚ ”èíãàëà óæ ñòðåìèò áåññèëüíîå êîïüå;
               î, íåêîëåáëåìî îðóæèåì áëèñòàß,
               à ïîìîùü ïðèçâàë îí âñå ìóæåñòâî ñâîå -
               ˆ ïðèçðàêà óæå ñòàëü êðåïêàß ïðîíçàåò,
               ˆ ì÷èòñß ñòîí åãî ïî äðåìëþùèì ëåñàì...
               ’åíü ïîáåæäåííàß ìå÷îì ñâîèì âðàùàåò
               ˆ, â äûì ïðåâðàùåíà, íåñåòñß ê îáëàêàì!

        1828


        II


                               Œ. . Œóðàâüåâ

        ŽŒ€‘,
                     ‘ Š€‹…„Ž‘ŠŽƒŽ Ÿ‡›Š€ ……‹Ž†…›‰

                       ‹åñ ñâßùåííûé, ïîìàâàåøü
                       ‘î êðóòûõ ñâîèõ âåðøèí.
                       Šàæåòñß, ÷òî òû âçûâàåøü:
                       "‚ñòàíü, ”èíãàëîâ áîäðûé ñûí!

                       ‚ñòàíü, âîçüìè øåëîì ïåðíàòûé
                       ˆ çëàòóþ áóëàâó.
                       ‡äåñü ñòîß, òâîé êîíü êðûëàòûé
                       îíèò ñëåçû íà òðàâó".

                       ’û âçûâàåøü; ñûí ”èíãàëà
                       ‡âó íå âíåìëåò òâîåãî;
                       ‘ìåðòè õëàäíî ïîêðûâàëî
                       å ñîðâåò ðóêà åãî.

                       €õ, íåñ÷àñòíàß Œàëüâèíà,
                       ‡äåñü â ïîëíî÷íûå ÷àñû
                       ˆùåøü äðóãà, íî ñóäüáèíà
                       å ñíèñõîäèò äëß êðàñû.

                       ’àê, êàê óòðåííåé ðîñîþ
                       Žæèâëåííûé òîëüêî öâåò
                       îæèíàåòñß êîñîþ,
                       ’àê óïàë îí â öâåòå ëåò.

                       ‡äåñü íåâèäèìà îãðàäà
                       „åðæèò äðóãà òâîåãî.
                       ‘ëåçû, âîò òâîß îòðàäà, -
                       ‘ëåçû äîéäóò äî íåãî.

                       ˆëè ëó÷øå âçîð ñëåçßùèé
                       ‚îçâåäè íà ãîðíèé êðóã:
                       ‡ðè ñî îáëàêîì ïàðßùèé,
                       ‡ðè åãî áëåñòßùèé äóõ -

                       ’àê, êàê íåêîãäà ñ ïîëíî÷íûõ
                       “ñòðåìëßéñß áðåãîâ,
                       à ãîðàõ ãðåìåë âîñòî÷íûõ
                       îñðåäè ñâîèõ âðàãîâ,

                       Šàê ñîâåòû âèòßçü þíûé
                       ‘òàðöàì ìóäðûì ïîäàâàë
                       ˆëè àðôû ñòðîéíû ñòðóíû
                       ƒëàñîì ñëàäêèì ïðîâîæäàë.

                       Ží îêîí÷èë äíåé òå÷åíüå -
                       àñ âîëíóåò æèçíè òîê.
                       îéòåñü áóðè: â íåáðåæåíüå
                       å çàñòàë áû ëþòûé ðîê.

        1804


                                 Œ. Žëåøåâ

        ‹Ž’…Š

        ˆ‡ …‘…‰ Ž‘‘ˆ€€

                               ‚åòðû óæàñíû
                               ‚îþò, øóìßò;
                               ‘ëàáî ìåëüêàåò
                               ëåäíà ëóíà;
                               „óáû ñòîëåòíè
                               ƒíóòñß, ñêðèïßò;
                               òèöû ñî ñòðàõó
                               ‘êðûëèñü â ëåñàõ;
                               îëå íå ñëûøíî
                               åíèß èõ;
                               ‹èøü ðàçäàþòñß
                               ‚ ìðà÷íîì ëåñó,
                               ‘ âåòðîì ìåøàßñü,
                               Šðèêè ñîâû;

                        Žäèí íåñ÷àñòíûé ñûí €ðìèíîâ,
                        ‚ ãëóáîêîé ãîðåñòè ñâîåé,
                        å ÷óâñòâóß ãðîçû óæàñíîé,
                        ‘òîèò, íà êàìåíü îïåðøèñü,
                        îä êîèì ñêðûò åìó ëþáåçíîé
                        ðåêðàñíîé „åçàãðåíû ïðàõ.
                        ˆìåß íà ëèöå óíûëîñòü,
                        îñß â ãðóäè æåñòîêó ñòðàñòü,
                        ˆ îáðàòè ñâîé âçîð íà êàìåíü,
                        ‹îòðåê, âçäûõàß, ãîâîðèò:

                               óñòü ñâèðåïååò
                               óðß âåçäå,
                               ‚åòðû óæàñíû
                               ƒðîçíî øóìßò,
                               óñòü âñå ñòèõèè,
                               ‚äðóã ñúåäèíßñü,
                               ‘èëüíî áóíòóþò,
                               ƒîðû òðßñóò!
                               óñòü ðàçäàåòñß
                               ‘òðàøíûé îòçûâ
                               ‚ ìðà÷íûõ ïåùåðàõ,
                               ’åìíûõ ëåñàõ!
                               “æàñ ïðèðîäû
                               ‚ ñåðäöå ìîåì
                               ûíå íå ìîæåò
                               ‘òðàõ ïðîèçâåñòü;
                               Ÿ óæ ëèøèëñß
                               ‚ ñâåòå âñåãî,
                               åò ìíå óòåõè,
                               åò ìíå îòðàä!
                               ‘÷àñòüå, äîâîëüñòâî,
                               àäîñòíà æèçíü,
                               ðî÷ü îòëåòåëè,
                               ‘êðûëèñü îò ãëàç.

                        ‘ìåðòü óæàñíîþ ðóêîþ
                        ðåêðàòèëà æèçíè íèòü
                        Œèëîé, íåæíîé „åçàãðåíû
                        ‚ öâåòå þíûõ åå ëåò!
                        Ÿ îñòàëñß â ãîðüêîé ñêóêå
                        †èçíü ïëà÷åâíóþ âåñòè,
                        ˆ âñå÷àñíî ñî ñëåçàìè
                        Ž ëþáåçíîé âñïîìèíàòü.

                        î ÷òî ß ãîâîðþ, íåñ÷àñòíûé!
                        Œîãó ëü ß íûíå ñëåçû ëèòü?
                        „àâíî èññßêíóë, ïðåêðàòèëñß
                        ˆç ãëàç ëèþùèéñß ïîòîê;
                        Žñòàëîñü ìíå îäíî ìó÷åíüå,
                        Žò÷àßíüå è âå÷íûé ñòîí;
                        î ñêîðî, ìîæåò áûòü, ñóäüáîþ
                        ˆ ìíå íàçíà÷åí ñåé ïðåäåë,
                        —òîá, ñêîðáè ïðåêðàòè íåñíîñíû,
                        Žñòàâèòü æèçíü, ñîéòè âî ãðîá
                        ˆ òàì íàâåêè ñúåäèíèòüñß
                        ‘ òîáîé, äðàæàéøèé ìèëûé ïðàõ!

                        ðèäåò ïðåæíåé ñîòîâàðèù
                        †èçíè ñ÷àñòëèâîé ìîåé,
                        ˆçóìëåííûì âçîðîì áóäåò
                        „ðóãà ïðåæíåãî èñêàòü;
                        î óâû! îí íå óâèäèò
                        îëåå åãî íèãäå!
                        óñòü îí ñïðîñèò î ‹îòðåêå:
                        ƒäå åãî ñåðäå÷íûé äðóã? -
                        î, êîãäà î òîì óçíàåò,
                        —òî íåñ÷àñòíûé äðóã åãî
                        Žò íåñíîñíîãî ñòðàäàíüß
                        ‡ëóþ æèçíü ñâîþ ñêîí÷àë
                        ˆ ÷òî îí òîãäà íîãîþ
                        îïèðàåò ïðàõ åãî,
                        •ëàäíîþ çåìëåé ïîêðûòûé,
                        ‚ ìåñòå òîì, ãäå îí ñòîèò;
                        ’óò âçäîõíåò è òèõèì øàãîì
                        Žò ïå÷àëüíûõ ìåñò ïîéäåò.

                               ‘êðîéñß, èñ÷åçíè,
                               ƒîðåñòíà ìûñëü!
                               óñòü âåñåëßòñß
                               Œèëû äðóçüß,
                               ‹þòîé ðàçëóêè
                               ‚å÷íî íå çíàâ!
                               óñòü ß ñòðàäàþ
                               ’îëüêî îäèí,
                               óñòü ß îêîí÷ó
                               ‡äåñü ñâîþ æèçíü.

                        ’îãäà îò÷àßííîé ðóêîþ
                        ‹îòðåê ñâîé îñòðûé ìå÷ áåðåò
                        ˆ, ïðèçûâàß òåíü ëþáåçíîé,
                        àçèò âî ãðóäü è ìåðòâ ïàäåò...

        1803


                               ‘. . †èõàðåâ

        ŽŠ’Ÿœ‘Š€Ÿ Ž—œ, ˆ‹ˆ €„›

                                   åðâûé

                        ...î÷ü õëàäíà è òåìíà,
                        ’óìàí îêðåñòíîñòü ïîêðûâàåò,
                        ‘îêðûëàñü ïîëíàß ëóíà,
                   ˆ çâåçäû ßðêèå ñ ýôèðà íå áëèñòàþò.
                        Ÿ ñëûøó øóì âäàëè ãëóõîé:
                   ’î ýõî ïî äåáðßì ðàçíîñèò âåòðîâ âîé.
                        óíòóþò âîëíû ðàçúßðåííû,
                   ‚çäûìàþòñß, áåãóò è ïëåùóò â áåðåãàõ.
                   ’àì ñòîíû ñëûøàòñß ïòèö âåùèõ íà ãðîáàõ,
                   ‡äåñü òåíè ñîíìàìè ñåäßò óåäèíåííû,
                        ˆ ãëàñîâ èõ íåñòðîéíûé õîð
                   ’ðåâîæèò ðîáêèõ ñåðí â ïåùåðàõ çàïóñòåëûõ.
                        ‚íèìàß ñêðèïó äðåâ äåáåëûõ,
                        ëóæäàåò ñòðàííèê ñðåäè ãîð,
                   “íûëî ñåðäöå â íåì, îí áîäðîñòè ëèøèëñß.
                   „ðóçüß! íàø áîëüøåþ äóõ ñêîðáèþ îáúßò,
                   àâåê ãåðîåâ âçîð ñíîì ñìåðòíûì ïîìðà÷èëñß,
                   àâåê çàêëþ÷åíû â ñûðîé çåìëå ëåæàò.
                        åâöû, âåí÷àííû ñåäèíîþ!
                   ‚ñå ëü ðàäîñòè æèâóò âî çâóêàõ âàøèõ ëèð?
                   “äàðüòå â íèõ! óñêàé ïîçíàåò öåëûé ìèð,
                   —òî êî îòå÷åñòâó ëþáîâü âåëà èõ ê áîþ.
                        å ñëàâû ñóåòíîé èñêàòü
                   ‘ðåäè óæàñíûõ áèòâ æåëàíèåì ïûëàëè!
                   å ïî÷åñòü èõ âëåêëà ïîäîáíûõ ïîðàæàòü,
                        —òî ñêîðáü îòå÷åñòâà çðß - ïàëè!
                   „ðóçüß! âîñïîéòå èõ, ÷òîáû ãðßäóùèé âåê
                   îäâèæíèêîâ ñâßòûõ áëàãîñëîâèë ìîãèëû!
                   —òîá ñòàðåö, çðßùèé ñìåðòü, ñîáðàâ ïîñëåäíè ñèëû,
                   ‚ ïðèìåð ïîñòàâèâ èõ, òàê âíó÷àòàì èçðåê:
                   "ëàæåí, êòî ïàë, èñêàâ îòå÷åñòâó ñïàñåíüß,
                   Šîãî âëåêëà íà áîé ëèøü ê ðîäèíå ëþáîâü!
                   Šòî ïîñëå âñåõ ïîáåä è áðàòüåâ ïîðàæåíüß
                   ‘ìûâàë ñ ñåáß ñëåçîé äûìßùóþñß êðîâü!
                   ‚åíöû ïîáåä åãî íå òëåíüþ ïðåäàäóòñß;
                   åññòðàøíûõ èìåíà â ïîòîìñòâå îñòàþòñß!
                   ëàæåí..."
                              ‹óíà èç îáëàê êàæåò âèä,
                        …é âñòðå÷ó ñòðàííèê âîçäûõàåò.
                        Žðàòàé â øàëàøå íå ñïèò,
                   ûëàþùèì îãíåì ñâîé âçîð óâåñåëßåò,
                   †äåò óòðåííåé çàðè ñî ìðà÷íîþ òîñêîé,
                   ’î âåòð åãî ñòðàøèò, òî øóì äîæäß ãëóõîé.
                        “ãðþìîñòü çàïàäà ñòðàøíà.
                        „ðóçüß! íî÷ü áóðíà è òåìíà!

                                   ‚òîðûé

                        Šðóòßòñß âèõðè ìåæ õîëìîâ,
                        Šîâûëü ñðåáðèñòó ïðèãèáàþò,
                        ‚îçíîñßò ïðàõ äî îáëàêîâ
                   ˆ êðîâ ñîëîìåííûé ïîðûâîì óâëåêàþò.
                   “æàñåí ñïîð ñòèõèé â ïîëóíîùíûõ ÷àñàõ.
                   „ðóçüß! óæàñíåå ãåðîéñêîå ïàäåíüå!
                   Šàê äóá, ïóñòûíåé öàðü, âîçðîñòøèé íà ãîðàõ,
                   îääåðæèâàß òâåðäü, íå ÷àßë ðàçðóøåíüß;
                   î, âûðâàí ñèëîé áóðü, óäàðàìè ãðîìîâ
                   àäåò - è ïàëè òàê îòå÷åñòâà ïîäïîðû!
                   ƒäå òû, î õðàáðà ðàòü? Ž ñòðàõ åãî âðàãîâ?
                   ƒäå ìîùíûé ðßä äðóæèí? ƒäå ïëàìåííûå âçîðû
                        ƒèãàíòîâ, ñäâèãíóòûõ ñòåíîé?
                   ˆõ â ìèðå ñëåä ïðîñòûë - ìðàê òèõèé, ãðîáîâîé
                   ‡åíèöû êðîåò èõ, ñíîì âå÷íûì îòßã÷åííû!
                   ˆõ áðàííûå ùèòû çàìøèëèñü íà ñòåíå,
                   ƒíåçäèòñß â øëåìàõ çìèé, íàðîñòîì ïîêðîâåííûõ,
                   ˆ îïóñòåëûé êðîâ ñ çåìëåþ íàðàâíå!..
                        Šîíåö ïîáåäàì, ëèêîâàíüþ!
                   ‚û ïóòü ñâîé ïðîòåêëè ãèãàíòñêîþ ñòîïîé,
                   Šîíåö ñëåçàì ðîäíè, èõ âñòðå÷è ëîáûçàíüþ,
                   ‘å ñìåðòè ÷àñ ïðîáèë; íàãðàäà âàì - ïîêîé.
                   åò ìîùíûå! Žíà ïîáåäà íàä âðàãàìè,
                   Œîãèëû âàøåé õîëì - èõ áåäñòâèþ òðîôåé,
                   ‚û ñëàâèìû âñåãäà ïðåáóäåòå âåêàìè!
                   ‹èøü ìû ñêîí÷àåì ïóòü áåçâåñòíû â æèçíè ñåé!
                   î ìû âîñïåëè âàñ, ìû âàñ áëàãîñëîâëßëè,
                   åâöû ãåðîåâ æèçíü â çàáâåíüå íå êîí÷àëè!
                        ’óìàíû íà÷àëè ðåäåòü,
                   ‡àðíèöà áûñòðàß ìåëüêàåò â îòäàëåíüè,
                   ðîñòåðëàñü òèøèíà - äîæäü áîëåå íåéäåò.
                   „ðóçüß! ïðèðîäà íàñ çîâåò ê óñïîêîåíüþ!

                                   ’ðåòèé

                   “ñíóë íà òó÷àõ ãðîì, òóìàíîâ ìðàê ñîêðûëñß,
                        å âîåò áîëå âåòð â ëåñàõ,
                   îêîé öåëèòåëüíûé íà çåìëþ íèñïóñòèëñß,
                   ˆ òåíè äëèííûå ëîæàòñß íà ïîëßõ.
                   ‚å÷åðíßß çâåçäà ñâîé êàæåò âèä ñòûäëèâûé;
                   ‹èøü ïåòåë òèøèíó òðåâîæèò âäàëåêå,
                   ‹èøü ìîøåê ðîé æóææèò, ðåçâßñß ïðè ðåêå,
                   ˆ ñòîíåò òîìíûé ãëàñ ïîëíî÷è ìîë÷àëèâîé.
                   ‹èøü äðßõëûé ñåëßíèí òðóä ëþáßùåé ðóêîé
                        ‘íîïû ðàçáðîñàííû ñáèðàåò,
                   ˆõ ñòàâèò íà ìåñòà è ìåäëåííîé ñòîïîé,
                   ‡àäóìàâøèñü, ñâîé ïóòü ê æèëèùó íàïðàâëßåò.
                   ‘ïèò áäèâøèé ãóë â äóïëàõ ðàçâåñèñòûõ äóáîâ.
                   ðèßòíà òèøèíà ïî øóìå áóðü óæàñíûõ,
                        ˆ ñëàäîñòåí êîíåö òðóäîâ!
                   „ðóçüß! ïðèßòíåå êîí÷èíà äíåé íàïðàñíûõ.
                   åç ñëàâû æèòü, ñâîé âåê ìèíóòàìè ñ÷èòàòü
                   ˆ â íåèçâåñòíîñòè îò÷èçíû ïîãèáàòü
                   å ñâîéñòâåííî íèêàê äóøàì âåëèêèì, ÷åñòíûì,
                   óñêàé òðåïåùóùè, òàßùèñß âî ìãëå
                   îñòèãíóòñß êîíöîì, ãåðîßì íå ñîâìåñòíûì!
                   óñòü ïîíîøåíèå âñßê çðèò íà èõ ÷åëå
                   ˆ ïóñòü ïðîêëßòèåì ïîòîìñòâà ïîðàçßòñß!
                        àø äîëã ïðèðîäå äàíü ïëàòèòü,
                   —åãî ðîáåòü? ‹èøü ðàç ñ ïðèðîäîé ðàññòàâàòüñß,
                   ‹èøü ðàç ïîñëåäíèé âçîð íà ìèð ñåé îáðàòèòü.
                   ˆ äîëã âåëèêîãî ñ æåëàíèåì ñâßùåííûì
                   àðèòü â áîé ìîëíüåþ, áåññìåðòèß èñêàòü,
                   ‡à êðîâíûõ, çà äðóçåé ñðàæàòüñß, óìèðàòü
                   ‘âßòîé ëþáîâèþ ê îò÷èçíå âîñïàëåííûì.
                        •âàëà òàê ïàäøèì, íåçàáâåííûì,
                   •âàëà çà îò÷åñòâî ïîãèáøèì â öâåòå ëåò.
                        Žíè â ìîãèëàõ íå èñòëåþò!
                   óñòü âðåìß ïîðàçèò òðîôåè èõ ïîáåä
                   ˆ â ÷àäàõ íàøèõ ÷àä èõ ëàâð çàçåëåíååò!
                   Žïßòü ñêðûâàåòñß çà îáëàêà ëóíà,
                   …å ïîñëåäíèé ëó÷ íà õîëìå îòäûõàåò;
                        î âîò è îí ñâîé áëåñê òåðßåò!
                        „ðóçüß! íî÷ü ìðà÷íà è ñòðàøíà.

                                 —åòâåðòûé

                   óñòü áóðè ãðîçíûå âîçëßãóò íà õîëìàõ
                        ˆ ñòðàííèê â äåáðßõ óíûâàåò!
                   „óõ ãîðíûé âêðóã íåãî ïå÷àëüíî â òüìå áëóæäàåò
                        óíòóåò, âîåò âåòð â ëåñàõ!
                        óñêàé ïðèðîäà âñß áëåäíååò,
                   ˆ òó÷è ÷åðíûå ëóíû áëèñòàíüå òìßò,
                   óñêàé äðîæèò çåìëß, ïóñòü ìîëíèè ïàëßò,
                   ˆ â ñìóòíûõ îáëàêàõ ãðîì ßðûé ñâèðåïååò.
                        å ñòðàøåí ìíå ïðèðîäû ãíåâ,
                        è âñåäðîáßùèé îãíü ïîäçåìíûé,
                   è ßðûé ãðîìà òðåñê, íè âåòðîâ áóéíûõ ðåâ,
                   ‹èøü áóäóùíîñòè ìíå ïðåäåë óæàñåí òåìíûé.
                        „ðóçüß! ìëàäûé íàñòàíåò äåíü,
                   ‘ïîêîèò áóíò ñòèõèé, ïðîãîíèò òó÷åé òåíü,
                   ‘ íèì âìåñòå òèøèíà â ïðèðîäó ïîßâèòñß,
                   ‚ñå ê ðàäîñòè îïßòü òâîðåíüå âîçâðàòèòñß,
                   ‚ñå îæèâåò îïßòü â ëåñàõ, æèëèùàõ, ïîëå;
                   î ìû ëèøü èç ìîãèë íå âîçâðàòèìñß áîëå!
                        €õ! ãäå ãåðîè ïðåæäíèõ ëåò,
                   ƒäå âîæäè ìóäðûå ñòîëåòèé îòäàëåííûõ?
                   Œîë÷àò ïîëß èõ áèòâ - èõ êðîâè ñòåðñß ñëåä,
                   Šóìèðû ïàëè èõ äî òâåðäè âîçíåñåííû!
                           ‹èøü êàìåíü ãðîáîâîé,
                   îðîñøèé ìõîì ñåäûì è ïûëèþ ïîêðûòûé,
                   Ÿâëßåò ñòðàííèêàì èõ ïðàõ çàáûòûé.
                   „ðóçüß! è íàø êóìèð ñðàâíßåòñß ñ çåìëåé,
                        ˆ íàñ ïîòîìñòâî ïîçàáóäåò,
                        ‘åé ìèðíûé îáâàëèòñß êðîâ!
                   ûòü ìîæåò, ïðàâíóê íàø, èñêàâ åãî ñëåäîâ,
                        “ ñòàðöåâ ñïðàøèâàòü òàê áóäåò:
                   "ƒäå ïðàîòöåâ ìîèõ îñòàòêè ïàäøèõ ñòåí,
                   †èëèùå òåñíîå ëþäåé ñóäüáîþ ðàâíûõ?
                   ˆñ÷åçëà ëü ïàìßòü èõ, êàê ïàìßòü âñåõ íåñëàâíûõ?"
                     ðèßòíî æèòü ñðåäü áóäóùèõ âðåìåí,
                   ‚ ìîãèëå ñëûøàòü èõ ñåáå áëàãîñëîâåíüå! -
                   à÷àëî áûòèß - íà÷àëî ðàçðóøåíüß!
                        ‘å æðåáèé âå÷íûé, ðîêîâîé! -
                   Ž åñòüëè á íàñ íàâåê ñêðûë êàìåíü ãðîáîâîé,
                        Šîí÷èíû âå÷íîé èñïûòàíüå,
                   àì íåèçâåñòíîìó ïîñòàâèëî ïðåäåë!
                   î ïðåìåíèòü íåëüçß ñóäüáû ïðåäíà÷åðòàíüå,
                   åññìåðòüå ãðîçíîå ñîêðûòûé íàø óäåë!
                   ˆ ìóæ, êîìó òåñíà âñåëåííàß äëß ñëàâû,
                   ‚çèðàåò ñ ìðà÷íîþ, óíûëîþ äóøîé
                        à îáùåãî êîíöà óñòàâû!
                   €õ! òßæêî ïîêèäàòü íàâåê ðîäíûõ, äðóçåé!
                   à÷íèòå ïåíèå âîñòîðãîì îæèâëåííû!
                   „à ñ ñòðîéíûì çâóêîì àðô âàø ñúåäèíßßñü ãëàñ
                   îäûìåò èç ìîãèë è ïåðñòü áëàãîñëîâåííûõ!
                   ‚îññëàâüòå èõ äåëà è èõ êîí÷èíû ÷àñ.
                   „à òåíè áðàííûå íèçâåðæåííûõ áîßìè
                   Œåðöàþò â ñóìðàêå ïðåä íàøèìè î÷àìè!
                        „ðóçüß! ñêîðåå âîçãðåìèì,
                   ‡à íàñ ñêîí÷àâøìèõ æèçíü îáûìåì ïåïåë õëàäíûé
                   ˆ íàì áåñöåííîãî ðûäàíüåì îæèâèì!
                        Ž ÷àñ áëàæåííåéøèé, îòðàäíûé!
                   ’àê íî÷ü äîëæíà ïðîéòè - êîãäà æå äåíü èç òó÷
                   —ðåç ìîðå ñèíåå ê íàì ïåðâûé áðîñèò ëó÷,
                   ’îãäà òóãîé âçßâ ëóê, êîë÷àí íàáèò ñòðåëàìè,
                   Šîïüå áëåñòßùåå, ñ ðîæäàþùèìñß äíåì
                   à îòäàëåííûé õîëì ðàçèòü çâåðåé ïîéäåì
                        ˆ âñòðåòèì ñîëíöå çà ãîðàìè!

        1807


                                ‚. €. Žçåðîâ

        ”ˆƒ€‹

        ’€ƒ…„ˆŸ ‚ ’…• „…‰‘’‚ˆŸ•, ‘ •Ž€Œˆ ˆ €’ŽŒˆŒ›Œˆ €‹…’€Œˆ

                              „åéñòâóþùèå ëèöà

      ‘òàðí, öàðü ‹îêïèíñêèé.
      Œîèíà, äî÷ü åãî.
      ”èíãàë, öàðü Œîðâåíñêèé.
      “ëëèí, áàðä ”èíãàëîâ.
      Šîëëà, íàïåðñíèê ‘òàðíîâ.
      Œîðíà, íàïåðñíèöà Œîèíû.
      ‚åðõîâíûé æðåö Žäåíîâ.
      „åâà ëîêëèíñêàß.
      Šàðèëë, èç âîèíîâ ‘òàðòîâûõ.
      †ðåöû.
      àðäû, èëè ñêàëüäû. ‘òàðíîâû.
      àðäû ”èíãàëîâû.
      ‚îèíû ëîêëèíñêèå.
      ‚îèíû ìîðâåíñêèå.
      àðîä ëîêëèíñêèé.
      „åâû ëîêëèíñêèå.

                  „åéñòâèå ïðîèñõîäèò â çåìëå ‹îêëèíñêîé.


        „…‰‘’‚ˆ… …‚Ž…

     ’åàòð ïðåäñòàâëßåò ïàëàòó, îòêðûòóþ ñâîäàìè â ñàä; âäàëè âèäíû íà
                 âîçâûøåíèßõ õðàì Žäåíîâ è õîëì ìîãèëüíûé.

        Ÿ‚‹…ˆ… …‚Ž…

            Œîèíà ñèäßùàß, Œîðíà, “ëëèí, áàðäû, äåâû ëîêëèíñêèå.

                        •îð áàðäîâ è ëîêëèíñêèõ äåâ

                        Šàêîå ñèëüíî äàðîâàíüå
                        ‚î âëàñòè, êðàñîòà, òâîåé?
                        ‘åðäåö, óìîâ î÷àðîâàíüå,
                        ‚åñåëüå ïëàìåííûõ î÷åé
                        ˆ íåæíûõ äóø, ëþáîâü-îòðàäà
                        Žò òâîåãî ðîäèòñß âçãëßäà.

                           Žäíà èç äåâ ëîêëèíñêèõ

                        –âåòè, î êðàñîòà Œîèíû,
                        Šàê â óòðî ðàííåå âåñíîé
                        –âåòóò ïðåëåñòíûå äîëèíû
                        ëàãîóõàííîé êðàñîòîé.

                              •îð áàðäîâ è äåâ

                        ”èíãàëà ñåðäöå òû ïëåíèëà
                        ˆ òèøèíó íàì âîçâðàòèëà.

                                   Œîèíà

                  Ž äåâ è áàðäîâ ñîíì! íå ñëàâüòå êðàñîòó,
                  ‘èþ îáìàí÷èâó, ïðåëåñòíóþ ìå÷òó.
                  Žíà, êàê ñëàáûé öâåò, êîòîðûé óêðàøàåò
                  ‚èä óòðåííèé ïóñòûíü è ê ïîëäíþ óâßäàåò.
                  ƒîðäèòüñß ìîæíî ëè Œîèíå êðàñîòîé?
                  …äèíûì òîëüêî äóõ ãîðäèòüñß ìîæåò ìîé,
                  …äèíûì... Ž “ëëèí! ”èíãàëîâ áàðä ëþáèìûé,
                  ’û, êîåãî ïðèñëàë ñåé âîæäü íåïîáåäèìûé
                  ‚î çâàíüè ìóäðîãî è ìèðíîãî ïîñëà,
                  ‚îñïîé ãåðîéñêèå ”èíãàëîâû äåëà.
                  ‘î äíß, êàê ìîé îòåö, ‹îêëèíñêèõ ñòðàí âëàäåòåëü,
                  Œîðâåíñêîãî öàðß óâàæèë äîáðîäåòåëü,
                  ‚ðó÷èòü ìåíß åìó ñâßùåííûé äàë îáåò,
                  †åëàþ ß, “ëëèí, ÷òîáû ìíå öåëûé ñâåò
                  ‚åùàë, ãëàñèë, òâåðäèë î èìåíè ”èíãàëà
                  ˆ ñëàâà áû åãî Œîèíó âîñõèùàëà.
                  ðèìè òû àðôó, áàðä, âîñïëàìåíè ñâîé äóõ
                  ˆ äùåðè ‘òàðíîâîé óâåñåëßé òû ñëóõ.

                                   “ëëèí

                      “ìîëêíè âñå â ñòðàíå ïîäëóííîé,
                      —òîá ãëàñû àðôû çëàòîñòðóííîé
                      î õîëìàì äàëüíèì ïðîíåñëèñü,
                      ‚ ïóñòûíßõ ãóëîì ðàçäàëèñü.
                      îþ ”èíãàëà äèâíû áîè,
                      …ãî çàáàâû þíûõ äíåé.
                      € âû, ïî÷èâøèå ãåðîè,
                      îêðûòûå ñûðîé çåìëåé,
                      ‚îññòàíüòå îò ìîãèë áåçìîëâíûõ,
                      à âûñîòàõ ßâèòåñü õîëìíûõ.

                                 •îð áàðäîâ

                      “äàðèëè â ìåäßíûé ùèò,
                      Šî áðàíè ãëàñ îáûêíîâåííûé;
                      ‚î áðîíþ ðàòíèê îáëå÷åííûé
                      ‚îèíñêèì ãíåâîì óæ êèïèò.
                      „óáû ñòîëåòíè çàãîðåëèñü,
                      ˆ òó÷è çàðåâîì îäåëèñü.

                                   “ëëèí

                      ‚ñòàåò Œîðâåíà âîæäü ”èíãàë;
                      Žðóæüå ãðîçíîå ïðèßë:
                      ‘òðåëà â êîë÷àíå ðîêîâàß,
                      à ãðóäè ðäßíà ñòàëü âèäíà,
                      Šîïüå, êàê ñîñíà âåêîâàß,
                      ˆ ùèò, êàê ïîëíàß ëóíà,
                      ‚îññåâøàß íàä îêåàíîì
                      ˆ âñß ïîäåðíóòà òóìàíîì.

                                 •îð áàðäîâ

                      Œåëüêàþò, ñåþòñß, ïàäóò
                      ‚ðàãè ïðåä íèì, êàê íåêè òåíè;
                      ˆëü áûñòðîíîãèå åëåíè
                      à çûáè ìøèñòûå áåãóò.
                      ˆ ñòàëà âêðóã íåãî ðàâíèíà,
                      Šàê ñìåðòè ìðà÷íàß äîëèíà.

                                   “ëëèí

                      àäóò, è íå èçáåã ñóäüáèí
                      ˆ òû, ’îñêàð, î ‘òàðíîâ ñûí!
                      ‹îêëèíñêèõ ÷àä î ãðóäü íàäåæíà!
                      ‘îí ñìåðòè ñêðûë òâîé þíûé âçîð.
                      ’û ïàë â ïîëßõ, êàê ãëûáà ñíåæíà,
                      ‘ êðóòûõ îòòîðãíóòàß ãîð.
                      àäåíüß øóì â ëåñàõ ðàçäàëñß,
                      ‚ûñîêèé õîëì ïîêîëåáàëñß.

                                   Œîèíà
                     (âñòàåò è ïðåðûâàåò ïåñíü “ëëèíà)

                 Šàêóþ ñìåðòü, î áàðä, íàïîìèíàåøü ìíå?
                 ’îñêàð, íåñ÷àñòíûé áðàò, ïîãèáøèé íà âîéíå
                 ”èíãàëîâûì ìå÷åì, ìíå ñòîèë ñëåç äîâîëüíî.

                                   “ëëèí

                 ”èíãàëîì íàíåñåí óäàð òåáå íåâîëüíî.

                                   Œîðíà

                 Ží ïðåëåñòåé òâîèõ åùå òîãäà íå çíàë.

                                   Œîèíà

                 Šîíå÷íî, ïðåäî ìíîé íå âèíåí â òîì ”èíãàë.
                 ‘ëó÷àéíîñòü áðàíåé òî, ñóäüáû ñëó÷àéíîñòü ãíåâíîé.
                 €õ! åñòüëè á ìîé îòåö î ñìåðòè ñåé ïëà÷åâíîé
                 ‡àáûòü, óòåøèòüñß îò âðåìåíè âîçìîã,
                 ûëà áû ß òîãäà, áûëà áû áåç òðåâîã.
                 î íåò; íè÷òî îòöà íå ðàçâëåêàåò ìóêè:
                 è áàðäîâ ïåíèå, íè àðô ñîãëàñíû çâóêè,
                 è øóì, âîñòîðã ïèðøåñòâ è ÷àøè êðóãîâîé;
                 ˆ ìðà÷íûé äóõ åãî, ïèòàßñß òîñêîé,
                 è â ÷åì óòåõ íå çðèò, ëîâèòâó çàáûâàåò
                 ˆ ãóëîâ ëîâ÷èõ ãëàñ â ëåñàõ íå âîçáóæäàåò.
                 …ìó â ìîë÷àíèè çàñåëè, êàê âî ìãëå,
                 “íûíèå â äóøå è äóìà íà ÷åëå...
                 î îí èäåò: â ñåé äåíü ñïîêîèò ëè Œîííó?


        Ÿ‚‹…ˆ… ‚’ŽŽ…

                          ‘òàðí, Šîëëà è ïðåæíèå.

                                   ‘òàðí
                                  (Œîèíå)

               Ž äî÷ü! ”èíãàë ïðåïëûë ÷ðåç ñèíèõ âîëí ïó÷èíó.
               ‹àäåé åãî íè÷åì óäåðæàí íå áûë áåã,
               ˆ ñ óòðåííåé çàðåé íà íàø âñòóïèë îí áðåã.
                                 (Š “ëëèíó)
               “ëëèí! ”èíãàëîâûõ ïåâåö ñðàæåíèé äèâíûõ,
               ’û, ïðèñëàííûé êî ìíå äëß ïðåäëîæåíèé ìèðíûõ,
               ’û, çðåâøèé çäåñü ëóíîé ñâåðøåííû òðè ïóòè,
               Š ”èíãàëó ìîæåøü òû âî ñðåòåíüå èäòè.
                    („àåò çíàê áàðäàì, ÷òîá óäàëèëèñü.)
               € òû, î äî÷ü! âî õðàì áóäü øåñòâîâàòü ãîòîâà:
               ‘âåðøè îáßçàííîñòü ”èíãàëó äàííà ñëîâà.
               Ží òðåáîâàë, ÷òîá ß âðó÷èë òåáß åìó
               ‚ òîò äåíü, êàê âçîðó îí ïðåäñòàíåò ìîåìó;
               Š íåòåðïåëèâîñòè ìîåé íàñòàë äåíü íûíå.

                                   Œîèíà

               ‚ ñåé ñàìûé äåíü? âîñòîðã! áëàãîäàðþ ñóäüáèíå.

                                   ‘òàðí

               ’àê òû ”èíãàëîâîé îòâåòñòâóåøü ëþáâè?

                                   Œîèíà

               €õ! íåèçâåñòíûé îãíü ïðîëèò â ìîåé êðîâè
               ‘î äíß, ìíå ïàìßòíà, êàê âîæäü ïëåìåí Œîðâåíà,
               àì óæàñîì ãðîçèâ èëü ñìåðòè, èëè ïëåíà,
               ‚ñå õîëìû, âñå ëåñà íàïîëíèâøè âîéíîé,
               àññûïàâ ðàòü òâîþ, ñåé îâëàäåâ ñòðàíîé,
               ðåäñòàë ïåðåä ìåíß â ìîåì óåäèíåíüè.
               Œãíîâåííî ñåðäöà ìíå ïðåðâàëèñß áèåíüè;
               Šàê âåïðß äèêîãî, åãî ñòðàøèëàñü çðåòü;
               Žò÷àßííà, áëåäíà, æåëàëà óìåðåòü...
               î î÷è þíîøó ïðåêðàñíîãî óçðåëè;
               •îòåëà óêîðßòü... óñòà ìîè íåìåëè.
               îä øëåìîì âèä ëþáâè áëèñòàë â åãî ÷åðòàõ,
               ðåøåë ê ìîåé äóøå è ìîé ðàññåßë ñòðàõ.
               ‘ òåõ ñàìûõ äíåé ìîè ”èíãàëîì ìûñëè ïîëíû.
               ‘ïîêîéñòâèå ìîå îí óíîñèë ÷ðåç âîëíû,
               Šîãäà, îêîí÷èâ áðàíü, ïëåíåíèå òâîå,
               Žòïëûë îò ñåé ñòðàíû â îòå÷åñòâî ñâîå.
               ‡à íèì æåëàíèß íåñëèñü íåòåðïåëèâû...
               àñòàëè íàêîíåö Œîèíå äíè ñ÷àñòëèâû!
               ”èíãàë, ïðåä àëòàðåì ñîåäèíßñü ñî ìíîé,
               î÷òèò â òåáå îòöà êàê ñûí íåæíåéøèé òâîé...
               î òû ñìóùàåøüñß, áëåäíååøü è òðåïåùåøü;
               à äî÷ü, âîêðóã ñåáß òû âçîðû ãíåâà ìåùåøü,
               ˆ âçäîõè ãîðåñòè òâîþ ñòåñíßþò ãðóäü...

                                   ‘òàðí
               (ïî íåêîòîðîì ìîë÷àíèè è ñêðûâàß ñâîþ ßðîñòü)

               €õ, íåò... áåç ãíåâà ß; ñïîêîéíà äóõîì áóäü!
               Šàê òû, ß âåñåëþñü ”èíãàëîâûì ïðèõîäîì,
               ˆ âñêîðå ìîé âîñòîðã ßâèòñß ïðåä íàðîäîì;
               „åíü îíûé ìîæåò áûòü ñ÷àñòëèâåéøèé ìíå äåíü.
               ˆäè, ÷åëî ñâîå ïîêðîâàìè îäåíü.

                                   Œîèíà

               ’âîåþ ðàäîñòüþ ìîãó ß áûòü ñïîêîéíà.


        Ÿ‚‹…ˆ… ’…’œ…

                               ‘òàðí è Šîëëà

                                   ‘òàðí

                 Ž ìàëîäóøíàß, äî÷ü ‘òàðíà íåäîñòîéíà!
                 ‡ëîäåß ìîåãî òû âîçëþáèòü ìîãëà,
                 “ êîåãî â ïëåíó ãëàâà ìîß áûëà
                 ˆ ÷üå îðóæüå êðîâü ’îñêàðà ïðîëèâàëî.
                 Š íåñ÷àñòüþ ìîåìó ñåãî íåäîñòàâàëî!
                 Ž Šîëëà, òû, êåì ‘òàðí áûë ïðåæäå â ñëàâå çðèì.
                 ‘åé ñ÷àñòëèâûé îòåö, ñåé âîæäü íåïîáåäèì,
                 ’û çðèøü: êî ãðîáó îí ñêëîíßåò æèçíü ïîçîðíó.

                                   Šîëëà

                 ‚ Œîèíå âèæó äî÷ü, ðîäèòåëþ ïîêîðíó:
                 ƒîòîâà áûâ ïðåäñòàòü êî áðà÷íó àëòàðþ,
                 å ñåðäöå ëü íåñòü äîëæíà Œîðâåíñêîìó öàðþ?

                                   ‘òàðí

                 î ñåðäöå, Šîëëà, â íåé ìîåþ áüåòñß êðîâüþ:
                 ’àê ìîæåò ëè îíî ê íåìó ãîðåòü ëþáîâüþ?
                 åò! çëîáó, è âðàæäó, è íåíàâèñòü, è ìåñòü -
                 ‚îò âñå, ÷òî äî÷ü äîëæíà âî áðàê ”èíãàëó íåñòü.
                 Šîãäà á îíà ìåíß äîñòîéíîé áûòü õîòåëà.
                 ðîíèêíóòü çàìûñë ìîé îíà äàâíî á óìåëà;
                 “ìåëà áû óçíàòü, ÷òî ìîé æåñòîêèé ãíåâ
                 å ðàäîñòè âðàãó - ãîòîâèò ñìåðòè çåâ;
                 ƒîòîâèò ãîðåñòè è âñå ìó÷åíüß, êàçíè
                 ˆ âñå òåðçàíèß ñâèðåïîé íåïðèßçíè.
                 Ž òû, íà îáëàêàõ íîñßùàßñß òåíü!
                 ’åíü ñûíà ìîåãî! òîò ñâåòèò, ìîæåò, äåíü,
                 ‚ êîòîðûé òû, óçðåâ íàä ìðà÷íîþ ìîãèëîé
                 ðîëèòó êðîâü âðàãà, ïðåñòàíåøü áûòü óíûëîé;
                 ’îñêëèâàß äîäíåñü, îòäîõíåøü â òå ÷àñû,
                 Šàê íèâà ñîõëàß îò ìàéñêèß ðîñû;
                 ˆ, ñ òîðæåñòâîì âñòóïèâ â ìîãèëó, òâîé ðîäèòåëü
                 Š òåáå ïðåéäåò, êàê ïàð, âî ãîðíþþ îáèòåëü.

                                   Šîëëà

                 ˆ âîò îáû÷íàß òâîß ñî ìíîþ ðå÷ü!
                 å èùåøü, ãîñóäàðü, òû ãîðåñòè ðàçâëå÷ü.
                 „âà ðàçà ïî ëåñàì ëèñò õðóïêèé óñòèëàëñß,
                 ˆ äåðí óæ äâå âåñíû íà õîëìàõ îáíîâëßëñß
                 ‘î äíß, êîãäà ïîãèá òâîé õðàáðûé ñûí ’îñêàð,
                 ˆ òû çàáûòü ïå÷àëü...

                                   ‘òàðí

                                        å÷àëü çàáûòü? ‘åé äàð,
                 Žäèí îñòàâëåííûé ñåðäöàì â íåñ÷àñòíîé äîëå!
                 åç ãðóñòè ß áû æèòü íå ìîã íà ñâåòå áîëå.
                 Ž Šîëëà! áåç íåå ñ òîãî ïëà÷åâíà äíß,
                 Šàê ñûí â áîþ ïîãèá, âêðóã ‘òàðíà, âêðóã ìåíß
                 åçìîëâíûì, ìåðòâûì âñå êàçàëîñü áû â ïðèðîäå.
                 ‘ íåé ïðåëåñòü íàõîæó ß â áóðßõ, â íåïîãîäå;
                 ‘î ìíîþ ãîâîðßò è âåòðîâ ñòðàøíûé ðåâ,
                 ˆ ìîðß ãðîçíûé øóì, è òîìíûé ñêðûï äåðåâ.
                 ‚î âñåì ìíå ñëûøàòñß ñûíîâíèå ñòåíàíüß.
                 Ÿ ÷óâñòâóþ òîãäà òåõ êàìíåé ñîäðîãàíüß,
                 îä êîèìè ëåæèò ’îñêàðà õëàäíûé ïðàõ;
                 ˆ îí ìíå çðèòñß ñàì ñî áëåäíîñòüþ â ÷åðòàõ,
                 à ïåðñßõ òßæêóþ óêàçûâàß ðàíó,
                 ƒëàñßùèì êàçíü âðàãó, îòìùåíèå òèðàíó,
                 Šîòîðîãî ðóêîé íàì áåäñòâèß íåñë