:


        

---------------------------------------------------------------
     Hans Magnus Enzensberger. Voltaires Neffe
     (c) Suhrkamp Verlag Frankfurt am Main, 1996
     (c)  ,   , 1998
     .257.69.41
     E-mail: ls.buhov@mtu-net.ru

          " ",     
 .
      : " ", 1998/7.
---------------------------------------------------------------


      
      -     .        .
 ,       .   .
   .
      -       . 
.       ,     
    .  Philosophes        
           ,     
   ,      ;    , 
     .
     
      -  
      ,  
      
      
      

       -  1760  1777 .

                .    -      
  ,       ,    -  
 . ,    :        XIV,
, , .   ,  .

     : Les fanfares du Roi1.

             :     ,
, ,      ,  , , 
 -  ,          ,  
.
          ,   
 ,     .
       .        ,           
       ,            
 .       .   
.          
 .
        .    .   
  . .
            .    . 
      .

     . ,  ? , . (    .)
       ?
     .              .  -  
       ?               
?
     .    ,       .   , 
     !  ?
     .     .   .
     . ,   .        
.
     .          ,    !  ,  ,
,   ,    .    
    .     .
     .        ?
     .  , ?   .  ! (.)  "
           ,
             -
". -     .  .   !
                 ,   
.
     .   "...   ,       ,
Chevalier de l'Ordre du  Pavillon2,  Gentilhomme de la Chambre du
Roi3,      ..."
         ,      , 
       ?
     . ,    .
     .       ,  ,       
 ?
     .      .     ,   
.           .     
.     :    ,     
  .     ,  .
     .      ?        ,   -
,  -   ...
     . ...   -   ,      
  !
     .    ...   ,              College
Royal4...
     . ,  !
     .  ,  ,    .
     .  ,          ,      ,
,  ,      .      ,    
.
     .   .     ,     
 ? ,    ,    
  .  ,    , -  
        ,    .   -  .   
  ?  ?      .
        ,    ,   ,  
          .       
.
          .
     .    . ,  !
     . ,  , , ?
       .
     . !
     . !      .
     .  .
     .  ,   ,  ! -  .   
.       .
     .     .
     . !
     .   .   ,  .
     .       ?     ,   
  .
     .     .   5   
   .      .     -
. ( .)    !     
 ,     .
     .  ,     -         ?
     ?
      .
     , ,   -.
     . . , , !   - 
.
     .   ,  . ,  .
          .       ,  
    ,        .   
.         ,   
      .    ,   ,
  .
     .  !
      (  ).      .
     .       .      , 
  ...
     .  .       .
     .          .   
   .     -   .
     .     !            ,      
6  ?
     .      ,    .
     .         ,          
.
       ().    ,     ...    ,  
     ?          
  ,    ,       
        .        ,  
  .
     .        ,      
.   , ,  .  ,   , ,
        ,          
.
     .   . ,      ,  -
  . ,       . 
,  ,  .
     . . , ,      ,  
 .  ,    ...   ?
     .    ,        . - ,
-  , ,  .      ,  
   ,   ,     .       ,  
.
     . ,    .
     . .   .
     .    ? , ,  .
     .      .        ,    
.
     .  ,  ,          ?    
    .
     .  ?           .    
    ,     :      .  
   . ,    .     
.
     . , ,   .
     .  .     ,   
 ,  .
     . !
     . -     ,     .
   .  .        : ,   
.   !        .  
 , -   - !
     . ,  ,   !
     .    .     ,    
   .
     .  .          
.
     .  ,   -  !   ,   .  
    .          .    
,  .             
!  !            -  
,    ,     ,   .
     .  - ?  ?
     .    .
     .    . .    ,  
     .     ,  
,     .     !       
7.
     .  .  Cause celebre8.      
 .
     .  ,  -     ?
     .        . ,    
   ,     .  ,   
.    ,   .       
 .   ?
     .     ,   ?
     .    ?      .   , -    
  .    ,    . 
 ,      ,      .  
 ,      ,  . 
-   ,   !
     . , :        ,   
,     ,     
.                
,       ,      
.
     .  ? ,   , ,       
,   ? ,   , ,   ,
  .      .
     .   ?
     . ,  ,      . 
   .
     .  ,  .        ,   
     .        -     
    , -     
  ,          .  , 
   ! ,   ,        
.    .         . 
     :  "   ,       
-     -    ,    .      
  ,       ,  
       .    ,     ".
     ?     .
     ,    ,   -       .  
  .     .   
         .    
 .
     .  ?       ,     -
.
     .           ,       
,   .
     . -  .
     .  ,  ?
     .     - .     
  .       .    ,  
     . ,   ,   , 
       ; ,  ,      
.
     ,        ,   -   
   .     !  ,  
  ,    ,           
,  ,    ,  .   
 ,          :  
 -  .          
  ,         ,         
.
     .      ? ,  -,      
?
     .  .
     .  ?        ,      
       ,       .       
,    .          
    .          ,
     , ,  .   ? 
  ?
     .     .
     . , ,       .   ,
,  ,  ?      ,    
          ,     
          ,     ,     ,   
 -         ?       
  ,   ,    - 
  ,           ,      
.          ,    ,   
. ,  ?
     .    , ,   ,    
   .
     .  ,    ,   .
     .       . ,   ,  !
      ,      . , 
 ,        ,   ,   
 ,    .
     .    ,         
 ?
     .       .    ,      
.               .    
  ,          ,
   9   ,   . 
     -,        .   
            -    ,  
        ,      
,  ,   .   ,  
  !
     .           -  ,            
.  ,   ,  ,    
  ,    .
     .         ,    , 
       ,    
  .   ,  .
     .   ! ,    .  
       .      ,  
  ,  ,          ,  
   .  ,  -  ,  ,  , 
.
     .      ,         -
.  ,    ,          :
    .   ,     ,
    ,    .          
.     ,  ,  
 .   ...  ...
     . .
     .        .
     .  !
     .      , , 
.
     .    .
     .   ,    ,  !  ,  
!          . ,  
,  .         ,  
-  ,   .    
   ,       ,  ,   .
      ,        .  ,
,          ,  ,   ,    
.    !        .      
.
     . , .
     .       ?     ?
    .   .    
    .       ,     
        ,  ,    ?    
        ,        -  
.
      .
       ,     -  ,   
  ,      :         
. (.)
     ",      .
     !     ?
       ,   ,
             ,
      ,     ;
         ,   
       ,    ,
           ".10
     .  "   "?   , , ,    
.    ,         .  
.
     .      !    !      ?  
!
         ,  ,    "Le  Temple de
la  Gloire"11.             
, ,          .
 .
     .   ?     .
     .          .      
.   , ,  . ,   
?        ,    ,   
!     ?      ,  
           ,   -   
,         ...
     . , .
     .     .   
 . ",      ?        
.   !"        .
     .      .    . 
 .
     .  .  ,    .
     .       .
     .     ,        
    , - , .
        - "I can get no satisfaction"12.
     ,    , -    , -    
    -       .    :    
  ...
       .
          ,      ,   
    ...
                :     
.  ,    !  -   ,      
13, ,   ,     ? ,   . -
 ? -    ?
          ,      ,      
,          ,     
 .   ,   .
     .    ,  ,       
?
     . !        .
     .    ?
     .   .
     .   .
     .      ?
     .  .
     .     ,      ,
     . , ,    
?
     .  ...
     .   .
     .   . ?
     . .    ,   , , , 
 .
     .  .
     .      !     .      
  ,     ,          
 ?
     .   , ?
     .    ,             
,    .
     . .
     .     - .        
.           ,       
,        -     . 
    . - "    ?" -    
 .
     .      ?
     .   .
     .   ?
     . , , .
     . .
     .              - 
   .      !       ,  
  .
     .  -,     ,      
. ,    .
     . .      .
     .     .   ,    
       .
     . .
     .    ,        ,  
  .
     .    .
     .  ,     ,   , 
       : ",    !      
,       ".
     .    .   .    
    .  -  ,  .
     .  , ,   ,   -  .
     .  ?  ,  ,     - , 
  , , ,   , ,  ,
,         ,  - , ,    
   ? ,  ,      
 .  (     .), ,     
 ,   : ",       .
   ".  ?
     . .        
  .
     .     .      ,
        ,          ,     
.        . ,   
: "!" -    ? !     ,  
  .
     . ,            ,  -
     ?   ,   ,   
?
     .   .     .
           .       
   . ...
     . , ?
     .      ,   .
     . ,  .
     .  ,        .    .    
  .        .    -
   .   -  !  , ,
      , c   ,      ,
  .     ,       !  ,  
.  !            
  .
     .   ,   ,   .
     .  .     . ,  .  
   ,     .
     .  ,    , ,
 ,  .
     .   !    .   . ,
      .     .    
,          .    
   .  -       .    -  
!   -     .   ,       
 ,      !  -     
.        .           
.
     .     .
     .    ,        .     
.
     .  .     , ,       
.
     .          ,      
.
     .  ! .
     .      .
     .   .
     .          .      -
      .          
,          .   
 - ,     ,   .
     .  .         
 ?
     .           ,          ,
,   .  ,      . 
...    ?
     . .
     .   ?
     . .
              -  .
     !        ?
       .
     .      .
         - .
     . ! ,  ,     . 
  ?
     . , ,  .       
      .              .
 .           
.    . -   ?
     .  ,     ,   
  ,   .     , ... ...
     . ,    .
     . , .  - .
     .  .     ,      
?            ,
  ,   .  , 
  ,  : . ,    
 ,     , ,   
 ?      ?    
    ,       -    ,
   ? -    ,     .
  ,   ,    .
     .  !   ,      -  
   .       -         
Encyclopedie.
     .   ,             
. ,         ,  
,     ,   .
     . ,    .
     .    .    ,  
.
       ,   .  
        .     ,   , 
    .      .
        ?   ,   .   
   .  - .            - 
.  ,            .    
.          ,    , 
  .       ,     ,
       .       !    .  
!       .       
    .        
,     .          
   ,      ,     
   .    ?
     .  ?.
     .  ,      , ,   
    .
     . , - .
     .         .  , , ,
 ,  ,       .
     . .
     .  . ,        , 
  ,         .  -    
          ,    
  ,         .   
   .     .
     . ! .
     . ?   ?     ?
        ?       .      -   "
"14,    !  ,  .    
 . ,     .    
     .        
.  ,   ,       .      . 
 ,     .
     .   ,   ,   .
     .    !         ,  
   ,        .    
.
     .  ?
     .  ,        , 
        ,      . 
,  ,         ,    
        .  !
      ,       .
     ,    ,    
, , . ,   :  ,  
        .        
 .
     .  .     ?
     .  .   .     ,  
     ,            .
,   ,       .  
     .  !   . 
    -     ...
     .   ,      .       
 .
     . .
     .              :  
,   ,   .
     .    ?    ,    
   -  ;    -  ;   
              ?    
,    ;       
        -      
?   -   .
           ,    
.  .   ,  ,  .
     .
         ,  .     
   , ,       . 
   ?      -   ,  , 
  .   ,       
    .     .  
     ,   ,      , 
,         ,    
.
     .    ,    ,   .
     .      .         :
       ,    .       .
      ;  ,  ,  
    .           
        -  .   
   .
     .    ,        
 ?
     .    ,         ,  ?
, .    ,   ,       .   
   ,      ,          
,          .
     .  ,    ,   .
     .     . ,        
 ,   ,   ,  .    
  .   ,   ,  
 -     ,  ...
     .  ,       .
     .  ?
     .   - ,   ,    
 .      ?
     .  ,    ,    .
      ,   .  
  ,       .    
,         .    ,    
.  ,      ,  
    ,     . -, ,  
!      ,       . 
   ,    ,        
  .          
   ,          .     
.      .  ,   -
  ,      ,   , 
     .    ,   ,   
,   ,       .  
   ,      , 
    ,      .
     .       .
     .      ,        
     .  ,  ,    
 , -   ,   .   
            ,         
.     ,          
         .      
  ! ,           : 
  ,   ,    ,
   , -    -  .
     .         ?  -,      ,
    , -   ?
     .  !    ,      ,  
   .
     .          ?
     .  !         ?       ,
    ,      ?  -
 .      ,     .
     .           , ,   
?
     . !  ,         
.     ?  ,       -
,   .      ,  .
     . .
     . ,     ,        
?
     .  ?    .
     .      ?
     .      -   -  ,  - 
    .
     .   .
     . .   ,     ,   - 
 .   ,   ,   . ,
       ,    ,    
    . ,        -
,       .    .  
 .  .      ,  
   .         - 
,     ,    ,   
    ,      .
     .    ?           ,
  ,  ,       ?
    : -       ,    
        ,        
,      .      , 
      ?  , .   , 
 .    .    ,  ,  
  .
     . ,   ,   .
     . ,     !   ,     
.     ,   ,  ?  
.        .    
 .       ,     
   .      .     ,
, .       ,      
.    ,   . ,    
,   ,  ,     .  
    , ,   -  ,  
        .   ,           ,
      .     ,    
   . !      .
   .
     . ?    ?
     .  ,  ,       -  
.
     .  ,  .
     .       .
     .   - ,    .
     .    , .     ,     ,
          .    ,  ,  
"",   :     ,      
   .       "",    :
,    ,     ,       
.  ,   ,      ,   
.
     .  !
     .    ,      .
        -          
       ,       
       .   ,    ,
  .         .      
    ,   . ,  ,
,       .
     .   .
     .    .        ,     
,        ,  ,     ,
  .    .     
    ,     .     
- ,   -     ?
    .        , 
  ,  ,   ,   .       
   .
     .  ?
     . ,      ,   
 !      ?     :
       ,   , 
        ,   
:   ,   ,   ,
  .
       ,        -      
,       .      
      .    , ,  ,
    ,      .    ,  ,  
    ,   ,     
    ,  .
       .
     ,  ?      ,     ,  
?
     .    ,         ! ,
,  !
     .        ,      ,
 , , ,   . , , 
  .  ,   ?
     .  , !     ,       ,
    .           
.             ,    
.   ,   ,    .
         !      
,     - .      
.
     .  !     .  .  
 .      :     ,   
. ,   .     ,
       !        ,  
    .         , ,  ,
 .     !       ,
         .      ! 
,          ,    
. (.)   ,   ?
     .  ,    ?
      ,   .
     ,     .       , 
,          ,     
,      .        
  .
             ,          
.
     .    .     .      ,    
.
       .          
  ,                
,   ,      .
     . "  ! ,     ,   
     ,  ,    . 
             
     ".
     "!                  ?
         
,             
  ,    -       
           ,      
       .   
 !     ."
     "               
   ,           .   
,  : "     
  ,                
  ".
        .
     "     ,   
 ,     , 
,  ,      .  
          .
          ,        
 , -,  ".
     "  !     ,        
,      ".
     "    ?"
               .
     .      
  ,          
.
     "      :       .
          ".
     ",     ,       ,  
  ?  ,   , ,    ,
    ,        ,   ,
?"
              .    
      .     . 
  ,        .  . 
  .    .
     . !    !            
     .      
      ,    .   
    .  ,  , , ,    
    .
             ,  ,  , 
,           ,         
,      -    ,    ?
   ?        ,  
         ,     :    
 .      ?   ?
         ,      ,
, , ,      -  
,  ,           .    
,    .  ,       
 :     ,      
  !
        ,   ,         
  ,  ,     
       ,         ,    
  ,               
,              .  
! ,        ,
 ,       !   , 
    -!
                 ,      
. ,      ,       
  , ,     ,  
 ,     .
       ?
     .  ,  .   ,    ,
          .    
,        ?       ,
  ,        ,  ,    
?       ,      
  ? , ,   -     , 
, ,      !  ,   
    ,     .         
,         ?    
,   ,       ,       
?      ,    
, , ,  ,   , 
     ?
      , ,      ,    
    , ,      , ,
           "", ,   ,  ,
     ?     ,  
     .     ,
 .
         .        
            ,      
.          
 .
        .  ... ,  ,       
.        
    .              
,        ...
       .             
.   -               .
   .        
.
     .     !          .    
 .
     .   ?
     .  ,     .
     .       .
     .  !
     . ?  ?
     .   ,      .  
 ,              , 
    .        ,
  ,   ...
     .  ?
     .   .
     .    .
     .      .
     .      .    . 
        
  .             . ,   
 .  ,   . ...
     .  - ?
     .         . 
!  ...  !
     .  ,   .
             .  
,        .            ,
,     ,       
.
     . "    :  
           , 
,  ,   ,   
        
 ". -   ?
     .    .       ?
     .  " ,     15,
            ,   
..."
     . "...         ." 
,         ,     .
     . , !  ...
     .     ?
     .  , !      
     -    ,    . 
          .    
.
     .    ?
     .   .
     . ! !   ,      ,   
.        ?   , ?  ?    
?  .      .
     .     ,  ?
     .        ,          
  .      .     . , 
  ,            :
  ,      -   ;  ,  
       ;  ,   
  -      ;       ,       
   .
     .        .
  ,     -      ,
 .
     .    .
     .        .     ,
    ,  !
     .    !
     .     ,      .
        .     
 , "   ".
     .   .
     .  .    ,       
   - ,      ,
    .       : 
  ,  ,    
.  ,   ?
     .      .
     .   -,   . ,     
, ,  ,    ,       
,  -       ,    ? -
     .    ,   
    .  ,    -      .  "
,      :    ,
      !"  !
     . ,     .
     .     ,   ?    .
     .   .    !
     .  ?
     .     ,    .
     .   .
     .      .        
. "        ,  ,
 ".  !       ,  .  
!
     .     ?
     .      ,         .
 ,  ,   .
          .
      ,  -,         !     
.            .    
,          ,    .
,          .      
   -  ,        ?
     (   ,   .)    
 .     ,  ...
     (    ,   .)    , 
  .  ,   .
     (        .)        
,   -  .       .
     .    !  !
      ( ). ,      , 
,     ...
     .   !
       (      ).      !  
  !
     ( .)   ,      ,
    ,   .
     ( .)  !  !    .
     ( .) ! !    !  !
     (  .) , !     !     
   !
       .
     . ! !
       (  ).  -!  -!     
?                     
.    !  !     , 
,    .       .   
!
     . ?!    ?
     .    .
     . .       .
     .   .   :     , 
     -  .
     . , , .    .  ,   , 
  .        .
     .  -               .  
      .
     .   .         . 
  .    ,      ,
    .         , 
 .     - ,  , ,
     .    .  ,      ,
 ,    ,      .
       ,      
      .    ,  
  ,      .
      , aide-memoires16, , ...  
     .     !     
.    .   ?     
?
     .     .  ,      .   ?
  ,       .
     .  .       .
       ,    ,   .  
  -.      .
     . .  ,       .
          .       
.    ,       .  -  
!  ,    ...        
 .
     .          ,    ,
  ,     ,   . (.)
     .   ?     ?
     .    .  .    .
         .          
  .
     .  !  !    !..   ,  
  ... ... , ?.. ...  ... 
 ...  ?..   . ...   ,
      ...          
 .
     ( .)  !   .
     .     ,        
.
     .      . (.) ,  
  ,      .
     .            ,  
  ...
     .                      
  ... Plus ca change, plus c'est la
meme chose17.
     .  -  ,    , -   ,  .
     .     ,  ?   ,  
,     .
             .     ,  
.    .     
   ,             ,
    ,       ,
  ;   ,  -    .  
    ,          
,         ,        .
,   ,      
.
          .      .        -
,      .    
 ,     .

     .
     1   (.)
     2     (.)     XV 
1723  .        ,  
.      
     3   (.).
     4  1795 . - College de France.
     5      (1719-1785),   
,    XV        . 
   .
     6         (1729-1811)  -  ,
  "  " (1770).
     7         (1698-1762)   -   -,       
               ,   
  .    (
" ", 1765)          
 .
     8   (.).
     9   1719 .    "",    
   -          
"".             
,         .
     10 , "",  ...
     11 " " (.),  - .
     12  "        " (.),   
 - "-".
     13  1758 .       ,   
  .
     14    ,    1755  .  
 ,   ""  XV.
     15 .. (1713-1796) -    .   
"         
" (1770)    ,   ,  .
     16   (.).
     17   ,     - (.).

---------------------------------------------------------------
               -   
  . ls.buhov@mtu-net.ru

Last-modified: Wed, 06 Mar 2002 13:28:33 GMT
: