Ocenite etot tekst:



                                - 1 -




     Ego zvali Artur Hidders.  On byl odet po zemnoj mode i, esli by  ne
dlinnye  volosy  i  liho  zakruchennye  usy,  nichem  ne  otlichalsya  by ot
zemlyanina.  On  byl sravnitel'no nebol'shogo  rosta, 5 futov  i 6 dyujmov,
i, kazalos',  sostoyal lish'  iz kostej  i myshc.   Tonkie cherty  lica byli
slishkom melkie dlya bol'shoj krugloj golovy.
     On  otvernulsya  ot  illyuminatora  i  ustavilsya  na starika Pianca s
mladencheski prostodushnym vyrazheniem.
     - |to ochen'  interesno, no ne  kazhetsya li vam,  chto vsya zateya.  Hm,
fatal'na?
     - Fatal'na?   - S  dostoinstvom peresprosil  Pianca. -  YA ne sovsem
ponimayu.
     - Uzhe  pyat'sot let,  raz v  pokolenie, Zemlya  posylaet komissii  na
Bol'shuyu Planetu.  Inogda komissiya vozvrashchaetsya.  CHashche - net.  I v  lyubom
sluchae  rezul'taty  ravny  nulyu.   Zemlya  teryaet  lyudej,  teryaet den'gi,
razdrazhaet mestnoe naselenie i nichego ne dobivaetsya po suti.
     - Vy pravy, - ser'ezno kivnul  Pianca. - No na etot raz  vse pojdet
po-drugomu.
     Hidders podnyal brovi:
     - A chto, chto-nibud' izmenilos'?  Bol'shaya Planeta?  Ili Zemlya?
     - Izmenilis' usloviya. -  Pianca neuverenno oglyadel kayutu  - pustaya,
esli  ne  schitat'  zastyvshej  v  meditacii  Sestry Blagodeyaniya. - Sil'no
izmenilis'.   Nashih predshestvennikov  posylali. Skazhem  tak, dlya ochistki
sovesti.   My  znali  pro  ubijstva,  pytki,  terror  - i nado bylo hot'
chto-nibud'  delat'.  -  On  pechal'no  ulybnulsya.  -  Teper'  na  Planete
poyavilos' koe-chto noven'koe:  Bedzharnum B'yudzhulejsa.
     - Da, da, ya chasto proezzhal cherez ego zemli.
     -  Na   Bol'shoj  Planete,   veroyatno,  sotni   ne  menee   zhestokih
pravitelej, no Bedzharnum -  vy eto znaete -  rasshiryaet svoyu imperiyu.   I
ne tol'ko v predelah Bol'shoj Planety.
     - Da. To est' vy sobiraetes' rassledovat' CHarli Lisiddera?
     - V obshchem, da. I my mozhem eto sdelat'.
     Na poroge kayuty  poyavilsya nevysokij temnokozhij  chelovek.  On  voshel
stremitel'noj pohodkoj, vse ego dvizheniya byli rezkimi, bystrymi i  ochen'
tochnymi.   Klod  Klajstra,  predsedatel'  Komissii.   On  oglyadel  kayutu
tyazhelym, ishchushchim, pochti podozritel'nym vzglyadom, podoshel k  illyuminatoru,
okolo kotorogo  stoyali Hidders  i Pianca,  nashel pryamo  po kursu  zheltuyu
zvezdu.
     - Fedra.  My budem na Bol'shoj Planete cherez neskol'ko chasov.
     Prozvenel gong.
     - Lench,  - skazal  Pianca, s  trudom skryvaya  oblegchenie.  Klajstra
napravilsya k vyhodu i ostanovilsya, chtoby propustit' Sestru Blagodeyaniya.
     - CHudnaya, - probormotal Pianca.
     Klajstra rassmeyalsya:
     - Na Bol'shoj Planete vse chudnye.   Imenno poetomu oni tam i  zhivut.
Esli ona hochet obratit' ih ili prisoedinit'sya  k nim - eto ee pravo.   I
- za isklyucheniem manery odevat'sya  - takoj vid chudachestva sdelaet  chest'
lyuboj planete.
     Hidders  kivnul.   Sestry  Blagodeyaniya,  podobno  prezhnim   Sestram
Miloserdiya, obladali  vysokoj reputaciej  na vseh  civilizovannyh mirah.
I eta reputaciya byla zasluzhennoj.

                                - 2 -

     - Na Bol'shoj Planete sovershennaya demokratiya, da, mister Klajstra?
     Pianca s interesom  zhdal otveta.   CHego za Klajstroj  ne chislilos',
tak eto razgovorchivosti.  I Klajstra ne podvel ego.
     - Sovershennaya anarhiya, mister Hidders.
     V  molchanii  oni  spustilis'  po  lestnice v kayut-kompaniyu i zanyali
svoi  mesta.   Odin  za  drugim  poyavlyalis'  chleny  Komissii:  bol'shoj i
shumnyj Rodzher Fejn,  Moss Ketch, temnyj  i molchalivyj, Stiv  Bishop, samyj
molodoj  chlen  Komissii,  chelovek  s  ovech'im licom, mozgom, napolnennym
vsevozmozhnymi svedeniyami, i sklonnost'yu k ipohondrii.  On vsegda  taskal
s soboj aptechku i karmannuyu  biblioteku.  Poslednim yavilsya Bryus  Derrot,
pryamoj i voinstvennyj, s rastrepannymi volosami ognenno-ryzhego cveta.
     Eda byla vkusnoj, no  rastushchij v illyuminatorah shar  Bol'shoj Planety
otvlekal vnimanie puteshestvennikov.
     Ot  rezkogo  tolchka   zazvenela  posuda.    Udar,  oshchutimaya   smena
napravleniya. Klajstru otbrosilo ot illyuminatora.  Lampy zamigali,  potom
pogasli,  vklyuchilos'  avarijnoe  osveshchenie.   Klajstra  kinulsya vverh po
lestnice na  mostik.   Na verhnej  ploshchadke stoyal  prizemistyj chelovek -
|bbidzhens, radist.
     - CHto sluchilos'?  - Rezko sprosil Klajstra.
     - Ne znayu, mister.  YA popytalsya vojti.  Dver' zaperta.
     - Korabl' yavno vyshel iz-pod kontrolya.  My mozhem razbit'sya?
     - Ne bespokojtes', ser.   Esli povrezhdenie ser'ezno,  avtomaticheski
vklyuchitsya mehanizm avarijnoj posadki.   Nas mozhet tryahnut', no v  salone
dostatochno bezopasno. - On myagko vzyal Klajstru pod ruku.
     Predsedatel'  Komissii  ottolknul  ego  i  podoshel  k dveri.  Dver'
vyglyadela solidno.
     On sbezhal vniz, proklinaya sebya za  to, chto ne prinyal mer na  sluchaj
krusheniya.  Prizemlit'sya  na Bol'shoj Planete  vne Territorii Zemli  - eto
beda.  |to  katastrofa.   On  stoyal   v  dveryah  salona  -  belye   lica
povernulis'  k  nemu.   Fejn,  Derrot,  Pianca,  Bishop,  Ketch, Hidders i
Sestra -  vse byli  na meste.   Klajstra kinulsya  v mashinnoe  otdelenie.
Dver'  otkrylas'.   |sa  |lton,   glavnyj  inzhener,  vytolknul  ego   iz
pomeshcheniya.
     -  My  dolzhny  perejti  v  spasatel'nye  shlyupki,  -  zhestko  skazal
Klajstra.
     - SHlyupok net.
     - CHto znachit "net"? CHto proishodit?
     - Povrezhdeny.  Nam pridetsya ostat'sya na korable.
     - A kapitan i pomoshchnik. CHto, sobstvenno, proizoshlo?
     Otvet |ltona zaglushila sirena, pribaviv k migayushchemu svetu  strashnyj
lyazg.
     V  salon  voshel  |bbidzhens.   On  triumfal'no  oglyadel passazhirov i
komu-to kivnul.  Komu?  Klajstra razvernulsya.  Pozdno.  On videl  tol'ko
belye izumlennye lica.  A potom - zrelishche, kotoroe on vryad li zabudet  -
dver' otvorilas', pomoshchnik shagnul v proem, szhimaya rukoj gorlo.   Drugoj,
drozhashchej, on pokazal  na |bbidzhensa, potom  koleni ego podognulis'  i on
upal.  Klajstra shagnul k korotyshke-radistu.
     On ne uspel.  Potomu chto pol udaril ego.


     Klajstra medlenno prihodil v soznanie.  On otkryl glaza.  On  lezhal
na  nizkoj  krovati  v  uglu  derevyannogo  doma.  Lihoradochnym dvizheniem
Klajstra opersya na lokot' i ustavilsya v dvernoj proem.  Emu  pokazalos',
chto on vidit samoe prekrasnoe zrelishche v svoej zhizni.

                                - 3 -

     On  smotrel  na  zelenyj  sklon,  pestrevshij  zheltymi  i   krasnymi
cvetami.  Sklon  podnimalsya k lesu.   Skvoz' listvu vidnelas'  izgorod',
obyknovennaya  izgorod'  iz  potemnevshih  ot  vremeni  stvolov.  Vse bylo
zalito belo-zolotym siyaniem, i Klajstra naslazhdalsya chistotoj i  yarkost'yu
krasok.
     V pole tri devushki  v krest'yanskoj odezhde tancevali  veseluyu dzhigu.
On slyshal muzyku.
     A potom  uslyshal shum  shagov.   Iz-pod poluprikrytyh  vek on uvidel,
kak v dom voshli |li Pianca i  Rodzher Fejn.  Vsled za nimi voshla  devushka
s dvumya tonkimi kosichkami.  Ona nesla podnos.
     Klajstra opyat' pripodnyalsya na lokte, no Pianca ostanovil ego.
     - Rasslab'sya, Klod.  Ty u nas bol'noj.
     - Kto-nibud' pogib?  - Perebil ego Klajstra.
     - Styuard.  On byl v svoej  kayute.  I Sestra:  ona tozhe  vernulas' k
sebe, kak raz pered  krusheniem.  Teper' oni  v 20 futah pod  zemlej.  I,
konechno, kapitan i pomoshchnik.  U oboih pererezany glotki.
     - Skol'ko vremeni proshlo?
     - Okolo chetyreh dnej.
     - Nu?
     - Korabl' pogib, - skazal Fejn.  - Razvalilsya na kuski.  CHudo,  chto
my ostalis' zhivy.
     Devushka postavila  podnos na  krovat', naklonilas'  i prigotovilas'
kormit' Klajstru s lozhechki.  On unylo poglyadel na nee:
     - I tak bylo vse eto vremya?
     - Za toboj nuzhno bylo uhazhivat', - skazal Pianca.  On polozhil  ruku
na  plecho  devushki.  -  |to  Natilien  Tlissa,  koroche, Nensi.  Otlichnaya
sidelka.
     - Ty u nas schastlivchik, - ulybnulsya Fejn.
     Klajstra otvel ruku devushki:
     - YA sam. - On perevel vzglyad na Piancu:  - Gde my, |li?
     - Dzhubilit.  Derevnya na severo-vostochnoj granice B'yudzhulejsa.
     Klajstra szhal guby:
     - Huzhe nekuda.  YA udivlyayus', chto nas do sih por ne vzyali.
     - Mesto gluhoe, svyazi u nih net. My zdorovo perenervnichali.
     - Gde |bbidzhens?
     - Ischez. - Pianca rasteryanno posmotrel na Fejna.
     - Pochemu vy ne ubili ego?
     Pianca pokachal golovoj.  Fejn skazal:
     - On sbezhal ran'she.
     - S nim byl eshche kto-to, - prosheptal Klajstra.
     |li Pianca naklonilsya vpered, ostro blesnuli serye glaza.
     - Kto?
     - Ne znayu.  |bbidzhens  ubil kapitana i pomoshchnika.   Vtoroj povredil
dvigatel' i spasatel'nye shlyupki. - Klajstra zametalsya na krovati,  Nensi
polozhila prohladnuyu ruku emu  na lob. - YA  byl bez soznaniya chetyre  dnya.
|to stranno.
     - My  nakachali tebya  uspokoitel'nym, -  skazal Pianca.  - Tebe  byl
nuzhen otdyh.  Ty byl ne v sebe.





     Ne obrashchaya vnimaniya  na protesty Nensi,  Klajstra sel, szhal  rukami
raskalyvayushchuyusya golovu i popytalsya vstat'.  Pianca kinulsya k nemu:
     - Radi Boga, Klod, lezhi!

                                - 4 -

     Klajstra pokachal golovoj:
     -  Nam  nuzhno  ubirat'sya  otsyuda.    I  bystro.   Podumajte.    Gde
|bbidzhens?   On  otpravilsya  s  dokladom  k  CHarli Lisidderu. - Klajstra
podoshel k dveri i zastyl v stolbe zolotistogo sveta.  Pianca  pododvinul
emu kreslo, i Klajstra sel.
     Derevnya i  les stoyali  na seredine  ogromnogo -  po zemnym merkam -
sklona.  Gorizonta prosto ne bylo:   sklon podnimalsya vverh i tyanulsya  v
golubuyu dal'.
     Fejn podstavil solncu muskulistye ruki:
     - YA vernus' syuda, kogda  sostaryus'.  My zrya otdali  Bol'shuyu Planetu
vsem etim urodam.
     Spina Nensi vyrazila yavnoe neodobrenie.  Devushka vyshla iz domika.
     - Ona schitaet, chto ya nazval urodom ee, - hihiknul Fejn.
     - Ty ne dozhivesh'  do starosti, Fejn, -  skazal Klajstra. - Esli  my
ne ujdem otsyuda.  Gde korabl'?
     - V lesu.  Nedaleko otsyuda.
     - Daleko li do B'yudzhulejsa?
     - U B'yudzhulejsa net chetkih granic, - skazal Fejn. - Vyshe po  sklonu
est' dolina,  vidimo, vulkanicheskogo  proishozhdeniya.   Teplye istochniki,
gejzery, rodniki - oni nazyvayut ee Dolinoj Stekloduvov.  V proshlom  godu
Bedzharnum vvel tuda vojska, i teper' eto chast' B'yudzhulejsa.  On poka  ne
prislal v Dzhubilit sborshchikov nalogov, no  ih zhdut so dnya na den'  vmeste
s garnizonom.
     - S garnizonom?  Dlya podderzhaniya poryadka?
     - Dlya zashchity ot kochevnikov-rabotorgovcev.  Ih nazyvayut cyganami.
     -  Nepohozhe,  chtoby  oni  slishkom  stradali ot kochevnikov. - Skazal
Klajstra, oglyadev derevnyu. - Skol'ko otsyuda do Grosgarta?
     -  On  v  dvuhstah  milyah   yuzhnee.   Blizhajshij  garnizon  stoit   v
Montmarchi.  Naskol'ko  ya ponimayu, eto  v pyatidesyati milyah  na yugo-vostok
po sklonu.
     - Pyat'desyat mil',  - povtoril Klajstra.  - Skoree vsego,  |bbidzhens
napravilsya imenno tuda.
     So storony  lesa poslyshalsya  rezkij metallicheskij  zvuk.   Klajstra
voprositel'no vzglyanul na Piancu.
     - Oni razbirayut  korabl'.  |to  samyj bol'shoj kusok  metalla, kakoj
oni videli v svoej zhizni.  My sdelali ih millionerami.
     - Poka Bedzharnum ne konfiskuet vse, - skazal Fejn.
     - My  dolzhny vybrat'sya,  - bormotal  Klajstra. -  My dolzhny  kak-to
dojti do Territorii Zemli.
     Pianca zakusil gubu:
     - |to sorok tysyach mil'.  Na drugoj storone planety.
     Klajstra s trudom podnyalsya na nogi, prislonilsya k stene:
     - My ne mozhem ostavat'sya zdes'.  My kak utki na bolote, |li.   Esli
ne vzletim, Lisidder nafarshiruet nas yablokami.  Gde ostal'nye?
     - V derevne.  Nam dali bol'shoj dom.  Hidders ushel.
     - Kuda?
     - V  Grosgart.   Skazal, chto  voz'met lodku  do zaliva  Marven.   A
potom prisoedinitsya k kakomu-nibud' karavanu.
     - Tak.  Styuard i Sestra mertvy, kapitan i pomoshchnik tozhe,  |bbidzhens
i Hidders ushli. - Klajstra schital po pal'cam. - Nas vosem'.  Komissiya  i
dvoe inzhenerov.  Zovite vseh.  Ustroim voennyj sovet.
     Neskol'ko minut Klajstra  sledil, kak Fejn  i Pianca podnimayutsya  k
derevne, potom  ozabochenno perevel  vzglyad na  tropinku, idushchuyu  vniz po
sklonu.  Esli  soldaty poyavyatsya dnem,  oni ne zastanut  zemlyan vrasploh.
Klajstra  vozblagodaril  Boga   za  nemetallicheskuyu  strukturu   Bol'shoj

                                - 5 -

Planety.   Net  metallov  -  znachit,  net  mashin,  net  elektrichestva i,
konechno, net radio i telefona.
     Poyavilas'  Nensi.   Ona  smenila   svoyu  golubuyu  yubku  na   kostyum
Arlekina, zelenyj  kombinezon ves'  v zheltyh  i oranzhevyh  zaplatah.  Na
mgnovenie Klajstra  poteryal dar  rechi.   Nensi zakruzhilas'  vokrug nego,
sdelala piruet.
     - Neuzheli vse devushki Dzhubilita tak zhe ocharovatel'ny, kak vy?
     Ona podstavila lico solncu i ulybnulas':
     - YA ne iz Dzhubilita.  YA zdes' chuzhaya.
     - Otkuda vy?
     - S severa.  Les Vejvo.   Moj otec obladal prorocheskim darom,  lyudi
prihodili  k  nemu  za  sotni  mil',  chtoby  uznat'  budushchee.   Moj otec
razbogatel.   On poslal  menya uchit'sya.   YA zhila  v Grosgarte,  Kalliopi,
Vejle.   S  brodyachimi  trubadurami  ya  puteshestvovala po raznym stranam,
videla prekrasnye  zemli, goroda  i zamki.  I zlo.   Ochen' mnogo  zla, -
golos ee  byl tih  i pechalen.  - Kogda  ya vernulas'  domoj, ya  nashla tam
tol'ko pepel.  Cygane s severa  sovershili nabeg na derevnyu.  Oni  sozhgli
dom moego  otca.   Vsya moya  sem'ya pogibla.   Vot ya  i prishla v Dzhubilit.
Zdes' menya nauchat tancevat', i tanec uneset moe gore.
     Klajstra vnimatel'no nablyudal  za nej.   Podvizhnoe lico, golos,  to
zvonkij, to  priglushennyj, to  pochti poyushchij.  I ogromnye, zavorazhivayushchie
glaza.
     - Pochemu imenno vy uhazhivali za mnoj?
     Nensi pozhala plechami.
     - YA nezdeshnyaya.  YA uchilas' v Grosgarte po knigam s Zemli.  Nejsuka.
     Klajstra udivlenno povtoril slovo:
     - CHto eto?
     -  Tak  govoryat  v  Grosgarte.   Nu.  To,  chto  zastavlyaet cheloveka
dejstvovat' bez vsyakoj prichiny.
     - CHto tam dal'she, vniz po sklonu?
     Nensi uselas' na travu ryadom s nim.
     - Granicej Dzhubilita  sluzhit Tsalombarskij les,  - ona pokazala  na
temnuyu liniyu derev'ev. - Tam, nad triksodom, zhivut Drevesnye Lyudi.
     "Eshche odna mestnaya idioma", - podumal Klajstra.
     So storony derevni pokazalis'  zemlyane.  Klajstra smotrel,  kak oni
priblizhayutsya.   Obvinit'  v  predatel'stve  kogo-to  iz  nih bylo tak zhe
nemyslimo, kak obvinit'  v predatel'stve Nensi.   I vse zhe  kto-to pomog
|bbidzhensu, kto-to isportil dvigateli.  Pravda, etim chelovekom mog  byt'
Artur Hidders.  A on ushel.
     - Sadites', - priglasil Klajstra.  Vse prishedshie uselis' na  zemlyu.
Podaviv  minutnuyu  neuverennost',  Klajstra  zagovoril:   -  My v krajne
tyazhelom polozhenii.  YA ne dumayu, chto eto nuzhno ob座asnyat'.
     Vse molchali.
     - Na pomoshch' Zemli rasschityvat' nechego.  V tehnicheskom otnoshenii  my
ne  tol'ko  ne  prevoshodim  lyudej  derevni,  my ustupaem im.  Oni umeyut
obrashchat'sya so svoimi  primitivnymi instrumentami, a  my - net.   Imej my
vremya, nam, navernoe, udalos' by soorudit' kakoe-to podobie  peredatchika
i  vyzvat'  pomoshch'.   Vremeni  u  nas  net.   V lyubuyu minutu zdes' mogut
poyavit'sya soldaty,  chtoby uvoloch'  nas v  Grosgart.   U nas  est' tol'ko
odin shans vyzhit' - ujti kak mozhno dal'she ot B'yudzhulejsa.
     On ostanovilsya,  vglyadyvayas' v  lica svoih  tovarishchej.   Uklonchivyj
vzglyad  Piancy,  napryazhennoe,  prorezannoe  morshchinami  lico Fejna, Ketch,
kovyryayushchij  zemlyu  kusochkom  graviya,  udivlenno  vskinuvshij brovi Bishop,
Derrot, chto-to bormochushchij pro sebya, ravnodushnaya ulybka |ltona.
     Vtoroj inzhener Valyusser smotrel  na Klajstru tak, kak  budto schital
ego vinovnikom vseh bed. On razdrazhenno sprosil:

                                - 6 -

     - CHto sluchitsya, esli  my skroemsya?  Kuda  nam bezhat'?  -  On mahnul
rukoj vniz po sklonu. - Tam zhivut dikari.  Oni ub'yut nas.  Ili  prodadut
v rabstvo, chto nemnogim luchshe.
     Klajstra pozhal plechami:
     - Vy mozhete idti kuda  ugodno i spasat' svoyu shkuru  lyubym sposobom.
Lichno ya  vizhu tol'ko  odin put'.   Tyazhelyj, dolgij  i opasnyj.    Skoree
vsego, dojdut ne  vse.  No  esli my hotim  vyzhit' i vernut'sya  domoj, my
dolzhny dobrat'sya do Territorii Zemli.
     - Zvuchit horosho, - skazal Fejn. - I kak my eto sdelaem?
     -  Edinstvennoe  sredstvo  peredvizheniya,  kotorym  my raspolagaem -
nashi nogi, - uhmyl'nulsya Klajstra.
     - CHto?  - Vzrevel Fejn.
     -  To  est'  nam  predstoit  ukreplyayushchaya  peshaya  progulka, - skazal
Derrot.
     - Ne budem  obmanyvat' sebya.   |to nash edinstvennyj  shans vernut'sya
na Zemlyu, - otvetil Klajstra.
     - No 40 000 mil', - zhalobno zaprotestoval Fejn. - YA slishkom  tolst,
chtoby hodit' peshkom.
     -  My  dobudem  v'yuchnyh  zhivotnyh,  -  skazal  Klajstra.  -  Kupim,
ukradem. Kak-nibud'.
     - No sorok tysyach mil'!
     -  Dolgij  put'.   No  esli  my  vstretim  reku,  my poplyvem.  Ili
spustimsya do chernogo okeana i najdem korabl', idushchij vdol' poberezh'ya.
     -  Ne  poluchitsya,  -  zagovoril  Bishop.  - Avstralijskij poluostrov
zdes' izgibaetsya na vostok.   Nam prishlos' by dobirat'sya do  Henderlenda
i  obognut'  CHernye  Kordel'ery,  chtoby  vyjti  k  Parmabro.  A soglasno
Al'manahu  Bol'shoj  planety,  navigaciya  na  Parmabro nevozmozhna:  rify,
piraty, plotoyadnye vodorosli i uragany kazhduyu nedelyu.
     Rodzher Fejn snova zastonal.   Klajstra poglyadel na Nensi i  uvidel,
chto  ona  s  trudom  sderzhivaet  smeh.   On  podnyalsya na nogi.  Pianca s
somneniem poglyadel na nego:
     - Kak ty sebya chuvstvuesh', Klod?
     - Slabost'.  No  zavtra ya budu kak  noven'kij.  So mnoj  net nichego
takogo, chego by  ne vylechila malen'kaya  progulka.  Edinstvennoe,  za chto
my dolzhny byt' blagodarny sud'be.
     - CHto zhe? - Sprosil Fejn.
     -  Nashi  botinki.   Nepromokaemye,   nesnosimye.   Oni  nam   ochen'
prigodyatsya.
     Fejn oglyadel sebya:
     - YA  tak hotel  otrastit' zhivot  i vyglyadet'  solidno.   Teper' vse
sojdet.
     -  Est'  eshche  idei?  -  Sprosil Klajstra, obvodya vzglyadom malen'kij
kruzhok. - Valyusser?
     - YA - kak vse.
     -  Horosho.   Nasha  programma:   upakovat'  vse  neobhodimoe.   Ves'
metall, kakoj smozhem unesti.   Na Bol'shoj Planete eto cennost'.   Kazhdyj
poneset 15  funtov.   Luchshe vsego  nozhi i  instrumenty, no,  v principe,
nado brat' vse, chto tol'ko mozhno.   Karty.  Kompas.  Kazhdomu vzyat'  nozh,
odeyalo i, samoe glavnoe, oruzhie.  Kto-nibud' obyskival korabl'?
     |lton  sunul  ruku  za  pazuhu  i  pokazal  chernyj  stvol   ionnogo
pistoleta.
     - On prinadlezhal kapitanu.
     - U menya dva, - skazal Fejn.
     - V moej  kayute dolzhen byt'  odin, - dobavil  Pianca. - Vchera  ya ne
smog do nego dobrat'sya, mozhet byt', segodnya povezet.

                                - 7 -

     - I eshche odin v moej, - podytozhil Klajstra.
     Sem' chelovek propali za sine-zelenymi stvolami derev'ev.   Klajstra
otoshel ot poroga.  Nensi podnyalas' na nogi:
     - Vam nuzhno pospat'.
     Medlenno i  ostorozhno, chtoby  ne vyzvat'  novogo pristupa  golovnoj
boli, Klajstra stal ustraivat'sya na nizkoj krovati.  Nensi ne svodila  s
nego glaz.
     - Klod Klajstra.
     - Da?
     - Voz'mite menya s soboj.
     On povernul golovu i oshelomlenno ustavilsya na nee.
     - Tuda, kuda idete vy.
     On reshitel'no pokachal golovoj:
     - Vas ub'yut.  U nas odin shans iz tysyachi.
     -  Mne  vse  ravno.   Umirayut  tol'ko  raz.   A ya hotela by uvidet'
Zemlyu.  YA mnogo puteshestvovala i mnogo znayu.  YA prigozhus'.
     Klajstra s trudom otognal son.  CHto-to bylo ne tak.  On  napryazhenno
vglyadyvalsya v  ee lico.   Mozhet byt',  eto prosto  vlyublennost'. Devushka
pokrasnela.
     - Vy legko krasneete, - otmetil Klajstra.
     - YA sil'naya, ya mogu rabotat', ya ne slabee Bishopa ili Ketcha.
     - Horoshen'kaya devushka - eto vsegda nepriyatnosti.
     - ZHenshchiny est' vezde, - ulybnulas' Nensi.
     Klajstra opustilsya obratno na krovat', vse eshche kachaya golovoj.
     - Vam nel'zya idti s nami, Nensi.
     Ona naklonilas' k nemu:
     - Skazhite im, chto ya provodnik.  YA ved' mogu pojti s vami do lesa.
     - Ladno.  No tol'ko do lesa.





     Klajstra  spal,  vsem  telom  vpityvaya  otdyh.  Kogda on prosnulsya,
komnatu zalival  shafranovyj potok  solnechnyh luchej.   Naverhu v  derevne
prazdnik byl v polnom razgare.  Cepochki yunoshej i devushek v  raznocvetnyh
kostyumah plyli vzad i vpered  v slozhnyh dvizheniyah tanca.   Veter donosil
do  Klajstry  obryvki  dzhigi  -  skripka,  koncertino,  gitara.  Tancory
kachalis' vpered i nazad v mestnom variante gusinogo shaga.
     V dveryah poyavilis' Pianca i Derrot:
     - Ty ne spish', Klod?
     Klajstra spustil nogi s krovati i sel.
     -  YA  svezh  i  bodr.  -  On  vstal,  potyanulsya, pomassiroval rukami
zatylok.  Bol' pochti proshla. - Vse gotovo?
     - Hot' sejchas  v put', -  kivnul Pianca. -  My nashli tvoj  ionnik i
teplovoj pistolet pomoshchnika. - On stranno posmotrel na Klajstru:-  Nensi
vklyuchena v ekspediciyu?
     -  Net.   YA  skazal,  chto  ona  mozhet  provodit'  nas do lesa.  |to
dva-tri chasa puti.
     |li Pianca byl polon somnenij.
     - Ona sobrala veshchi i skazala, chto idet s nami.
     - Mne eto ochen' ne nravitsya, Klod, - zagovoril Derrot. - Nash  otryad
ne mesto dlya zhenshchin.  Nachnutsya treniya.
     -  YA  s  toboj  polnost'yu  soglasen,  Bryus, - otvetil Klajstra. - YA
otkazal ej.

                                - 8 -

     - No ona sobrala veshchi, - skazal Pianca.
     - YA ne  znayu, kak my  mozhem pomeshat' ej  idti, skazhem, v  sta yardah
pozadi nas.
     - Da, konechno, - promychal neudovletvorennyj Pianca.
     No Derrot byl nepreklonen.
     - Ona mnogo puteshestvovala, ona  byla v Grosgarte. A chto,  esli ona
- shpion Bedzharnuma?  Kak ya ponyal, oni est' vsyudu, dazhe na Zemle.
     -  Vozmozhno.   Vozmozhno,  chto   i  ty,  Bryus,  tozhe  rabotaesh'   na
Bedzharnuma.  Ved' kto-to iz nas, opredelenno, ego agent.
     Derrot fyrknul i otvernulsya.
     - Ne bespokojsya,  - skazal Klajstra,  pohlopav ego po  plechu. - Kak
tol'ko my  dojdem do  lesa, ya  otoshlyu ee.  - On  podoshel k dveri i vyshel
naruzhu.
     Pianca skazal:
     - Bishop spas aptechku, pishchevye tabletki i svoi vitaminy.  Oni  mogut
prigodit'sya:  nasha pishcha ne vsegda budet tak horosha.
     - Prekrasno.
     - Fejn  nashel svoe  turistskoe snaryazhenie.   My berem  ego s  soboj
vmeste s pechkoj i vodoochistitelem.
     - Est' zapasnye batarei k ionnikam?
     - Net.
     - Ploho. Nashli telo Sestry?
     Pianca pokachal golovoj.
     - Ochen' ploho, - skazal Klajstra, hotya osobyh ugryzenij sovesti  on
ne  chuvstvoval.   |ta  zhenshchina  ne  byla  dlya  nego zhivym sushchestvom.  On
vspomnil tonkoe beloe lico, chernuyu ryasu, oshchushchenie sily, no  vospominanie
tut zhe pogaslo v ego mozgu.
     So storony  derevni spuskalis'  zemlyane, okruzhennye  pestroj tolpoj
tancorov.   Ketch,  |lton,  Valyusser,  Fejn,  Bishop  i  Nensi.   Ona  shla
otdel'no i nablyudala za  tancorami so strannym bezrazlichnym  vyrazheniem,
kak budto uzhe razorvala niti, privyazyvavshie ee k Dzhubilitu.
     Klajstra podnyal golovu.   Vyshe po sklonu  gruppy tancorov  kruzhili,
vysoko podnimaya nogi, zaprokidyvaya golovy.  Tam zvenela muzyka, yarkaya  i
schastlivaya.  Glyadya vniz, na ogromnyj sklon, Klajstra vdrug oshchutil  strah
pered   dolgim   puteshestviem.    Dzhubilit,   kazalos',   sulil   mir  i
bezopasnost'.   On  byl  pochti  domom.   A  vperedi  byla tol'ko doroga.
"Sorok  tysyach  mil',  -  podumal  on.  - Puteshestvie vokrug Zemli. I eshche
stol'ko zhe".
     Glyadya tuda, gde na  Zemle byl by gorizont,  on mog podnyat' glaza  i
uvidet' zemli,  lezhashchie vperedi  - karandashnye  linii razlichnyh  tonov -
ravnina ili les, more ili  pustynya, gornyj hrebet ili. On  shagnul vpered
i skazal cherez plecho:
     - Poshli.
     Veselaya muzyka  eshche dolgo  sledovala za  nimi.   Lish' kogda  solnce
ushlo za les i na zemlyu opustilis' sumerki, muzyka propala vdali.
     Doroga  vela  cherez  zarosli  paporotnika.   Tolstyj kover iz seryh
steblej  priyatno  pruzhinil  pod  nogami.   Sklon  byl  rovnym i pologim.
Temnota  ne  sbivala  puteshestvennikov,  nuzhno  bylo tol'ko idti vniz po
sklonu.
     Fejn i  Derrot shli  ryadom vo  glave gruppy,  za nimi  - Klajstra  s
Nensi i  Piancej, zatem  Ketch i  Bishop, ar'ergard  sostoyal iz besshumnogo
|ltona i hromayushchego Valyussera.
     Nebo proyasnilos', poyavilis' zvezdy.  I ne bylo v mire nichego  krome
neba, planety i lyudej, takih hrupkih i nichtozhnyh.

                                - 9 -

     Nensi shla spokojno i ostorozhno, no temnota zastavila ee idti  pochti
ryadom s Klajstroj.
     - Kakaya iz etih zvezd - Staroe Solnce?
     Klajstra  zadral  golovu.   Sozvezdiya  byli  neznakomy.   Po doroge
Cetus ostavalsya za  kormoj.  |to  - Spika, a  ryadom chernyj shar  Gorshka s
Ovsyankoj.
     -  YA  dumayu,  vot  eta  zvezda,  pryamo  nad  yarkoj,  beloj,   okolo
tumannosti.
     Nensi smotrela v nebo.
     - Rasskazhite mne o Zemle.
     - |to  moj dom,  - skazal  Klajstra.   On uzhe  ne smotrel na zheltuyu
zvezdu. - Mne tam nravitsya.
     - Zemlya krasivee Bol'shoj Planety?
     -  |to  slozhnyj  vopros.   Po  suti  -  net.   Bol'shaya Planeta. Ona
bol'shaya, ona porazhaet voobrazhenie.   Gimalai na Zemle - prosto  holmy po
sravneniyu so Sklaemonskim hrebtom ili CHernymi Kordel'erami.
     - Gde oni?
     - Kto?  - Na mgnovenie Klajstra poteryal techenie razgovora.
     - |ti gory.
     - Sklaemon  v tridcati  tysyachah mil'  na severo-vostok,  etot rajon
planety nazyvaetsya Matador.  Tam zhivut Snezhnye Lyudi.  CHernye  Kordel'ery
lezhat  na  yugo-vostoke,  pyat'   tysyach  mil'  otsyuda,  na   Avstralijskom
poluostrove, v Henderlende.
     - Tak mnogo eshche nado  uznat', uvidet'. - Ee golos drozhal. - Zemlyane
znayut nashu rodinu luchshe, chem my sami.  |to nespravedlivo.
     Klajstra suho rassmeyalsya:
     - Bol'shaya  Planeta -  kompromiss mezhdu  slishkom mnogimi  ideyami.  A
kompromiss nikomu ne nravitsya.
     - My zhivem v varvarstve, - strastno skazala ona. - Moj otec.
     - Varvar  ne soznaet,  chto on  varvar, -  v golove Klajstry zvuchala
nasmeshka.
     - .Byl ubit.  Povsyudu ubijstva, ubijstva i ubijstva.  I golod.
     Klajstra pytalsya govorit' spokojno.
     - |to ne vasha vina.   No i ne vina Zemli.   My nikogda ne  pytalis'
utverdit'  svoyu  vlast'  za  Virginskimi  Rifami.   Te,  kto   perehodyat
granicu, predostavleny sami sebe.  I ih deti platyat za eto.
     Nensi pokachala golovoj.  Ona yavno ne byla ubezhdena.
     Klajstra chuvstvoval  sebya nelovko.   On ne  mog mirit'sya  s bol'yu i
nishchetoj  millionov  lyudej.   On  byl  ubezhden,  chto  vlast' Zemli dolzhna
gde-to  konchat'sya.   Nevozmozhno  zapretit'  lyudyam  peresech'  granicu   v
poiskah svobody.  No v etom sluchae mnogie stradali ot oshibok nemnogih.
     Nensi ispytala  eto na  sebe.   Golod, ubijstva,  nespravedlivost',
usilivayas' v techenii pokolenij, kalechili plemena, narody, kontinenty  i,
v  konce  koncov,  zatopili  celyj  mir.   |to  v容los'  v krov' i stalo
neot容mlemoj chast'yu soznaniya  Nensi.  Ego  zadachej bylo probit'sya  cherez
etot zaslon otricatel'nyh emocij.
     -  Na  Zemle,  s  samogo  nachala  ee  istorii,  CHelovechestvo   bylo
razdeleno.  Odni lyudi zhili  v polnom soglasii so svoim  vremenem, drugie
-  ne  sootvetstvovali  emu.   Takie  lyudi  byli  neschastny  v  zhestokom
obshchestve,  ibo  ne  mogli  vojti  v  ego  strukturu.   Oni   stanovilis'
pionerami,   issledovatelyami,   filosofami,   prestupnikami,  prorokami,
genial'nymi hudozhnikami.
     Oni shli  cherez temnotu.   Pod nogami  hrustel paporotnik,  sprava i
sleva razdavalis' priglushennye golosa ih sputnikov.
     Nensi, vse eshche glyadya na Solnce, skazala:

                                - 10 -

     - No eto ne imeet otnosheniya k Bol'shoj Planete!
     - Dzhubilit byl  osnovan baletnoj truppoj,  kotoraya hotela v  mirnom
odinochestve  sovershenstvovat'  svoe  iskusstvo.   Veroyatno,  oni  hoteli
prozhit' zdes' neskol'ko let, no  ostalis' navsegda.  Pervye poselency  -
te, chto prileteli 600 let nazad - byli primitivistami - lyud'mi,  kotorye
ne prinimali mashinnoj  civilizacii.  Na  Zemle primitivizm ne  zapreshchen,
no schitaetsya formoj chudachestva.   Poetomu primitivisty kupili korabl'  i
otpravilis' za predely Sistemy.   I nashli Bol'shuyu Planetu.   Snachala oni
reshili, chto ona slishkom bol'shaya, chtoby na nej mozhno bylo poselit'sya.
     - Pochemu?
     - Gravitaciya.   CHem bol'she  planeta, tem  sil'nee gravitaciya.    No
Bol'shaya Planeta sostoit iz legkih elementov, i sila tyazhesti zdes'  pochti
ravna zemnoj, hotya ob容m Bol'shoj Planety v tridcat' raz bol'she  zemnogo.
Delo  v  tom,  chto  Zemlya  sostoit  iz  tyazhelyh metallov.  Primitivistam
ponravilas' Bol'shaya Planeta.   |to byl raj,  solnechnyj, yarkij, s  myagkim
klimatom  i,  chto  glavnoe,  s  organicheskoj zhizn'yu, analogichnoj zemnoj.
Inymi  slovami,  mestnyj  protein   sovmestim  s  zemnoj   protoplazmoj.
Zdeshnie zhivotnye i rasteniya  s容dobny.  Primitivisty poselilis'  zdes' i
poslali na Zemlyu za svoimi druz'yami.   Zdes' hvatilo mesta i dlya  drugih
men'shinstv, beskonechno mnogo mesta.   Postepenno oni perebiralis'  syuda:
razlichnye kul'tury,  mizantropicheskie obshchestva  i prosto  lyudi.   Inogda
oni stroili  goroda, inogda  zhili prosto  tak, v  tysyachah mil' ot lyubogo
soseda.  Na  Bol'shoj Planete net  rudnyh zalezhej, to  est' net bazy  dlya
tehnicheskoj  civilizacii.    A   Zemlya  nalozhila   embargo  na   prodazhu
sovremennogo oruzhiya.  Poetomu  mestnaya civilizaciya sostoit iz  kroshechnyh
gosudarstv i gorodov i ogromnyh neosvoennyh prostranstv.
     Nensi popytalas' zagovorit', no Klajstra prerval ee:
     - Da,  my mogli  by organizovat'  zhitelej Bol'shoj  Planety, dat' im
zakon i  poryadok.   No, vo-pervyh,  Bol'shaya Planeta  lezhit za  predelami
Sistemy.   Vo-vtoryh,  vse  lyudi,  priletevshie  syuda, pozhertvovali svoim
mestom v civilizovannom  mire radi nezavisimosti.   V-tret'ih, my  lishim
ubezhishcha ostal'nyh neudachnikov,  posylaya ih v  otkrytyj kosmos na  poiski
novyh mirov,  navernyaka ne  stol' prigodnyh  dlya obitaniya.   Pravda,  my
sozdali Territoriyu Zemli s  universitetom i tehnicheskoj shkoloj  dlya teh,
kto zahochet vernut'sya na Zemlyu.  Tuda prihodyat ochen' nemnogie.
     - Konechno, - smorshchilas' Nensi. - |to sumasshedshij dom.
     - Pochemu?
     - Vse eto  znayut.  Odnazhdy  Bedzharnum B'yudzhulejsa otpravilsya  tuda.
On poseshchal  etu shkolu  i vernulsya  drugim chelovekom.   On osvobodil vseh
rabov,  otmenil  nakazaniya.   Kogda  on  ob座avil,  chto zemlya prinadlezhit
vsem, Sovet  Gercogov vosstal  i ubil  ego, potomu  chto on  yavno soshel s
uma.
     Klajstra slabo ulybnulsya:
     - On byl samym razumnym chelovekom na planete.
     Nensi fyrknula.
     -  Da,  -  skazal  Klajstra.  -  Ochen'  nemnogie  obrashchayutsya k nam.
Bol'shaya Planeta  - ih  dom.   Ogromnyj, otkrytyj.   CHelovek zdes'  mozhet
izbrat'  sebe  lyuboj  obraz  zhizni.   Pravda,  ego  mogut  ubit' v lyubuyu
minutu.  Na Zemle i drugih planetah Sistemy my zhivem v zhestkom  obshchestve
so  mnozhestvom  zakonov.   Vprochem,  vse  idet  gladko:   bol'shaya  chast'
narushitelej pereselilas' na Bol'shuyu Planetu.
     - Skuchno, - skazala Nensi. - Glupo i skuchno.
     - Ne  sovsem.   Vo vsyakom  sluchae, na  Zemle zhivet  pyat' milliardov
chelovek, i kazhdyj iz nih - lichnost'.
     Nensi umolkla na mgnovenie, a zatem sprosila pochti s nasmeshkoj:

                                - 11 -

     - A  Bedzharnum B'yudzhulejsa?   On sobiraetsya  pokorit' Planetu.   On
uzhe uvelichil svoi vladeniya vtroe.
     Klajstra smotrel vpered, v beskonechnuyu noch' Bol'shoj Planety.
     -  Esli  Bedzharnum  B'yudzhulejsa,  ili  Nomarh  Skena,  ili   Devyat'
Volshebnikov,  ili  kto-nibud'  eshche  pokorit  Planetu, ee zhiteli poteryayut
svoyu svobodu eshche bolee verno,  chem v sluchae vmeshatel'stva Sistemy.   Ibo
dolzhny   budut   podchinyat'sya   ne   neskol'kim   razumnym   zakonam,   a
fantasticheskim  iskazheniyam,  prichem  otlichnym   ot  teh,  k  kakim   oni
privykli.
     Ona opyat' ne ponimala:
     -  Menya  udivlyaet,  chto  Sistema  schitaet B'yudzhulejs osnovaniem dlya
bespokojstva.
     Tonkaya ulybka mel'knula po licu Klajstry.
     - Sam fakt nashego  prisutstviya zdes' koe-chto govorit  o Bedzharnume.
U nego agenty povsyudu,  v tom chisle i  na Zemle.  On  postoyanno narushaet
nashe embargo na vvoz oruzhiya i metallov na Bol'shuyu Planetu.
     - CHeloveka mozhno ubit' i derevyannym mechom i vspyshkoj sveta.
     Klajstra pokachal golovoj:
     -  U  etogo  dela  est'  eshche  neskol'ko  aspektov.  Otkuda on beret
oruzhie.   Sistema zapreshchaet  nelicenzirovannoe proizvodstvo  oruzhiya.   I
ochen' trudno postroit' v tajne sovremennyj zavod.  Bol'shaya chast'  oruzhiya
ukradena s zavodov Sistemy ili dobyta putem grabezha.  Ego piraty  grabyat
korabli  i  stancii,  a  lyudej  libo  ubivayut,  libo prodayut v rabstvo v
Korolevstva-dlya-odnogo.
     - Korolevstvo-dlya-odnogo. CHto eto?
     - Sredi pyati milliardov zhitelej  Zemli est' ochen' strannye lyudi,  -
zadumchivo skazal Klajstra.  - Nedostatochno strannye,  chtoby emigrirovat'
na Bol'shuyu  Planetu.   Ochen' bogatye  lyudi.   Oni koloniziruyut malen'kie
miry v storone  ot kosmicheskih trass  i stanovyatsya ih  korolyami.  Piraty
prodayut im rabov,  a v ih  malen'kih vladeniyah ih  volya - zakon.   CHerez
dva-tri  mesyaca  oni  vozvrashchayutsya  na  Zemlyu  i  stanovyatsya grazhdanami.
Potom   oni   ustayut   ot   civilizacii   -   i   snova   carstvuyut    v
Korolevstve-dlya-odnogo.





     Nensi pomolchala.
     - Kakoe eto imeet otnoshenie k CHarli Lisidderu?
     Klajstra povernul golovu,  i ona uvidela  ego lico -  beluyu masku v
temnote.
     - CHem platit Bedzharnum za kontrabandnoe oruzhie?  Ono stoit  dorogo.
Ochen' mnogo krovi i boli stoit kazhdyj ionnyj pistolet.
     - YA ne znayu. YA ne dumala ob etom.
     -  Na  Bol'shoj  Planete  net  metallov,  no  est' kuda bolee cennyj
tovar.
     Nensi molchala.
     - Lyudi.
     - Oh.
     - CHarli Lisidder - eto chuma.  On zarazil polvselennoj.
     -  No  chto  vy  mozhete  sdelat'?   Vas  vosem'  chelovek.  U vas net
oruzhiya, dokumentov, net dazhe plana dejstvij.
     - Tol'ko razum.
     Nensi snova pogruzilas' v molchanie.  Klajstra nasmeshlivo  posmotrel
na nee:

                                - 12 -

     - |to ne proizvodit na vas vpechatleniya?
     - YA. YA ochen' neopytna.
     Klajstra  popytalsya  razglyadet'  v  temnote  ee  lico.  On ne znal,
naskol'ko ona ser'ezna.
     - My - komanda.  Kazhdyj iz nas specialist.  Pianca - organizator  i
administrator, Moss Ketch - tehnik, Bryus Derrot - ekolog.
     - CHto takoe ekolog?
     Klajstra poglyadel  vpered -  Fejn i  Derrot shli  v nogu.   Sprava i
sleva uzhe  vstrechalis' redkie  derev'ya, a  chut' nizhe  po sklonu shelestel
Tsalombarskij les, chernoe pyatno na fone nochnogo neba.
     - Glavnaya zadacha ekologii -  nakormit' lyudej.  Golodnye lyudi  zly i
opasny.
     - Cygane vsegda golodny.  Oni ubili moego otca.
     -  Oni  ubili  ego,  no  ne  potomu,  chto  byli  golodny.  Mertvecy
rabotorgovcam ne nuzhny.  Oni pytalis' vzyat' ego zhivym.
     -  Ladno.   Fejn  -  geolog.   YA  -  koordinator  i propagandist. -
Predugadav ee zhelanie, on  sprosil:- Pochemu Bedzharnumu udaetsya  pokoryat'
svoih sosedej?
     - U nego sil'naya armiya. I on ochen' umen.
     -  A  chto,  esli  armiya  perestanet  podchinyat'sya emu?  Esli lyudi ne
budut vypolnyat' ego prikazy?  CHto on smozhet sdelat'?
     - Nichego.  On budet bessilen.
     - |ffektivnaya propaganda mozhet  sozdat' takuyu situaciyu.   YA rabotayu
s  Bishopom.   Bishop  zanimaetsya  kul'turoj,  chelovecheskim obshchestvom.  On
mozhet poglyadet' na nakonechnik strely i skazat', ot kogo unasledoval  imya
ee  vladelec,  ot  otca  ili  ot  materi.   On  izuchaet gruppy lyudej, ih
osobennosti, bolevye  tochki, knopki  - idei,  pri pomoshchi  kotoryh lyud'mi
mozhno  upravlyat'  kak  stadom. - Tut  Klajstra  vspomnil, chto na Bol'shoj
Planete net ovec, - kak stadom pechav'e.
     - A  vy tozhe  mozhete upravlyat'  lyud'mi kak  pechav'e?   - Ulybnulas'
ona.
     Klajstra pokachal golovoj:
     - Ne sovsem.  Ili vernee, ne vsegda.
     Oni vse eshche spuskalis' po sklonu.  Derev'ya pridvigalis' vse  blizhe,
i, nakonec,  otryad voshel  v Tsalombarskij  les.   Vokrug Klajstry  plylo
vosem' temnyh tenej.  On vzdohnul i povernulsya k Nensi.
     - Kto-to zdes' -  ya ne znayu, kto  - moj vrag.   Mne nuzhno vychislit'
ego.
     Nensi zadohnulas'.
     - Vy uvereny?  - Ispuganno sprosila ona.
     - Da.
     - CHto on budet delat'?
     - Esli by ya znal.
     - Magicheskij Fontan Mirtlissa mozhet pomoch'.  On znaet vse.
     - Gde eto, Mirtliss?
     - Daleko na vostok.   YA tam nikogda ne  byla.  Puteshestvie  opasno,
esli  ne  ehat'  po  monorel'su.   A  eto  stoit  mnogo  metalla.   Otec
rasskazyval  mne  ob  orakule  Fontana.   On  govorit  bezumnye  veshchi  i
otvechaet  na  lyubye  voprosy.   A  potom  umiraet,  i Sluzhiteli vybirayut
novogo orakula.
     Fejn i Derrot vdrug rezko ostanovilis'.
     - Tiho, - prosheptal Derrot. - Vperedi lager'.  Ogni.
     SHelestyashchie vetvi zakryvali  nebo.  Bylo  ochen' temno.   Vperedi, za
stvolami derev'ev mercal kroshechnyj krasnyj ogonek.

                                - 13 -

     - Vozmozhno, Drevesnye Lyudi?  - Skazal Klajstra.
     - Net,  - s  somneniem otvetila  Nensi. -  Oni nikogda  ne pokidayut
derev'ev.  I panicheski boyatsya ognya.
     - Vse syuda, - skomandoval  Klajstra.  Temnye teni kachnulis'  blizhe.
Klajstra zagovoril tiho  i toroplivo:   - YA idu  vpered na razvedku.   YA
hochu, chtoby  vy derzhalis'  vmeste.   |to neobhodimo.   Nikto ne  ostavit
gruppu, ne proizneset  ni zvuka, poka  ya ne vernus'.   Nensi - v  centr.
Ostal'nye vokrug nee, kasayas' drug  druga loktyami.  Prover'te sosedej  i
sledite, chtoby oni ne dvigalis'.
     On oboshel gruppu:
     - Kazhdyj kasaetsya dvuh drugih?  Horosho.  Nazovite sebya.
     Tiho prozvuchali imena.
     - YA  vernus', kak  smogu.   Esli budu  nuzhdat'sya v  pomoshchi, pozovu.
Tak chto derzhite ushi otkrytymi.
     Pryamo na seredine  polyany byl razlozhen  bol'shoj koster.   Pyat'desyat
ili shest'desyat  chelovek s  bespechnym vidom  sidelo vokrug  kostra.   Oni
nosili svobodnuyu golubuyu odezhdu:   sharovary, podvyazannye pod kolenyami  i
peretyanutye chernymi kushakami halaty.  Na grudi byl nashit krasnyj znak  -
treugol'nik ostriem vniz.  U soldat byli nozhi, prashchi i tyazhelye  kolchany,
nabitye drotikami.
     Oni  ne  byli   krasavcami:   prizemistye,   plotnye,  s   ploskimi
korichnevymi  licami,   ostrokonechnymi  borodkami,   uzkimi  glazami    i
kryuchkovatymi  nosami.   Oni  pili  chto-to  iz  chernyh kozhanyh burdyukov i
gromko peregovarivalis'.  Im yavno ne hvatalo discipliny.
     Nevdaleke, povernuvshis'  k kostru  spinoj, stoyal  chelovek v  chernoj
forme  -  |bbidzhens.   On  daval  ukazaniya  oficeru, ochevidno, komandiru
otryada.  Oficer slushal i kival.
     Na  krayu  polyany  stoyalo  neskol'ko  ochen'  strannyh zhivotnyh.  Oni
vytyagivali dlinnye  shei, so  svistom vdyhali  vozduh, bormotali  i vyli.
Uzkie  plechi,  vysokaya  holka,   shest'  sil'nyh  nog,  kop'evidnaya,   ne
vyzyvayushchaya doveriya golova -  sochetanie verblyuda, loshadi, kozy,  sobaki i
yashchericy.   Pogonshchik  ne  pozabotilsya  snyat'  s  nih  gruz.   S vnezapnym
interesom Klajstra stal razglyadyvat' v'yuki.
     V odnom bylo tri metallicheskih  cilindra, v drugom - bol'shaya  truba
i  svyazka  metallicheskih  prut'ev.   Klajstra  uznal mehanizm.  Blaster.
Polevoe  orudie,  sposobnoe  snesti  Dzhubilit  s  lica  zemli.   Zemnogo
proizvodstva.   Klajstra  neuverenno  oglyadelsya.   Stranno,  chto  oni ne
vystavili chasovyh.
     Ego vnimanie privlek shum na drugoj storone polyany.  Tam  stolpilos'
okolo desyatka soldat.  Oni stoyali, zadrav golovy, glyadya strogo vverh,  i
ozhivlenno  razmahivaya  rukami.   Klajstra  tozhe  zaprokinul  golovu.  Na
vysote v  dve sotni  futov v  vozduhe visela  derevnya:   set' derevyannyh
perehodov, mostki iz lian, domiki-gnezda.  V derevne bylo temno.   Iz-za
stvolov  vidnelis'  belye,  ispugannye  lica  zhitelej.   Drevesnye  Lyudi
peredvigalis' ostorozhno i medlenno, lish' inogda sovershaya rezkie  pryzhki.
Vidimo, soldaty  tol'ko chto  zametili derevnyu.   No ne  eto bylo povodom
dlya entuziazma.  Oni zametili tam  devushku.  S licom cveta syvorotki,  s
tusklymi glazami, no vse zhe devushku.
     Klajstra smotrel  na v'yuchnyh  zhivotnyh, ocenivaya  svoi shansy uvesti
ih  v  les,  poka  soldaty  otvlecheny  vozdushnoj derevnej.  Ne bog vest'
kakie shansy.
     A  na  krayu  polyany  polozhenie  izmenilos'.   Kakoj-to  hvastun  so
smeshnymi  usikami  pytalsya  dobrat'sya  do  domika  devushki.   |to   bylo
neslozhno  -  na  vysote  chelovecheskogo  rosta v stvole dereva nachinalis'
stupeni.   Soldat,   podogrevaemyj  odobritel'nymi  krikami   tovarishchej,

                                - 14 -

vzobralsya po lestnice, vlez na derevyannuyu platformu i skrylsya v  vetvyah.
Kakoe-to   dvizhenie,    svist,   udar,    shum   potrevozhennyh    vetvej.
Iskalechennoe, izvivayushcheesya telo vyletelo  iz temnoty i s  tyazhelym stukom
upalo na zemlyu.
     Oshelomlennyj  Klajstra  otstupil  nazad  i  podnyal glaza - nikto iz
zhitelej derevni ne dvinulsya s mesta.  Ochevidno, soldat popal v  lovushku.
Stupil ne tuda, i ego sbrosilo  s platformy.  Teper' on lezhal  i stonal.
Ego tovarishchi besstrastno  nablyudali za nim.   V ih vzglyadah,  obrashchennyh
na Drevesnyh Lyudej, ne bylo ni sleda vrazhdebnosti.
     |bbidzhens  i  oficer  podoshli  k  krayu  polyany i ostanovilis' okolo
upavshego  soldata.   Tot  podavil  ston  i  lezhal  teper'  spokojno,   s
pobelevshim ot boli licom.  Oficer zagovoril.  Klajstra slyshal obshchij  ton
rechi,  no  ne  mog  razobrat'  slov.   Lezhashchij  soldat  otvetil,   potom
popytalsya vstat'.  Emu eto pochti udalos', kogda ego noga podlomilas',  i
on snova upal.
     Oficer  chto-to  skazal  |bbidzhensu.   Potom  zagovoril   |bbidzhens,
pokazyvaya  rukoj   na  derevnyu.    Oficer  kivnul   odnomu  iz   soldat,
otvernulsya.   Soldat poglyadel  na svoego  ranenogo tovarishcha, probormotal
chto-to izvinyayushchimsya tonom, vynul svoj mech i zakolol lezhashchego.
     Klajstra proglotil komok.
     Oficer  bystro  shel  cherez  polyanu,  vykrikivaya  prikazy.    Teper'
Klajstra horosho slyshal ego.
     - Vstat'!   Vsem na  nogi!   Postroit'sya!   Bystro:   my  okruzheny!
Pogonshchik, smotri za zhivotnymi!
     |bidzhens podoshel k oficeru, chto-to korotko skazal, oficer kivnul  i
otdal prikaz.   Klajstra opyat'  ne slyshal  slov, no  uvidel, chto soldaty
otveli v storonu dvuh verblyuyashcherov, teh, chto nesli pushku.
     Klajstra prishchurilsya.  Neuzheli oni ispol'zuyut pushku protiv derevni?
     Soldaty sobrali apparat i ustanovili ego na metallicheskoj  trenoge.
Otbleski kostra  igrali na  gladkom voronenom  stvole.   Kanonir povodil
dulom  vpravo-vlevo,  pokachal  trenogu,  proveryaya  ustojchivost'  orudiya,
zatem  snyal  predohranitel',  pricelilsya  i  nazhal  na  spusk.   Iz dula
vyrvalsya fioletovyj luch, vspyhnula trava, v vozduhe zapahlo ozonom.
     Proverka.  Teper' blaster v boevoj gotovnosti.
     Kanonir postavil orudie na predohranitel', podoshel v  verblyuyashcheram,
vybral samogo sil'nogo.  Tut vozmutilsya pogonshchik i naletel na  kanonira,
razmahivaya rukami.  Nachalas' burnaya diskussiya.
     Klajstra shagnul vpered, zakolebalsya, ostanovilsya.  Sobral vsyu  svoyu
reshimost', dejstvovat' nuzhno bylo sejchas.   On vyshel na polyanu.  Ruki  u
nego drozhali.   Skoree ot  neterpeniya, nezheli  ot straha.   On razvernul
blaster, postavil regulyator na minimum i snyal predohranitel'.  Vse  bylo
do smeshnogo prosto.
     Odin iz soldat zametil ego i zakrichal.
     - Ne dvigat'sya!  - Gromko i yasno proiznes Klajstra.





     Lyudi na  polyane zastyli,  oshelomlenno ustavivshis'  na nego.   Potom
kanonir s yarostnym voplem kinulsya k pushke.  Klajstra nazhal na spusk.   V
vozduhe razvernulsya fioletovyj  veer.  Kanonir  byl mertv, kak  i pyatero
drugih, okazavshihsya v peredelah dosyagaemosti.
     - Pianca!  Fejn!  - Kriknul Klajstra.
     Soldaty ne dvigalis'.  Lico |bbidzhensa bylo belee mela.

                                - 15 -

     SHum shagov.
     - Kto eto?  - Sprosil Klajstra.
     - |li Pianca i vse ostal'nye.
     -  Horosho.    Idite  s   toj  storony,   vy  okazhetes'   v  mertvom
prostranstve.  -  On povernul golovu:   - |j, vy,  b'yudzhulejscy!  Vse  v
centr polyany sprava ot kostra.  Bystro!
     Soldaty  ugryumo  stolpilis'  v  centre  polyany.  |bbidzhens shagnul k
nim, no rezkij okrik Klajstry ostanovil ego.
     - |bbidzhens, ruki na golovu i  marsh ko mne.  Pianca, zaberi  u nego
oruzhie.  -  Klajstra  povernulsya  k  oficeru:   -  Vy  - vpered, ruki za
golovu!  Kto-nibud', |lton, obyshchite ego.
     |lton shagnul vpered, za nim, hromaya, potyanulsya Valyusser.
     -  Ostal'nym  stoyat'  na  meste,  -  ryavknul  Klajstra. - |ta shtuka
shchekochetsya.
     U |bbidzhensa okazalsya ionnik, u oficera - raketnyj pistolet.
     - Polozhite oruzhie na zemlyu i svyazhite etih tipov.
     CHerez minutu |bbidzhens i oficer lezhali na zemle.
     - Nensi!
     - Da.
     - Tochno vypolnyaj  moj prikaz.   Podnimi oba pistoleta.   Za stvoly.
Prinesi mne.  Ne stanovis' mezhdu blasterom i soldatami.
     Nensi  proshla  cherez  polyanu  k  tomu  mestu, gde na zemle blesteli
broshennye pistolety.
     - Za stvoly!  - Vydohnul Klajstra.
     Ona iskosa poglyadela  na nego, ostanovilas'.   Klajstra s  kamennym
vyrazheniem lica nablyudal  za nej.   Ne ta byla  situaciya, chtoby doveryat'
komu-libo.  Ona naklonilas', ostorozhno podnyala oba pistoleta i  prinesla
emu.   Klajstra  zapihal  ih  v  sumku  i  posmotrel  ustalo  na   svoih
sputnikov.  Kto-to iz nih sejchas yarostno proschityval polozhenie.  Kto?
     |to  byl  kriticheskij  moment.   Kem  by  on ni byl, on postaraetsya
zajti Klajstre za spinu.
     - YA hochu, chtoby  vy vse vstali na  toj storone polyany, -  on ukazal
napravlenie. - Teper'.  Soldaty, po odnomu perehodite cherez polyanu.


     CHerez  polchasa  soldaty  sideli  v  krugu  na  kortochkah - ugryumaya,
vneshne rasslablennaya  gruppa.   |bbidzhens i  oficer lezhali  tam, gde  ih
ostavili.   |bbidzhens spokojno  sledil glazami  za Klajstroj.   Klajstra
tozhe  ne  spuskal  s  nego  glaz,  pytayas'  opredelit', na kogo nadeetsya
radist.
     |li Pianca s somneniem razglyadyval plennyh.
     - Oni stanut problemoj. CHto ty sobiraesh'sya delat' s nimi, Klod?
     Klajstra, vse eshche stoyashchij u blastera, rasslabilsya, potyanulsya:
     -  My  ne  mozhem  osvobodit'  ih.   Esli  nam  udastsya  skryt' etot
malen'kij epizod  ot Bedzharnuma,  my vyigraem  vremya.   Nam pridetsya ili
ubit' ih ili vzyat' s soboj.
     Pianca pokachal golovoj:
     - Vzyat' ih s soboj?
     -  V  neskol'kih  milyah  vniz  po  sklonu  nachinaetsya step'.  Zemli
kochevnikov.  Esli nam pridetsya drat'sya, lishnie ruki ne pomeshayut.
     - No u nas est' blaster.  Nam ne nuzhny mechi i drotiki!
     - A esli nas zastanut vrasploh?   Naletyat so vseh storon?   Blaster
horosh, kogda vidish' mishen'.
     - S nimi budet trudno.

                                - 16 -

     - YA podumal ob etom.  Poka  my v lesu, my svyazhem ih drug  s drugom.
A v stepi oni  budut idti pered blasterom.   Konechno, nam pridetsya  byt'
ochen' ostorozhnymi.
     Klajstra  postavil  blaster  na  predohranitel',  napravil  stvol v
zemlyu i podoshel k |bbidzhensu.
     - Po-moemu, nam pora pogovorit'.
     |bbidzhens obliznul guby:
     - Konechno, ya budu govorit'.  CHto vy hotite znat'?
     Klajstra nehorosho ulybnulsya:
     - Kto pomogal tebe na bortu "Vittorio"?
     |bbidzhens posmotrel na belye lica zemlyan.
     - Pianca, - ob座avil on.
     |li  Pianca  protestuyushche  podnyal  brovi.   Eshche  odno  lico izmenilo
vyrazhenie, na dolyu sekundy.
     Klajstra otvernulsya ot plennika.  Edinstvennym chelovekom,  kotoromu
on sejchas doveryal, byl on sam.  On obratilsya k Derrotu i |ltonu:
     - Vy dezhurite  u blastera.   Ne doveryajte drug  drugu.  Vrag  sredi
nas.  My ne znaem, kto on,  i my ne mozhem dat' emu shans  unichtozhit' vseh
nas.  -  On  otstupil  na  shag,  podnyal  svoj ionnik. - |li, u tebya est'
pistolet?
     - Da. Fejn otdal mne odin iz svoih.
     - Povernis' ko mne spinoj i polozhi ego na zemlyu.
     Pianca podchinilsya bez vozrazhenij.  Klajstra podoshel k nemu,  provel
rukoj po odezhde, zaglyanul v sumku - drugogo oruzhiya ne bylo.
     Tochno tak  zhe on  otobral ionnik  u Fejna  i Ketcha,  u Valyussera  i
Bishopa byli tol'ko nozhi, u Nensi ne bylo nichego.
     Slozhiv ves' arsenal v svoyu sumku, Klajstra napravilsya k blasteru  i
otobral  ionnik  u  |ltona.   Teper'  u  nego bylo pyat' ionnikov, schitaya
prinadlezhavshij  |bbidzhensu,   raketnyj  pistolet   oficera  i   teplovoj
pokojnogo pomoshchnika.
     -  Teper',  kogda  my  razoruzhilis',  my  mozhem  pospat'.   Ketch  i
Valyusser,  voz'mite  mechi   i  razojdites'  po   storonam  polyany.    Ne
stanovites' mezhdu blasterom i soldatami, v etom sluchae, esli  chto-nibud'
proizojdet,  vy   pogibnete  pervymi.    Derrot,   |lton,  vy   slyshali?
Strelyajte, esli zametite ten' dvizheniya.
     - Horosho, - skazal |lton.  Derrot kivnul.
     Klajstra poglyadel na Nensi, Piancu i Bishopa:
     - My smenim ih  cherez chetyre chasa. Zdes'  u ognya est' mestechko  vne
radiusa dejstviya blastera.
     Paporotnik byl suhim i myagkim.   Ot kostra veyalo teplom.   Klajstra
ulegsya poudobnee, rasslabilsya i chut' ne poteryal soznanie ot boli.   Ves'
etot  chas  ego  myshcy  byli  napryazheny  do  predela,  teper'  s   trudom
vozvrashchayas' v normal'noe sostoyanie.
     On  lezhal,  zakinuv  ruki  za  golovu  i  razmyshlyaya.  Pryamo nad nim
beleli lica lesnyh  zhitelej.  Kazalos',  Drevesnye lyudi ne  sdvinulis' s
mesta s togo momenta, kak on vpervye ih uvidel.
     Stiv  Bishop  ustroilsya  ryadom  s  nim  i  vzdohnul.   Klajstra   na
mgnovenie  pochuvstvoval  zhalost'  k  nemu.   Stiv  Bishop  byl kabinetnym
uchenym, lyubil komfort i ne  imel tyagi k priklyucheniyam. Iz  lesa vernulas'
Nensi.   Klajstra  glyadel  na  nee  s  narastayushchim  podozreniem,   potom
rasslabilsya.  Nevozmozhno  nablyudat' za vsemi  srazu.  On  napomnil sebe:
pervoe delo na utro - otoslat' Nensi obratno v Dzhubilit.
     Na  polyane  bylo  tiho,  tol'ko  v  tolpe soldat slyshalos' kakoe-to
bormotanie.  Derrot i |lton  zastyli u blastera.  Ketch  medlenno obhodil
svoyu chast' polyany, Valyusser  - svoyu.  Ryadom  s Klajstroj lezhala tihaya  i
teplaya Nensi.  Bishop spal  kak mladenec.  Pianca razdrazhenno  vshrapyval
vo sne.

                                - 17 -

     Napryazhenie roslo.  Klajstra  pytalsya opredelit' ego istochnik.   CHto
eto - nastorozhennost' |ltona, zhestkoe lico Derrota?  Ili to, chto za  ego
spinoj  lezhit  Nensi?   Ili  chto-to  neestestvennoe  v  dyhanii Bishopa i
Piancy?  On bezuspeshno pytalsya opredelit', za kem nablyudaet |bbidzhens.
     Tekli minuty, proshlo polchasa, chas.  Vozduh kazalsya steklyannym.
     Moss  Ketch  sdelal  neskol'ko  shagov  k  blasteru,  vzmahnul rukoj,
chto-to probormotal i otstupil  nazad.  Soldaty zadvigalis',  rezkij krik
Derrota  zastavil  ih  zameret'.   Teper'  v  les  uglubilsya   Valyusser.
Soldaty snova  zashevelilis', i  snova komanda  Derrota prinudila golubye
mundiry k spokojstviyu.
     CHernaya ten' metnulas' k blasteru,  svist mecha, ston. Potom topot  i
snova blesk stali.
     Klajstra vskochil, szhimaya v ruke ionnik.
     Okolo blastera  stoyal tol'ko  odin chelovek,  i on  medlenno navodil
dulo  na  Klajstru.   Klajstra  videl  eto,  videl,  kak  ruka  cheloveka
potyanulas' k spusku,  i vystrelil pervym.   Fioletovaya vspyshka.   Golova
cheloveka  u  blastera  obuglilas',  potom  ischezla.   Stvol blastera byl
pognut  v  treh  mestah.   Klajstra  razvernulsya  k  soldatam.   Te  uzhe
vskochili, ne znaya, atakovat' im ili bezhat'.
     - Sest', -  prikazal Klajstra.   Tihij golos ego  govoril o smerti.
Soldaty medlenno podchinilis'.
     Klajstra otkryl svoyu sumku i otdal dva pistoleta Piance i Bishopu.
     - Sledite za nimi.  U nas bol'she net blastera.
     On podoshel k  razbitomu polevomu orudiyu  i uvidel tela.   |lton byl
zhiv. Mertvoe  lico Bryusa  Derrota iskazheno  yarost'yu.   Ryadom s nim lezhal
Valyusser.  Klajstra perevernul skryuchennoe malen'koe telo:
     - Tak eto byl Valyusser.  Interesno, chem ego kupili.
     Moss Ketch raspakoval aptechku, i oni naklonilis' nad |ltonom.   Rana
na shee inzhenera  sil'no krovotochila.   Klajstra promyl ee  antiseptikom,
zalil kollodiem i  zakleil elastichnoj plenkoj.   Kogda plenka  vysohnet,
ona styanet kraya rany.
     Potom Klajstra vstal i podoshel k |bbidzhensu:
     - Ty bol'she ne nuzhen.  YA znayu to, chto hotel znat'.
     |bbidzhens tryahnul golovoj, otbrasyvaya so lba pryad' volos.
     - Ty sobiraesh'sya ubit' menya?  - Spokojno sprosil on.
     - Pozhivem - uvidim,  - otvetil Klajstra.   On posmotrel na chasy.  -
Rovno  dvenadcat'.  -  On  protyanul  pistolet |ltona Ketchu, povernulsya k
Piance i Bishopu:  - Lozhites' spat'.  My s Mossom podezhurim do treh.





     Derrota i Valyussera  pohoronili v odnoj  mogile s upavshim  s dereva
soldatom i temi shest'yu, kotoryh ubil Klajstra, kogda zahvatil blaster.
     Kogda  yamu   zasypali  zemlej,   |bbidzhens  oblegchenno    vzdohnul.
Klajstra  ulybnulsya,  ochevidno,  radist  schital,  chto  budet  v   mogile
desyatym.
     Solnechnye  luchi,  gustye  i  yarkie,  probivalis' skvoz' listvu.  Ot
dogorevshego kostra podnimalsya belyj dym.  Pora bylo v put'.
     Klajstra oglyadel  polyanu.   Gde Nensi?   Ona stoyala  okolo  v'yuchnyh
zhivotnyh  s  samym  nevinnym  vidom,  kakoj tol'ko mozhet izobrazit' yunaya
ocharovatel'naya  devushka.   Za  ee  spinoj  vvys'  vzdymalis' tri dereva,
podobnye kolonnam antichnogo hrama.   Solnechnyj svet igral na ih  gladkih
stvolah.

                                - 18 -

     Ona pochuvstvovala, chto na nee smotryat, i otvetila Klajstre  bystrym
vzglyadom  i  ulybkoj.   Klajstra  pochuvstvoval,  chto  ego  serdce b'etsya
sil'nee.   Rezko obernulsya.   Lico |ltona  bylo nepronicaemo.   Klajstra
szhal guby i nachal:
     - Nensi, vam luchshe vernut'sya v Dzhubilit.
     Ulybka medlenno  spolzla s  ee lica,  ugolki rta  opustilis', glaza
zavolok   tuman.    YAvno   ponimaya   bespoleznost'   spora,   ona  molcha
povernulas',  peresekla  polyanu.    Na  krayu   lesa  ona   ostanovilas',
oglyanulas'.
     Klajstra molcha smotrel na nee.
     Ona  poshla  vpered.   Kakoe-to  vremya  on  videl  v prosvetah mezhdu
stvolami, kak ona podnimaetsya vverh po sklonu, v Dzhubilit.
     CHerez polchasa kolonna  tronulas' v put'.   Soldaty B'yudzhulejsa  shli
tesnoj gruppoj, ih ruki byli svyazany, i kazhdyj byl pristegnut k  idushchemu
vperedi.  Oni nesli svoi mechi i  plashchi.  Drotiki byli svyazany vo v'yuk  i
nagruzheny na odnogo iz verblyuyashcherov.
     Pervym  shel  oficer,  poslednim  -  |bbidzhens.   Za  nim  dvigalis'
v'yuchnye zhivotnye.  V nosilkah, visyashchih mezhdu pervoj paroj, lezhal  |lton.
|lton byl  v soznanii  i v  prekrasnom nastroenii.   On ohranyal  kolonnu
soldat s teplovym pistoletom v rukah.
     Vozdushnaya  derevnya  pristal'no  nablyudala  za  nimi.   Put' kolonny
cherez les  soprovozhdalsya topotom  nog po  derevyannym perehodam,  skripom
verevochnyh  mostikov.   Inogda  sverhu  razdavalis'  golosa  ili detskij
plach.  V vozduhe visela  set' iz perepletennyh zhivyh i  zasohshih vetvej,
lian,  yarkih  krasnyh  i  zheltyh  cvetov.   Vtoroj  etazh lesa tyanulsya na
ogromnoe  rasstoyanie.   Na  golovy  putnikov  vse  vremya  sypalis' suhie
list'ya i obryvki lian.
     - CHto ty ob etom dumaesh'?  - Sprosil Pianca.
     - Na pervyj vzglyad napominaet visyachij sad, - otvetil Klajstra. -  U
nas bol'she net ekologa.  Bryus chto-to da znal by pro eto.
     Sad  konchilsya,  i  luchi  solnca  snova  probivalis'  skvoz' listvu.
Klajstra napravilsya k golove  kolonny.  Oficer b'yudzhulejscev  shel, glyadya
strogo pered soboj.
     - Vashe imya?
     - Morvatc.   Komandir ruki  Zarmander Morvatc.   Sto dvenadcatyj  v
Voennoj Akademii.
     - Kakoj prikaz vy poluchili?
     Oficer yavno  ne znal,  stoit li  otvechat' na  vopros.   On byl chut'
nizhe  srednego  rosta,  kruglolicyj  i  temnoglazyj.   Ego akcent sil'no
otlichalsya ot rechi ego soldat.  Morvatc byl ispolnen samouvazheniya.
     - Kakov byl prikaz!?
     - Nas otdali v rasporyazhenie  zemlyanina. - Morvatc kivnul v  storonu
|bbidzhensa:   - U  nego byl  prikaz, podpisannyj  Lisidderom.  |to ochen'
bol'shaya vlast'.
     - Prikaz byl adresovan lichno vam?
     - Komandiru garnizona Montmarchi.
     - Hm.  - Gde  |bbidzhens mog  dostat' prikaz  za podpis'yu Bedzharnuma
B'yudzhulejsa?  Zdes'  bylo chto-to, chego  Klajstra ne ponimal,  iz-za chego
ne mog soedinit'  fragmenty v edinoe  celoe.  Izmena  Valyussera vovse ne
ob座asnyala sobytij poslednej nedeli.
     On zadal eshche  neskol'ko voprosov i  uznal, chto Morvatc  po rozhdeniyu
Guerdon,  to  est'  prinadlezhit  k  melkoj  znati,  chem  ochen' gorditsya.
Morvatc rodilsya  v Pellisade,  dereven'ke yuzhnee  Grosgarta.   On schital,
chto  na  Zemle  zhivut  bezmozglye  roboty,  ispolnyayushchie  vse dejstviya po
zvonku.

                                - 19 -

     -  My,  b'yudzhulejscy,  skoree  umrem,  chem  pozvolim tak iskalechit'
sebya!  - Plamenno zayavil on.
     "On mog  by sluzhit'  podtverzhdeniem zemnogo  stereotipa.   Tipichnyj
zhitel'  Bol'shoj   Planety,  vspyl'chivyj   i  bezrassudnyj",   -  podumal
Klajstra.  Ulybnuvshis', on sprosil:
     - My, chto, vyglyadim tak, kak budto nam ne hvataet svobody voli?
     - Vy - yavno elita.  My v B'yudzhulejse ne znaem takoj tiranii,  kakuyu
vy ustanovili  na Zemle.   Nam o  vas izvestno  vse, ot  teh, kto izuchal
vas.  - On vnimatel'no poglyadel na Klajstru:  - Pochemu vy smeetes'?
     - Nejsuka, - rassmeyalsya Klajstra. - Po prichine otsutstviya prichiny.
     - Vy ispol'zovali slovo  iz leksikona vysshih kast,  - podozritel'no
skazal Morvatc. - Dazhe ya chuvstvuyu sebya nelovko, proiznosya ego.
     -  Nu  i  nu,  -  Klajstra  podnyal  brovi.  -  Vy  ne  imeete prava
proiznosit' nekotorye slova, zato vy ne zhivete pri tiranii.
     -  Imenno.   Kak  eto  i  dolzhno  byt'.  -  Morvatc sobral vsyu svoyu
otvagu, chtoby sprosit':
     - A chto vy sdelaete s nami?
     -  Esli  vy  budete  podchinyat'sya  prikazam,  poluchite ravnye s nami
shansy.   YA rasschityvayu  na vas  i vashih  lyudej, kak  na zashchitnikov.  Kak
tol'ko my pribudem na mesto, vy svobodny.
     - A kuda vy napravlyaetes'?
     - Na Territoriyu Zemli.
     - YA ne znayu, gde eto, - pokrasnel Morvatc. - Skol'ko lig?
     - Sorok tysyach mil'.  Trinadcat' tysyach lig.
     Morvatc spotknulsya ot neozhidannosti:
     - Vy s uma soshli.
     Klajstra rassmeyalsya:
     - Poblagodarite za eto |bbidzhensa.
     Morvatc sobralsya s myslyami.
     - Vperedi  Zemli Kochevnikov,  cygane.   Esli oni  zahvatyat nas, oni
zapryagut nas v povozki i pogonyat  kak zipangotov, - on kivnul v  storonu
verblyuyashcherov. - Oni drugoj rasy i terpet' nas ne mogut.
     - YA ne  dumayu, chtoby oni  pozarilis' na bol'shoj  horosho vooruzhennyj
otryad.
     Morvatc pokachal golovoj.
     - SHest' lun nazad  |tman Bich Bozhij napal  na B'yudzhulejs.  Tam,  gde
on proshel, ostalas' tol'ko zemlya.
     Klajstra  posmotrel  vpered,  gde  v  prosvetah mezhdu derev'yami uzhe
vidnelas' otkrytaya mestnost'.
     - Vperedi Zemli Kochevnikov.  A chto potom?
     - Za nimi,  - Morvatc namorshchil  lob, - reka  Ust.  Za  nej bolota i
Bolotnyj Ostrov.  Posle bolot.
     - CHto zhe?
     - YA ploho znayu  vostok.  Dikie zemli,  dikie lyudi.  Na  yugo-vostoke
Felissima, Kristiendejl, monorel's  k Fontanu Mirtlissa  i orakulu.   Za
Mirtlissom  zemlya  Kamnej,  no  o  nej  ya nichego ne znayu, Mirtliss ochen'
daleko na vostok.
     - Skol'ko lig?
     - Neskol'ko  soten.   Trudno skazat'  tochno.   Otsyuda do  reki pyat'
dnej   puti.    CHtoby   peresech'   ee,   vam   pridetsya  vospol'zovat'sya
|del'vejsskoj vozdushnoj  dorogoj, do  Bolotnogo Ostrova.   Ili pojti  po
beregu na severo-zapad, k B'yudzhulejsu.
     - Pochemu nel'zya perepravit'sya na lodkah?
     - Grimoboty, - s umnym vidom skazal Morvatc.

                                - 20 -

     - A eto chto?
     - Hishchnye rechnye zveri.  Uzhasnye.
     - Tak.  A za rekoj?  CHto tam?  Gde konchayutsya bolota?
     - Esli  idti na  vostok -  chetyre dnya,  - podschital  Morvatc, - eto
esli najmete  horoshuyu bolotnuyu  lodku.   A esli  svernete na yug, smozhete
poehat' po monorel'su  cherez Gibernskuyu Marku  k Kristiendejlu.   Zatem,
esli vy, konechno, poedete dal'she.
     - Pochemu net?
     -  Nekotorye   ostayutsya,  -   hitro  ulybnulsya   Morvatc,  -    .Ot
Kristiendejla monorel's idet na zapad  v Grosgart, na yug -  v Felissimu,
i na vostok - k Fontanu.
     - Kak daleko ot Kristiendejla do Mirtlissa?
     -  Dva-tri  dnya  po  monorel'su.   Inache  puteshestvovat' opasno.  V
gorah razbojniki.
     - A za Mirtlissom?
     - Pustynya.
     - A za nej?
     - Sprosite u orakula,  - pozhal plechami Morvatc.  - Esli u vas  est'
metall, on otvetit na lyuboj vopros.
     Listva nad golovoj  poredela i teper'  kolonna shla pod  osleplyayushchim
solncem  Bol'shoj  Planety.    Sklon  perehodil  v  otkrytuyu   vereskovuyu
pustosh', volnuemuyu vetrom.  Ne bylo  i sleda cheloveka.  Tol'ko s  severa
veter donosil zapah dyma.
     Klajstra ostanovil kolonnu i peregruppiroval soldat, postroiv ih  v
kare  vokrug  zipangotov.   V'yuki  s  drotikami  ohranyal  |lton,  udobno
lezhashchij na nosilkah.   U nego byla prashcha,  drotik i teplovoj pistolet  v
kobure,  ulozhennyj  tak,  chto  nikto,  krome  inzhenera,  ne  mog do nego
dotyanut'sya.   |bbidzhens  shel  v  pervom  ryadu.   Morvatc - v ar'ergarde.
Sprava i sleva  ot kare dvigalis'  Pianca i Fejn  s ionnikami.   Szadi -
Bishop i Ketch.
     Dva  chasa  oni   shli  cherez  veresk,   chuvstvuya,  kak  pod   nogami
razravnivaetsya sklon.
     Klajstra uslyshal  bormotanie soldat,  oni zametili  chto-to v stepi.
V ih glazah  byl strah.   Klajstra poglyadel v  tom napravlenii i  uvidel
dyuzhinu zipangotov, bespechnoj rys'yu priblizhavshihsya k nim.
     - Kto eto, cygane?
     Morvatc, prishchurivshis', rassmatrival prishel'cev.
     -  Cygane.   No   ne  kazaki.   Voiny   vysokoj  kasty,   vozmozhno,
politboro.   Tol'ko  oni  ezdyat  na  zipangotah.   My  mozhem otbit'sya ot
kazakov.   U  nih  net  ni  muzhestva,  ni  discipliny,  ni  razuma.   No
politbyuro. - Golos oficera drognul.
     Klajstra posmotrel na Bishopa:
     - Ty o nih chto-nibud' znaesh', Stiv?
     - Korotkaya glava v "Sbornike  bol'shoj planety" Vandoma.  No  bol'she
ob ih proishozhdenii, chem o kul'ture.  Snachala byli Kirgizskie pastuhi  s
Zemli,  po-moemu,  iz  Turkestana.   Kogda  meteorologi  usilili dozhdi v
Zakavkaz'e,  oni  otkochevali  na  Bol'shuyu  planetu,  gde  stepi ostayutsya
stepyami.  Ehali tret'im klassom vmeste s plemenem cygan i  polinezijskim
semejstvom.   Po  doroge  Panvilsap  -  predvoditel'  cygan - ubil vozhdya
kirgizov i zhenilsya na Starshej  Materi polinezijcev.  K tomu  vremeni kak
ih vygruzili  na Planetu,  on rukovodil  vsej gruppoj.   V rezul'tate ih
kul'tura  -  eto  smes'  kirgizskoj,  polinezijskoj  i  cyganskoj, ochen'
sil'no deformirovanna lichnost'yu Panvilsapa.
     Cygane  byli  teper'  na  rasstoyanii  mili  i  vse eshche ne uvelichili
skorost'.

                                - 21 -

     Klajstra povernulsya k Morvatcu:
     - Kak oni zhivut?
     - Oni  razvodyat zipangotov,  krolikolovov, pechav'e,  molochnyh krys.
Lovyat cherepah v  goryachih istochnikah, sobirayut  lichinki cikad.   Vesnoj i
osen'yu  sovershayut  nabegi  na  B'yudzhulejs,  za  rabami.   Eshche oni grabyat
Keraten na  severe i  Ramspur na  yuge.   Ust otdelyaet  ih ot Felissimy i
Rebbirov iz Gnezda.  Ah, -  mechtatel'no vzdohnul on, - kakaya mogla  byt'
vojna mezhdu Rebbirami i cyganami.
     - Tipichno kochevoe obshchestvo, - zametil Bishop. - Pochti ne  otlichayutsya
ot drevnih skifov.
     -  YA  ponimayu,  pochemu  vas  tak  interesuet  ih  obraz  zhizni,   -
razdrazhenno skazal Morvatc. - |toj noch'yu my budem tashchit' ih povozki.






     Solnce bylo v zenite, sero-zelenyj veresk pah medom.  Po mere  togo
kak  vsadniki  priblizhalis',  k  nim  prisoedinyalos'  vse  bol'she  peshih
kazakov.  Oni bezhali za medlenno trusyashchimi zipangotami.
     - |to ih obychnyj sposob napadeniya?  - Sprosil Klajstra.
     Morvatc pochesal v zatylke:
     - U nih net obychnyh sposobov.
     - Prikazhite  vashim lyudyam  vzyat' po  pyat' drotikov  iz v'yuka  i byt'
nagotove, - prikazal Klajstra.
     Morvatc yavno prishel  v sebya.   On pobezhal vdol'  fronta, vykrikivaya
prikazy.  B'yudzhulejscy  podtyanulis', podravnyali stroj.   Oni po  ocheredi
podhodili k zipangotam, brali drotiki i vozvrashchalis' v kare.
     - Ty ne boish'sya, chto... - Progovoril Bishop.
     - YA  boyus' vyglyadet'  ispugannym, -  skazal Klajstra.  - Bez oruzhiya
oni kinutsya k lesu kak kroliki.   |to vopros vyderzhki.  My dolzhny  vesti
sebya tak, kak budto cygane - prah pod nashimi nogami.
     - Teoreticheski, ty prav.
     Vsadniki ostanovilis' v soroka yardah  ot kare, kak raz vne  predela
dosyagaemosti prashch.  Ih  zipangoty byli bol'she b'yudzhulejskih,  holenye, s
dlinnymi tyazhelymi sheyami, s blestyashchej  kozhej.  Na nih byla  kozhanaya sbruya
s  grubymi  ukrasheniyami,  i  u  kazhdogo  na  morde  bylo  chto-to   vrode
nosorozh'ego roga.
     Na  pervom  zipangote  sidel  vysokij  dorodnyj  chelovek  v golubyh
satinovyh shtanah, korotkom chernom plashche  i goluboj shapke.  V  kazhdom ego
uhe  viselo  po  bol'shomu  mednomu  kol'cu,  na grudi on nosil medal' iz
polirovannogo  zheleza.   Lico  bylo  kruglym,  muskulistym,  s  tyazhelymi
vekami.
     Klajstra uslyshal bormotanie Morvatca:
     - |tman Bich Bozhij.
     Klajstra oglyadel vozhdya cygan,  spokojno kivnul.  Ravnodushie  vsegda
porazhaet bol'she samouverennosti.  Za |tmanom stoyala dyuzhina vsadnikov,  a
za nimi kralos' okolo sotni  muzhchin i zhenshchin v temno-krasnyh  sharovarah,
sinih i zelenyh bluzah i ostrokonechnyh kolpakah.
     Klajstra  povernulsya,  chtoby  proverit'  stroj - chto-to prosvistelo
mimo ego lica.  On  otskochil, naklonilsya i vzglyanul v  nevozmutimoe lico
|bbidzhensa, medlenno opuskayushchego prashchu.
     - Morvatc, zaberite u nego oruzhie, svyazhite ruki i nogi.
     Na mgnovenie Morvatc zakolebalsya, zatem otdal prikaz.

                                - 22 -

     Klajstra uzhe ne obrashchal vnimaniya  na svalku za spinoj, ibo  |tman i
ego politboro speshilis' i napravlyalis' k nemu.
     |tman  ostanovilsya  v  neskol'kih  shagah  ot  Klajstry,  ulybayas' i
poigryvaya hlystom.
     -  O  chem  vy  dumali,  vtorgayas'  v  zemli cygan?  - Rech' ego byla
legkoj i stremitel'noj.
     - My idem v Kristiendejl, doroga lezhit cherez vashi zemli.
     - Vyhodya v step', vy riskuete svobodoj.
     - Rabotorgovcy riskuyut bol'she.
     - Nam li boyat'sya soldat?  - Prezritel'no otmahnulsya |tman.
     I tut Klajstra uslyshal krik:
     - Klod!
     On okamenel, potom ponyal, chto |tman s udovol'stviem sledit za nim.
     - Kto nazval moe imya?
     - ZHenshchina  so sklona,  kotoruyu my  pojmali v  lesu.   Za nee  dadut
horoshuyu cenu.
     - Otdaj ee mne.  YA zaplachu.
     -  Tak  ty  bogat?   |to  udachnyj  den'  dlya cygan, - lenivo skazal
|tman.
     - Privedi ee syuda, ili ya poshlyu za nej cheloveka.
     - CHeloveka?  Odnogo?  -  |tman nasmeshlivo soshchurilsya. - Kto vy?   Vy
ne iz B'yudzhulejsa, a dlya zhitelej Monvira u vas slishkom temnaya kozha.
     Klajstra ostorozhno vytashchil ionnik.
     - My - elektriki, - on ulybnulsya sobstvennoj shutke.
     |tman poter svoj tyazhelyj podborodok:
     - Gde zhivet vash narod?
     - |to ne narod, a professiya.
     - A. Takih sredi nas net.  My voiny, ubijcy, rabotorgovcy.
     Klajstra uzhe nashel reshenie.  On povernul golovu:
     -  Privedite  |bbidzhensa.   |lektriki,  vidite  li,  mogut  ubivat'
vzmahom ruki.
     |bbidzhensa vytolknuli vpered.  Klajstra skazal:
     - Esli by tvoya smert' ne byla nuzhna dlya dela, ya, klyanus',  dostavil
by tebya na Territoriyu Zemli dlya ispravleniya. - On podnyal ionnik.
     |bbidzhens vskinul golovu i rassmeyalsya:
     - Neplohuyu shutku sygral ya s vami, Klod Klajstra!
     CHerez mgnovenie |bbidzhens byl mertv.
     |tman ne kazalsya ispugannym.
     -  Otdaj  mne  zhenshchinu.   Inache  ya  ub'yu  tebya,  -  vlastno  skazal
Klajstra. - Bystro!
     |tman  udivlenno  podnyal  brovi,  chto-to  probormotal, potom mahnul
svoim.
     - Dajte emu ee.
     Nensi  upala,  drozha  i  placha,  k  nogam  Klajstry.   On  dazhe  ne
posmotrel na nee.
     - Idite svoej dorogoj, a my pojdem svoej, - skazal on.
     No |tman bystro sravnyal schet.
     -  YA  uzhe  videl  takie  shtuki.   Nashi  kop'ya ubivayut tak zhe verno.
Osobenno kogda temno i kop'ya letyat so vseh storon.
     Klajstra povernulsya k Morvatcu:
     - Komandujte "marsh".
     Morvatc vskinul ruki vverh i opustil.
     - Vpered.
     |tman ulybnulsya i kivnul:
     - Vozmozhno, my eshche vstretimsya.

                                - 23 -

     Velikij  Sklon  ostalsya  pozadi.   Vperedi  byla step', shirokaya kak
okean, porosshaya  sero-zelenym vereskom  s temnymi  pyatnami paporotnika v
lozhbinah.  Pozadi  ostalis' cygane:   peshie kazaki i  politboro na svoih
zipangotah.
     V seredine dnya na gorizonte poyavilos' temnoe pyatno.
     - Pohozhe na derev'ya.  Veroyatno, rodnik, - skazal Fejn.
     Klajstra napryazhenno vsmatrivalsya v step'.
     - Po-moemu, eto  edinstvennoe ukrytie na  desyatki mil'.   My stanem
lagerem zdes'. - On posmotrel nazad,  na temnye tochki v stepi. -  Boyus',
chto u nas eshche budut nepriyatnosti.
     V  glubine  roshchi  byl  malen'kij  rodnik, oblozhennyj kamnyami.  Voda
byla podozritel'nogo  cveta, no  b'yudzhulejscy pili  ee s  udovol'stviem.
Okolo  rodnika  lezhala  bol'shaya  kucha  vetok  so  strannogo vida zheltymi
plodami i chan s chem-to, napominavshim pivo.
     Soldaty  s  voplyami  rinulis'  k  chanu.   Morvatc vykriknul prikaz,
ostanovil ih.  Krajne nedovol'nye, soldaty povernuli obratno.
     Klajstra dostal iz v'yuka kruzhku i protyanul Morvatcu:
     - Norma na kazhdogo.
     On uslyshal vostorzhennye kriki soldat i skazal Piance:
     - Esli by my  mogli kazhdyj vecher poit'  ih grogom, nam ne  prishlos'
by ih ohranyat'.
     Pianca pokachal golovoj:
     - Sovsem kak deti.   Nikakogo kontrolya nad emociyami.   Nadeyus', oni
ne nap'yutsya.
     -  Nap'yutsya  ili  net,  glavnoe,  chto  my mozhem rasslabit'sya.  Ty s
Fejnom - pervaya  vahta.  CHerez  chetyre chasa vas  smenyu ya s  Bishopom.  Ne
spuskajte glaz s v'yuka s  drotikami. - On poshel smenit'  |ltonu povyazku,
no uvidel, chto s ranenym uzhe sidit Nensi.


     B'yudzhulejscy,  raspevaya,  razozhgli  koster  i  podkinuli  v   ogon'
neskol'ko vetok iz kuchi, ot  kotoryh dym priobrel ostryj, pryanyj  zapah.
Pianca byl yavno obespokoen.
     - Oni uzhe p'yany.  I, boyus', mogut stat' neupravlyaemymi.
     Klajstra smotrel na soldat  s rastushchim razdrazheniem.   Te, tolkayas'
i  kricha,  pytalis'  probit'sya  tuda,   gde  dym  byl  gushche.   Ih   lica
rasplyvalis' v idiotskih  ulybkah.  Te,  kogo vytolknuli, s  proklyatiyami
pytalis' prorvat'sya obratno.
     -  Kakoj-to  narkotik,   -  skazal  Klajstra.   -  Mestnyj   analog
marihuany.  Morvatc!
     Krasnoglazyj  Morvatc  vyshel  iz  dyma  i  neskol'ko  raz   tryahnul
golovoj, budto smetaya op'yanenie.
     - Nakormite vashih lyudej i  ustraivajtes' na nochleg.  Hvatit  dyshat'
dymom.
     Morvatc  kivnul  i  posle  nedolgih,  hotya  i  yarostnyh, prerekanij
privel lager' v poryadok.
     Svarili kotel kashi.   K kashe polagalas'  dobavka - gorst'  sushenogo
myasa i zelen'.
     Klajstra podoshel k Morvatcu.  Tot el otdel'no ot svoih soldat.
     - CHto eto za dym?
     - |to zigage, ochen' sil'noe zel'e, ochen' cennoe.  No tol'ko  nizshie
kasty vdyhayut dym - ochen' vul'garno, da i oshchushcheniya ne te.
     - A kak zhe ego ispol'zuyut vysshie kasty?

                                - 24 -

     Morvatc tyazhelo vzdohnul:
     - Obychno ya voobshche im ne pol'zuyus'.  Zigage vysasyvaet zhizn' -  dym,
zhidkost', trubka - lyudi dorogo platyat  za etu radost'.  Prostite, a  chto
glotaet vash sputnik?
     Stiv Bishop zapival vodoj ocherednuyu porciyu vitaminov.
     - |to drugoe  delo, - ulybnulsya  Klajstra. - Bishop  dumaet, chto eto
ukreplyaet ego zdorov'e.  Esli  skormit' emu mel vmesto vitaminov,  on ne
zametit.
     -  Eshche  odin  strannyj  i  bespoleznyj  obychaj  zemlyan,  -   skazal
ozadachennyj Morvatc.
     Klajstra  vernulsya  k   svoim  tovarishcham.    Nensi  uzhe   zakonchila
perevyazku i teper' sidela ryadom s zipangotami.
     So  storony  kostra  doneslas'   rugan'.   Kakoj-to  soldat   snova
podbrosil  zigage  v  ogon',  i  teper'  Morvatc pytalsya ottashchit' ego ot
kostra.  Soldat s nalitymi krov'yu glazami otchayanno soprotivlyalsya.
     Klajstra vstal.
     - Disciplina.  Ladno.  Nado dat' im urok.
     Morvatc vytaskival  iz kostra  dymyashchiesya vetvi.   Soldat, ne  pomnya
sebya, vskochil i udaril ego.  Morvatc upal licom v ogon'.
     Rodzher Fejn kinulsya vpered, chtoby pomoch' stonushchemu Morvatcu.   Troe
soldat navalilis' na nego i sbili s nog.  Pianca vyhvatil ionnik, no  ne
strelyal - boyalsya popast' v Fejna.  Soldaty okruzhili ego, no prezhde,  chem
ego povalili, on ubil troih.
     Vskore zemlyane lezhali bezoruzhnye, ruki skrucheny za spinoj.
     Ryadom lezhal neschastnyj Morvatc.  Tot soldat, chto udaril ego,  vynul
svoj mech  i dobil  oficera.   Potom podoshel  k svoim  plennikam.  Provel
ostriem mecha po podborodku Klajstry.
     -  Vashi  zhizni  ne  v  moih  rukah.  -  Soldat vzmahnul mechom. - My
vernemsya  v  Grosgart.   My  poluchim  den'gi  i  zvaniya.  Pust' Lisidder
razbiraetsya s vami.
     - A cygane?  - Vydohnul Klajstra. - Oni doberutsya do nas.
     - T'fu.   Gryaznye zhivotnye!   - Rassmeyalsya soldat.  - My ub'em  ih,
esli oni  pridut. -  On diko  vzrevel, potom  vzyal kipu  vetok iz kuchi i
shvyrnul  v  koster.   Podnyalsya  gustoj  dym,  i soldaty rinulis' v nego,
ottalkivaya drug druga.
     Klajstra zavorochalsya  v verevkah,  no oni  krepko derzhali  ego.  On
chut' ne svernul sebe sheyu.  Gde Nensi?
     On ulovil dal'nij zvuk,  prislushalsya - so storony  stepi donosilos'
penie, pereliv chetyreh not, izredka preryvaemyj zvukom gorna.
     Podnyalsya veter.   Dym zigage neslo  pryamo na nih.   Ne vdyhat'  ego
bylo nevozmozhno.  Edkij i pritornyj, on prosachivalsya skvoz' nozdri.
     Pervym  oshchushcheniem  byla  udvoivshayasya,  utroivshayasya  sila.    Cveta,
zapaha,  zvuki  stali  yarche  i   chetche.   Kazhdyj  list  na  dereve   byl
nepovtorim, kazhdoe bienie pul'sa otkryvalo vselennuyu.
     Kazalos', mozg ne vyderzhit  etogo naplyva schast'ya.   I odnovremenno
drugaya chast' mozga yarostno  rabotala.  Problemy stanovilis'  udivitel'no
prostymi.   Trudnosti,  vrode  skruchennyh  ruk  i  perspektivy vstrechi s
CHarli Lisidderom, edva li zasluzhivayushchimi vnimaniya.
     A  penie  zvuchalo  vse  blizhe.   Klajstra  otchetlivo  slyshal   ego,
navernoe, b'yudzhulejscy slyshali ego tozhe.
     Penie gremelo sovsem ryadom,  i soldaty opomnilis'.   Oni otorvalis'
ot kostra - nalitye krov'yu vypuchennye glaza, ispitye lica,  perekoshennye
rty, zhadno hvatayushchie vozduh.
     Ih  komandir  -  ubijca  Morvatca  -  zaprokinul  golovu kak volk i
zavyl.

                                - 25 -

     Ostal'nye podhvatili.   Smeyas' i  kricha, oni  rashvatali drotiki  i
kinulis' v besporyadke navstrechu cyganam.
     Komandir  chto-to  vykriknul,  soldaty  na  begu  prinyali   kakoe-to
podobie stroya i ischezli v temnote.
     Roshcha byla pusta.  Klajstra  perekatilsya na koleni, vstal na  nogi i
oglyadelsya, pytayas'  najti hot'  kakoe-nibud' sredstvo  snyat' svoi  puty.
Pianca prohripel:
     - Podozhdi.   YA posmotryu,  mogu li  ya razvyazat'  verevki. -  On tozhe
vstal na koleni, potom na nogi, prizhalsya spinoj k spine Klajstry,  potom
skazal so vzdohom:
     - Moi pal'cy zatekli.  YA ne mogu imi dvigat'.
     Soldaty  uzhe  vybezhali  v  step',  na  kotoruyu  opustilis' sumerki.
Penie  cygan  umolklo,  i  tol'ko  gorn  prodolzhal zvuchat'.  Bylo trudno
chto-libo razglyadet'.   Klajstra videl  padayushchie tela  i otchayannuyu  ataku
b'yudzhulejscev.
     Srazhenie poglotila noch'.





     Klajstra bezuspeshno pytalsya razorvat' verevki na zapyast'yah  Piancy.
Ego pal'cy tozhe raspuhli  i poteryali chuvstvitel'nost'.   On pochuvstvoval
vnezapnuyu  slabost',  mysli  dvigalis'  s  trudom  - vidimo, skazyvalis'
posledstviya narkotika.
     SHum boya  to narastal,  to zatihal.   Iz kolodca  vylezla drozhashchaya i
mokraya Nensi.
     - Nensi!  Skoree syuda.
     Ona  rasteryanno  poglyadela  na  Klajstru,  nervno  shagnula  vpered,
ostanovilas', glyadya v step', gde vse eshche shla svalka.
     Do plennikov donessya pobednyj krik soldat.
     - Nensi!   - Kriknul  Klajstra. -  Osvobodi nas,  poka nas  vseh ne
perebili!
     Nensi poglyadela na nego so strannym prezritel'nym vyrazheniem.
     Glubokie   sil'nye   golosa   napolnili   vozduh.    Kriki   soldat
oborvalis'.  I chetko  stalo slyshno, kto vedet  boevuyu pesn' - |tman  Bich
Bozhij.
     - Nensi!  Syuda!  Razvyazhi nas.  Oni budut zdes' cherez minutu!
     Ona kinulas'  vpered, vytaskivaya  nozh.   Zemlyane vstavali, razminaya
zatekshie   zapyast'ya.    Bol'   ot   vosstanavlivavshegosya  krovoobrashcheniya
usilivalo narkoticheskoe pohmel'e.
     - V konce koncov,  nam bol'she ne pridetsya  storozhit' b'yudzhulejscev,
- probormotal Klajstra.
     - U cygan segodnya prazdnik,  - skazal Bishop.  On  byl edinstvennym,
kto sohranil  sily, kak  budto i  ne poluchal  svoej porcii  dyma zigage.
Klajstra s zavist'yu nablyudal, kak Stiv nositsya na polyane, sobiraya  veshchi.
Ego sobstvennye muskuly sejchas napominali tryapki.
     Moss Ketch s usiliem podnyal chto-to s zemli:
     - CHej-to ionnik.
     Klajstra  obsharil  polyanu  i  nashel  svoj  pistolet  tam,  gde  ego
bespechno brosili.
     - Vot moj.   Ih eto ne  zainteresovalo. - Veter  dohnul emu v  lico
dymom.  Klajstra  snova pochuvstvoval sebya  schastlivym. - CHert!   Sil'noe
zel'e.
     Stiv Bishop leg  na zemlyu i  stal otzhimat'sya.   Zametiv oshelomlennye
vzglyady ostal'nyh, on legko vskochil.

                                - 26 -

     -  YA  chuvstvuyu  sebya  velikolepno,  -  ulybnulsya  on.  - |tot dym -
prekrasnyj doping.
     Step' molchala.  Vysoko v nebe mercali chuzhie zvezdy.
     I tut snova zazvenela boevaya  pesn' cygan.  Gromko i  sovsem ryadom.
CHto-to svistnulo v vyshine, proshelestelo skvoz' listvu.
     - Lozhis', - prosheptal Klajstra. - Strely.  Vse ot ognya!
     A pesn' stanovilas' vse gromche.  CHetyre noty v strannom,  prygayushchem
ritme i neponyatnye slova.
     Golos |tmana zvuchal kak grom.
     -  Vyhodite,  chuzhestrancy,  zhalkie  brodyagi,  vyhodite. YA |tman Bich
Bozhij.   |tman Rabotorgovec.   Vasha zhizn'  - bremya  dlya vas,  vashi mysli
tyazhely.  Vyhodite, ya privyazhu vas k svoej povozke, vy budete est'  travu,
i vas ne obespokoyat mysli.  Vyhodite ko mne.
     Oni  uvideli  ego  siluet  i  kol'co  zipangotov  za nim.  Klajstra
pricelilsya, potom  opustil pistolet.   |to bylo  vse ravno,  chto  rubit'
vekovoe derevo.
     - Luchshe ostav' nas v pokoe, |tman!  - Kriknul on.
     -  Ba!  -  Skol'ko  prezreniya  bylo  v  etom  zvuke. - Vy ne smeete
vstretit'sya so mnoj.   YA pojdu k  vam, odoleyu vashi  elektricheskie shtuki,
sognu vashi shei.
     Klajstra opustil pistolet eshche nizhe, zatem sobralsya, smahnul s  sebya
chary  etogo  cheloveka  i  nazhal  na  spusk.   Bagrovyj luch voshel v grud'
|tmana  -  i  nichego  ne  proizoshlo.   "On  zazemlen" - v panike podumal
Klajstra.
     Figura |tmana chetko  vidnelas' na fone  kostra.  Ogromnaya,  bol'she,
chem zhizn'.
     Bishop  podnyalsya  na  nogi  i   medlenno  poshel  k  |tmanu.    Cygan
prignulsya.   Vnezapno Bishop  rezko vzmyl  vverh i  prizemlilsya za spinoj
protivnika.  A tot sovershil zamechatel'noe sal'to-mortale i upal.   Bishop
vskochil emu  na spinu,  vzmahnul rukoj,  potom vstal,  otryahivaya ladoni.
Klajstra, vse eshche nichego ne ponimaya, kinulsya k nemu.
     - CHto ty sdelal?
     - Poproboval na  nem priem dzyudo,  - skromno otvetil  Bishop. - |tot
tip vyigryval  srazheniya golosom  i gipnotizmom.   Na dele  on sovershenno
bezobiden.  Kazhetsya, ya ubil ego pervym udarom.
     - YA ne znal, chto ty vladeesh' dzyudo.
     - YA ne  vladeyu.  Neskol'ko  let nazad ya  prochel knizhku o  dzyudo.  A
sejchas vspomnil.  CHert!  Ty posmotri, skol'ko zipangotov.
     -  Oni,  navernoe,  prinadlezhali   tem  politboro,  kotoryh   ubili
soldaty.  Teper' oni prinadlezhat nam.
     - A gde zhe ostal'nye cygane?
     Klajstra prislushalsya.  V stepi bylo tiho.
     - Ushli.
     Oni vernulis' v roshchu, vedya za soboj zipangotov.
     - Nam pora otpravlyat'sya, - skazal Klajstra.
     - Sejchas?  - Vozmutilsya Fejn.
     - Sejchas,  - ogryznulsya  komandir. -  Mne eto  nravit'sya ne bol'she,
chem  vam.   No,  -  on  pokazal  na  zipangotov, - teper' my mozhem ehat'
verhom.
     Utro, den' i  vecher zemlyane proveli  verhom, edva derzhas'  v sedlah
ot  slabosti.   Iz-za  rezkoj,  prygayushchej  pohodki  verblyuyashcherov spat' v
sedle bylo nevozmozhno.  Nakonec, nebo potemnelo.
     Oni  razveli  v  lozhbine  koster,  svarili  i s容li kashu, vystavili
chasovyh i uleglis' spat'.

                                - 27 -

     Na sleduyushchee utro Klajstra otkryl glaza i uvidel, chto Bishop  delaet
probezhki  tuda  i  obratno  po  sklonu  lozhbiny.  Komandir proter glaza,
zevnul  i  s  usiliem  podnyalsya  na  nogi.  On chuvstvoval sebya polnost'yu
razbitym.  SHatayas', on podoshel k Bishopu:
     - Kakaya muha tebya ukusila?  Ty ran'she nikogda ne delal zaryadku.
     Dlinnoe nekrasivoe lico Bishopa poshlo krasnymi pyatnami.
     - Sam ne ponimayu.  YA  v prekrasnoj forme.  YA nikogda  ne chuvstvoval
sebya tak horosho.  Navernoe, podejstvovali vitaminy.
     - Oni pochemu-to ne dejstvovali,  poka my ne nadyshalis' zigage.  Vot
togda eto poshlo kak lavina, i ty razdelal |tmana na kotlety.
     - Kak ty dumaesh', eto navsegda?
     Klajstra poter podborodok.
     -  Esli  tak,  to  eto  zamechatel'no.   No  pochemu  togda ostal'nye
chuvstvuyut sebya  otvratitel'no?   Ved' my  eli i  pili odno  i to  zhe. Za
isklyucheniem tebya, - on udivlenno posmotrel na Bishopa. - Ty ved'  nakachal
sebya vitaminami, prezhde chem nas svyazali?
     -  Nu  da.  |to  tak.   Interesno,  mozhet, tut est' kakaya-to svyaz'.
Ochen' interesno.
     - Esli mne eshche kogda-nibud' pridetsya vdyhat' zigage, -  probormotal
Klajstra, - ya uznayu navernyaka.
     CHetyre dnya ot voshoda do zakata oni ehali po stepi, ne vidya  lyudej,
poka v seredine chetvertogo dnya ne natolknulis' na dvuh  devushek-cyganok.
Im bylo let  po shestnadcat'.   Oni pasli stado  gryazno-zheltyh zhivotnyh -
pechav'e.   Devushki  nosili  polosatye  halaty,  nogi  ih  byli  obmotany
tryap'em.   Zavidev vsadnikov,  devushki brosili  svoe stado  i kinulis' k
nim.
     - Vy chuzhezemcy-rabotorgovcy?  -  Radostno sprosila pervaya. - Vy  ne
voz'mete nas?
     - Prostite, -  suho skazal Klajstra.  - My prosto  puteshestvenniki.
Vash  narod  tozhe  torguet  rabami.   Zachem  iskat' chuzhezemcev?  I otkuda
stol'ko entuziazma?
     Devushki zahihikali, i Klajstra pochuvstvoval, chto skazal glupost'.
     -  Rabov  chasto  kormyat,  i  edyat  oni  s  tarelok,  im   pozvolyayut
ukryvat'sya ot dozhdya.   Cygane ne prodayut lyudej  svoej krovi, i my  zhivem
huzhe, chem raby.
     V  nereshitel'nosti  Klajstra  razglyadyval  devushek.   Esli on budet
ispravlyat' kazhduyu  nespravedlivost' po  doroge, to  nikogda ne doberetsya
do Territorii Zemli.  On obernulsya k svoim.
     |lton pojmal ego vzglyad.
     - YA mogu vzyat' horoshuyu sluzhanku, - legko skazal on. - Ty, kak  tebya
zovut?
     - Motta.  A eto - Vajli.
     - Est' eshche zhelayushchie?  - Ustalo sprosil Klajstra.
     Pianca pokachal golovoj.  Fejn zasopel i otvernulsya.
     Stiv Bishop proiznes s vidom eksperimentatora:
     - YA, pozhaluj, voz'mu.


     Eshche tri dnya v  stepi, i kazhdyj pohozh  na predydushchij.  Na  chetvertyj
den' rel'ef  nachal menyat'sya.   Veresk stal  vyshe i  skvoz' nego  trudnee
bylo  ehat'.   Inogda  vstrechalis'  roskoshnye  kusty vysotoj okolo shesti
futov s list'yami, pohozhimi na  hvost pavlina.  Vperedi blestela  golubaya
polosa.  Cyganki skazali, chto eto reka Ust.
     V seredine  dnya oni  dobralis' do  |del'vejsa, derevyannogo  forta s
trehetazhnymi bashnyami po uglam.

                                - 28 -

     - Inogda yuzhnye kazaki  napadayut na Volshebnikov, -  ob座asnila Motta.
- Ih ne  puskayut na rasprodazhu:   vid golyh nog  svodit ih s  uma, i oni
nachinayut  ubivat'.   No  oni  cenyat  seruyu  sol',  kotoruyu  privozyat   s
verhov'ev  Usta,  iz  Gammereya.    U  volshebnikov  ee  mnogo.    Poetomu
|del'vejs horosho ohranyaetsya.
     Gorod v  svete poludennogo  solnca kazalsya  igrushechnym, sobstvennoj
miniatyurnoj  kopiej  -  korichnevye  doma  s chernymi oknami i dvuskatnymi
krasno-zelenymi  kryshami.   V  centre  goroda  stoyala  vysokaya  machta  s
bol'shim sharom naverhu, napominavshaya smotrovuyu nadstrojku na parusnike.
     - Zdes' nachinaetsya  vozdushnaya doroga do  Bolotnogo ostrova.   A eshche
otsyuda nablyudayut nebo.  Samye mudrye iz volshebnikov mogut chitat'  sud'bu
po oblakam.
     - Po oblakam?
     - Tak govoryat.  No my, zhenshchiny, znaem malo.
     Oni ehali po napravleniyu k  reke i vo vtoroj polovine  dnya dostigli
ee.  SHirokij  Ust  tek  s  severa  i  potom  povorachival  na  zapad.  Na
poverhnosti burlili  vodovoroty, kak  budto kakoe-to  podvodnoe chudovishche
vsasyvalo vodu.   Drugoj bereg,  pologij i  nizkij, poros  gustym lesom.
Posredine reki lezhal nebol'shoj ostrov.
     - Smotrite!   - Hriplo zakrichal  Fejn.  I  bez ego krika  vse glaza
uzhe  byli  prikovany  k  vode.   So  storony  ostrova  podplyvalo chernoe
chudovishche.   Ego  telo  bylo  kruglym  i  gladkim, a golova, napominavshaya
lyagushech'yu,  byla  pererezana  ogromnym  rtom.   Golova kachalas' v raznye
storony,  chto-  to  podhvatyvala  s  poverhnosti vody i, chavkaya, zhevala.
Zveryuga opisala krug i skrylas' v zaroslyah u protivopolozhnogo berega.
     Fejn oblegchenno vzdohnul:
     - |to da. Neplohoe sosedstvo.
     Pianca vnimatel'no oglyadel reku:
     - Menya udivlyaet, chto kto-to otvazhivaetsya peresekat' ee.
     - Vse pol'zuyutsya vozdushnoj dorogoj, - otvetil |lton.
     Tonkij seryj provod tyanulsya ot bashni v centre |del'vejsa do  odnogo
iz  derev'ev  na  drugom  beregu.   Na  seredine  reki  on visel vsego v
pyatidesyati futah nad vodoj.
     Klajstra razdrazhenno fyrknul:
     -  Oni  dejstvitel'no  sshili  dva  berega.   Nam  pridetsya  prosit'
perevoza.
     - Vot tak volshebniki i poluchili svoe bogatstvo, - skazala Motta.
     - Oni obderut nas kak lipku, - provorchal Fejn.
     Klajstra provel rukoj po volosam:
     - U nas net vybora.
     I oni napravilis' vdol' berega k |del'vejsu.


     Pered nimi  vozvyshalis' steny  goroda:   balki dvuhfutovoj tolshchiny,
svyazannye  naverhu  lianami  i  skreplennye  shtiftami.   Derevo kazalos'
teplym i myagkim.   Klajstra podumal, chto  reshitel'nyj chelovek legko  mog
by prorubit' sebe dorogu toporom.
     Kogda oni podoshli  k vorotam, to  uvideli, chto vorota  raspahnuty i
vedut v malen'kij okruzhennyj stenami dvor.
     -  Stranno,  -  skazal  Klajstra.  -  Ni  strazhi,  ni  privratnika.
Nikogo.
     -  Oni  napugany,  -  hihiknula  Vajli  i zakrichala:  - Volshebniki!
Vyhodite i provodite nas k vozdushnoj doroge!
     Net otveta.  CHto-to proshurshalo za stenami.
     - Vyhodite!  - Zavizzhala Motta. - Ili my sozhzhem steny!

                                - 29 -

     - Bozhe moj, - probormotal Pianca.  Bishop zazhal ushi rukami.
     Vajli ne hotelos' otstat' ot podrugi.
     - Vyhodite i privetstvujte nas, inache my pereb'em vseh!
     Stiv Bishop zatknul ej rot:
     - Vy s uma soshli!
     - My pereb'em vseh volshebnikov i snesem gorod v reku!
     V proeme chto-to  zashevelilos'.  Iz  nego vyshli troe  lysyh drozhashchih
starcev.  Ih  golye, ne prikrytye  lohmot'yami nogi sostoyali  iz kostej i
ven.
     - Kto vy?   - Sprosil pervyj. -  Idite svoej dorogoj, u  nas nichego
net.
     - My hotim  peresech' reku, -  skazal Klajstra. -  Perevezite nas, i
my bol'she ne budem vas bespokoit'.
     Starcy  o  chem-to  posoveshchalis',  brosaya na Klajstru podozritel'nye
vzglyady:
     - Vy opozdali.  Vy dolzhny podozhdat'.
     - Podozhdat'?  CHego?  - Potreboval Klajstra.
     - My mirnye volshebniki, bezobidnye zaklinateli i torgovcy.  A vy  -
lyudi iz Razbojnich'ih  zemel' i, konechno,  sobiraetes' otnyat' u  nas nashe
dobro.
     - V vos'merom?  Erunda!  My hotim perepravit'sya.
     - |to nevozmozhno, - drozhashchim golosom otvetil starec.
     - Pochemu?
     -  |to   zapreshcheno,  -   vse  troe   kinulis'  v   proem.    Vorota
zahlopnulis'.
     Klajstra zakusil gubu.
     - Kakogo cherta!
     |sa |lton pokazal na machtu:
     - Tam  geliograf.   Oni posylali  signaly na  zapad.   U nih prikaz
Bedzharnuma.
     - V  etom sluchae,  - skazal  Klajstra, -  my dolzhny  perepravlyat'sya
nemedlenno.  Zdes' my v lovushke.
     Fejn oglyadel bereg:
     - Lodok ne vidno.
     - I plot ne iz chego sdelat'.
     - Plot nam ne pomozhet, -  nahmurilsya Fejn. - U nas net  ni parusov,
ni vesel.
     Klajstra rassmatrival stenu |del'vejsa.  |lton ulybnulsya.
     - Pari, chto my dumaem ob odnom i tom zhe.
     - Kusok steny, chto stoit parallel'no reke, eto gotovyj plot.
     - Nu i chto,  - skazal Fejn. -  Zdes' takoe techenie, chto  nas sneset
do Marvanskogo zaliva.
     - Est' ochen' prostoj  sposob, - skazal Klajstra.   On snyal s  v'yuka
verevku i sdelal iz nee lasso. - YA lezu na stenu, a vy prikryvaete  menya
snizu.
     On  zakinul  lasso  na  balku,  podtyanulsya,  ostorozhno vzobralsya na
stenu i poglyadel vniz.
     - Nikogo net.  Tut kryshi.  Kto-nibud'. |lton, davaj ko mne.
     Kogda |lton zalez na kryshu,  za temnymi stenami i zakrytymi  oknami
ne bylo slyshno ni zvuka.

                                - 30 -



     On uslyshal tresk:  Moss Ketch tozhe vzobralsya na stenu.
     - Hotel posmotret' na |del'vejs iznutri.  Merzkoe mestechko.
     -  Posmotrite  na  stenu,  -  skazal  Klajstra.  - Esli my razrezhem
verevki i slomaem shtifty zdes'  i zdes', to smozhem spustit'  stenu pryamo
v reku.
     - A kak s velikimi rechnymi zmeyami - grimobotami?  - Sprosil Ketch.
     - Neizvestnoe v nashem uravnenii.  Pridetsya risknut'.
     - Oni mogut podnyrnut' pod plot?
     - Navernoe, - skazal Klajstra. - Ty hochesh' ostat'sya zdes'?
     - Nu net.
     |lton vzmahnul rukami:
     - Davajte zajmemsya delom.
     Klajstra poglyadel na nebo:
     -  Do  zakata  eshche  chas.   Dostatochno,  chtoby  upravit'sya, esli vse
pojdet horosho.   Ketch, davaj  vniz i  goni vseh,  vklyuchaya zipangotov, na
bereg pod obryv.   Bud' ostorozhen, kogda  my obrushim stenu.   Esli  plot
upadet v reku, tashchite ego na bereg, chtoby ne uplyl.
     Ketch sprygnul na zemlyu.
     - My dolzhny sdelat' delo, prezhde  chem oni pojmut, chem my zanyaty.  -
Klajstra poglyadel vniz.   V 20 futah  konchalsya obryv i  eshche 50 futov  do
berega. - Stena poedet vniz pod sobstvennoj tyazhest'yu.
     -  50  Futov  budet  dostatochno,  -  skazal  |lton.  - Ochen' legkoe
derevo.
     -  Malo.   No  eto  vse,  chto  my  mozhem  vzyat'.   YA  ne dumayu, chto
volshebniki budut stoyat' i smotret', kogda my nachnem rabotu.
     Na  beregu  poyavilis'  zipangoty,  Ketch,  Pianca,  Fejn,  Derrot  i
devushki.  Klajstra  kivnul |ltonu, vynul  svoj nozh i  polosnul po pervoj
verevke.  Szadi poslyshalis' vnezapnye kriki yarosti.  Iz niotkuda,  kricha
i  voya,  vynyrnuli  4  staruhi.    Ryadom  s  nimi  poyavilos'   neskol'ko
volshebnikov, hudyh, belokozhih, razmalevannyh zelen'yu.
     Verevka razoshlas'.
     - Pora, - skazal  Klajstra. - Poka oni  ne navalilis' na nas.  - On
vytashchil ionnik.  Raz, dva, tri.   Stena zashatalas'.  Oni uperlis' v  nee
plechami i tolknuli.  Stena perekosilas' i zastyla.
     - Vniz, - skomandoval Klajstra.  - Tam est' eshche neskol'ko  verevok.
- On nagnulsya i zaglyanul pod  kryshu. - Pridetsya strelyat' vslepuyu.   Ty -
so svoej storony, ya - so svoej.
     Dve polosy bagrovogo sveta  protyanulis' vniz.  Nizhnie  koncy breven
ohvatil ogon'.  Stena podalas' i zatreshchala.
     - Dvigaem!  - Kriknul Klajstra.  - A teper' bystro nazad!   - Stena
razvalilas', chast' ee popolzla  vniz, upala rebrom na  bereg, zakachalas'
i s grohotom ruhnula v reku.
     Klajstra  prosledil,  kak   Ketch  zakreplyaet  plot   u  berega,   i
razvernulsya, chtoby  vstretit' ataku  volshebnikov.   Oni yarostno krichali,
no  otstupili  nazad,  vstrechaya  vzglyad  Klajstry.   ZHenshchiny razmahivali
rukami,  rugalis'  i  krichali,  no  tozhe  ne dvigalis' vpered.  Klajstra
poglyadel na reku.   Stena, stavshaya plotom,  mirno pokachivalas' na  vode,
uderzhivaemaya  verevkoj  Ketcha.   Fejn  i  Pianca  stoyali  ryadom,  zadrav
golovy.
     Klajstra zakrichal:
     - Zavodite zhivotnyh na plot i strenozh'te.
     Bishop  zakrichal  chto-to,  chego   Klajstra  ne  ponyal.    Volshebniki
podbiralis' vse blizhe.
     - Nazad, - zhestko skazal  Klajstra, - ili ya pererublyu  vashi dlinnye
nogi. - Ego slova ne okazali dejstviya, volshebniki prodolzhali  nastupat'.
V rukah u nih poyavilis' dlinnye ostrye piki.

                                - 31 -

     - Pohozhe,  nam pridetsya  ulozhit' neskol'kih,  - skazal  Klajstra, -
esli oni ne ostanovyatsya.  - On pricelilsya v  kryshu i prozheg dyru  v fute
ot blizhajshego volshebnika.  Tot dazhe ne povernul golovy i prodolzhal  idti
vpered.
     - CHertovy isteriki, - probormotal Klajstra. - Bednyagi.  Mne eto  ne
nravitsya. - On  nazhal na spusk.   Ob座atye plamenem lyudi  padali s  krysh,
skatyvalis' po lestnicam.
     Klajstra peregnulsya cherez stenu i kriknul:
     - Zakanchivajte skorej i bud'te gotovy!
     |lton glyadel na machtu.
     -  Nam  nuzhno  povredit'  vse:   i  machtu,  i verevki.  Smotri, tri
provoda  vedut  naverh.   Eshche  tri  -  k  krepleniyu v seredine.  Esli my
pererezhem tri verhnih, machta tiho slomaetsya.
     Klajstra proveril magazin svoego ionnika:
     -  Nado  berech'  energiyu.   U  nas  ne  tak  mnogo  ostalos'.  - On
pricelilsya  i  vystrelil.   So  zvukom  lopnuvshej  struny  tri   kabelya,
izvivayas', opustilis' na kryshi |del'vejsa.  Machta tresnula kak  morkovka
i ruhnula u samyh nog zemlyan.  Kriki prekratilis'.
     |lton kriknul vniz:
     - Vnimanie!  Idet!
     Kabel', soedinyavshij berega, byl natyanut ochen' tugo i teper',  kogda
napryazhenie ischezlo, povolok  oblomok machty po  krysham, cherez prolom,  za
obryv.
     - Derzhite ego, -  kriknul Klajstra, - privyazyvajte  k plotu!  -  On
nachal spuskat'sya po  stene.  |lton  za nim.   Oni skatilis' po  obryvu i
vyleteli na bereg.
     - Skorej, - zval Pianca. -  Nash yakor' dolgo ne vyderzhit!   On mozhet
porvat'sya v lyubuyu minutu.
     Klajstra i |lton vbezhali v vodu, vskarabkalis' na plot.
     - Poehali.
     Plot tronulsya, ostavlyaya za soboj obryv i opustoshennyj,  opechalennyj
|del'vejs.
     - Bednyagi, - skazal Klajstra.
     Techenie  snosilo  plot  na  zapad,  no kabel' razrushennoj vozdushnoj
dorogi uderzhival ego na kurse.
     - Ah!  - Voskliknul Fejn,  tyazhelo opuskayas' na v'yuki. - Mir,  pokoj
- kakaya prelest'!
     -  Priderzhi  vostorgi  do  togo  berega,  -  skazal  Ketch. - Ili do
vstrechi s grimobotom.
     Fejn vskochil.
     - YA sovsem zabyl o nih!  Bozhe!  Gde oni. Ne odno, tak drugoe!
     -  Posmotrite,  -  tiho  skazal  Bishop.   Vse  obernulis' i uvideli
temnoe pyatno pochti  ryadom s kraem  plota.  CHto-to  ploskoe, blestyashchee i,
vidimo, ochen'  bol'shoe.   Ono zashevelilos'  i vsprygnulo  na plot. SHest'
dyujmov v diametre.
     |li Pianca rassmeyalsya.  Bishop naklonilsya k "chudovishchu":
     - Mne kazalos', chto eto konchik shchupal'ca.
     - Mestnaya raznovidnost' piyavki.
     - Odnako, vid u nee. - Bishop sbrosil gost'yu obratno v reku.
     Plot dernulsya, ostanovilsya, voda vokrug zavolnovalas'.
     - CHto-to pryamo pod nami, - shepnul Klajstra.
     Motta i Vajli zaplakali.
     -  Tiho,  -  skomandoval  Klajstra.   Devushki  umolkli.    Dvizhenie
prekratilos', i voda uspokoilas'.

                                - 32 -

     Bishop dotronulsya do ruki Klajstry:
     - Posmotri na |del'vejs.
     Nad odnoj  iz bashen  goroda poyavilsya  fonar'.   On vspyhival i gas,
vspyhival i gas.
     -  Klod,  oni  s   kem-to  razgovarivayut.   Navernoe,  s   Bolotnym
Ostrovom.  Nadeyus', oni ne sobirayutsya pererezat' svoj konec kabelya.
     -  Fejn  mozhet  splavat'  na  tot  bereg  s soobshcheniem, - predlozhil
|lton.  Fejn nedovol'no vzdohnul.  |lton hihiknul.
     Iz-za ostrova, zadrav  golovu, vyplyl grimobot.   Mrak skryval  ego
ochertaniya,  no  ne  mog  skryt'  ogromnyh  goryashchih  glaz.  Voda zhurchala,
smykayas' za nim.  Grimobot chto-to urchal pro sebya.
     - On vidit nas, - skazal Klajstra, vytaskivaya ionnik. - Nadeyus',  ya
smogu ranit' ili otognat' ego.  Na to, chtoby ubit' ego, u nas ne  hvatit
energii.
     - Cel'sya v golovu, - skazal Pianca,  - v glaza.  Pust' on ne  vidit
nas.
     Klajstra kivnul.  Plamya  ohvatilo golovu zhivotnogo, no  grimobot ne
izmenil napravleniya.   Klajstra pricelilsya  v tulovishche.   Zvuk  rvushchejsya
tkani.   V boku  grimobota otkrylas'  rvanaya rana,  iz kotoroj  sypalos'
chto-to beloe.
     Klajstra perevel pricel na uroven' vaterlinii.  CHudovishche  zakrichalo
chelovecheskim golosom.
     - Kop'ya!  - Kriknul Klajstra. - Oni brosayut kop'ya!
     Udar.  CHto-to vonzilos'  v derevo za ego  spinoj.  Zatem eshche  udar,
eshche, potom strannyj zvuk i gortannyj krik.  Klajstra vskochil:
     - Ketch!
     Moss Ketch popytalsya vytashchit' kop'e iz svoej grudi, upal na  koleni,
vse eshche szhimaya drevko rukami.
     - Oni idut na abordazh!  - Vskriknul Fejn.
     - Razojdites', - skazal Pianca.  On pripodnyalsya na lokte.
     Oranzhevoe  plamya  vyrvalos'  iz   teplovogo  pistoleta,  upalo   na
volshebnikov, smetaya ih s plota v reku.
     Grimobot, gluboko sidya v vode, plyl po techeniyu, proch' ot plota.
     Klajstra  ostorozhno  perevernul  Ketcha.   Ruki  Mossa okosteneli na
drevke kop'ya.  Klajstra vstal i poglyadel na temnye steny |del'vejsa.
     - Fejn, pomogi.
     On podnyal Ketcha za nogi.  Fejn naklonilsya, vzyal mertveca za plechi.
     - CHto ty sobiraesh'sya delat'?
     - Brosit' ego v reku.  CHto my eshche mozhem?
     Fejn  otkryl  rot,  chto-to  probormotal.   Klajstra zhdal.  Nakonec,
Fejn zagovoril podcherknuto vezhlivym tonom:
     - My mogli by pohoronit' ego.  YA imeyu v vidu - po- nastoyashchemu.
     - Gde? V bolotah?
     Fejn podnyal telo.
     Klajstra stoyal, glyadya na udalyayushchijsya |del'vejs.
     - Grimobot - moshennichestvo.   Kommercheskoe predpriyatie -  otpugnut'
lyudej ot reki, chtoby oni pol'zovalis' vozdushnoj dorogoj.


     Noch' opustilas'  na Bol'shuyu  Planetu.   Bereg kazalsya  chernym.   Na
plotu molchali.  Oni plyli vniz po reke, unosimye techeniem.  A v  storonu
berega ih tyanul kabel' byvshej vozdushnoj dorogi.
     Nad  nimi  vozvyshalis'  sosny  Bolotnogo  ostrova.   Ushi   zabivalo
zhuzhzhanie i gudenie beskonechnyh nasekomyh.  Bylo ochen' temno.
     Plot medlenno voshel v pribrezhnyj il i ostanovilsya.

                                - 33 -

     - My podozhdem do rassveta, - skazal Klajstra. - Davajte pospim.
     No nikto ne usnul.   Vse sideli, glyadya na chernuyu  vodu, poglotivshuyu
Ketcha.  Ih ohvatilo strannoe oshchushchenie pustoty.  Tak byvaet, kogda  bolit
davno amputirovannaya ruka.
     Rassvet  prishel  kak  by  iz  niotkuda, serebristyj, myagkij.  Potom
vostok okrasilsya zheltym, ottenyaya chernyj les Bolotnogo ostrova.
     Krik Motty razorval tishinu.
     Klajstra  mgnovenno   obernulsya,  krov'   stuchala  v   ego  viskah.
Ogromnoe chernoe telo plylo cherez reku, nad nim vzdymalas'  bochkoobraznaya
golova, pererezannaya uzkim  rtom.  Golova  pokachivalas' na dlinnoj  shee,
izredka  pogruzhalas'  v  vodu.   Kogda  ona  vynyrivala,  rot  byl zabit
zheltovatym mhom.  Zveryuga pokruzhilas' na meste, potom skrylas' iz glaz.
     Lyudi  na  plotu  obreli  sposobnost'  dvigat'sya.   ZHenshchiny  byli  v
isterike.
     Klajstra pokachal golovoj:
     - Znachit, grimoboty vse-taki sushchestvuyut.

     - Gotov poklyastsya na Biblii, - zayavil Fejn.
     - No oni vegetariancy.   Volshebniki pustili sluh o hishchnikah,  chtoby
zamenit' lodki vozdushnoj dorogoj.  Ladno, poshli.


     Osvobozhdennyj plot medlenno  uplyval vniz po  reke.  Nav'yuchennye  i
osedlannye zipangoty v neterpenii bili kopytami i izgibali dlinnye shei.
     Klajstra proshel nemnogo vglub' bolota, probuya zemlyu.  Iz-za  krutyh
kochek, pokrytyh sero-zelenym mhom, trudno bylo opredelit' marshrut  dalee
chem na sto yardov, no, v  obshchem, doroga byla priemlemoj.  Tol'ko  koe-gde
mezhdu kochkami pleskalas' chernaya voda.
     Klajstra vernulsya k reke.  Zipangotov postroili v liniyu tak,  chtoby
golova posleduyushchego chut' li ne upiralas' v hvost predydushchego.
     - Vpered!  - Skazal Klajstra.
     Reka ostalas' pozadi  i skoro ischezla  iz vidu.   Karavan polz, kak
zmeya v vysokoj trave, izgibayas' vlevo i vpravo, tshchatel'no ogibaya  "okna"
chernoj vody.
     Solnce uzhe vstalo, i polosatye teni lozhilis' na stvoly derev'ev.





     Okolo  poludnya   oni  uvideli   pered  soboj   prosvet  -    ozero.
Serebristuyu  poverhnost'  morshchili  melkie  volny,  v  glubine otrazhalis'
oblaka.  U  protivopolozhnogo berega kachalos'  neskol'ko uzkih lodok  pod
latinskimi parusami.   A dal'she vidnelsya  Gorod-na-Bolotah.  On  visel v
vozduhe  u  samyh  vershin  derev'ev,  kak  mirazh,  i  napominal Klajstre
starinnye rybach'i poselki na svayah.
     Kakoe-to vremya puteshestvenniki  razglyadyvali gorod.   Pronzitel'nyj
krik zastavil ih  obernut'sya, chto-to malen'koe  i pestroe proletelo  nad
ih golovami, besheno rabotaya kryl'yami.
     - Na  mgnovenie, -  skazal Fejn,  - mne  pokazalos', chto  eto opyat'
volshebniki.
     Oni vernulis' v les.  Snova poshli zigzagami, im pochti ne  udavalos'
idti po pryamoj.   Ogromnoe solnce plylo  po nebu vsled  za nimi.   CHerez
neskol'ko  chasov  Klajstra  uvidel  v  vyshine  steny  Goroda-na-Bolotah.
CHerez pyat' minut karavan voshel v ego ten'.

                                - 34 -

     - Minutochku, - skazal spokojnyj golos.  Puteshestvenniki  obernulis'
i uvideli, chto okruzheny otryadom soldat v zelenyh mundirah.
     - Kakoe delo privelo vas syuda?  - Sprosil oficer.
     - My puteshestvuem.
     - Puteshestvenniki?   - Oficer poglyadel  na zipangotov. -  Otkuda vy
pribyli?
     - Iz Dzhubilita, chto na severe B'yudzhulejsa.
     - Kak  vy perepravili  etih zhivotnyh  cherez Ust?   Ne po  vozdushnoj
doroge - eto tochno, inache nash agent soobshchil by nam.
     - My perepravilis' na plotu, proshloj noch'yu.
     Oficer dernul sebya za us:
     - A kak zhe grimoboty.
     -  Volshebniki  morochili  vam   golovu,  -  ulybnulsya  Klajstra.   -
Grimoboty - bezobidnye vegetariancy.  Edinstvennyj plotoyadnyj sredi  nih
- mulyazh s soldatami vnutri.
     Oficer probormotal chto-to po adresu volshebnikov.
     - Tord Vittel'hetch budet rad uslyshat' eto.  Volshebniki i ih  tarify
privodyat ego v yarost'.  Uchityvaya to, chto kabel' protyanul on.
     - Kabel' zainteresoval menya.  On metallicheskij?
     - Konechno,  net, -  rassmeyalsya oficer,  krasivyj molodoj  chelovek s
vyrazitel'nym licom i  roskoshnymi usami. -  Pojdemte, ya pokazhu  vam, gde
vy smozhete otdohnut'.  Po doroge posmotrite nashi masterskie.  My  delaem
luchshie verevki v mire.
     Klajstra ne dvinulsya s mesta.
     -  My  hoteli  by  prodolzhit'  put'  i  projti  kak mozhno dal'she do
nastupleniya nochi.  Vy ne ukazhete nam dorogu?
     - Kogda  bogatyj chelovek  speshit, on  edet po  monorel'su, - skazal
oficer.  -   |to  stoit   mnogo   metalla.   Vam  luchshe   pogovorit'   s
Vittel'hetchem.
     - Prekrasno. - Klajstra mahnul svoim sputnikam, i oni dvinulis'  za
oficerom  cherez  kvartaly  remeslennikov.   Set'  verevochnyh   perehodov
ohvatyvala  ploshchad'  primerno  v  pyat'sot  kvadratnyh futov, prakticheski
ochishchennuyu  ot  derev'ev.   Ih   bylo  ostavleno  rovno  stol'ko,   chtoby
vyderzhivat' tyazhest' goroda.
     - Nashi  kanaty neprevzojdennogo  kachestva, -  skazal oficer,  gordo
podkrutiv us. -  Legkie, krepkie, nepromokaemye.   My proizvodim  kanaty
dlya monorel'sov  Felissimy, Bogovera,  Tel'my, dlya  Grosgartskoj linii i
dlya Mirtlissa.
     - Hm. A chto takoe monorel's?
     Oficer rassmeyalsya:
     - Vy menya razygryvaete.  Vpered, ya provozhu vas k Vittel'hetchu.   On
obyazatel'no ustroit pir v vashu chest'.  U nego luchshaya kuhnya na ostrove.
     - No nashi v'yuki, nash bagazh.  I zipangotov eshche ne kormili, na  vashih
bolotah im negde pastis'.
     Oficer podnyal ruku i chetvero soldat vystupili vpered.
     - Voz'mite zhivotnyh, nakormite i vychistite ih, smazh'te  potertosti,
obmojte  i  perevyazhite  nogi.   Postav'te  v  stojla.  - On povernulsya k
Klajstre. - Vash  bagazh v bezopasnosti.   Na Bolotnom ostrove  net vorov.
Zdes' zhivut tol'ko torgovcy i remeslenniki.  Grabezh ne v ih privychkah.
     Lord  Vittel'hetch  okazalsya  krasnolicym  tolstyakom,  dobrodushnym i
razdrazhitel'nym.   On  byl  odet  v  beluyu  rubashku, rasshituyu lyagushkami,
krasnyj  zhilet,  golubye  shtany  v  obtyazhku  i  chernye sapogi.  On nosil
zolotye ser'gi, pal'cy ego  byli ukrasheny metallicheskimi perstnyami.   On
vstretil  gostej,  sidya  v  paradnom  kresle, kuda, ochevidno, tol'ko chto
vtisnulsya, ibo vse eshche fyrkal i pyhtel, ustraivayas' poudobnee.

                                - 35 -

     Oficer, pochtitel'no poklonivshis', predstavil Klajstru:
     - Puteshestvennik s zapada, milord.
     -  S  zapada?   -   Vittel'hetch  prishchurilsya  i  pogladil  odin   iz
podborodkov.  - Naskol'ko mne izvestno, vozdushnoe soobshchenie prervano,  i
nam pridetsya vosstanavlivat' liniyu.  Kak vam udalos' perepravit'sya?
     Kogda Klajstra ob座asnil sut' dela, Vittel'hetch vzorvalsya:
     -  Ah,  negodyai!   Postojte,  no  my  mozhem priobresti durnuyu slavu
iz-za takogo sosedstva!
     -  My  hotim  prodolzhit'  puteshestvie,  - so sderzhannym neterpeniem
skazal Klajstra. - Vash oficer porekomendoval monorel's.
     Vittel'hetch nemedlenno obrel delovoj vid.
     - Skol'ko vas?
     - Vosem' chelovek i bagazh.
     Vittel'hetch povernulsya k oficeru:
     - Kak ty dumaesh', Ozrik, pyat' odinochnyh i gruzovik?
     -  Bagazha  nemnogo.   Luchshe  dva  gruzovika  i  dva  odinochnyh.   I
provodnika:  oni ne umeyut obrashchat'sya s telezhkami.
     - Kuda vy napravlyaetes'?
     - Kak mozhno dal'she na vostok.
     - V  Mirtliss.   Ochen' dolgoe  puteshestvie -  plata sverh  obychnoj.
Esli  vy  kupite  telezhki  -  devyanosto  uncij  zheleza.   Esli najmete -
shet'desyat,  plyus  plata  provodniku,  plyus  kompensaciya za obratnyj rejs
porozhnyakom - eshche desyat' uncij.
     Klajstra vezhlivo kivnul i sbil arendnuyu platu do pyatidesyati  uncij.
Vdobavok Vittel'hetch poluchal zipangotov, no zato provodniku platil on.
     - Ty povedesh' etu partiyu, Ozrik?
     - S udovol'stviem.
     - Horosho, - skazal Klajstra. - My otbyvaem nemedlenno.


     Veter  napolnyal  parusa,  i  kolesa  telezhki  legko  skol'zili   po
monorel'su,  poludyujmovomu  kanatu  iz   beloj  bolotnoj  verevki.    Ot
Goroda-na-Bolotah  doroga  vela  s  dereva  na  derevo,  cherez  topi   k
skalistoj  ravnine,  prohodya  vsego  v  shesti  futah  nad   bazal'tovymi
zub'yami.   CHerez kazhdye  pyat'desyat futov  v zemlyu  byli vkopany  machta s
zahvatami, podderzhivayushchimi monorel's.  Oni byli sdelany tak horosho,  chto
telezhki pronosilis' mimo kreplenij, ne ostanavlivayas' ni na mgnovenie.
     Ozrik  vel  pervuyu  telezhku,  Klajstra  -  vtoruyu.   Zatem  shli dva
trehkolesnyh gruzovika s bagazhom:   edoj, odezhdoj, metallom,  vitaminami
Bishopa,  turistskim  snaryazheniem  Fejna  i  vsyakim hlamom, ostavshimsya ot
soldat B'yudzhulejsa.  Na pervom ehali  |lton, Motta i Vajli, na vtorom  -
Bishop, Pianca i Nensi.  Fejn v odinochnoj zamykal dvizhenie.
     Issleduya  svoe  sredstvo  peredvizheniya,  Klajstra  ponyal  nezhelanie
Vittel'hetcha  rasstavat'sya  s  nim  dazhe  vremenno.   Derevyannye   chasti
telezhki byli  tak tochno  podognany, chto  mehanizm rabotal  ne huzhe svoih
metallicheskih sobrat'ev s Zemli.
     Bol'shoe koleso  bylo sobrano  iz semi  chastej, tshchatel'no  pritertyh
drug k drugu  i otpolirovannyh do  bleska.  Nozhka  sideniya byla kogda-to
sukom, rosshim neposredstvenno iz  pola.  Verevki, upravlyayushchie  parusami,
shodilis'  k  peredku  telezhki.    Zdes'  zhe,  pochti  na  urovne   pola,
raspolagalis'   pedali,   napominayushchie   velosipednye.    Oni  pozvolyali
preodolet'  samyj  krutoj  pod容m  i  sluzhili  dvigatelem v bezvetrennuyu
pogodu.
     Okolo   poludnya   rel'ef   izmenilsya.     Holmy   stali   vyshe,   i
puteshestvennikam  prishlos'   ostanovit'sya  i   peregruzit'  telezhki   na
sleduyushchij uroven' monorel'sa.

                                - 36 -

     V konce dnya oni zanochevali v svobodnom kottedzhe okolo stancii i  na
sleduyushchee  utro  perevalili  cherez  gory,  Ozrik  nazval  ih Viksil'skim
hrebtom.   Monorel's shel  cherez uzkie  doliny ot  utesa k  utesu, inogda
oblaka zakryvali ot putnikov  zemlyu.  Telezhki pronosilis'  cherez vpadiny
so strashnoj skorost'yu, blagodarya sile inercii, i zamedlyali hod tol'ko  u
sleduyushchej vershiny,  i tut  uzh prihodilos'  puskat' v  hod parusa i nogi,
chtoby perevalit' cherez nee.
     Vecherom tret'ego dnya Ozrik skazal:
     - Zavtra v eto zhe vremya my budem v Kristiendejle.
     - Narod tam nedruzhelyubnyj?
     - Naprotiv.
     - Kto pravit imi?
     Ozrik napryazhenno zadumalsya.
     - Vy  znaete, kogda  vy sprosili  menya, ya  vspomnil, chto nikogda ne
slyshal o pravitele  ili pravitelyah Kristiendejla.   Oni, navernoe,  sami
upravlyayut soboj, esli ih zhizn' mozhno nazvat' upravlyaemoj.
     - Skol'ko zajmet doroga ot Kristiendejla do Mirtlissa?
     - Nikogda ne ezdil  etim marshrutom.  On  ne ochen' priyaten.   Inogda
Rebbiry spuskayutsya iz Gnezda, chtoby grabit' puteshestvennikov.  Tak  chto,
nesmotrya na usiliya Sluzhitelej Fontana, doroga nebezopasna.
     - CHto lezhit za Fontanom Mirtlissa?
     Ozrik prezritel'no mahnul rukoj:
     - Pustynya.  Zemli  pozhirayushchih ogon' dervishej, otshchepencev,  govoryat,
tam poyavlyayutsya vampiry.
     - A potom?
     - Gory Palo  Malo Se i  ozero Blarengorran.   Iz nego beret  nachalo
reka Monchevior.  Ona  techet na vostok, i  vy mozhete proplyt' chast'  puti
na lodkah.  YA ne znayu, kak daleko, nizhnee techenie reki maloissledovano.
     Klajstra  podavil  vzdoh.   Kogda  oni  dostignut  Moncheviora,   im
ostanetsya vsego tridcat' devyat' tysyach mil' puti.
     Noch'yu nachalsya dozhd', i ne bylo spaseniya ot vetra.
     Prodrogshie  i   mokrye,  oni   vstretili  seryj   rassvet.    Dozhd'
prekratilsya  na  nekotoroe  vremya,  hotya  tuchi  viseli  tak  nizko, chto,
kazalos', ih mozhno dostat' rukoj.   Zabravshis' v telezhki, oni  postavili
parusa na samyj malyj i otpravilis' v put'.
     V  techenie  dvuh  chasov  oni  neslis'  vdol'  gornogo kryazha.  Veter
tolkal ih v spiny,  shipel i svistel.   Vnizu gnulis' i treshchali  derev'ya,
leteli  list'ya.   Sleva  ot  nih  byla  temnaya,  zapolnennaya ispareniyami
dolina, panoramu sprava skryval tuman.   Zato kogda oni peresekli  kryazh,
ih glazam otkrylas'  chudesnaya kartina:   zelenye holmy, lesa,  blestyashchie
ozera, bol'shie kamennye zamki.
     Ozrik posmotrel na Klajstru i pokazal vniz:
     - Dolina Galatundin.  Pod  nami Gibernskaya Marka.  Gercogi,  rycari
i  barony   -  i   vse  voyuyut   drug  s   drugom.   Zdes'   tozhe  opasno
puteshestvovat'.
     Veter vse usilivalsya.   Raskachivayas' iz storony v  storonu, telezhki
neslis'  na  vostok  so  skorost'yu  shet'desyat  mil'  v  chas.  Esli by ne
blagorazumno ubrannye parusa, skorost' byla by eshche bol'she.
     CHerez chas Ozrik pripodnyalsya i dal znak svernut' parusa sovsem.
     Telezhki  prichalili  k  platforme.    Ot  nee  vniz  v  dolinu   vel
monorel's, tonkaya nit', skryvayushchayasya v tumane.
     Nensi glyanula vniz i peredernula plechami.
     Ozrik ulybnulsya:

                                - 37 -

     - Spuskat'sya  zdes' legko.   A vot  na pod容m  trebuetsya okolo dvuh
sutok.
     - My spustimsya vniz?  - Razdrazhenno sprosila Nensi.
     - My pogibnem, esli budem dvigat'sya tak bystro, - skazal Ozrik.   -
Veter prosto  sneset nas  s monorel'sa.   Za mnoj.  - On  razvernul svoyu
telezhku i cherez mgnovenie ischez vnizu.
     - Kazhetsya, ya sleduyushchij, - skazal Klajstra.
     |to  bylo.  Kak  stupit'  v  pustotu,  kak  nyrnut' v more s utesa.
Pervye minuty -  prosto svobodnoe padenie.   I eshche veter,  podduvayushchij v
spinu.  Nad golovoj vysokim golosom peli kolesa, belaya liniya  monorel'sa
tyanulas' vniz, skryvayas' iz glaz.
     Klajstra  pochuvstvoval,  chto  skrip  koles  utih,  spusk stal menee
krutym, i zemlya priblizhalas'.
     On  proletel  nad  zhelto-zelenym  lesom,  nad  seleniem, malen'kimi
belen'kimi domikami,  vokrug kotoryh  begali rebyatishki  v belyh halatah.
Potom vperedi, v vetvyah ogromnogo dereva, on uvidel platformu, a na  nej
- Ozrika.
     Klajstra vzobralsya na platformu.  Ozrik s ulybkoj sledil za nim.
     - Kak vam ponravilsya spusk?
     - YA by ne proch' dvigat'sya s takoj skorost'yu hotya by tri nedeli,  my
by dobralis' do Territorii Zemli.
     Verevka zadrozhala.  Podnyav  glaza, Klajstra uvidel pervyj  gruzovik
s |ltonom, Vajli i Mottoj.
     -  My  dolzhny  spustit'sya  dal'she,  inache  platforma ne vyderzhit, -
skazal Ozrik.
     I telezhki tronulis'.   Sudya po tomu,  kak poloskal parus,  oni yavno
popali  v  glaz  ciklona.   Monorel's  vel  ot  odnoj  verhushki dereva k
drugoj, i inogda  cherno-zelenaya listva carapala  dno telezhek.   Vnezapno
Ozrik svernul svoj parus i zatormozil.
     - CHto-to ne v poryadke?
     "Tishe",  -  prosignalil  provodnik,  Klajstra podobralsya vplotnuyu k
telezhke Ozrika.
     - CHto sluchilos'?
     CHerez prosvety v listve Ozrik vnimatel'no rassmatrival zemlyu.
     - |to opasnoe mesto.  Soldaty - oni grabyat lesnyh lyudej, bandity  -
inogda pererezayut liniyu i ubivayut puteshestvennikov.
     Klajstra uvidel skvoz'  listvu kakoe-to dvizhenie,  mel'kanie serogo
i belogo.  Ozrik vybralsya  iz telezhki na derevo, ostorozhno  spustilsya na
neskol'ko futov.  Klajstra napryazhenno sledil za nim.  Uslyshav za  spinoj
skrip gruzovika, Klajstra obernulsya i dal im znak ostanovit'sya.
     Ozrik mahnul emu rukoj.   Klajstra vylez iz telezhki i  shvatilsya za
ogromnyj suk, na kotorom uzhe stoyal provodnik.  Otsyuda bylo horosho  vidno
lyudej.  Oni nablyudali za monorel'som, kak kot - za myshinoj noroj.   Luki
i strely nagotove.
     - |to  ucheniki.   Esli vyrastut,  budut sovershat'  nabegi na goroda
Marki i vsej doliny. - Ozrik spokojno podkrutil vint svoego arbaleta.
     - CHto vy sobiraetes' delat'?
     - Ubit' starshego.  YA spasu etim mnogo nevinnyh zhiznej.
     Klajstra tolknul ego  pod ruku.   Strela srezala vetku  nad golovoj
budushchego ubijcy.  Klajstra uvidel poserevshie lica mal'chishek.  Potom  oni
kak zajcy rvanuli v les.
     - Zachem  vy eto  sdelali?   - YArostno  sprosil Ozrik.  - Teper' oni
smogut ubit' menya, kogda ya poedu obratno.
     Snachala Klajstra ne nahodil slov, potom probormotal:
     - Prostite. Polagayu, vy pravy.  Esli by eto proizoshlo na Zemle.

                                - 38 -

     Les konchilsya.   Teper' ih doroga  vela cherez rechnuyu  dolinu.  Rechku
Ozrik nazval Tel'ma.   Oni perebralis' na  drugoj bereg i  snova poplyli
nad fermami,  kamennymi domikami.   Kryshi domov  pochemu-to byli  utykany
kolyuchkami.
     - Pochemu na kryshah kolyuchki i ternovnik?  - Sprosil Klajstra.
     - |to lovushki dlya prizrakov, - otvetil Ozrik. - Zdes'  polnym-polno
prizrakov, i pochti  kazhdyj dom imeet  svoego.  Oni  lyubyat vyprygivat' na
kryshu i begat' tuda-syuda.  A kolyuchki im meshayut.
     Monorel's  shel  staroj  gruntovoj  dorogoj.   Neskol'ko raz karavan
obgonyal bol'shie krasnye  povozki fermerov, nagruzhennye  dynyami, butylyami
vina,  korzinami  s  zelen'yu.   Bosye  mal'chishki, pogonyavshie zipangotov,
nosili vysokie kolpaki i dlinnye vuali, zakryvayushchie lico.
     - CHtoby obmanut' prizrakov?  - Sprosil Klajstra.
     - Da.
     Po mere togo kak den' klonilsya k zakatu, mestnost' stanovilas'  vse
privlekatel'nee.   Kazhdyj  klochok  zemli  byl  tshchatel'no  uhozhen.  Fermy
ostalis' pozadi.  Kazalos', chto karavan plyvet nad ogromnym parkom.
     Ozrik pokazal vpered:
     -  Vidite  beluyu  vodokachku?   |to  granica  Kristiendejla,  samogo
prekrasnogo goroda v doline.






     Pervoe  vremya  oni  nichego  ne  videli,  krome  belyh  pyaten  mezhdu
derev'yami da  korichnevyh mostikov.   Telezhki proleteli  nad pastbishchem  s
krasno-zelenoj travoj, zatem derev'ya rasstupilis', i oni uvideli  gorod,
podnimayushchijsya iz travyanistoj ravniny.  Daleko na vostok za nim  sverkali
vershiny gor.
     Gorod byl samym bol'shim  poseleniem lyudej, kakoe videli  zemlyane na
Bol'shoj  Planete.   |to  ne  byl  zemnoj  gorod.   On napominal Klajstre
illyustraciyu k volshebnoj skazke.
     Monorel's povernul, i putniki uvideli scenu v karnaval'nyh tonah.
     Igra  byla  v  samom  razgare.   Na  pole stoyalo pyat'desyat muzhchin i
zhenshchin  v  ochen'  slozhnyh  i  krasivyh  kostyumah:   shelkovyh, barhatnyh,
atlasnyh, ukrashennyh beskonechnymi kruzhevami i pozumentami.
     Pole bylo razbito  na kvadraty ryadami  raznocvetnoj travy.   Kazhdyj
igrok  zanimal  svoj  kvadrat.   V  vozduhe  nad  polem  viseli  bol'shie
vozdushnye shary, s kotoryh svisali shelkovye zanavesy.
     Igroki  perebrasyvalis'  legkimi  raznocvetnymi  myachami  i   lovili
kazhdyj po-raznomu, ochevidno, v zavisimosti ot cveta myacha i kvadrata,  na
kotorom stoyal igrok.  Myachi  mel'kali v vozduhe, sverkaya kak  dragocennye
kamni.  Inogda  kto-to iz igrayushchih  umudryalsya pojmat' srazu  neskol'ko i
mgnovenno  razbrosat'  po  storonam.    Kogda  chej-nibud'  myach   kasalsya
shelkovoj zanaveski, schet uvelichivalsya, k bol'shoj radosti chasti igrokov.
     Neskol'ko soten zritelej nablyudalo za  igroj iz-za kraya polya.   |ti
lyudi byli odety ne menee  elegantno, chem igroki, i nosili  porazitel'nye
po slozhnosti golovnye ubory.
     Monorel's obognul pole.  Ni uchastniki igry, ni zriteli ne  obratili
na  nego  vnimaniya.   Klajstra  uvidel  sluzhitelya,  tolkayushchego  stolik s
prohladitel'nymi napitkami:
     - Pianca, posmotri, vo chto on odet!
     |li Pianca rasplylsya v ulybke:

                                - 39 -

     - |to tuksedo.   Obedennyj zhilet.   CHernyj galstuk, temnye  bryuki i
kozhanye bashmaki.  Zamechatel'no.
     - Interesno, - kriknul Fejn, - kak oni otnosyatsya k futbolu?
     Klajstra peregnulsya nazad cherez kraj telezhki:
     - Stiv, chto ty znaesh' o Kristiendejle?
     Bishop sel na kraj svoego gruzovika, pryamo pod vedushchim kolesom.
     - Tut est' kakaya-to  tajna.  Paradoks Kristiendejla,  kazhetsya, tak.
YA tol'ko chto vspomnil.   |tot gorod osnoval sindikat millionerov,  chtoby
ne  platit'  nalogi  Sisteme.   Oni  pereehali  syuda  vmeste so slugami,
tridcat' semejstv.  To, chto my vidim - eto rezul'tat.
     Verevki  zaskripeli,  i  telezhki,  pohozhie  na  ogromnyh   babochek,
proneslis' pod arkoj i zatormozili u platformy.
     Troe nosil'shchikov v  temnyh livreyah vystupili  vpered i bez  edinogo
slova snyali v'yuki  s telezhek i  postavili na tachku  s vysokimi kolesami.
Klajstra popytalsya ostanovit' ih, potom povernulsya k Ozriku:
     - CHto takoe?
     - Oni schitayut, chto vy bogaty.
     - Hm, - skazal Klajstra. - YA dolzhen podtolknut' ih?
     - CHto?
     - Dat' im deneg?
     Ozrik yavno nichego ne ponimal.
     - Nu, metall.
     - A, metall. - Ozrik podkrutil us. - |to kak hotite.
     Podoshel  glavnyj  nosil'shchik,   vysokij  chisto  vybrityj   hudoshchavyj
chelovek, yavno s chuvstvom sobstvennogo dostoinstva.
     Klajstra vruchil emu tri malen'kih kusochka zheleza:
     - Vam i vashim lyudyam.
     - Spasibo, ser.  Kuda prikazhete dostavit' bagazh?
     - CHto vy mozhete predlozhit'?
     -  Oteli  "Savoj",  "Metropol'"  i  "Ritc-Karlton".  Vse  otlichno i
dorogo.
     - Skol'ko?
     - Okolo uncii v nedelyu.  "Karavan-saraj" i "Fejrmont" tozhe  dorogie
gostinicy, no v nih potishe.
     - Est' li prilichnaya gostinica s bolee umerennymi cenami?
     - YA by rekomendoval "Ohotnichij klub".
     On  otvel   ih  k   izyashchnomu  lando,   pokoivshemusya  na   zolochenyh
ellipticheskih  kolesah.   |kipazh  smotrelsya  zamechatel'no,  no  u   nego
otsutstvovali vsyakaya dvizhushchaya sila, ni zipangotov, nichego.
     Glavnyj nosil'shchik s  poklonom otvoril dver'.   SHedshij vperedi  Fejn
vnezapno ostanovilsya:
     -  |to  chto,  rozygrysh?   Posle  togo,  kak  my  syadem, vy ujdete i
ostavite nas odnih?
     - Ni v koem sluchae, ser.
     Fejn s trudom protisnulsya v dver' i uselsya.  Ostal'nye  posledovali
za nim.
     Glavnyj nosil'shchik ostorozhno zahlopnul dver'.  CHetvero v  oblegayushchej
temnoj  uniforme  podhvatili  kozhanye  remni,  svisavshie  s  peredka,  i
vpryaglis'. |kipazh dvinulsya v centr goroda.
     V Kristiendejle  bylo porazitel'no  chisto.   Stekla blesteli, steny
domov i trotuary  byli vymyty i  vychishcheny, vsyudu rosli  cvety.  Osnovnym
tipom  postrojki  byli  ogromnye  bashni,  obvitye vintovymi lestnicami i
zavershayushchiesya kruglymi kupolami.
     V容hav v centr, oni napravilis' k bol'shomu cilindricheskomu  zdaniyu.
Pokryvavshij  steny  vinograd  i  ryady  vysokih okon pridavali dostatochno
tyazhelovesnomu stroeniyu legkost' i elegantnost'.

                                - 40 -

     Oni minovali roskoshnuyu vyvesku s nadpis'yu "Otel' Metropol'".
     - Hm, - skazal  Fejn. - |to mesto  vyglyadit prilichno.  Posle  vseh.
Neudobstv nashego puteshestviya, ya mogu vyderzhat' nedel'ku-druguyu roskoshi.
     No  ekipazh  prodolzhal  ehat'  vdol'  zdaniya.   Poyavilas'  sleduyushchaya
vyveska - "Otel'  Savoj". Sleduyushchim byl  klassicheskij portik s  nadpis'yu
"Ritc-Karlton".  I  snova  Fejn  zhalobno  oglyanulsya,  kogda oni proehali
mimo.
     - Mogli by ostanovit'sya.
     Lando ostavilo za  soboj vhod v  vostochnom stile "Karavan-saraj"  i
eshche cherez sto yardov ostanovilos' pered belo-zelenoj vyveskoj  "Ohotnichij
klub".
     SHvejcar pomog im sojti na trotuar i shiroko raspahnul dver'.
     Puteshestvenniki   prosledovali   korotkim   koridorom,    uveshannym
kartinami, predstavlyayushchimi sceny ohoty, i  voshli v holl.  Nevdaleke  byl
eshche odin vhod, v glubine koridora mercali zerkala.
     Klajstra oglyadel holl.   Tam byli i  drugie dveri, yavno  vedushchie na
ulicu.  Ulybayas', on povernulsya k Piance:
     - "Metropol'",  "Savoj", "Ritc-Karlton",  "Karavan-saraj" -  odna i
ta zhe gostinica.
     Ozrik svirepo zakryl emu rot rukoj:
     -  Tishe.    Kristery  ochen'   ser'ezno  k   etomu  otnosyatsya.    Vy
oskorblyaete ih.
     - No.
     - YA dolzhen byl skazat' vam, - toroplivo dobavil Ozrik, - chto  vhod,
kotorym vy pol'zuetes',  oboznachaet vashe polozhenie  v obshchestve.   Nomera
odinakovye, no blagopristojnee vhodit' cherez "Metropol'".
     - YA ponyal, - skazal Klajstra. - My budem ostorozhny.
     SHvejcar  provel  ih  cherez  holl  k kruglomu stolu iz polirovannogo
dereva.   Stol  byl  razdelen  na  sekcii,  za  kotorymi  sideli klerki.
Vokrug stola letali yarkie babochki.
     SHvejcar  ukazal  im  na  sekciyu,  ukrashennuyu  cvetami  "Ohotnich'ego
kluba". Klajstra obernulsya i pereschital  svoih, kak kurica cyplyat.   Vse
eshche krasnyj Fejn razgovarival s  ustalym Piancej.  |lton i  Bishop stoyali
okolo Vajli  i Motty,  u devushek  prekrasnoe nastroenie,  ryadom s nimi -
Nensi, blednaya i utomlennaya.   Za plechom Klajstry dyshal  Ozrik.  Vse  na
meste.
     -  Prostite,  ser,  -  skazal  klerk.  -  Vy mister Klod Klajstra s
Zemli?
     - Pochemu vy sprashivaete?  - Udivilsya Klajstra.
     - Ser  Uolden Marchion  peredaet vam  privet i  nizhajshe prosit vas i
vashih druzej okazat' emu  chest' i ostanovit'sya u  nego na to vremya,  chto
vy budete v Kristiendejle.   Na sluchaj, esli vy primete  priglashenie, on
prislal ekipazh.
     Klajstra povernulsya k Ozriku i holodno sprosil:
     - Kak etot ser Uolden uznal o nashem pribytii?
     -  Glavnyj  nosil'shchik  sprosil  menya,  kto  vy.  YA ne videl prichiny
molchat', - s dostoinstvom otvetil Ozrik.
     - Bystro  zdes' rasprostranyayutsya  novosti. CHto  vy dumaete  ob etom
priglashenii?
     Ozrik povernulsya k klerku:
     - Kto takoj ser Uolden Marchion?
     -  Odin  iz  samyh  bogatyh  i  vliyatel'nyh  zhitelej nashego goroda.
Ochen' dostojnyj dzhentel'men.
     Ozrik ulybnulsya Klajstre:
     - YA ne vizhu prichiny dlya otkaza.

                                - 41 -

     - My prinimaem priglashenie, - skazal Klajstra.
     Klerk kivnul.
     - YA  uveren, chto  vy sochtete  vashe prebyvanie  v zamke sera Uoldena
priyatnym.  K  ego stolu neodnokratno  podavali myaso.   Menvill', esli vy
ne  protiv. - On  sdelal  zhest  v  storonu  klerka  "Savoya". Tot, v svoyu
ochered',  kivnul  molodomu  cheloveku  v  yarkoj  zheltoj  livree.    YUnosha
vskochil, stremitel'no nyrnul v  koridor "Savoya" i vskore  poyavilsya cherez
koridor "Ohotnich'ego kluba". On podoshel k Klajstre i poklonilsya.
     - |kipazh sera Uoldena, ser.
     - Blagodaryu vas.
     Ostorozhno,   chtoby   ne   sovershit'   bestaktnost',   vyjdya   cherez
"Karavan-saraj", puteshestvenniki vybralis' na  ulicu i seli v  ozhidavshuyu
ih berlinu.  SHvejcar zahlopnul za nim dvercu.
     Kucher skazal:
     - Vash bagazh budet dostavlen k seru Uoldenu.
     - Takoe blagorodstvo, - probormotal Klajstra. - Prosto ne veritsya.
     Fejn s blazhennym vyrazheniem lica otkinulsya na sidenii:
     - Boyus', chto ya nachinayu privykat' k feodalizmu.
     - Interesno, -  skazal Klajstra, glyadya  v okno, -  chto imel v  vidu
klerk, govorya o myase?
     Ozrik nadul shcheki:
     - Legko  ob座asnit'.   Iz-za stecheniya  obstoyatel'stv v  doline mogut
zhit'  tol'ko  zipangoty.   A  myaso  u  nih  porazitel'no zhestkoe, prosto
nes容dobnoe.  Kristery  - vegetariancy.   Oni edyat ovoshchi,  frukty, rybu,
lichinki  nasekomyh.    Myaso  privozyat  iz   Kellenvilli,  i  zdes'   ono
delikates.
     Vlekomaya shest'yu  lakeyami v  livreyah sera  Uoldena berlina grohotala
po  mostovoj.   Proehali  mimo  ryada  magazinov,  vnutri  pervogo   byli
vystavleny  slozhnye  izdeliya  iz  shelka  i  gaza,  vo vtorom - flakony s
raznocvetnymi  zhidkostyami  i   golubovatoe  mylo,  sleduyushchij   predlagal
roskoshnye  golovnye  ubory,  dva  yuvelirnyh,  ch'i vitriny byli zapolneny
sverkayushchimi ukrasheniyami iz zolota, serebra, stekla i zheleza.
     - Menya  interesuet ih  ekonomika, -  skazal Fejn,  - |to vse dolzhno
gde-to proizvodit'sya.  Gde? Kem?   Raby?  Nuzhna moshchnaya industriya,  chtoby
podderzhivat' takoj obraz zhizni.
     Klajstra poter zatylok:
     -  Ne  znayu,  kak  oni  upravlyayutsya.   Vse eto nevozmozhno vyvezti s
Zemli.
     - Ih sekret, - skazal Pianca. - Paradoks Kristiendejla.
     -  Kazhetsya,  eto  vsem  podhodit,  -  podytozhil  Fejn, - Vse vokrug
vyglyadyat schastlivymi.
     - Vse, kogo my vidim, - skazal |lton.
     Vajli  i  Motta  sheptalis'  mezhdu   soboj.   Ih  glaza  goreli   ot
vozbuzhdeniya.   Klajstra  predstavil  sebe,  chto  dolzhno  tvorit'sya  v ih
golovah.  Oni popolneli, ih  shcheki bol'she ne napominali yamy,  volosy byli
vymyty i prichesany  - devushki byli  ocharovatel'ny.  |lton  i Bishop imeli
polnoe pravo gordit'sya imi.  |lton pogladil Mottu po golove:
     - Tebe zdes' chto-nibud' nravitsya?
     - Konechno!   Dragocennosti i  metally, i  odezhda, ryushi  i kruzheva i
eshche eti sandalii.
     |lton podmignul Bishopu.
     - Tryapki, tryapki i tryapki, - otvetil Bishop.
     |kipazh povernul  i ochutilsya  sredi lesa  bashen, izyashchnyh  stroenij s
sharami domov na vershinah.

                                - 42 -

     Berlina ostanovilas'  u vysokoj  zelenoj kolonny.   Lakej raspahnul
dver':
     - Zamok sera Uoldena Marchiona.






     Puteshestvenniki vyvalilis' iz ekipazha.
     - Proshu syuda.
     I oni nachali pod容m k kupolu zamka.
     |lton potrogal stupeni.
     - Derevo.  Pohozhe, lestnica  rastet pryamo  iz steny.  - On naklonil
golovu, rassmatrivaya krepleniya. - Oni dejstvitel'no rastut!  |to  prosto
bol'shie derev'ya.
     Lakej obernulsya i posmotrel na |ltona s neodobreniem:
     - |to zamok sera Uoldena, ser.
     - Veroyatno, ya oshibsya, i eto vovse ne gigantskij zhelud'.
     - Konechno, net, ser.
     Lestnica sdelala  poslednij povorot,  i gosti  okazalis' na shirokoj
platforme, obvevaemoj prohladnym brizom.
     Sluga  raspahnul  dver'  i  zastyl  okolo  nee.  Gosti sera Uoldena
voshli v ego vozdushnyj zamok.
     Oni stoyali  v bol'shom,  svetlom i  prohladnom zale,  obstavlennom s
nenavyazchivoj roskosh'yu.  Pol byl nerovnym i naklonyalsya k centru  komnaty,
gde nahodilsya bassejn s golubovatoj vodoj.  Vokrug nego letali  strekozy
i babochki.
     - Raspolagajtes', - skazal lakej. - Ser Uolden nemedlenno vyjdet  k
vam.  Proshu  vas, prohladitel'nye napitki.   Nadeyus', vam ponravitsya.  -
On poklonilsya i vyshel.  Gosti ostalis' odni.
     Klajstra tyazhelo vzdohnul:
     - Vyglyadit vse eto neploho.
     CHerez pyat'  minut poyavilsya  ser Uolden,  vysokij, suhoshchavyj,  ochen'
krasivyj dzhentel'men.  On nachal s izvinenij za to, chto zastavil  dorogih
gostej zhdat', neotlozhnye dela zaderzhivali ego v drugom meste.
     Klajstra pri pervoj zhe vozmozhnosti shepnul Piance:
     - Gde my mogli ego videt'?
     - Ponyatiya ne imeyu, - pokachal golovoj Pianca.
     V zal voshli  dvoe yunoshej chetyrnadcati  i shestnadcati let,  odetye v
roskoshnye krasno-zhelto-zelenye odezhdy.  Oni poklonilis':
     - K uslugam puteshestvennikov s Materi-Zemli.
     - Moi synov'ya, - skazal ser Uolden. - Tejn i Helmon.
     -  My  rady  vstretit'  takoe  gostepriimstvo,  ser Uolden. - Nachal
Klajstra. - No teryaemsya v dogadkah, chem ono vyzvano.  My - chuzhezemcy,  v
Kristiendejle u nas net druzej.
     -  Pozhalujsta,  -  s  elegantnym  zhestom  otvetil  ser Uolden. - My
pogovorim ob etom pozzhe.  A  sejchas vy, navernoe, ustali i nuzhdaetes'  v
otdyhe. - On hlopnul v ladoshi. - Slugi!
     Iz niotkuda besshumno poyavilos' neskol'ko muzhchin i zhenshchin.
     - Vannu nashim gostyam.   Aromat. - Ser Uolden zadumchivo  poter rukoj
podborodok, kak  by reshaya  vazhnuyu problemu.  - Najgali  | 20,  eto samoe
podhodyashchee.  I podberite novye kostyumy.
     - Vanna, - skazal Fejn. - Goryachaya voda.
     - Spasibo, - skazal Klajstra.  Prichiny radushiya vse eshche byli temny.

                                - 43 -

     Ego  provodili  v  uyutnyj  buduar,  besstrastnyj  molodoj chelovek v
livree zabral ego veshchi:
     - Vannaya za dver'yu, Lord Klajstra.
     Klajstra  shagnul  v  nebol'shuyu  komnatu  so  stenami iz perlamutra,
teplaya  voda  liznula  podoshvy,  podnyalas'  do  shchikolotok,  do kolen, do
grudi,   ohvatila   ego   celikom.    Klajstra   vzdohnul,  rasslabilsya,
napryazhenie poslednih dnej ushlo, ostavlyaya tol'ko priyatnuyu ustalost'.
     Uroven'  vody  postepenno  ponizhalsya,  Klajstru obvil teplyj veter.
On tolknul dver'.  Lakej ischez.  V buduare stoyala ulybayushchayasya devushka  s
podnosom.
     - YA vasha gornichnaya.  Esli vam nepriyatno, ya mogu ujti.
     Klajstra shvatil polotence i zavernulsya v nego.
     - Gde moya odezhda?
     S tem zhe vyrazheniem lica ona podala emu kristiendejl'skij kostyum  i
pomogla razobrat'sya v ego beskonechnyh kryuchkah, remeshkah i zastezhkah.
     Nakonec  ona  ob座avila,  chto  on  odet.   Na nem byl zeleno-goluboj
naryad,  v  kotorom  on  chuvstvoval  sebya  smeshnym  i  nelovkim.  Devushka
nastaivala, chto  muzhchina ne  mozhet poyavlyat'sya  v obshchestve  bez golovnogo
ubora, i, v konce koncov,  Klajstra pozvolil ej nadet' chernyj  barhatnyj
beret na svoyu zhestkuyu shevelyuru.   Prezhde chem on uspel chto-libo  skazat',
devushka pricepila k ego uhu nitku krasnyh bus.
     Gornichnaya otstupila nazad, s udovol'stviem razglyadyvaya Klajstru.
     - Teper' moj gospodin vyglyadit kak korol'.
     - Kak korol' oslov, - burknul pro sebya Klajstra.
     On  spustilsya  v  glavnyj  zal.   Luchi  zahodyashchego  solnca  bili  v
hrustal'nye  okna.   V  centre  zala  byl  nakryt  stol  na chetyrnadcat'
person.
     Posuda  byla  mramornoj,  tonkoj  i  hrupkoj,  yavno  ruchnaya rabota.
Stolovye pribory vytocheny iz zheleznogo dereva.
     Odin  za  drugim  v  zale  poyavlyalis'  sputniki  Klajstry.  Muzhchiny
vyglyadeli stranno  v svoih  novyh kostyumah,  devushki, naoborot, blistali
krasotoj.  Kogda v zal vplyla Nensi v svobodnom bledno-zelenom  odeyanii,
Klajstra na mgnovenie  poteryal dar rechi.   Ona otvela vzglyad.   Klajstra
szhal zuby i otoshel k bassejnu.
     Voshel ser Uolden s synov'yami,  docher'yu i vysokoj zhenshchinoj v  pyshnom
naryade, kotoruyu on predstavil kak svoyu zhenu.
     Obed byl grandioznym:   neskol'ko peremen blyud,  kazhdoe iz  kushanij
bylo novym i porazitel'no vkusnym.  Raznoobrazie edy privelo Klajstru  v
shok, osobenno, kogda on soobrazil, chto vse blyuda vegetarianskie.
     Posle obeda oni pili temnye tyaguchie likery i razgovarivali.
     Klajstra povernulsya k gostepriimnomu hozyainu:
     -  Proshu  proshcheniya,  ser,  no  Vy  tak i ne ob座asnili prichiny stol'
goryachego interesa k sluchajnym proezzhim.
     Ser Uolden slegka pomorshchilsya:
     - |to obychnoe  delo.  Poskol'ku  mne nravitsya vashe  obshchestvo, a vam
vse ravno nado gde-to ostanovit'sya, to kakaya raznica?
     -  |to  bespokoit  menya,  -  skazal  Klajstra.  -  Kazhdyj  postupok
cheloveka  yavlyaetsya  rezul'tatom  kakogo-to  impul'sa.  Priroda impul'sa,
zastavivshego  Vas  poslat'  za  nami  svoego  lakeya,  zanimaet  moj  um.
Nadeyus', vy prostite moyu nastojchivost'.
     - Nekotorye,  - ulybnulsya  ser Uolden,  - iz  zhitelej Kristiendejla
veryat v  Doktrinu Nelogichnogo  Dejstviya, kotoraya  neskol'ko protivorechit
vashej teorii  prichinnosti.   Est' eshche  Dogmat o  Tekushchem Vremeni,  ochen'
interesnyj,  hotya  ya  ne  vpolne  soglasen  s  poziciej ego storonnikov.
Vozmozhno,  osnovnye   postulaty  etoj   teorii  neizvestny   na   Zemle.
Utverzhdayut,  chto  tak  kak  reka  vremeni  techet skvoz' nas, nash mozg, a

                                - 44 -

tochnee, ego deyatel'nost',  iskazhaetsya etim potokom.   Otsyuda vyvod,  chto
kogda potok vremeni stanet  upravlyaemym, vozmozhno budet takzhe  upravlyat'
tvorcheskimi sposobnostyami lyudej.  CHto vy na eto skazhete?
     - CHto ya vse eshche teryayus' v dogadkah o prichine vashego radushiya.
     Ser Uolden bespomoshchno rassmeyalsya:
     -  Vy  dolzhny  ponyat',  chto  nash  mir,  nash  gorod, nasha zhizn' malo
obremeneny prichinnost'yu. - On  naklonilsya k uhu Klajstry,  budto soobshchaya
vazhnuyu tajnu.   - My, kristery,  lyubim vse novoe,  svezhee, neizvedannoe.
Vy - zemlyane.  Uzhe pyat'desyat let zemlyane ne poyavlyalis' v  Kristiendejle.
Vashe prebyvanie  v moem  zamke ne  tol'ko dostavlyaet  mne udovol'stvie i
novye vpechatleniya, no  i sushchestvenno podnimaet  moj prestizh v  obshchestve.
Vidite, ya otkrovenen v ushcherb sebe.
     - YA  vizhu, -  skazal Klajstra.   Ob座asnenie bylo  priemlemym. - Bez
somneniya, vy poluchili by dyuzhinu drugih v techenie chasa.
     - U menya est' svyazi v transportnom otdele.
     Klajstra  popytalsya  vspomnit'  glavnogo  nosil'shchika  na   vokzale.
Navernyaka, imenno on srazu zhe peredal informaciyu seru Uoldenu.
     Vecher zakonchilsya.  Lakej provel slegka osolovevshego Klajstru v  ego
pokoi.
     Utrom emu  prisluzhival tonkolicyj  molodoj chelovek.   On prigotovil
gostyu utrennyuyu vannu i, v polnom molchanii, pomog Klajstre odet'sya.
     Klajstra toroplivo spustilsya v zal, nadeyas' najti Nensi, no ee  tam
ne bylo.  Za stolom sideli Pianca i |lton i eli dynyu.
     Klajstra  probormotal  privetstvie  i  tozhe  uselsya.   CHerez minutu
poyavilas' Nensi,svezhaya  i otdohnuvshaya,  eshche bolee  krasivaya, chem  vchera.
Za  zavtrakom  on  popytalsya  prozondirovat'  ee.  Ona otvechala vezhlivo,
holodno i spokojno.
     CHerez polchasa v zale sobralis' vse.  Krome.
     - Gde Rodzher?  - Sprosil Pianca. - On eshche spit?  - On povernulsya  k
lakeyu. - Vy ne mogli by razbudit' mistera Fejna?
     Lakej vernulsya i skazal, chto Fejna v ego komnatah net.
     Ego ne bylo ves' den'.
     -  Vozmozhno,  -  skazal  ser  Uolden,  -  Fejn  otpravilsya   peshkom
osmatrivat' gorod.
     Poskol'ku  drugie  gipotezy  nel'zya  bylo vyskazat' vsluh, Klajstra
vezhlivo  soglasilsya.   Esli  Fejn  dejstvitel'no  brodit  po  gorodu, on
vernetsya, kogda ustanet.  Esli ego pohitili, Klajstra bessilen  chto-libo
predprinyat'.   "Sleduet  pokinut'  Kristiendejl  kak  mozhno  skoree",  -
podumal on i ob座avil ob etom za obedom.
     Vajli i Motta pereglyanulis'.
     - My luchshe ostanemsya zdes',  - skazala Vajli. - Zdes'  vse veselye,
zhenshchin ne b'yut, i vsem hvataet edy.
     - Konechno,zdes' net myasa, - utochnila Motta. - No kogo eto  volnuet?
Zato  zdes'  horoshaya  odezhda  i  duhi,  i. - Ona pereglyanulas' s Vajli i
hihiknula.
     Stiv Bishop vspyhnul i otpil  iz svoego bokala.  |lton  sardonicheski
podnyal brovi.
     - U menya dlya vas priyatnyj  syurpriz, - skazal ser Uolden. -  Segodnya
k uzhinu budet myaso.  V chest' nashih gostej.
     On oglyadel puteshestvennikov, ozhidaya vspyshki entuziazma.
     - No, veroyatno, dlya vas myaso ne takaya roskosh', kak dlya nas. I  eshche,
milord ser  Klarens |ttlvi  prosil peredat',  chto on  priglashaet v  svoj
zamok  na  vecher.   On  ustraivaet  priem  v  vashu chest'.  YA nadeyus', vy
primete priglashenie.

                                - 45 -

     - Spasibo, - skazal Klajstra. - Lichno ya pridu s udovol'stviem.   On
poglyadel na svoih sputnikov.  - Dumayu, my vse  pojdem.  Dazhe Fejn,  esli
on vernetsya k vecheru.
     V  seredine  dnya  ser  Uolden  provel  svoih  gostej  na "rozliv" -
ceremoniyu  polucheniya  cvetochnogo   vina.   Prisutstvovalo  okolo   sotni
aristokratov v zelenyh i seryh golovnyh uborah.  Ser Uolden skazal,  chto
eto tradiciya.
     Pazhi  podavali  prisutstvuyushchim  hrustal'nye  bokaly  s  neskol'kimi
kaplyami vina.  Ser Uolden skazal:
     - Provedite yazykom po zhidkosti, no ne probujte po-nastoyashchemu.
     Klajstra posledoval sovetu.   Volna zhidkogo ognya prokatilas'  cherez
gorlo v nozdri.  Pered glazami poplyli yarkie pyatna, golova  zakruzhilas',
on na mgnovenie zastyl v ekstaze.
     - Bozhestvenno, - vydohnul on, kogda smog govorit'.
     Ser Uolden kivnul:
     -  |to  sbor  "Baje-ZHoli".  Sleduyushchij  -  "Krasnoe  derevo",  potom
"Morskoj sad", "Rozovyj durman" i, nakonec, moj lyubimyj "Urozhaj luga".





     Kogda Klajstra i  ego sputniki vozvratilis'  v zamok sera  Uoldena,
im skazali, chto Rodzher Fejn ne poyavlyalsya.
     |tim vecherom ser  Uolden byl eshche  bolee velikolepen i  radushen, chem
kogda-libo.   On postoyanno  podnimal tosty  za zdorov'e  svoih gostej  i
Materi-Zemli.  Zelenoe vino smenyalos' oranzhevym, oranzhevoe - krasnym,  i
u Klajstry zvenelo v golove eshche do okonchaniya pervoj peremeny blyud.
     Pechenye, tushenye, marinovannye frukty  i ovoshchi, salaty, supy,  sote
i, v zaklyuchenie, ogromnyj, propitannyj romom arbuz.
     Ser  Uolden  sam  podaval   myaso,  tonen'kie  kusochki,  tushenye   v
korichnevom souse.
     Klajstra  obnaruzhil,  chto  sovershenno  syt,  i  tol'ko   vezhlivost'
zastavila ego doest' svoj kusok.
     - CHto za zhivotnoe my edim?
     Ser Uolden pozhal plechami:
     -  |to  ochen'  bol'shoj  zver',  redko  vstrechayushchijsya v nashih krayah.
Zabrel syuda  iz severnyh  lesov.   My ego  pojmali.   U nego udivitel'no
nezhnoe myaso.
     - O da, -  skazal Klajstra.  Obernuvshis',  on zametil, chto |lton  s
Bishopom  sohranili  appetit  i  s  udovol'stviem  raspravlyayutsya s myasom,
devushki-cyganki tozhe.
     Za desertom Klajstra skazal:
     - YA dumayu, ser Uolden, zavtra my pokinem Kristiendejl.
     - CHto?  Tak skoro?
     -  Pered  nami  dalekij  put',   liniya  monorel'sa  idet  lish'   do
Mirtlissa.
     - No vash drug. Fejn.
     - Esli  on najdetsya. - Klajstra pomolchal.  - Esli  on najdetsya, on,
veroyatno, smozhet dognat' nas.  YA schitayu, chto nam sleduet uehat',  prezhde
chem eshche kto-nibud' "zabluditsya".
     - My  otvykaem ot  surovoj pohodnoj  zhizni, -  skazal Pianca. - Eshche
dve nedeli, i my ne smozhem zastavit' sebya ujti.
     Ser Uolden byl iskrenne rasstroen:
     -  YA  priglasil  vas  kak  dostoprimechatel'nost', no vy stali moimi
druz'yami.

                                - 46 -

     Pribyl ekipazh,  chtoby otvezti  zemlyan v  zamok sera  Klarensa.  Ser
Uolden, odnako, ne poehal s nimi.
     - |tim vecherom ya zanyat, - skazal on.
     Klajstra opustilsya  na myagkoe  siden'e, avtomaticheski  provel rukoj
po bedru i vspomnil, chto ostavil pistolet v komnate.  On shepnul |ltonu:
     - Ne  pej mnogo  segodnya vecherom.   Nam potrebuyutsya  svezhie golovy.
Dlya chego?..  Poka ne znayu.
     - YAsno.
     |kipazh  ostanovilsya  pered  belo-goluboj  kolonnoj.   Ser  Klarens,
chelovek  s  tyazhelym  podborodkom  i  ostrymi glazami, vstrechal gostej na
vershine  vintovoj  lestnicy.   Klajstra  vnimatel'no  smotrel  na  nego.
Pochemu-to lico sera Klarensa kazalos' emu znakomym.
     - My ne vstrechalis' s vami ran'she, ser Klarens?  Na rozlive?
     - Ne dumayu, - otvetil ser Klarens. - YA byl zanyat drugimi delami.  -
On provodil gostej  v dom. -  Pozvol'te vam predstavit'  moyu zhenu i  moyu
doch' Valeriyu.
     Klajstra otkryl rot.   |to byla ta  samaya devushka, chto  odevala ego
posle vannoj.  On probormotal:
     - Schastliv poznakomit'sya, - i ona otoshla k drugim gostyam.
     Nablyudaya  za  nadmennoj  yunoj  ledi  v  shurshashchih  shelkovyh odezhdah,
Klajstra vse bolee uveryalsya, chto eto ta samaya devushka.
     Bishop sklonilsya k ego uhu:
     - Proishodit chto-to ochen' strannoe.
     - CHto zhe?
     - Nash hozyain, ser Klarens. YA videl ego ran'she.
     - I ya.
     - |to on. - Bishop hrustnul pal'cami.
     - Kto?
     - Ser Klarens byl ili est' shvejcar "Ohotnich'ego kluba".
     Klajstra nedoumenno  ustavilsya na  Bishopa, potom  na sera Klarensa,
mirno besedovavshego s Nensi.  Bishop byl prav.
     Za ego spinoj razdalsya gromkij hohot, perehodyashchij v rev.
     - Gospodi!  Vy tol'ko posmotrite!
     Smeyalsya |lton, a s nim eto redko sluchalos'.
     Klajstra obernulsya i stolknulsya s Rodzherom Fejnom.
     Fejn byl odet v chernuyu livreyu s malen'kim zolotym epoletom i  katil
pered soboj stolik, ustavlennyj vsyakoj sned'yu.
     Klajstra,  Pianca  i  Bishop  razrazilis'  druzhnym  hohotom.    Fejn
vspyhnul, krov' prilila  k ego shchekam  i shee.   On ispuganno poglyadel  na
sera Klarensa, nevozmutimo nablyudayushchego za proisshestviem.
     - Fejn,  - skazal  Klajstra. -  Mozhet byt',  ty vvedesh'  nas v kurs
dela?  Ty, chto, reshil podrabotat' na kanikulah?
     - Ne hotite li pirozhnogo, - spokojno osvedomilsya Fejn.
     - Net.  YA ne hochu est', ya hochu, chtoby ty ob座asnil.
     - Spasibo, ser, - skazal Fejn i dvinulsya dal'she.
     Klajstra dognal Fejna, kotoryj,  kazalos', byl zanyat tol'ko  svoimi
obyazannostyami lakeya.
     - Rodzher!  Stoj, ili ya razob'yu tvoyu chertovu posudu!
     - Tishe, - shepnul Fejn. - Neuchtivo podnimat' takoj shum.
     - Slava Bogu, ya ne aristokrat!
     - No  ya -  aristokrat!   I ty  vredish' moemu  prestizhu!   Zdes' vse
zhivut tak zhe, - otvetil Fejn. - Kazhdyj komu-nibud' sluzhit.  Inache im  ne
udavalos' by podderzhivat' takoj uroven'.
     Klajstra sel:
     - No.

                                - 47 -

     -  YA  reshil,  chto  mne  zdes'  nravitsya.   YA  ostayus'.  Mne nadoelo
tashchit'sya po dzhunglyam i riskovat'  zhizn'yu.  YA sprosil sera  Uoldena, mogu
li ya ostat'sya.  On skazal "da", no ob座asnil, chto mne pridetsya  rabotat'.
V mire  net bolee  trudolyubivyh lyudej,  chem kristery.   Oni znayut,  chego
hotyat  i  sozdayut  eto.   Kazhdyj  chas  vsemogushchestva  i   aristokratizma
oplachivaetsya  dvumya  chasami  truda  v  magazinah,  na fabrikah, v domah.
Vmesto  odnoj  zhizni  oni  zhivut  dvumya,  tremya.  Im  eto nravitsya.  Oni
gordyatsya etim.   Mne eto tozhe  nravitsya.  Nazovite  menya snobom, -  Fejn
pochti krichal. - Vy budete pravy.  No kogda vy ujdete, ya budu zhit'  zdes'
kak korol'!
     - Vse  v poryadke,  Rodzher, -  skazal Klajstra.  - Ili,  vernee, ser
Rodzher.  Pochemu vy ne soobshchili mne o svoih planah?
     Fejn otvernulsya:
     - YA dumal, chto vy budete so mnoj sporit'.
     - Vovse  net.   Vy svobodnyj  chelovek.   ZHelayu udachi,  - i Klajstra
vernulsya v glavnyj zal.


     Utrom sleduyushchego dnya  k domu sera  Uoldena podkatil ekipazh.   Sredi
lyudej v upryazhke Klajstra uznal syna sera Klarensa.
     Vajli i Motta otsutstvovali.  Klajstra sprosil Bishopa:
     - Gde tvoya sluzhanka?
     Bishop pokachal golovoj.
     - Ona znala, chto my uezzhaem?
     - Nu. Da.
     Klajstra razvernulsya k |ltonu:
     - Gde Motta?
     |lton s ulybkoj posmotrel na Bishopa.
     -  Nado  glyadet'  pravde  v   glaza,  my  ne  mozhem  sravnyat'sya   s
Kristiendejlom.
     - Vy sobiraetes' iskat' ih?
     - Zdes' im budet luchshe, - pokachal golovoj |lton.
     - Poehali, - skazal Bishop.
     Na vokzale glavnyj nosil'shchik raspahnul dvercu ekipazha, potom  otvez
na tachke  bagazh i  peregruzil ego  v telezhki.   Klajstra podmignul svoim
sputnikam.  Nosil'shchikom byl ser Uolden Marchion.
     S nepronicaemym licom Klajstra vruchil emu eshche tri kuska zheleza.
     - Bol'shoe spasibo, ser, - ser Uolden nizko poklonilsya.
     Kristiendejl ischez na  zapade.  Kak  i prezhde, vperedi  ehal Ozrik,
za nim  sledoval Klajstra,  potom pervyj  gruzovik s  |ltonom i  Nensi i
vtoroj s Bishopom i Piancej.  Telezhka Fejna ostalas' v Kristiendejle.
     "Nashi ryady redeyut, -  Klajstra vspominal poslednie nedeli.  - Ketch,
Derrot, Valyusser  - ubity,  Fejn ushel;  |bbidzhens, Morvatc  i ih soldaty
libo mertvy, libo v rabstve;  |tman, ego lyudi, volshebniki v  grimobote -
tozhe mertvy.  Kto posleduet za nimi?" - |ti mysli kak tucha viseli v  ego
mozgu,  poka  oni  plyli  nad  beregom  tihoj  rechki, vostochnogo pritoka
Tel'my.  Zdes' rosli zemnye  duby, kiparisy i yaseni, posazhennye  pervymi
poselencami  i  privivshiesya  na  chuzhoj  pochve.   Byli i rasteniya Bol'shoj
Planety:   kolokol'chiki,  platochnoe  derevo,  kusty  bronzovnika,  sotni
bezymyannyh cvetov i trav.  V rechnyh dolinah stoyali fermy i mel'nicy.
     Rechka svorachivala na sever,  a liniya monorel'sa tyanulas'  dal'she na
yugo-vostok.  Mestnost' izmenilas'.   Zelenye luga i lesa prevratilis'  v
temnye pyatna  sleva i  szadi.   Vperedi byla  savanna, a  za nej  v nebo
podnimalis' golubye vershiny gor.
     - Gnezdo, - skazal Ozrik.

                                - 48 -

     V polden' tret'ego dnya Ozrik obernulsya k zemlyanam:
     - Pod容zzhaem k ozeru Pellitanat.
     Nad bolotistoj  nizmennost'yu monorel's  povernul na  yug.   Kakoe-to
vremya oni  ehali nad  dyunami, porosshimi  suhoj zheltoj  travoj, i  belymi
peskami, chej  blesk slepil  glaza.   Vysokaya trava  tyanulas' k telezhkam,
kak pena na grebne volny, i snova sgibalas' pod vetrom.
     Telezhka  Ozrika  vdrug  propala  iz  vidu.   ZHeltaya  trava vnezapno
zashevelilas' i. Golye, hudye,  razmalevannye zheltymi i chernymi  polosami
i porazitel'no vysokie lyudi vyskochili iz travy i kinulis' k  monorel'su.
Oni dvigalis'  bol'shimi pryzhkami.   Razdalsya rezkij  krik, i  napadayushchie
podnyali  kop'ya.    Vspyhnul  fioletovyj  luch.   Velikany  popadali   kak
podkoshennye.  Oni ne byli mertvy, a stonali i izvivalis' ot boli.
     Ozrik podnyalsya s zemli, prohlyupal  cherez boloto i dobil ranenyh  ih
zhe sobstvennymi kop'yami.
     Vokrug  bylo  tiho.   Klajstra  osmotrel  magazin ionnika i pokachal
golovoj.
     -  Vydohsya,  -  on  hotel  vybrosit'  ego, no, vspomniv, chto metall
predstavlyaet cennost', sunul pistolet pod siden'e.
     Ozrik vernulsya k svoej telezhke, rugayas' i shipya.
     - |ti  chertovy razbojniki,  chuma ih  poberi, pererezali  liniyu!   -
Bol'shego prestupleniya v glazah Ozrika, ochevidno, ne sushchestvovalo.
     -  CHto  eto  za  narod?   -  Sprosil  Bishop,  spustivshijsya  vniz po
verevke.
     Ozrik pozhal plechami i ravnodushno skazal:
     - Nazyvayut sebya Stanezi.  Oni chasto bespokoyat puteshestvennikov.
     Bishop perevernul telo odnogo iz napadavshih, zaglyanul emu v rot:
     -  Zuby   podpileny.   Tip   cherepa  hamitskij.    Plemya   shillukov
emigrirovalo syuda iz  Sudana okolo treh  stoletij nazad.   Oni predpochli
izgnanie podchineniyu Mirovomu pravitel'stvu.  Vozmozhno, eto ih potomki.
     Ozrik  dostal  iz  svoej  telezhki  blok  i  motok verevki.  Pod ego
rukovodstvom puteshestvenniki soedinili obrezki monorel'sa.  Ozrik  zalez
na odnu iz opor i zakrepil mesto obryva eshche odnoj verevkoj.  Potom  blok
ubrali, i monorel's byl gotov.
     Telezhku  Ozrika  podnyali  naverh,  on  raspustil  parusa, i karavan
snova dvinulsya na vostok.
     Kogda oni obognuli  lagunu, Klajstra posmotrel  vniz i uvidel,  kak
Stanezi,  kraduchis',  priblizhayutsya  k   zhelto-chernym  telam.   "CHto   za
tragediya, - podumal on, - ves' cvet plemeni pogib za doli sekundy".
     Monorel's  priblizhalsya   k  polose   derev'ev,  okruzhavshih    ozero
Pellitanat.  Veter byl slabym, i skorost' telezhek ne prevyshala  skorosti
begushchego  cheloveka.   Ozero  bylo  pohozhe  na  zerkalo.  Protivopolozhnyj
bereg skryvalsya v tumane.   Poseredine ozera vidnelos' neskol'ko  lodok.
Po slovam  Ozrika, zdes'  zhilo plemya  rybakov, suevernyh  lyudej,ch'i nogi
nikogda ne kasalis' zemli.


     Pozdno  vecherom  oni  vse  eshche  shli  nad  priozernym lesom, kogda s
vostoka poyavilis' telezhki torgovcev.
     Ozrik  ostanovil  svoyu  telezhku,  glava  vtoroj gruppy sdelal to zhe
samoe, i oni obmenyalis' privetstviyami.
     Torgovcy byli iz Miramara,  chto v Kelanvilli, yuzhnee  Kristiendejla,
i vozvrashchalis'  ot Mirtlisskogo  Fontana.   |to byli  yasnoglazye vysokie
lyudi v belyh l'nyanyh odezhdah.   Krasnye povyazki na golovah pridavali  im

                                - 49 -

piratskij vid. Ozrik, odnako, ne  proyavlyal i teni nedoveriya, i  Klajstra
nemnogo rasslabilsya.
     Torgovyj  karavan  sostoyal  iz  chetyrnadcati  telezhek,  nagruzhennyh
rafinadom.   Po obychayu,  zemlyane, u  kotoryh bylo  vsego chetyre telezhki,
dolzhny byli spustit'sya na zemlyu i ustupit' torgovcam dorogu.
     Noch'  uzhe  opuskalas'  na  ozero,   i  Klajstra  reshil,  chto   pora
stanovit'sya lagerem.  Glava torgovcev reshil raspolozhit'sya ryadom.
     - V eti  pechal'nye vremena, -  skazal on, -  priyatno imet' chestnogo
soseda, pust' tol'ko na odnu noch'.






     Spat' bylo  eshche rano.   Torgovcy sideli  u kostra,  sklonivshis' nad
dlinnym yashchikom, v kotorom po  dorozhkam skakali kuznechiki.  Ryadom  sidela
Nensi.   Ee  temnye  glaza  neotryvno  smotreli  v  ogon'.   |li  Pianca
poliroval  nogti,  Stiv  Bishop   vozilsya  s  zapisnoj  knizhkoj.    |lton
rasslablenno  prislonilsya  k  derevu,  iz-pod  opushchennyh vek nablyudaya za
lagerem.  Ozrik, napevaya skvoz' zuby, chinil svoyu telezhku.
     Klajstra spustilsya k beregu i stal sledit', kak na ozero  napolzaet
temnota.   Zapad  byl  oranzhevym,  zelenym  i  serym,  vostok zhe byl uzhe
chernym.  Veter utih.  Poverhnost' ozera byla molochno-beloj.
     Iz-za derev'ev vyshla Nensi, volosy ee byli kak zolotoj tuman.   Ona
sela ryadom s nim.
     - Zachem vy prishli syuda?
     - Tak, brodil. Dumal.
     - Vy zhaleete, chto pokinuli Kristiendejl?
     - Konechno, net, - udivlenno otvetil on.
     - Vy izbegaete menya, - prosto skazala Nensi.
     - Vovse net.
     -  Navernoe,  zhenshchiny  Kristiendejla  nravyatsya  vam  bol'she, - v ee
golose chetko slyshalas' obida.
     Klajstra rassmeyalsya:
     - YA pochti ne razgovarival s nimi. Kak vam tamoshnie muzhchiny?
     - Kak  ya mogla  dumat' o  kom-nibud' drugom?   YA shodila  s uma  ot
revnosti.
     Klajstre  vdrug  stalo  legko,  kak  budto  s  nego  snyali ogromnuyu
tyazhest'.  On leg i prityanul ee k sebe.
     - Za Mirtlissom net monorel'sa.
     - Net.
     - YA sobiralsya vernut'sya v Kristiendejl.
     On pochuvstvoval, kak ona napryaglas'.
     - I  postroit' tam  planer, dostatochno  bol'shoj, chtoby  podnyat' nas
vseh.  Potom ya  ponyal, chto my ne  smozhem letet' vse vremya,  vo-pervyh, i
chto bez goryuchego my voobshche ne vzletim, vo-vtoryh.
     - Ty slishkom volnueshsya, Klod, - ona pogladila ego po ruke.
     - Odna ideya  mozhet srabotat':   vozdushnyj shar, napolnennyj  goryachim
vozduhom.  No zdes' sil'nyj yugo-vostochnyj veter, i nas sneset v more,  -
on podavil vzdoh.
     - Davaj progulyaemsya po beregu tuda, gde nas ne uvidyat.
     Kogda oni vozvratilis', torgovcy otkuporili bol'shuyu butyl' vina,  i
vse snova uselis'  vokrug ognya, veselo  beseduya.  Klajstra  i Nensi pili
sovsem nemnogo.

                                - 50 -

     YArkij  solnechnyj  svet  zalival  lager'.   Klajstra  zastavil  sebya
prosnut'sya.  Pochemu  tak suho vo  rtu?  Pochemu  ego ne razbudili,  chtoby
smenit' chasovyh?
     On oglyadel lager'.
     Torgovcy ushli!
     Klajstra vskochil.  Pod monorel'som vniz licom lezhal |li Pianca.
     Telezhek ne  bylo.   CHetyre telezhki,  sotni funtov  metalla, odezhdy,
instrumentov.
     I |li byl mertv.
     Oni  pohoronili  ego  v  polnom  molchanii.   Klajstra  poglyadel  na
monorel's, potom na svoj malen'kij otryad:
     - Ne budem obmanyvat' sebya.  |to nastoyashchij udar.
     - Vino, - zlo skazal Ozrik. -  Nam ne nado bylo pit'.  Oni  smazali
stakany sonnym zel'em.  Nikogda nel'zya doveryat' torgovcam.
     Klajstra vse  kachal golovoj,  glyadya na  mogilu Pianca.   Prekrasnyj
tovarishch, dobryj, umnyj. On povernulsya k gruppe:
     - Ozrik, vam net smysla ostavat'sya s nami.  Telezhki pohishcheny i  nash
metall  tozhe.   Vam  luchshe  vernut'sya  v  Kristiendejl i zabrat' telezhku
Fejna, v nej vy smozhete dobrat'sya do Bolotnogo ostrova.
     Oni ostavalis' vchetverom:  |lton, Bishop, Nensi i on sam.
     - Vy tozhe  mozhete vernut'sya.   Vperedi opasnosti i  smert', kazhdyj,
kto hochet vernut'sya v Kristiendejl, imeet na eto pravo.
     - Pochemu  ty ne  povernesh', Klod?   - Sprosila  Nensi. -  U nas vsya
zhizn' vperedi, rano ili pozdno my smozhem poslat' soobshchenie.
     - Net.  YA idu vpered.
     - Estestvenno, - skazal Bishop.
     - Mne ne  nravitsya Kristiendejl, -  ulybnulsya |lton. -  Oni slishkom
tyazhelo rabotayut.
     Nensi opustila plechi.
     - Ty mozhesh' vernut'sya s Ozrikom, - predlozhil Klajstra.
     Ona pechal'no poglyadela na nego:
     - Ty hochesh', chtoby ya ushla?
     - YA s samogo nachala byl protiv tvoego uchastiya v pohode.
     - YA ne povernu nazad, - upryamo skazala ona.
     Ozrik vstal, podkrutil solomennyj us i vezhlivo poklonilsya:
     -  YA  zhelayu  vam  udachi.   Razumnee  bylo  by  vernut'sya  so mnoj v
Gorod-na-Bolotah.  Vittel'hetch  - ne samyj  plohoj hozyain, -  on oglyadel
ih. - Net?
     - ZHelayu schastlivo dobrat'sya domoj, - skazal Klajstra.
     On sledil,  kak Ozrik  shel k  derev'yam, razmahivaya  na hodu rukami.
Arbalet ostalsya v telezhke, a telezhka.
     - Stojte!
     Ozrik obernulsya.  Klajstra protyanul emu teplovoj pistolet:
     - Snimaete predohranitel' i nazhimaete  na etu knopku.  Zdes'  ochen'
malo energii, tak chto ne trat'te po pustyakam.
     - Spasibo, - skazal Ozrik.
     - Do svidaniya.
     On ischez za derev'yami.
     Klajstra vzdohnul:
     - Dva ili tri zaryada v  etoj pushke dali by nam neskol'ko  mil' puti
ili neskol'kih  mertvyh rebbirov.   Emu oni  spasut zhizn'.  Tak, s  etim
koncheno, chto u nas ostalos'?

                                - 51 -

     - Pakety  s koncentratami,  moi vitaminy,  vodoochistitel' i  chetyre
ionnika.
     - Zato ne tyazhelo, - skazal |lton.


     Ozero  bylo  okolo  soroka  kilometrov  v  diametre,  dva  dnya  oni
spokojno  shli  lesom.   Vecherom  vtorogo  dnya  oni  natknulis'  na reku,
tekushchuyu na yug, i razbili lager' na ee beregu.
     Na sleduyushchee utro  oni postroili plot.   YArostnoj greblej  chetverka
perepravila  hrupkoe  sooruzhenie  na  drugoj  bereg  v  treh  milyah nizhe
monorel'sa.
     Oni vybralis'  na bereg  i oglyadelis'.   Na severo-vostoke  v  nebo
vrezalsya hrebet Gnezdo, okruzhennyj  sprava i sleva bolee  nizkimi ryadami
utesov.
     - Pohozhe, - skazal |lton, - nam pridetsya posvyatit' etim skalam  kak
minimum tri dnya.
     - Horosho, chto my idem peshkom, - skazal Bishop. - YA predstavlyayu  sebe
vsyu etu voznyu s peregruzkoj.
     Klajstra vnimatel'no razglyadyval blizhnij bereg ozera.
     - CHto vy tam vidite?
     - Desyatok vsadnikov na zipangotah, - otvetil |lton.
     - Torgovcy govorili ob otryade rebbirov. Pohozhe, - on kivnul.
     - Kak horosho bylo by ehat' verhom, - vzdohnula Nensi.
     - Imenno ob etom ya i dumayu, - ulybnulsya Klajstra.
     Bishop pechal'no vzdohnul:
     - Mesyac nazad ya  byl civilizovannym chelovekom.   YA i ne dumal,  chto
stanu konokradom.
     - Ty eshche bol'she udivish'sya,  esli vspomnish', chto shest'sot let  nazad
rebbiry tozhe byli civilizovannymi lyud'mi, - uhmyl'nulsya Klajstra.
     - Nu i chto my budem delat'?   - Sprosil |lton. - Spustimsya i  ub'em
ih?
     - Esli oni podozhdut  nas, - otvetil Klajstra.  - YA nadeyus', chto  my
ulozhimsya v  odin megavatt,  potomu chto,  - on  proveril magazin  ionnika
Piancy, - tut tol'ko dva.
     - U menya stol'ko zhe, - skazal Bishop.
     - Mne hvatit na dva horoshih zalpa, - zaklyuchil |lton.
     - Esli oni tiho proedut mimo, my budem znat', chto eto mirnye  lyudi,
i ne tronem ih, - skazal Klajstra, - no esli.
     - Oni zametili nas!- Zakrichala Nensi. - Oni edut k nam!
     CHerez ravninu leteli vsadniki  na beshenyh zipangotah, chernye  plashchi
razvevalis' po vetru.  Zipangoty otlichalis' ot teh, chto Klajstra  prodal
Vittel'hetchu:   oni byli  bol'she, tyazhelee,  ih belye  i kostlyavye golovy
napominali cherepa.
     - Demony, - probormotala Nensi.
     - Vse naverh, -  skomandoval Klajstra. - Nuzhno  zaderzhat' perednih,
poka vse ne okazhutsya v radiuse dejstviya.
     Boevoj  klich  rebbirov  letel  nad  ravninoj,  zemlyane  uzhe   mogli
razlichit' lica perednih vsadnikov.
     -  Vsego  trinadcat',  -  shepnul  Klajstra.  -  Bishop, tvoi te, chto
sprava, |lton - sleva, ya voz'mu pyateryh v centre.
     Vsadniki  vystroilis'  polukrugom,  ogibaya  holm, na kotorom stoyali
chetvero.  Tri vspyshki.  Trinadcat' rebbirov na zemle.
     CHerez  neskol'ko  minut  otryad  otpravilsya  cherez  ravninu k chernoj
linii utesov.  Oni  vzyali samyh luchshih zipangotov,  ostal'nyh otpustili.
Sabli, nozhi i metall rebbirov  bryakali v sedel'nyh sumkah.   Na zemlyanah
byli chernye plashchi i belye shlemy.

                                - 52 -

     Nensi vse eto ne nravilos'.
     - Ot rebbirov razit kozlom, -  morshchilas' ona, - ih plashchi uzhasny,  a
shlemy gryaznye vnutri.
     - Vytri,  - posovetoval  Klajstra, -  i naden',  esli hochesh'  zhivoj
dobrat'sya do Mirtlissa.
     Vskore  oni  dobralis'  do  skalistogo  sklona.   V vysote nad nimi
proplyl karavan iz shesti gruzovyh telezhek pod polnymi parusami.   Zadrav
golovy, putniki sledili za nim, poka telezhki ne ischezli v teni lesa.


     Na  tretij  den'  oni  dostigli  hrebta.   Liniya  monorel'sa  rezko
podnimalas' vverh, k ostriyu utesa.
     - Tak oni spuskayutsya iz Mirtlissa, - Klajstra posmotrel na  kabel',
slivayushchijsya  s  melovoj  stenoj  utesa.  -  Vverh  podnimat'sya   tyazhelo.
Sploshnye peregruzki.  A vniz. Pomnite, kak my v容zzhali v Dolinu?
     - Zdes' bylo by eshche huzhe, - golos Nensi drozhal.
     Putniki  pod容hali  k  nizhnej  platforme  monorel'sa.  Ot nee vverh
vela tropinka,  svorachivavshaya vlevo  i nazad,  ogibavshaya melkie  skaly i
prevrashchavshayasya v uzkij prohod, vrezannyj  v utes.  Dvesti yardov  vpered,
zatem  nazad,  naiskosok  vpravo,  vlevo,  vpravo, vlevo. Plechi zhivotnyh
upiralis' v steny,  nuzhno bylo skorchit'sya  v sedle, chtoby  ne ushibit'sya.
Zipangoty, vprochem, dvigalis' bez osobogo napryazheniya.
     Vverh, vpered,  nazad, vverh.   Zemlya otdalyalas'  i rosla,  tam gde
glaza  Klajstry  privykli  videt'  gorizont,  byla  tol'ko zemlya.  Vdali
serebryanym zerkalom blestelo ozero.
     Vverh.   Tuchi zakryli  solnce, i  zemlyane pochti  ne videli  dorogi,
veter revel nad ih golovami.
     Otryad  ostanovilsya  na  krayu  utesa.   Veter  prizhimal  ih k skale.
Plato bylo golym i bezzhiznennym.   Seraya ploskost' tyanulas' na  dvadcat'
mil' i  teryalas' v  ne menee  seroj teni.   Vysoko nad  nej drozhal belyj
kanat monorel'sa, edinstvennoe, chto pridavalo kartine ob容mnost'.
     - Nu chto zh, - skazal Klajstra, - Nichego v vidu.
     - Smotri, - ruka |ltona pokazyvala na sever.
     Klajstra chut' ne vyletel iz sedla.
     - Dobroe utro!  Rebbiry.
     Slovno kolonna murav'ev,  oni polzli po  hrebtu v neskol'kih  milyah
ot zemlyan.  Ih bylo okolo dvuh soten.  Klajstra hriplo skazal:
     -  Nam  luchshe  ehat'.  Esli  my  pojdem  pod  monorel'som, ne ochen'
bystro, mozhet byt', oni ne tronut nas.
     - Togda poehali, - skazal |lton.
     Bespechnoj  rys'yu  karavan  dvinulsya   na  vostok  pryamo  po   teni,
otbrasyvaemoj monorel'som.  Klajstra ne spuskal glaz s rebbirov:
     - Mne kazhetsya, chto oni ne sleduyut za nami.
     - Uzhe sleduyut, - skazal |lton.
     Dyuzhina vsadnikov  vyrvalas' iz  ryadov rebbirov  s yavnym  namereniem
dognat' malen'kij otryad.
     - Nam pridetsya pribavit' skorost', - proshipel Klajstra.
     On  szhal  kolenyami  boka  zipangota,  tot  vzvyl i rvanulsya vpered,
zakidyvaya kostlyavuyu golovu.
     Dvadcat'  chetyre  nogi  tyazhelo  bili  v  bazal't.   A szadi neslis'
rebbiry v chernyh razvevayushchihsya plashchah.

                                - 53 -




     "Koshmarnaya  skachka,  -  podumal  Klajstra,  -  byt' mozhet, ya splyu?"
Koshmarnye skakuny, chernye vsadniki i ravnina, kak iz "Ada" Dante.
     Klajstra  otognal  eto  oshchushchenie.   Obernuvshis',  on  posmotrel  na
rebbirov.   Teper' ih  presledovala vsya  armiya.   Pervyj desyatok byl eshche
daleko.  Klajstra prishporil svoego zipangota:
     - Skachi, milyj.
     Milya  za  milej  seraya  ravnina  i  topot soten nog.  Glyadya vpered,
Klajstra uvidel, chto  bazal't konchaetsya.   Vperedi byli dyuny,  belye kak
sol' i blestyashchie kak bitoe steklo.
     Rebbiry  priblizhalis'.    Oglyanuvshis',  Klajstra  uvidel   zrelishche,
kotoroe  pri  drugih  obstoyatel'stvah  pokazalos'  by  emu   prekrasnym:
presledovateli  stoyali  na  spinah  nesushchihsya  zhivotnyh.  Kazhdyj iz nih,
otkinuv kapyushon, natyagival tetivu bol'shogo chernogo luka.
     - Beregis'!  - Vykriknul Klajstra. - V nas strelyayut!  - I  prizhalsya
k spine zipangota.
     Strela propela  nad ego  golovoj.   Vperedi rosli  dyuny.   Klajstra
uslyshal, chto topot zipangotov stal  glushe, teper' oni skakali po  pesku.
Zipangot ustal,  dyhanie s  hripom vyletalo  izo rta.   CHerez  neskol'ko
mil' zhivotnye sdadut, i togda im vsem konec.
     CHerez  dyuny,  cherez  nebol'shuyu   dolinu  k  molochno-belym   utesam.
Cepochka chernyh vsadnikov,  letyashchih cherez dyuny,  byla pohozha na  ogromnyj
chernyj sharf.
     Beglecy dostigli  utesov.   Szadi topot  nog i  rezkij boevoj klich.
Vpered po vysohshemu ruslu reki. Zipangoty spotykalis' o kamni, vse  nizhe
naklonyali golovy.
     S dvuh storon v utesah otkryvalsya prohod.  Klajstra kivnul vlevo.
     - Syuda!   - On pogladil  svoego zadyhayushchegosya zipangota.  - Bystro!
Esli my otorvemsya, imeem shans.
     On  prygnul  v  prohod,  za  nim  - Nensi, blednaya, s sinim kol'com
vokrug gub, Bishop, |lton.
     - Tiho, - skazal Klajstra. - Vse v ten'.
     Rokochushchij zvuk prokatilsya po staromu ruslu.  Boevoj klich  prozvuchal
sovsem ryadom, potom zatih.
     Potom   topot   stal   zvonche,   presledovateli   yavno   peremenili
napravlenie.    Ih   kriki   bol'she   ne   soderzhali   ugrozy,   rebbiry
razgovarivali mezhdu soboj.   Klajstra posmotrel cherez  plecho.  Ovrag,  v
kotorom oni  stoyali, pod  nemyslimym uglom  upiralsya v  sklon gory.   On
povernulsya k Nensi:
     - Vverh po sklonu.  Bishop i |lton - za nej.
     Nensi prishporila svoego skakuna,  on dvinulsya, zatem ostanovilsya  i
popytalsya  povernut'  nazad.   Nensi  dernula  povod'ya.   Kashlyaya i shipya,
zipangot nachal vzbirat'sya na goru.
     -  Bystree,  -  skazal  Klajstra.  -  Oni  mogut  poyavit'sya v lyuboj
moment.
     Bishop i |lton  posledovali za Nensi.  Kriki stanovilis' vse  blizhe.
Klajstra podnyal svoego skakuna na  sklon.  Pozadi, prignuvshis' v  sedlah
i razmahivaya sablyami, skakali rebbiry.
     Prohod byl zabit razgoryachennymi  lyud'mi i zhivotnymi.   Oni splelis'
v tesnyj klubok i ne mogli vyrvat'sya iz prohoda.
     Nensi pervoj  perevalila hrebet,  potom -  Bishop, potom  - |lton  i
Klajstra.
     |lton znal,  chto delat'.   On smeyalsya,  pokazyvaya belye  zuby.  Ego
ionnik byl nagotove.  On  pricelilsya v pervogo zipangota.   Belaya golova

                                - 54 -

prevratilas'  v  krasnoe  pyatno.   ZHivotnoe  upalo  i pokatilos' vniz po
sklonu, sshibaya s nog ostal'nyh.
     Klajstra povel svoj  otryad vdol' hrebta.   Oni ehali s  maksimal'no
vozmozhnoj  skorost'yu.   Oni  skakali  po  naplyvam  lavy, ogibaya utesy i
provaly.
     Minut cherez pyat' Klajstra svernul v odin iz prohodov i  ostanovilsya
lish' doehav do zapiravshej ego skaly.
     - Oni budut dolgo nas iskat', esli voobshche budut. Do temnoty my,  vo
vsyakom sluchae, v bezopasnosti.
     On poglyadel na tyazhelo vzdymayushchiesya plechi svoego zipangota:
     - Na vid ty ne ochen'-to horosh, priyatel', no tebe ceny net.


     Noch'yu  oni  vernulis'  na  plato  i  tiho  poehali na vostok.  Kryazh
rasshiryalsya i stanovilsya bolee  pologim, inogda ostrye zub'ya  skal tonuli
v okeane peska.
     Kogda oni vyehali na  ravninu, izdaleka donessya klich,  klekot orla.
Klajstra ostanovil svoego zipangota i prislushalsya.  Tishina.
     Zipangot vshrapyval, perebiral nogami.  Klich povtorilsya.   Klajstra
prishporil ego:
     - Nam luchshe  ubrat'sya podal'she ot  rebbirov poka temno.   Ili najti
ukrytie.
     Oni  tiho  poehali  po  svetyashchemusya  pesku.   Klajstra  nablyudal za
ravninoj  pozadi.   Meteority  chertili  yarkie  linii  v  temnom nebe.  A
pozadi snova razdalsya klich.
     Nachinalsya rassvet.   Na vostoke  poyavilis' neyasnye  teni  derev'ev.
Fedra podnyalas'  v nebo,  i puteshestvenniki  yasno videli  teper' zelenyj
ostrov v more peska.   Iz centra oazisa podnimalos' polukrugloe  zdanie,
budto sdelannoe iz belogo metalla.
     - Dolzhno byt' Mirtliss, - skazal Klajstra. - Fontan Mirtlissa.
     Bezzhiznennyj pesok pustyni rezko oborvalsya.  Na granice oazisa  ros
vysokij golubovatyj  moh, a  za neskol'ko  dyujmov do  etoj granicy zemlya
byla suhoj i pyl'noj.


     Oni  voshli  pod  ten'  derev'ev   kak  v  rajskij  sad.    Klajstra
soskol'znul  so  svoego  zipangota,  privyazal  povod'ya  k derevu i pomog
Nensi sojti na zemlyu.  Lico ee  bylo blednym i ustalym.  Bishop srazu  zhe
rastyanulsya na trave.   Glaza |ltona goreli  lihoradochnym ognem, rot  byl
szhat v tonkuyu beluyu liniyu.
     Zipangoty, obnyuhav moh, oprokinulis' na spiny i nachali katat'sya  po
nemu.  Klajstra kinulsya snimat' gruz, prezhde chem ego sotrut v poroshok.
     Nensi rastyanulas' pod derevom ryadom s Bishopom.
     - Golodna?  - Sprosil Klajstra.
     -  Net,  -  ona  pokachala  golovoj.  -  Prosto ustala.  Zdes' mir i
pokoj. Slyshish'. |to ptica?
     Klajstra prislushalsya:
     - |to tol'ko pohozhe na ptic.
     |sa |lton otkryl paket, smeshal pishchevoj poroshok s vitaminami,  dolil
vody, zameshal  testo, vylozhil  ego v  mikrovolnovuyu pech'  Fejna, opustil
shtorku i cherez pyat' minut dostal gotovyj pirog.
     Klajstra leg na moh:
     - Otkryvayu voennyj sovet.
     - V chem delo?  - Sprosil |lton.
     Klajstra smotrel na gustuyu listvu, na belye prozhilki list'ev.

                                - 55 -

     -  Vyzhivanie.  Kogda  my  vyshli  iz  Dzhubilita, nas bylo vosem', ne
schitaya Nensi.  Ty, ya, Bishop,  Pianca, Fejn, Derrot, Ketch i Valyusser.   S
Nensi  -  devyat'.   My  proshli  tysyachu  mil',  i  nas  ostalos' chetvero.
Vperedi  pustynya,  nam  pridetsya  peresech'  znachitel'nuyu  chast'  Palari.
Potom gory, ozero, reka Monchevior, potom polnaya neizvestnost'.
     - On nas pugaet, - skazal Bishop.
     - Kogda my ostavili Dzhubilit,  - prodolzhal Klajstra tak, kak  budto
ne slyshal,  - ya  dumal, chto  u nas  est' prilichnye  shansy na  to, chto my
dojdem.  Sotrem nogi, vymotaemsya, no dojdem.  YA byl neprav.  Itak,  poka
eto vozmozhno, kazhdyj, kto hochet vernut'sya po monorel'su v  Kristiendejl,
poluchaet  moe  blagoslovenie.   V  sablyah  rebbirov  dostatochno metalla,
chtoby sdelat' nas  vseh bogachami.   Esli kto-to predpochitaet  byt' zhivym
kristerom, a ne mertvym zemlyaninom, sejchas samoe vremya sdelat' vybor.
     On zhdal.  Vse molchali.
     On prodolzhal smotret' v nebo.
     - My otdohnem  zdes', v Mirtlisse,  den' ili dva,  a potom te,  kto
vse eshche hochet idti na vostok.
     Klajstra ostorozhno  shagal po  polyane, razglyadyvaya  svoih sputnikov.
Bishop  sopel,  |lton  spal  kak  nevinnyj mladenec, Nensi snilsya koshmar:
ona stonala  vo sne.   Klajstra dumal:   "Torgovcy ubili  Piancu potomu,
chto on ostalsya dezhurit' toj noch'yu.  Pochemu oni ostanovilis'?  Oni  ochen'
legko mogli pererezat' vseh nas, sonnyh.  U etih torgovcev yavno ne  bylo
ni sovesti, ni  inyh spasitel'nyh predrassudkov.   U zemlyan byla  cennaya
odezhda s metallicheskimi zastezhkami.  Ionniki sami po sebe byli  ogromnoj
cennost'yu.   Pochemu  zhe  torgovcy  vse-taki   ne  ubili  nas?   Ili   ih
pereubedil  kto-to,  obladavshij  bol'shim  avtoritetom.  Veroyatno, v vide
ionnogo pistoleta".
     Klajstra  povernul  obratno.   Bol'  komkom  stoyala  v  gorle.   On
vernulsya  na  polyanu.   Moh  byl  myagkim,  pruzhinistym  i  pushistym  kak
zverinaya  shkura.    V  vozduhe   byl  razlit   pokoj.   Solnechnye   luchi
probivalis'  skvoz'  listvu  i  pridavali  roshche  vid  volshebnogo lesa iz
skazki  ob  el'fah.   Otkuda-to  donosilsya  muzykal'nyj svist, shchelkanie,
snova svist.  Pela ne ptica, kakoe-to nasekomoe ili yashcherica, na  Bol'shoj
Planete ne bylo ptic.  A so storony kruglogo zdaniya razdavalsya chetkij  i
slyshnyj zvuk gonga.
     On uslyshal  shoroh za  spinoj.   Rezko obernulsya.   Nensi.  Klajstra
oblegchenno vzdohnul:
     - Ty menya napugala.
     - Klod, - shepnula  ona, - davaj vernemsya,  vse vmeste. - Ona  zhadno
hvatala rtom  vozduh. -  YA ne  imeyu prava  tak govorit',  ya -  nezvannaya
gost'ya . No  ty pogibnesh', a  ya ne hochu,  chtoby ty umiral.  Pochemu my ne
mozhem  prosto  zhit',  ty  i  ya?   Esli  my  vernemsya  v Kristiendejl, my
prozhivem zhizn' v lyubvi i pokoe.
     On pokachal golovoj:
     -  Ne  ugovarivaj  menya,  Nensi.   YA  ne  mogu povernut' nazad.  No
dumayu, chto ty - dolzhna.
     Ona otstupila nazad, glyadya na nego rasshirennymi glazami:
     - YA tebe bol'she ne nuzhna?
     - Konechno,  nuzhna, -  on rassmeyalsya  ustalo. -  YA zhit'  bez tebya ne
mogu.  No  to, chto my  zabralis' tak daleko  - eto chudo.   A chudo dolzhno
kogda-nibud' konchit'sya.
     - Konechno!  - Kriknula ona.  - Poetomu ya i hochu, chtoby  ty povernul
nazad!  - Ona polozhila ruki emu na grud'. - Klod, ya proshu tebya.
     - Net.

                                - 56 -

     Slezy tekli  po ee  shchekam.   On rasteryanno  smotrel na nee, pytayas'
podobrat' uspokaivayushchie slova.   Oni zastrevali v  ego gorle.   Ne najdya
nichego luchshego, on skazal:
     - Tebe sleduet otdohnut'.
     - YA bol'she nikogda ne budu otdyhat'.
     On  udivlenno  posmotrel  na  nee.   Nensi  otoshla  k  krayu oazisa,
prislonilas' k derevu i stala smotret' v pustynyu.
     I  Klajstra  snova  poshel  krugami.   Myagkij  moh zaglushal zvuk ego
shagov.
     Proshel chas.
     On podoshel vzglyanut' na Nensi.  Ona spala, zalozhiv ruki za  golovu.
CHto-to  v  ee  poze,  v  napryazhennosti  spiny  skazalo  Klajstre, chto ih
otnosheniya nikogda uzhe ne budut prezhnimi.
     On podoshel k spyashchemu |ltonu  i kosnulsya ego plecha.   Inzhener otkryl
glaza.
     - Tvoya ochered'.  Razbudish' Stiva cherez chas.
     |lton zevnul i vstal.
     - Horosho.
     Zvuk.  Hriplyj gluhoj zvuk.  Klajstra ochen' ustal, no ne mog  snova
pogruzit'sya  v  son.   Dal'nij,   bespokoyashchij  zvuk  ne  pozvolyal   emu.
Opasnost'.  On dolzhen prosnut'sya!
     On vskochil na nogi, hvatayas' za rukoyatku ionnika.
     Ryadom lezhal spyashchij |lton.
     Bishopa  ne  bylo  vidno.   Nensi  tozhe.   Golosa.   Udar, eshche udar.
Zvuki zatihli vdali.
     Klajstra  pobezhal,  razdvigaya  vetvi  derev'ev,  pereprygivaya cherez
stelyushchiesya po zemle liany.  On obo chto-to spotknulsya i ostanovilsya.   On
spotknulsya o trup.
     Ob  okrovavlennyj  bezgolovyj  trup  Stiva  Bishopa.   Golovu ubijcy
unesli s soboj.
     "Gde teper'  eta kruglaya  golova, etot  mozg, zapolnennyj znaniyami?
Gde Bishop?  Kuda on ushel?"
     Kto-to shvatil ego za ruku.
     - Klod!
     On vzglyanul v lico |ltona:
     - Oni ubili Stiva.
     - Vizhu.  Gde Nensi?
     - Gde Nensi.
     On obernulsya,  potom ostanovilsya  i stal  vnimatel'no smotret'  pod
nogi.
     - Te,  kto ubil  Stiva, zabrali  ee s  soboj, -  skazal |lton. - Na
zemle ostalis' sledy.
     Klajstra gluboko vzdohnul, eshche raz,  eshche raz.  Posmotrel na  sledy.
Ego ohvatilo  neuderzhimoe zhelanie  dejstvovat'.   On kinulsya  k kruglomu
zdaniyu.   On probezhal  kiparisovuyu roshchu  i vyletel  na moshchenuyu  dorozhku,
vedushchuyu pryamo  k hramu.   Otsyuda hram  byl viden  celikom, ot  kolonnady
sprava do kolonnady sleva.  Ni Nensi, ni ee pohititeli ne poyavlyalis'.
     Na mgnovenie Klajstra ostanovilsya,  potom snova pobezhal.   On bezhal
cherez  sad,  mimo  dlinnoj  mramornoj  skam'i,  mimo  kaskada fontanov s
zheltoj vodoj,vniz po dorozhke, vymoshchennoj chernym i belym mramorom.
     Starik v serom  sherstyanom halate podrezal  rozy.  Uvidev  Klajstru,
on raspryamilsya.
     - Kuda oni poshli?  - Prohripel Klajstra. - Lyudi s devushkoj?
     Starik tupo smotrel na nego.
     Szadi podbezhal |lton:
     - On gluhoj.

                                - 57 -

     Klajstra pobezhal dal'she.   V konce dorozhki  byla dver'.   Navernoe,
imenno cherez nee Nensi vtashchili vnutr'.   On udaril v nee plechom.   Dver'
ne poddavalas'.
     On zakolotil v stenu rukami, kricha:
     - Otkrojte!  Otkrojte, ya prikazyvayu vam!
     - Kolotyas' v etu dver', ty nichego ne dob'eshsya.  Razve chto  poluchish'
strelu v gorlo, - skazal |lton.
     Klajstra ostanovilsya.  Vnimatel'no osmotrel stenu.  Solnechnyj  svet
igral na nej s tenyami derev'ev.  Ochen' spokojno Klajstra skazal:
     - V moem ionnike hvatit zaryadov, chtoby poglyadet' na cvet ih krovi.
     -  Ty  uspokoishsya,  nakonec?!    -  Neterpelivo  skazal  |lton.   -
Vo-pervyh, my dolzhny pozabotit'sya o zipangotah, pokuda ih ne ukrali.
     Klajstra s usiliem otorval glaza ot steny i povernulsya k |ltonu.
     - Ladno, ty prav. Bednyaga Bishop.
     - Vryad li my perezhivem ego hotya by na sutki, - rovno skazal |lton.
     V otsutstvie hozyaev  zipangoty ob'eli polovinu  kustov na polyane  i
teper'  mirno  stoyali,  vytyagivaya  shei  i  tiho  podvyvaya.  Ne govorya ni
slova, Klajstra  i |lton  razgruzili v'yuki.   Imushchestvo Bishopa  i  Nensi
kazalos' im mnogo tyazhelee ih sobstvennogo.
     - Znaesh',  chto by  sdelal ya,  esli by  rukovodil nashim  pohodom?  -
Sprosil |lton, na mgnovenie prekrativ rabotu.
     - CHto?
     - Poehal by strogo na vostok i ne oglyanulsya by.
     Klajstra pokachal golovoj:
     - YA ne mogu,|sa.
     - Tut chto-to ochen' ne tak.
     - Znayu.   I hochu  ponyat', chto  imenno.   YA teper'  voyuyu za  mertvoe
delo.  Ty eshche mozhesh' vernut'sya v Kristiendejl.
     - Vot eshche, - fyrknul |lton.
     Oni seli v sedla i poehali po napravleniyu k hramu.






     Vozduh  byl  polon  zvukov:   "ptichij"  svist,  zhuzhzhanie  i zudenie
melkih nasekomyh, shoroh teplogo vetra.   Oni shagom proehali cherez  roshchu.
Tam  stoyala  devochka,  vozivshayasya  s  igrushechnym  chertenkom.  U nee bylo
treugol'noe lico  i bol'shie  temnye glaza.   Na nej  byli tol'ko zelenye
satinovye  bridzhi  i  krasnye  shlepancy.   Ona nablyudala za chuzhezemcami,
priotkryv  rot,  sovsem  pozabyv  o  svoej  igrushke.  Ona byla pohozha na
zemnogo rebenka.  CHto stanet s nej, kogda ona vyrastet?
     Oni ehali  mimo dlinnoj  steny iz  tesanogo kamnya,  porosshej tem zhe
golubovatym mhom.   Stena uperlas' vo  fligel' hrama.   Obognuv ego, oni
poehali  po  chistoj  uzen'koj  ulochke,  vdol'  kotoroj  protekal kanal s
zheltovatoj vodoj.   Sprava poyavilis'  malen'kie lavki,  potom  otkrylas'
bazarnaya ploshchad'; puteshestvuya mezhdu zvezd, Klajstra videl sotni takih.
     S prilavkov  svisala odezhda,  poyasa, materchatye  ukrasheniya, tut  zhe
lezhali kuchi fruktov i  dyn', ryadami vystroilis' gorshki,  miski, tarelki,
ryadom  stoyali  korziny  s  zelen'yu  i  prosto  korziny i, konechno, vino.
Nikto ne obrashchal vnimaniya na proezzhayushchih mimo zemlyan.
     Nad samoj  bol'shoj i  chistoj lavkoj  v kachestve  vyveski visel mech.
Klajstra ostanovil zipangota.
     - U  menya est'  ideya. -  On slez,  vytashchil iz  sedel'noj sumki  dve
sabli, otbitye u rebbirov, i shagnul v temnotu lavki.

                                - 58 -

     Nevysokij ochen' tolstyj chelovek podnyal  golovu ot stola.  Ego  lico
bylo blednym, v volosah probivalas' sedina, a nos i podborodok  vydavali
rebbira, chut' smyagchennogo civilizaciej.
     Klajstra shvyrnul sabli na stol:
     - Skol'ko vy dadite za nih?
     Tolstyak izmenilsya v lice.  On ne pytalsya skryt' interes.
     - Gde vy eto vzyali?  -  On vzyal sablyu, provel pal'cem po lezviyu.  -
|to prekrasnaya stal'. Takuyu izgotovlyayut tol'ko kuznecy YUzhnyh rebbirov.
     - YA ih nedorogo otdam.
     Glaza oruzhejnika zagorelis'.
     -  CHego  vy  hotite?    Mozhet  byt',  roskoshnyj  shlem,   otdelannyj
perlamutrom,  s  magicheskim  gornym  opalom  na  shishake?   Eshche  ya   mogu
predlozhit' vam.
     - Net, -  skazal Klajstra, -  eshche deshevle.   CHas nazad moyu  zhenshchinu
siloj uveli v tot bol'shoj dom,  ili hram, nu, kak on nazyvaetsya.  YA hochu
poluchit' ee nazad.
     - Dve takih sabli za zhenshchinu?   Vy shutite?  Za eti sabli ya  privedu
vam pyatnadcat' devushek, prekrasnyh kak utrennyaya zarya!
     - Net.  Mne nuzhna tol'ko moya zhenshchina.
     Torgovec s  otsustvuyushchim vidom  poter lob  i snova  provel rukoj po
lezviyu klinka.
     - Po pravde govorya, ya ochen' hochu poluchit' eti sabli. No i golova  u
menya tol'ko odna, - on polozhil  sablyu na mesto. - Znaete, eti  sluzhiteli
sovershenno nepredskazuemy.   Inogda oni vedut  sebya kak vyzhivshie  iz uma
oluhi,  a  potom  vse  eto  oborachivaetsya  takim  umom i kovarstvom, chto
chestnomu torgovcu ostaetsya tol'ko rukami razvodit'.
     Klajstra  nervnichal.   Vremya  shlo.   Minuty  kapali,  kak  voda  na
obnazhennyj mozg.  Nensi, chto s nej?
     - Nu i chto?  - Sprosil on oruzhejnika.
     - CHego vy hotite ot menya?
     - YA hochu etu  zhenshchinu.  Ona moloda  i krasiva, veroyatno, kto-to  iz
sluzhitelej vzyal ee sebe.
     Oruzhejnik pokachal golovoj, kak by udivlyayas' nevezhestvu klienta:
     - Mudrecy  hranyat celomudrie.   Skoree vsego,  ee vzyali  v yamy  dlya
rabov.
     - YA ne znayu nichego o hrame.  Mne nuzhen kto-to, kto znaet.
     - Ponyatno, - kivnul torgovec. - Tak vy pojdete sami?
     -  Da,  -  zlo  skazal  Klajstra.  -  No  ne  dumaj,  chto ne budesh'
riskovat' svoej sheej.
     - Ne  budu, -  holodno otvetil  torgovec. -  YA -  ne budu.  Koe-kto
drugoj. - On stuknul nogoj v pol.  CHerez minutu v komnatu voshel  blednyj
molodoj chelovek,  ch'e lico  bylo bolee  zhestkim i  kostlyavym, chem  u ego
otca.  Ego vzglyad upal na sabli, i yunosha podavil voshishchennyj vzdoh.
     -  Moj  syn  Nimester.  -  Oruzhejnik  povernulsya  k yunoshe:- Odin iz
klinkov - tvoj.  Ty dolzhen  provesti etogo cheloveka v hram cherez  prohod
Zello.  Oden'te ryasy, voz'mite odnu  s soboj.  |tot chelovek ukazhet  tebe
zhenshchinu,  bez  somneniya,  ona   v  kamere.   Ty  podkupish'   Koromutina.
Poobeshchaj emu kinzhal iz porfirita.  Privedi zhenshchinu syuda.
     - |to vse?  I sablya moya?
     - Togda da.
     - Poshli, - skazal yunosha Klajstre.
     - Minutochku, - Klajstra raspahnul dver'. - |lton!
     |lton skol'znul v komnatu, besstrastno oglyadel ee.
     - Esli ya vernus' vmeste s Nensi, otdaj emu eti dve sabli.  Esli  my
ne vernemsya - ubej ego.

                                - 59 -

     Torgovec popytalsya protestovat'.  Klajstra ulybnulsya:
     - Neuzheli ty dumaesh', chto ya tebe doveryayu?
     - Doveryayu?  - Udivilsya tot. - A chto takoe doverie?
     Klajstra odaril |ltona volch'ej ulybkoj:
     -  Na  sluchaj,  esli  ne  vernus',  zhelayu  udachi.   Delaj  kar'eru,
stanovis' imperatorom.
     Nimester i Klajstra vyshli iz  lavki, obognuli stenu i dvinulis'  po
allee mezhdu dvumya zhivymi izgorodyami.  Nimester ostanovilsya u  malen'kogo
sarajchika, nazhal  na chto-to  i otkryl  dver'.   Dostal ottuda  svertok i
protyanul ego Klajstre.
     - Odevajtes'.
     |to  byla  belaya  ryasa  s  kapyushonom,  Klajstra  natyanul  ee, zatem
serebryanyj halat bez zavyazok i chernuyu mantiyu, tozhe s kapyushonom.
     Nimester natyanul takoj zhe naryad.
     - |to odeyanie Mudreca, srednij rang  u Sluzhitelej.  V hrame na  nas
nikto ne obratit vnimaniya, -  on svyazal tretij komplekt v  plotnyj uzel,
bystrym vzglyadom izuchil alleyu. - Syuda, skoree.
     Oni probezhali sotnyu futov do otverstiya v ograde i pronikli v sad.
     Tut Nimester ostanovilsya, ostorozhno dvinulsya vpered, snova zamer  i
dal Klajstre znak  ostanovit'sya tozhe.   Glyadya vpered cherez  perepletenie
vinogradnyh loz, Klajstra uvidel vysokogo toshchego cheloveka s serym  licom
i kryuchkovatym nosom, mirno greyushchegosya na  solnyshke.  V rukah u nego  byl
hlyst, i  on lenivo  pohlopyval im  sebya po  sapogu.   Nevdaleke shestero
rebyatishek  raznogo  vozrasta  rabotali  v  vinogradnike,  podpiraya  lozy
dlinnymi palkami.
     Nimester naklonilsya k Klajstre i shepnul:
     -  CHtoby  dobrat'sya  do  sten,  nado  minovat' Zello.  On ne dolzhen
videt' nas, inache podnimet krik.
     Nimester naklonilsya,  podobral kameshek  i shvyrnul  ego v  odnogo iz
mal'chishek.  Tot zakrichal, no bystro zamolk i vernulsya k rabote.
     Zello zashevelilsya,  kak lenivyj  piton, i  poshel cherez vinogradnik,
podnimaya hlyst.
     -  Pora,   -  shepnul   Nimester.   Oni   rinulis'  cherez   otkrytoe
prostranstvo i ostanovilis' v teni steny.
     Nimester  ostanovilsya   i  stal   vnimatel'no  razglyadyvat'   kupol
Mirtlisskogo hrama.
     - Inogda tam  stoit zhrec i  nablyudaet za pustynej.   |to kogda  oni
zhdut vazhnogo gostya i hotyat vovremya prigotovit' orakula, - yunosha  kivnul.
- Tak i est'.  Vot on.
     Klajstra  uvidel  na  krayu  kryshi  temnuyu ten',podobnuyu Notrdamskoj
himere.
     - Ne  bespokojtes', -  skazal Nimester,  - on  ne zametit  nas.  My
ved' ne v pustyne. - On nachal karabkat'sya po stene, ispol'zuya vystupy  i
vyshcherbiny kak  stupeni.   Na poldoroge  propal iz  vidu.   Dobravshis' do
serediny steny, Klajstra obnaruzhil uzkij laz, nevidimyj snizu.
     Iz laza razdalsya gulkij golos Nimestera:
     - |tu stenu  stroili dlya prestizha,  ona pustaya vnutri,  i tut mozhno
projti.
     Poslyshalos' klacan'e, zatem vspyhnul ogon'.  Nimester zazheg  fonar'
i poshel vpered.  SHagi ego byli legki i ochen' ostorozhny.
     Oni proshli  dve sotni  yardov vnutri  steny, zatem  prohod zagorodil
bol'shoj  chernyj  kamen'.   Ryadom  s  nim  byla  yama, v kotoruyu skol'znul
Nimester.
     - Ostorozhno, - probormotal on, - stupen'ki ochen' uzkie.   Derzhites'
krepche.

                                - 60 -

     Klajstra protisnulsya v  shchel' v fundamente  zdaniya i vylez  v temnyj
koridor.
     - Teper' my pod polom  Glavnogo Sobraniya.  Nad nami  Verdiktatorium
- mesto, gde sidit orakul.
     Nad nimi zvuchali shagi.  Toroplivye, legkie, no kakie-to strannye.
     -  |to  nadsmotrshchik,  staryj  Kaper.   Kogda  on  byl  molodym, ego
nalozhnica smazala zuby yadom  i ukusila ego za  bedro.  Bednyaga tak  i ne
opravilsya.  Ego levaya noga ne tolshche moej ruki.
     Eshche odna skala pregradila im put'.
     - |to  p'edestal sideniya  orakula.   Teper' nuzhno  vesti sebya ochen'
ostorozhno.   Pryach'te lico  ot sveta  i molchite.   Esli nas  ostanovyat  i
uznayut.
     - CHto togda?
     - Zavisit ot togo, kto eto  sdelaet.  Samye opasnye - poslushniki  v
chernyh ryasah.  Oni sverhpodozritel'ny.  I Ierarhi s zolotymi kistyami  na
kapyushonah.  Ostal'nye ne tak vnimatel'ny.
     - Kakovy tvoi plany?
     - |tot  koridor vedet  k kameram,  gde soderzhat  plennikov, rabov i
prestupnikov, prezhde chem ispol'zovat' ih.
     - Ispol'zovat'?  V kachestve orakula?
     -  Ni  v  koem  raze,  -  pokachal  golovoj Nimester. - CHtoby davat'
otvety, orakul nuzhdaetsya v mudrosti  chetyreh chelovek.  Poetomu vmeste  s
nim ispol'zuyut eshche troih.  Sam on tozhe sluzhit sleduyushchemu orakulu.
     - Nam pora, - v pristupe neterpeniya skazal Klajstra.
     - Ochen' tiho, - predupredil Nimester.  On vytashchil otkuda-to  grubuyu
derevyannuyu lestnicu  i pristavil  ee k  skale.   Vzobravshis' na  nee, on
privyazal  fonar'  k  verevke  i  ostavil  viset', a sam popolz po novomu
lazu.   Klajstra  posledoval  za  nim.   Kamennyj  potolok  davil emu na
spinu.
     - Bystro za mnoj, - shepnul, obernuvshis', Nimester.
     On  ischez.   Klajstra  provalilsya  v  uzkuyu  dyru  i prizemlilsya na
kamennom polu ryadom  s Nimesterom.   Pod ego nogami  tekla vonyuchaya voda.
Nimester dvinulsya  k istochniku  sveta, fonaryu,  visevshemu nad lestnichnym
proletom.  On  podnyalsya po stupenyam  i bez kolebanij  voshel v osveshchennoe
pomeshchenie.  Klajstra - za nim.
     Vozduh  byl  goryachim  i  nesvezhim,  Klajstra  pochuvstvoval toshnotu.
Iz-za shirokoj arki donosilas' kakaya-to voznya.
     Geroicheskim  usiliem  Klajstra  proglotil   komok  i  dvinulsya   za
drozhavshim ot neterpeniya Nimesterom.
     Lyudi v ryasah  prohodili mimo po  dvoe, po troe,  ne obrashchaya na  nih
nikakogo vnimaniya.  Nimester ostanovilsya:
     - Kamera za stenoj.  Posmotri v shchel' i najdi svoyu zhenshchinu.
     Klajstra  prizhalsya  k  holodnoj  stene  i  stal vsmatrivat'sya cherez
nebol'shuyu dyru  kak raz  na urovne  glaza.   Okolo dvuh desyatkov chelovek
stoyalo v seredine kamery ili  sidelo na kamennyh skam'yah.   Golovy rabov
byli obrity i okrasheny v zheltyj, zelenyj i goluboj cveta.
     - Nu, gde ona?  - Sprosil Nimester. - Ta, v dal'nem uglu?
     - Net, - skazal Klajstra. - Ee zdes' net.
     - Ha, - probormotal yunosha, - eto problema. Ochen' slozhno i, kak  mne
kazhetsya, za predelami nashego soglasheniya.
     - Erunda!  Ty podryadilsya najti  zhenshchinu i spasti ee, gde by  ona ni
byla. Provedi menya k nej, ili ya ub'yu tebya zdes' i sejchas!
     - YA ne znayu, gde iskat' ee, - spokojno ob座asnil Nimester.
     - Tak uznaj!

                                - 61 -

     - YA sproshu Koromutina.  Podozhdi zdes'.
     - Net, ya pojdu s toboj.
     Nimester  tiho  vyrugalsya  i  poshel  vniz  po koridoru do nebol'shoj
dveri, otkryl  ee i  prosunul golovu  vnutr'.   CHeloveku vnutri bylo let
pyat'desyat.   On  nosil  belosnezhnuyu  tuniku  i bezukoriznennyj kruzhevnoj
vorotnik.   On sovershenno  ne udivilsya,  uvidev Nimestera,  i lish'  vsem
svoim vidom nemedlenno sozdal oshchushchenie, chto on vazhnaya persona, i  kazhdaya
ego minuta na schetu.
     Nimester  zagovoril  s  nim  shepotom.   Slova  edva  donosilis'  do
Klajstry.   Koromutin  podnyal  glaza  i  popytalsya zaglyanut' pod kapyushon
zemlyanina.
     - .On govorit, chto ona ne v kamere, on ne ujdet bez nee.
     Koromutin zadumchivo nahmuril brovi:
     - Ochevidno, zhenshchina  naverhu.  Esli  tak, to skol'ko  zaplatit tvoj
otec?  YA by ne otkazalsya ot kinzhala ih horoshego Filemonskogo porfira.
     - On budet tvoim, - kivnul Nimester.
     Koromutin poter ruki, vstal i poglyadel na Klajstru s interesom.
     -  |ta  zhenshchina,  konechno,  koroleva.    Moj  dorogoj  ser,  -   on
poklonilsya, - ya voshishchen vashej vernost'yu.  Pozvol'te mne pomoch' v  vashih
poiskah, - on otvernulsya, ne dozhidayas' otveta.
     Oni podnimalis'  po mramornoj  lestnice.   Sverhu poslyshalis' shagi.
Koromutin nizko i rabolepno poklonilsya.
     - Klanyajtes', - shepnul Nimester, - Mudrejshij.
     Klajstra  sklonil  golovu.   On  uvidel  bogatye odezhdy Mudrejshego.
Belaya ryasa  byla shelkovoj,  krasnaya -  sherstyanoj i  myagkoj, kak  barhat,
chernaya - iz bolee plotnoj shersti.  Bryuzglivyj golos proiznes:
     -  Gde  ty  byl,  Koromutin?   Orakul  skoro  budet gotov, a gde zhe
mudrost'?  Ty neradiv.
     Koromutin rassypalsya  v izvineniyah,  i Mudrejshij  povernul obratno.
Koromutin tozhe  vernulsya v  svoj zakutok,  gde natyanul  dlinnoe odeyalo s
vysokim  vorotnikom,  nakidku,  rasshituyu  krasnymi  paukami,  i  vysokij
kolpak s vual'yu, pochti polnost'yu skryvavshej ego lico.
     - CHto za zaderzhka?  - Proshipel Klajstra.
     - Koromutin  zanimaet post  Vvodyashchego, a  eto -  ego ceremonial'noe
odeyanie.  Pridetsya podozhdat'.
     - U nas net vremeni.  Ob座asni emu.
     - Nevozmozhno, -  pokachal golovoj Nimester.  - Koromutin privyazan  k
orakulu.   Da i  ya sam  hochu posmotret'  na ritual.   YA nikogda ne videl
otkroveniya.
     Klajstra  ispol'zoval   vse  myslimye   ugrozy,  no   Nimester  byl
nepokolebim.
     - ZHdite.  Koromutin  privedet nas k zhenshchine.   Ee net v kamere,  vy
sami videli.
     Klajstre prishlos' soglasit'sya.






     Koromutin prodolzhal svoi prigotovleniya.   On dostal iz sejfa  sosud
s mutnoj  oranzhevoj zhidkost'yu  i nabral  nemnogo zhidkosti  v primitivnyj
shpric.
     - CHto eto?

                                - 62 -

     - Mudrost', - otvetil  Koromutin s samodovol'stvom posvyashchennogo.  -
Na   kazhduyu   porciyu   idut   mozgovye   zhelezy   chetyreh  chelovek,  eto
koncentrirovannye znaniya.
     "Gormony plyus mozgovaya zhidkost'", - podumal Klajstra.
     Koromutin  postavil  zhidkost'  obratno  v  sejf  i  spryatal shpric v
rukav.
     - Teper' v Verdiktatorium.
     On provel Klajstru i Nimestera  po koridoru, po shirokoj lestnice  v
glavnyj zal  hrama, ogromnyj  otdelannyj perlamutrom  dvenadcatigrannik,
zalityj bledno-serym  svetom.   V centre  zala na  postamente iz chernogo
dereva stoyalo prostoe kreslo.
     Ryadom  s  nim  polukrugom  stoyalo  okolo  dyuzhiny mudryh, vyvodivshih
zhutkovatyj motiv.
     -  Dezhurnye,  -  probormotal  Koromutin.  -  Lordu  Voevode  eto ne
ponravitsya.   On  stavit  mudrost'  orakula  v zavisimost' ot kolichestva
zhrecov v zale. YA dolzhen podozhdat' zdes', v nishe, - golos Koromutina  byl
gluhim i ustalym. - Po obychayu  ya soprovozhdayu orakula. - On oglyadel  zal:
- Vam luchshe  stat' v ten',  poka kakoj-nibud' poslushnik  ne zaglyanul pod
vashi kapyushony i ne podnyal krik.
     Nimester i  Klajstra spokojno  stali okolo  steny.   CHerez minutu v
zal vnesli yajcevidnyj palankin s shelkovymi zanaveskami.  CHetvero  negrov
v krasnyh bridzhah sluzhili nosil'shchikami, szadi shli dve devushki s  kreslom
i kipoj raznocvetnyh podushek.
     Nosil'shchiki  postavili  palankin.    Iz  nego  vyprygnul   malen'kij
krasnolicyj chelovek i uselsya v mgnovenno podstavlennoe kreslo.
     On oglyadel prisutstvuyushchih yarostnym vzorom.
     - Skorej, skorej!   - Zashipel on. -  ZHizn' uhodit.  Svet  merknet v
moih glazah, poka ya sizhu zdes'!
     Mudrejshij, poklonivshis', priblizilsya k nemu:
     -  Veroyatno,  Lord  Voevoda   otdohnet  vo  vremya   predvaritel'nyh
ceremonij?
     - K  chertu ceremonii!   - YArostno  skazal Voevoda.  - YA  vizhu,  chto
tol'ko  gorst'  zhrecov  reshila  pochtit'  menya  svoim  prisutstviem.    YA
obojdus' bez vashih ritualov.  Davajte pryamo k proricaniyu.  Tol'ko  pust'
eto budet muzhchina v rascvete sil:  rebbir, bod ili dzhillard.
     - My  prilozhim vse  usiliya, milord,  - sklonil  golovu Mudrejshij. -
Orakul idet.
     Dvoe  zhrecov  voshli  v  zal,  podderzhivaya  temnovolosogo cheloveka v
belom halate.  On zatravlenno oglyadyvalsya po storonam.
     - I etot urod  budet davat' mne sovety!   - Prorevel Voevoda. -  Da
on sposoben tol'ko drozhat' ot straha!
     - Vy oshibaetes',  Lord Voevoda, -  uverenno skazal Mudrejshij.  - On
obladaet mudrost'yu chetyreh chelovek.
     Neschastnogo orakula posadili v kreslo, gde on skorchilsya, drozha.
     Lord Voevoda brosil na nego polnyj zloby i prezreniya vzglyad.
     - Navernyaka, ya mogu skazat' emu  bol'she, chem on mne, dazhe esli  ego
mudrost' uchetverena, on ne znaet nichego, krome straha.  I ya darom  trachu
dragocennoe mgnovenie svoej zhizni.  Navernyaka, est' i luchshie orakuly.
     Mudrejshij pozhal plechami:
     - Mir shirok.  Vozmozhno, gde-nibud' najdetsya orakul sil'nee  nashego.
Lord Voevoda svoboden otpravit'sya na poiski.
     Voevoda nahmurilsya, no promolchal.
     Poyavilsya  Koromutin,   pryamoj  i   ceremonnyj.    On  podnyalsya   na
vozvyshenie, izvlek  shpric i,  so vsemi  neobhodimymi ritual'nymi zhestami
vonzil iglu v sheyu orakula.   Orakul dernulsya, izognul spinu,  zaprokinul
golovu.   Kakoe-to  mgnovenie  on  sidel  pryamo,  potom bessil'no osel v
kresle, prizhav ruki ko lbu.

                                - 63 -

     V zale stoyala mertvaya tishina.  Orakul prodolzhal szhimat' lob.
     Potom  on  dernul  nogoj,   tryahnul  golovoj.   Izo  rta   polilis'
bessvyaznye zvuki.  On s udivleniem oglyadel zal.  Ego ruki tryaslis'.   Po
podborodku stekala belaya pena.   On zakrichal strashnym, hriplym  golosom.
Ego telo kachalos' iz storony v storonu vse bystree i bystree.
     Klajstra ne mog otorvat' glaz ot etogo zrelishcha.
     - |to i est' mudrost'?  - Sprosil on.
     - Imenno.  Tishe.
     Orakul byl v agonii.  Ego glaza goreli lihoradochnym ognem.
     Lord Voevoda naklonilsya vpered,  kivnul i, ulybayas', chto-to  skazal
pochtitel'no sklonivshemusya Mudrejshemu.   Slov iz-za reva orakula  ne bylo
slyshno.  Mudrejshij  spokojno kivnul, vypryamilsya  i stal pokachivat'sya  na
noskah, zalozhiv ruki za spinu.
     Orakul zamer.  Teper' on  sidel spokojno i pryamo, kak  budto agoniya
smyla vse ego emocii, ostaviv tol'ko razum.
     V  nastupivshej  tishine  Klajstra  legko rasslyshal slova Mudrejshego,
obrashchennye k Voevode.
     - On gotov.  U vas est' pyat' minut mudrosti, potom on umret.
     Voevoda kivnul:
     - Orakul, otvechaj horoshen'ko.  Skol'ko mne ostalos' zhit'?
     Orakul ustalo ulybnulsya:
     -  Trivial'nyj  vopros,  legko  otvetit'.   Pochemu  net?   Itak, iz
polozheniya tvoego tela, iz ritma dyhaniya  i pul'sa ya delayu vyvod, chto  ty
bolen rakom.  Tvoe dyhanie gnilostno.  Ty ne prozhivesh' i goda.
     Voevoda s iskazhennym licom povernulsya k Mudrejshemu:
     - Ubrat' ego, on lzhec!  YA dal vam rabov, a on lzhet mne!
     Mudrejshij podnyal ruku:
     -  Ne  prihodi  k  Fontanu  za  lozh'yu  i lest'yu, ty uslyshish' tol'ko
pravdu.
     - Kak mogu ya prodlit' svoyu zhizn'?
     - YA ne vrach.  Umerennost' v ede, razumnyj rezhim dnya, otkaz ot  vina
i narkotikov.  Blagotvoritel'nost', dlya oblegcheniya sovesti.
     Voevoda snova yarostno ustavilsya na Mudrejshego:
     - Vy snova obmanyvaete menya.   |tot urod neset chush'.  Pochemu  on ne
otkroet formulu?
     - Kakuyu formulu?  - Neponimayushche sprosil zhrec.
     - |liksir vechnoj zhizni!  - Prorevel voevoda. - CHto eshche?
     - Sprosite ego samogo, - pozhal plechami Mudrejshij.
     Voevoda povtoril vopros.  Orakul pokachal golovoj:
     - YA ne znayu takoj formuly,  i mne ne hvataet znanij, chtoby  vyvesti
ee.
     - Sprashivajte  tol'ko o  tom, chto  real'no.   Orakul - ne obmanshchik,
kak Vittory ili volshebniki iz |del'vejsa.
     Voevoda gusto pokrasnel:
     - Kak mogu ya zakrepit' svoyu vlast' za svoim synom?
     - V gosudarstve, izolirovannom  ot vneshnego vliyaniya, mozhno  pravit'
blagodarya tradicii, blagodarya sile ili po zhelaniyu poddannyh.   Poslednee
garantiruet rezhimu stabil'nost'.
     - Dal'she, - kriknul Voevoda. - Ty mozhesh' sejchas umeret'.
     - Stranno, - skazal orakul, - a ya tol'ko nachal zhit'.
     - Govori, - rezko prikazal Mudrejshij.
     -  Tvoya  dinastiya  nachalas'  s  tebya,  kogda  ty  otravil  prezhnego
Voevodu.  Ty ne mozhesh' opirat'sya  na tradiciyu.  Poetomu tvoj syn  dolzhen
pravit'  siloj.   Mehanizm  prost:   on  dolzhen  ubivat'  vsyakogo,   kto

                                - 64 -

osmelitsya osporit'  ego vlast'.   |to sozdast  emu novyh  vragov, ih  on
tozhe  dolzhen  unichtozhit'.   Esli  on  smozhet  ubivat'  bystree,  chem ego
protivniki, on ostanetsya u vlasti.
     -  Nevozmozhno!   Moj  syn   -  nezhenka.   YA  okruzhen   predatelyami,
merzavcami,  kotorye  zhdut  tol'ko  moej  smerti, chtoby nachat' grabit' i
ubivat'.
     - V  etom sluchae,  tvoj syn  dolzhen pokazat'  sebya takim  sposobnym
pravitelem, chtoby ni u kogo ne vozniklo zhelaniya zamenit' ego.
     Glaza Voevody  zatumanilis'.   Ego mysli  byli daleko,  navernoe, s
ego synom.
     - CHtoby podgotovit' pochvu, ty dolzhen izmenit' vnutrennyuyu  politiku.
Sleduet  rassmotret'  kazhdoe  dejstvie  tvoih  chinovnikov s tochki zreniya
neprivilegirovannyh   sloev   naseleniya.    I   vnesti   sootvetstvuyushchie
izmeneniya  v  politiku.   Togda  posle  tvoej  smerti  tvoj  syn  smozhet
opirat'sya na doverie i loyal'nost' prostogo naroda.
     Voevoda  otkinulsya  na  spinku  kresla  i  nasmeshlivo  poglyadel  na
Mudrejshego.
     - I za eto ya zaplatil dvadcat' rabov i pyat' uncij medi?
     - On nametil vam plan dejstvij.  On otvetil vam.
     -  No,  -  zaprotestoval  Voevoda,  -  on  ne  skazal  mne   nichego
priyatnogo.
     Mudrejshij spokojno smotrel na perlamutrovuyu stenu:
     -  Lest'  i  fantasticheskie  bredni  ostav'te  pridvornym magam.  U
Fontana vy uslyshite tol'ko pravdu.
     Voevoda vzdohnul, fyrknul:
     -  Horosho.    Eshche  vopros.    Lyudi  Del'ty   sovershayut  nabegi   na
Kridzhinskuyu dolinu i ugonyayut skot.  A moi soldaty ne mogut  presledovat'
ih, tonut v gryazi i teryayut sledy  v protokah.  Kak mne pokonchit' s  etoj
napast'yu?
     - Posadi dikij vinograd na Imsdiptonskih holmah.
     Voevoda kryaknul, Mudrejshij toroplivo skazal:
     - Ob座asni.
     - Lyudi  Del'ty vyrashchivayut  klamov.   Tvoi stada  pechav'e pasutsya na
Imsdiptonskih  holmah  i  kazhdyj  god  ob容dayut  tam vsyu rastitel'nost'.
Osennie dozhdi smyvayut pochvu v  reku Pannasik.  Veshchestva, soderzhashchiesya  v
nej,  smertel'ny  dlya  klamov.   Oni  gibnut  ot soprikosnoveniya s nej i
ogolodavshie lyudi Del'ty kradut tvoj skot.  Ty mozhesh' pokonchit' s  bedoj,
ustraniv ee prichinu.
     - Oni kovarny, oni razbojniki i obmanshchiki, ya zhazhdu mesti!
     - Ty ee ne poluchish', - skazal orakul.
     Voevoda  vskochil  na  nogi.   On  shvatil  kamennyj sosud iz svoego
palankina i shvyrnul v orakula.  Sosud popal bednyage v grud'.   Mudrejshij
yarostno vskinul  ruku, Voevoda  otvetil emu  beshenym vzglyadom, ottolknul
devushek i nyrnul v  palankin.  Nosil'shchiki podnyali  ego na plechi i  vyshli
iz zala.
     Orakul zakryl glaza.   On tyazhelo dyshal,  zhadno hvatal vozduh.   Ego
pal'cy smykalis' i razmykalis'. Zavorozhennyj Klajstra shagnul vpered,  no
Nimester shvatil ego za rukav:
     - Vy soshli s uma!
     Koromutin proshel mimo nih, prosheptav:
     - ZHdite menya v koridore.
     - Poshli, - skazal Klajstra.
     Koromutin  eshche  raz  kivnul  i  skrylsya  v  prohode.   CHerez desyat'
beskonechnyh minut on vernulsya v svoem obychnom belom odeyanii.  Ne  govorya
ni slova,  on stal  podnimat'sya po  shirokim belym  stupenyam, vedushchim  na

                                - 65 -

galereyu, opoyasyvayushchuyu zdanie.  Skvoz'  vysokie arki byl viden ne  tol'ko
oazis, no i pustynya i chernye golye vershiny Gnezda.
     Oni podnyalis'  na eshche  odin prolet  i vyshli  v uzkij  koridor, tozhe
idushchij  vokrug  glavnogo  zala,  tuda  mozhno  bylo  zaglyanut' cherez okna
sprava.  Koromutin  zaglyanul v nebol'shuyu  komnatu.  CHeloveka,  sidevshego
za stolom,  mozhno bylo  nazvat' bliznecom  Vvodyashchego.   Koromutin mahnul
Klajstre  i  Nimesteru  i  voshel  v  komnatu.   Podoshel  k stolu i nachal
peregovory.
     Potom obernulsya k Nimesteru:
     - |to ZHentil', Hranitel' poryadka.   On pomozhet vam, esli tvoj  otec
soglasitsya rasstat'sya s eshche odnim porfirovym kinzhalom.
     - Horosho, - vzdohnul Nimester.
     Koromutin kivnul, i korotyshka,  kak budto ozhidavshij etogo  signala,
vstal i vyshel v koridor.
     - On videl, kak ee doprashivali, - tiho skazal Koromutin, - i  mozhet
provesti  vas  k  nej.   YA  ostavlyayu  vas  na  ego  popechenie.    Bud'te
ostorozhny, zdes' ochen' opasno.
     Oni  poshli  za  ZHentilem  po  beskonechnym koridoram, snova vverh po
lestnice.   Klajstra razlichil  zvuk, kotoryj  zastavil ego ostanovit'sya,
rovnyj ritmichnyj gul.
     ZHentil' neterpelivo mahnul rukoj:
     - Idemte, ya pokazhu vam zhenshchinu i razvyazhus' s etim delom.
     - Otkuda idet etot zvuk?  - Sprosil Klajstra.
     - Zaglyani skvoz'  reshetku, ty uvidish'  ego istochnik.   |to organizm
iz stekla i  metalla.  On  razgovarivaet raznymi golosami.   |to moguchaya
veshch' i ne nashego uma delo.  Poshli.
     Klajstra  vpilsya  glazami  v   komnatu  za  reshetkoj.   On   uvidel
sovremennoe elektronnoe oborudovanie.  Lyudi, kotorye ustanavlivali  ego,
znali, s chem imeli delo.   Na grubom stole stoyal mikrofon s  naushnikami,
a   dal'she   na   ramah   raspolagalis'   pechatnye   shemy,   zamenyavshie
kondensatory,  soprotivleniya,  provodniki.  Klajstra  kak sleduet ocenil
otkryvshuyusya vozmozhnost'.
     - Idem, skoree,  - hripel ZHentil'.  - YA hochu  sohranit' svoyu golovu
na plechah.
     - Skol'ko nam eshche idti?  - Sprosil Nimester.
     - Neskol'ko shagov.  Potom vy uvidete vashu zhenshchinu.  No, radi  Boga,
ostorozhnej.  Inache oni pojmayut nas i vysosut nashi mozgi.
     - CHto?  - CHut' ne vzrevel Klajstra.  Nimester shvatil ego za ruku.
     - Ne spor'te so starym durakom,  - shepnul on, - inache my  voobshche ne
najdem ee.






     Oni  shli   po  koridoru,   vystlannomu  tolstym   zelenym   kovrom,
sovershenno  skradyvavshim  zvuk  shagov.   Sdelali  neskol'ko   povorotov.
Nakonec  ZHentil'  ostanovilsya  pered  tyazheloj  derevyannoj  dver'yu.    On
zatravlenno  oglyanulsya,   potom  privychnym,   vydavavshim  bol'shoj   opyt
dvizheniem podobral ryasu, nagnulsya i zaglyanul v zamochnuyu skvazhinu.
     Potom povernulsya k Klajstre:
     -  Posmotrite.   Ubedites',  chto  eto  ona,  i  my pojdem.  V lyubuyu
minutu zdes' mozhet poyavit'sya Nastoyatel'.
     Klajstra sderzhal ulybku i tozhe zaglyanul v skvazhinu.

                                - 66 -

     Nensi.  Ona sidela na podushkah, zakinuv golovu i poluzakryv  glaza.
Na nej byla  svobodnaya zelenaya pizhama,  volosy byli vymyty  i raschesany.
Ona vyglyadela tak, kak  budto tol'ko chto vyshla  iz vanny.  Lico  ee bylo
lisheno vyrazheniya, vernee, eto vyrazhenie bylo neznakomo Klajstre.
     Levoj rukoj Klajstra nashel yazychok zamka, pravoj vytaskival  ionnik.
Tolstyj Hranitel' poryadka zarychal:
     - Otojdite!  Otojdite nemedlenno!  Nam nado bezhat'!
     On shvatil Klajstru za odin iz kapyushonov.
     Klajstra ottolknul ego:
     - Nimester, derzhi etogo bolvana.
     Dver' ne byla zaperta.  On raspahnul ee. Glaza Nensi vspyhnuli:
     - Klod!
     Ona medlenno podnyalas' na nogi.   Ona ne kinulas' k nemu, placha  ot
radosti.  |to byla Nensi.
     - CHto s toboj sdelali?  - Spokojno sprosil on.
     - Nichego.  YA v poryadke. - Ee golosu ne hvatalo zhizni.
     - Poshli.  U nas malo vremeni.
     Nimester  derzhal  ZHentilya  za  shivorot  v  dyujme ot pola.  Klajstra
zaglyanul v ispugannye zlobnye glaza Sluzhitelya.
     -  Otvedi  nas  k  radio.  -  Nogi  ZHentilya  kosnulis'  pola.    On
oblegchenno zakrutil golovoj i povel ih vniz po koridoru.
     Vniz po  lestnice, nazad  po izvilistym  prohodam.   V pravoj  ruke
Klajstra derzhal ionnik, levoj szhimal ruku Nensi.
     Tot zhe rovnyj gul.
     Klajstra vorvalsya v komnatu.  Ot apparata podnyalsya toshchij chelovek  v
golubom halate.
     - Ne dvigajtes', i vas ne tronut, - skazal Klajstra.
     Operator ne svodil rasshirennyh glaz s ionnika.
     - Vy znaete, chto eto, - skazal Klajstra. - Vy zemlyanin?
     - Da. I chto iz etogo?
     - Vy ustanovili raciyu?
     Operator brosil korotkij vzglyad na oborudovanie:
     - Nu i chto?. Razve chto-nibud' nepravil'no?  CHego vy hotite?
     - Svyazhite menya s Territoriej Zemli.
     -  Net,  ser.   YA  etogo  ne  sdelayu.   YA  dorozhu  zhizn'yu,  mister.
Vyzyvajte sami.  YA ne mogu uderzhat' vas, u vas pistolet.
     Klajstra shagnul vpered.  Lico operatora dazhe ne drognulo.
     - Stan'te k stene, ryadom s etim. Nensi!
     - Klod?
     - Zajdi, vstan' u steny, ne zagorazhivaj prohod, ne dvigajsya.
     Ona  medlenno  voshla  i  vstala,  kuda  on  pokazal.    Vnimatel'no
osmotrela komnatu.   Oblizala peresohshie  guby, hotela  chto-to  skazat',
potom peredumala.
     Klajstra sel za stol i  oglyadel raciyu.  |nergiya idet  ot nebol'shogo
istochnika, obychnoj batarejki, takie est' vo vseh magazinah Sistemy.
     On nazhal na knopku s nadpis'yu "vkl":
     - Kakaya u nih chastota?
     - Ne imeyu ponyatiya, - otvetil operator.
     Klajstra  otkryl   spravochnik  na   bukvu  T.   Territoriya   Zemli.
Oficial'nyj kod - "181933".  Na kontrol'noj paneli bylo  shest' rukoyatok.
Pod pervoj znachilos' "0", pod vtoroj - "10", pod tret'ej - "100", i  tak
do shestogo  poryadka.   "Ochevidno, -  podumal Klajstra,  - kazhdaya  iz nih
oboznachaet  poryadok  chastoty".  On  postavil  shestuyu  rukoyatku  na  "1",
sleduyushchuyu - na "8", podnyal golovu i prislushalsya.
     V  koridore  poslyshalis'  ch'i-to  tyazhelye  shagi, na lice Nensi bylo
napisano otchayanie.

                                - 67 -

     - Tiho, - shepnul Klajstra.  On pereklyuchil sleduyushchuyu "1", "9".
     Dver'  raspahnulas'.   V  proeme  poyavilos'  tyazheloe  smugloe lico.
ZHentil' upal na koleni:
     - Prostite!  |to ne ya, menya zastavili!
     Merkodion kivnul cherez plecho v koridor:
     - Vnutr'.  Shvatit' ih.
     Klajstra shchelknul  rukoyatkoj "3".  Eshche odna.  Sluzhiteli vlomilis'  v
komnatu.   Nensi otorvalas'  ot steny,  lico ee  bylo belym, beskrovnym.
Ona vstala na liniyu ognya.
     -  Nensi!   -  Kriknul  Klajstra.   On  podnyal  svoj ionnik.  Nensi
stoyala mezhdu nim i nastoyatelem. - Izvini, - prosheptal on, - eto  bol'she,
chem tvoya zhizn'.
     On nazhal na spusk.  Fioletovyj svet udaril v belye lica.  I  pogas.
|nergiya konchilas'.
     Troe v chernyh ryasah navalilis'  na Klajstru.  On srazhalsya  otchayanno
i  yarostno,  kak  rebbir.   Stol  zatreshchal  i  oprokinulsya.  Nesmotrya na
usiliya operatora, raciya ruhnula na pol.  V etot moment Nimester  oglushil
svoego  protivnika  i  vyskochil  iz  komnaty.   Nikto  ne obratil na eto
vnimaniya.
     Klajstra  probivalsya  k  dveri.   On  orudoval  kulakami,  loktyami,
kolenyami.  Poslushniki sbili ego  s nog, neskol'ko raz udarili  po golove
i zalomili ruki za spinu.
     -  Svyazhite  ego  horoshen'ko,  -  skazal  Merkodion.  -  A potom - v
kameru!
     Oni povolokli ego po koridoram,  vniz po lestnice, vdol' galerei  s
vidom na oazis.
     CHernaya  tochka  plyla  vysoko  v  nebe.   Iz gorla Klajstry vyrvalsya
radostnyj krik:
     - Aerokar!   |to zemlyanin!   - On  pytalsya zaderzhat'sya  u okna.   -
Zemnoj aerokar!
     - Zemnoj aerokar.  Da, - ulybnulsya Merkodion, - no ne s Zemli.   Iz
Grosgarta.
     - Grosgart,  - prosheptal  Klajstra. -  Tol'ko u  odnogo cheloveka  v
Grosgarte mozhet byt' aerokar.
     - Imenno.
     - Znaet li Bedzharnum?.
     - On znaet, chto vy zdes'.   Neuzheli vy dumaete, chto v ego  aerokare
net radio?   - Nastoyatel'  povernulsya k  poslushnikam. -  Otvedite ego  v
kameru.  YA dolzhen vstrechat' CHarli Lisiddera. Sledite za etim  chelovekom.
On ochen' opasen.


     Klajstra  stoyal  na  seredine  kamery,  ustalyj  i neschastnyj.  Ego
golova  byla  obrita.   Ego  novaya  odezhda  pahla  chem-to,  napominavshim
vinogradnyj uksus.
     Podzemnye  kamery  Fontana.    Vozduh  mozhno  bylo  rezat'   nozhom.
Klajstra  staralsya  dyshat'  rtom,  chtoby  ne  chuvstvovat'  zapaha.    On
vzdohnul.  Stranno.   Odin iz komponentov  aromata - edkij,  pritornyj -
byl emu znakom.
     On  popytalsya  vspomnit'.   Nichego  ne  poluchilos'.   Kamennyj  pol
holodil ego  bosye nogi.   Neskol'ko zhenshchin,  skorchivshihsya okolo  steny,
bespreryvno  stonali.   Iz  sosednej  komnaty,  gde  shla  "podgotovka" k
otkroveniyu, tyanulo skvoznyakom.  Skvoz'  shcheli v stene prohodil ne  tol'ko
veter, no i svet i zvuki  raboty:  shum kipyashchej vody, tresk,  bul'kan'e i
gromkie golosa.

                                - 68 -

     Kto-to  glyadel  na  nego  iz  koridora  cherez  dyru  v dveri.  Glaz
morgnul i  ischez. Nereal'nost'.  Pochemu on  zdes'?   |li Piance povezlo:
on lezhal v  myagkoj zemle pod  ryzhimi sosnami ozera  Pellitanat.  Rodzheru
Fejnu povezlo eshche bol'she.  On nosit  krasnuyu nitku bus v uhe i igraet  v
slugu i hozyaina.
     |to byla slabost'.  On ochen' oslab.  Budto chast' ego  chelovecheskogo
dostoinstva, chast' ego muzhestva sbrili vmeste s volosami. Edkij  sladkij
zapah stal eshche sil'nee.  On byl ochen' znakom. Verbena?  Mirra?   Rozovoe
maslo?  Net.  CHto-to shchelknulo  v golove Klajstry.  Zigage! On  podoshel k
stene i zaglyanul v shchel'.
     Pryamo pered ego glazami kipel kotel.  Ryadom lezhali vetki s  zheltymi
plodami.    Dejstvitel'no   zigage.   On   s   lyubopytstvom   sledil  za
proishodyashchim.  Plotnyj  i ustalyj chelovek  v chernyh bridzhah  i s krasnym
shejnym platkom otobral prigorshnyu plodov zigage i brosil ih v kotel.
     Zigage! Klajstra otvernulsya ot shcheli.  Mozg ego napryazhenno  rabotal.
Esli  otkroveniya  baziruyutsya  na  zigage,  to  zachem  mozgovaya zhidkost'?
Vozmozhno, prosto tak, vozmozhno, eto  simvol moshchi orakula.  Konechno,  tut
net uverennosti, no ne pohozhe,  chtoby gormony i mozgovaya zhidkost'  mogli
vyzvat'   takie   porazitel'nye   izmeneniya,   kotorye   on  nablyudal  v
Verdiktatoriume.  Skoree, aktivnym ingredientom yavlyaetsya zigage,  analog
zemnyh marihuany, pejotlya, opiuma, kurare i prochih narkoticheskih zelij.
     On  podumal  o  svoem  lichnom  opyte:   rezkij  pod容m  sil,  zatem
istoshchenie.   Reakciya  orakula  byla  takoj  zhe,  tol'ko  na inom urovne.
Klajstra vosstanovil v pamyati vsyu scenu.  Neschastnyj perepugannyj  razum
i hladnokrovie.
     |to  porazitel'noe  prevrashchenie  vytashchilo  na poverhnost' latentnye
sposobnosti  cheloveka.   Kak  dejstvuet   eto  zel'e?   Mysli   Klajstry
krutilis' vokrug etogo.  Zadacha dlya uchenyh.  "ZHal', - podumal  Klajstra,
- chto chelovek  mozhet dostich' etoj  vysokoj stupeni tol'ko  na mgnoveniya.
Da, eto dejstvuet kak istoshchenie, posle togo kak vdyhaesh' dym." Vdrug  on
pochuvstvoval pustotu vnutri, tak, kak budto chasy v ego golove  perestali
tikat'.   "Stiv  Bishop  ne  ispytal  istoshcheniya.   Bishop",  - on vspomnil
sostoyanie  Bishopa  posle  togo,  kak  tot  nadyshalsya  zigage.  Ochevidno,
privychka glotat' vitaminy predotvratila istoshchenie.
     Vitaminy. Navernoe, orakul umer ot nedostatka vitaminov.  Tut  bylo
o chem podumat'.  Klajstra medlenno hodil krugami po kamere.
     ZHeltovolosaya  zhenshchina  bessmyslenno  nablyudala  za  nim.  Ostal'nye
plakali.
     - Tss.
     Klajstra poglyadel na dver'.   Skoz' otverstie smotreli zlye  glaza.
Klajstra podoshel k dveri.
     Nimester.  Ego krugloe lico bylo iskazheno yarost'yu.
     - Ty v tyur'me, -  skazal on tiho. - Ty  skoro umresh'.  CHto budet  s
moim otcom?  Tvoj  drug uneset sabli i  ub'et moego otca, potomu  chto ty
tak prikazal.
     "On prav", - podumal Klajstra.  Nimester verno sluzhil emu.
     - Dobud' mne bumagu, - skazal on. - YA napishu |ltonu.
     Nimester  prosunul  v  otverstie  gryaznyj  kusok  bumagi  i oskolok
grafita.
     - Ty chto-nibud' slyshal o.
     -  Koromutin  skazal,  chto  ty  budesh'  orakulom.  Dlya samogo CHarli
Lisiddera.  Tak skazal emu Mudrejshij, poka bil ego.
     - Ty ne mozhesh'  vykupit' menya?  -  Sprosil Klajstra. - U  menya est'
metall, takie zhe sabli.

                                - 69 -

     Nimester pokachal golovoj:
     - Tonna zheleza nichego ne  izmenit.  |tim vecherom Merkodion  skazal,
chto sam vyzhzhet tvoj mozg dlya Lisiddera.
     I tut Klajstra ponyal,  chto znachat eti slova.   On szhal ruki,  chtoby
ne drozhali:
     - Ty mozhesh' provesti |ltona syuda?.  Poluchish' eshche odnu sablyu.
     - Konechno. - Otvetil Nimester. - YA smogu. |to smertel'nyj risk,  no
ya provedu ego.
     - Togda otnesi emu etu zapisku, i vozvrashchajtes' skoree.


     Teper'  zvuki  i  zapahi  kamery  ne  imeli  dlya nego znacheniya.  On
spokojno hodil vzad-vpered, chto-to nasvistyvaya pro sebya.
     Tuda  i  obratno,  tuda  i  obratno,  kazhdyj  raz  vsmatrivayas'   v
otverstie.  Kogda zhe poyavitsya |lton?
     Vnezapnyj holod pronzil ego.   On nachal ponimat' mehaniku  zagovora
protiv komissii.   Posle togo, kak  provalilsya Morvatc, posle  togo, kak
oni obognali vtoroj otryad, perepravivshis' cherez Ust i obrezav  vozdushnuyu
dorogu,  im  pozvolili  idti  v  Mirtliss.   I  vse eto vremya, nachinaya s
Bolotnogo ostrova, oni  shli v zaranee  postavlennuyu lovushku.   Strategiya
byla yasna.   A ispolnitelem  byl on  sam.   A chto,  esli |lton  tozhe byl
chast'yu  plana?   V  etot  moment  predpolozhenie  ne  pokazalos' Klajstre
nemyslimym.
     - Klajstra.
     On podnyal glaza, podoshel k otverstiyu.  |to byl |sa |lton v  odezhdah
zhreca,kak vsegda spokojnyj i nasmeshlivyj.
     - Kak idut dela?
     Klajstra prizhal lico k dveri.
     - Ty prines?  - Prosheptal on.
     |lton peredal emu paket:
     - CHto teper'?
     Klajstra neveselo ulybnulsya:
     - Ne znayu.   Na tvoem meste ya  by otpravilsya v Kristiendejl.   Tebe
nechego zdes' delat'.
     - Ty mne eshche ne ob座asnil, chto sobiraesh'sya delat' s vitaminami.
     - S容st'.
     - Ty bolen?  - Udivilsya |lton.
     - Net.  No u menya est' blestyashchaya ideya.
     |lton chem-to zashurshal:
     - YA mog by probit' dyru v stene.
     -  Pri  pervom  zvuke  syuda  sbezhitsya  polhrama.   Idi  obratno   k
oruzhejniku.  ZHdite  do utra.   Esli ya ne  vernus' na zare,  ya ne vernus'
voobshche.
     - V moem  magazine est' eshche  dva zaryada, -  tiho skazal |lton.  - U
menya  est'  slabaya  nadezhda,  -  Klajstra  videl,  kak  blesnuli   glaza
inzhenera, - povstrechat' zdes' koe-kogo.
     -  YA  ne  mogu  poverit'  v  eto, - skazal Klajstra, hripya vnezapno
peresohshim gorlom.
     |lton molchal.
     - Ona ne ubivala Bishopa.  YA uveren, eto byl neschastnyj sluchaj.  Ili
on hotel ostanovit' ee.
     -  Tvoya  tochka  zreniya  ne  imeet  znacheniya,  ee  rol'  ot etogo ne
menyaetsya.  Pogiblo chetvero horoshih lyudej:  Bishop, Pianca, Derrot,  Ketch.
Valyusser ne v schet,  on poluchil po zaslugam.   YA dolgo nablyudal za  nej,
fakticheski s togo  momenta, kak ona  prisoedinilas' k nashemu  malen'komu
klubu samoubijc.

                                - 70 -

     Klajstra korotko hohotnul.
     - YA dumal, chto ona. - On ne mog zakonchit'.
     - YA znayu, - kivnul |lton.  - Edinstvennoe, chto ya mogu skazat'  v ee
pol'zu:  ona tozhe stavila svoyu zhizn'.   I ej povezlo, teper' ona tam,  -
on podnyal palec, - a ty zdes'.   Bozhe pravyj, chto za dyra.  CHto oni  tam
varyat?
     - Vidish'  li, -  mirno skazal  Klajstra, -  oni vycezhivayut iz lyudej
mozgovuyu zhidkost', smeshivayut s zigage  i vvodyat orakulu.  |to  dejstvuet
na orakula  primerno tak  zhe, kak  dym na  soldat B'yudzhulejsa,  tol'ko v
tysyachu raz sil'nee.
     - I orakuly gibnut.
     - Kak muhi.
     - Segodnya na ocheredi ty?.
     Klajstra podbrosil v vozduh paket, prinesennyj |ltonom:
     - U  menya est'  eta shtuka.   YA ne  znayu, chto  proizojdet.   S etogo
momenta  ya  igrayu  na  sluh,  i,  vozmozhno,  ya oshibayus', no sobytiya etim
vecherom  mogut  prinyat'  ochen'  interesnyj  i  sovershenno nepredvidennyj
oborot.  V obshchem, ya ne bespokoyus'.
     Ryadom s |ltonom poyavilsya Nimester:
     - Idem, po lestnice spuskaetsya prefekt.  Skoree!
     Klajstra plotnee prizhalsya k otverstiyu:
     - Schastlivo, |sa.
     |lton nebrezhno pomahal emu rukoj.






     Solnce  sadilos'  za  derev'ya  Fontana  Mirtlissa.   Vysoko  v nebe
proplyvali zolotistye  oblaka.   S vostoka,  gde noch'  uzhe opustilas' na
polya, goroda i zamki, naplyvali sumerki.
     U  vostochnogo  kraya  hrama  stoyal  mramornyj  pavil'on, soedinennyj
kolonnadoj  s  osnovnym  zdaniem.   On  stoyal  na  seredine pruda.  Voda
svetilas' v  sumerkah, i  v nej  perekreshchivalis' chernye  vetvi derev'ev.
Iz dverej hrama vyshlo  chetvero molodyh lyudej s  fakelami.  Vse oni  byli
vysokimi  i  tonkimi,  dlinnye  belokurye  volosy  zapleteny v mnozhestvo
melkih  kosichek.   Oni  byli   odety  v  roskoshnye  livrei,   ukrashennye
dragocennymi kamnyami.   YUnoshi postavili fakely  na podstavki iz  chernogo
dereva i vernulis' v hram.
     CHerez  neskol'ko  minut  shestero  muzhchin  v chernyh kilotah prinesli
kvadratnyj stol, kotoryj postavili v centre pavil'ona.  YUnoshi v  livreyah
prinesli stul'ya.  Lyudi v chernyh yubkah ushli.
     YUnoshi  nakryli  stol  bogato  rasshitoj  skatert'yu.   V  centr stola
postavili  miniatyurnuyu  kopiyu  Mirtlisskogo  Fontana  so vsemi detalyami,
vplot'  do  pavil'ona,  stola  v  pavil'one  i pyateryh lyudej, sidyashchih za
stolom.
     Butylki  s  vinom  vystavili  na  led.   Stol ukrasili hrustal'nymi
vazami s fruktami, sushenymi nasekomymi, blyudami s pirogami, pirozhkami  i
pirozhnymi.  Zatem lakei zamerli ryadom s fakelami.
     SHli  minuty.   Sumerki  smenilis'  noch'yu.   Mercali  zvezdy.  CHerez
kolonnadu pronessya myagkij, teplyj briz, igraya s plamenem fakelov.
     So storony hrama  zazvuchali golosa.   V kolonnadu voshli  Merkodion,
vysokij  Nastoyatel',   Dekan  Fontana   Mirtlissa,  i   CHarli  Lisidder,

                                - 71 -

Bedzharnum  B'yudzhulejsa.   Merkodion   byl  v  svoih  paradnyh   odezhdah,
ukrashennyh zhemchugami i  metallami.  Bedzharnum  byl v serom  kombinezone,
temnoj kurtke i vysokih sapogah.
     Za nimi shli Mudrejshij i dva dvoryanina iz svity Lisiddera.
     Lisidder s odobreniem  posmotrel na nakrytyj  stol i zastyvshih  kak
statui yunoshej i uselsya.
     Razlili  vino,  podali   edu.   CHarli   Lisidder  byl  v   otlichnom
nastroenii, i vse prisutstvuyushchie smeyalis'  ego shutkam.  Kogda za  stolom
voznikalo  molchanie,  stoyavshaya  v  uglu  devushka  nachinala naigryvat' na
flejte, nemedlenno zamolkaya, esli kto-to vozobnovlyal razgovor.
     - Nu, a  teper', - skazal  Bedzharnum, - perejdem  k nashemu orakulu,
Klodu Klajstre.  CHestno govorya,  ya planiroval doprosit' ego pod  pytkoj,
no vash  variant oblegchaet  polozhenie vseh  zainteresovannyh storon.   On
chelovek bol'shih znanij i opyta, emu budet chem podelit'sya.
     -  ZHal',  chto  my  tak  nedolgo  smozhem  cherpat' iz etogo istochnika
znanij.
     -  Vy  dolzhny  vser'ez  zanyat'sya  problemoj  prodleniya  zhizni vashih
orakulov, Merkodion.  Tepereshnee polozhenie menya ne udovletvoryaet.
     Nastoyatel' sklonil golovu:
     -  Vse  budet   soglasno  vashim  zhelaniyam.   A  teper'  ya   prikazhu
prigotovit' orakula, i my perejdem v zal.
     Zal byl zapolnen tolpoj peresheptyvayushchihsya zhrecov.  Po obychayu  zhrecy
snimali  kapyushony  na  noch'.   Ih  zamenyali  belye  povyazki:    verhnyaya,
ohvatyvayushchaya  lob  i  chast'  shchek,  i  nizhnyaya,  spuskayushchayasya  do   grudi.
Otkrytymi ostavalis' tol'ko glaza.
     ZHrecy  negromko  peli  ceremonial'nye  gimny.   Dvenadcat'  horov -
kazhdyj u svoej steny - slivali golosa v slozhnoj polifonii.
     Bedzharnum, Merkodion i  ih svita voshli  v zal i  uselis' na dlinnoj
skam'e  pered  kreslom  orakula.   Iz  bokovoj  dveri  vyshla  devushka so
strogim  licom  i  oblakom  zolotyh  volos.   Na  nej byli serye bryuki i
sero-zelenaya  svobodnaya  bluza.   Na  mgnovenie  ona ostanovilas', potom
medlenno  peresekla  zal.   Edinstvennaya  zhenshchina  sredi  soten  muzhchin,
zhavoronok sredi voronov.  Vse glaza sledili za nej.
     Ona  ostanovilas'  ryadom  s  Bedzharnumom,  posmotrela  na  nego  so
strannym, ishchushchim  vyrazheniem.   Merkodion vezhlivo  poklonilsya.  Lisidder
holodno ulybnulsya:
     - Sadis'.
     Lico  devushki  snova  stalo  pustym  i  holodnym.  Ona sela ryadom s
Bedzharnumom.  Zriteli otreagirovali na eto shepotom, gulom, shorohom  ryas.
Po sluham,  zhenshchina byla  novoj sluzhankoj  Nastoyatelya.   Na nee  brosali
ispytyvayushchie  vzglyady  i  tut  zhe  otvodili  glaza; smertel'nym holodom,
chem-to spokojnym i besposhchadnym veyalo ot nee.
     Poslednij pechal'nyj zvuk  gimna prozvenel i  ugas v ogromnom  zale.
Bedzharnum,  kazalos',   tol'ko  chto   zametivshij  prisutstvie    zhrecov,
nedovol'no probormotal chto-to Nastoyatelyu.  Tot kivnul i vstal:
     - Vsem vyjti.  Nemedlenno.
     Nedovol'no bormocha,  belye, chernye  i serebristye  ryasy vylilis' iz
zala.  Teper' on byl  pust, i nezametnoe ran'she eho  soprovozhdalo kazhdyj
zvuk.
     Zvon gonga  oglasil priblizhenie  orakula.   Sprava i  sleva ot nego
stoyali dva prefekta, pozadi shel Vvodyashchij v torzhestvennom odeyanii.
     Orakul byl  oblachen v  krasnye i  serye shelka,  lico ego  zakryvala
vual'.   On   shel  medlenno,  no   bez  kolebanij.    U  postamenta   on
ostanovilsya, i prefekty podnyali ego v kreslo.
     Tishina v zale  byla tishinoj ledyanoj  peshchery.  Ni  shepota, ni zvuka,
ni dyhaniya.  Dazhe veter stih.

                                - 72 -

     Prefekty  vzyali  orakula  za  ruki,  Vvodyashchij  shagnul vpered, vynul
shpric, podnyal ego.
     Nastoyatel' vskochil i hriplo skazal:
     - Stojte!
     - Da, Nastoyatel'?
     - Snimite vual', Bedzharnum hochet videt' ego lico.
     Prefekt zakolebalsya,  zatem podnyal  ruku i  ostorozhno potyanul beluyu
tkan'.
     Orakul poglyadel v glaza Bedzharnuma:
     -  Po-moemu,  eto  moj  staryj  priyatel'  Artur  Hidders,  torgovec
kozhami.
     Bedzharnum pokachal golovoj:
     - Menya obychno zovut CHarli Lisidder.  A vy nervnichaete, Klajstra.
     Klod Klajstra rezko  rassmeyalsya.  Ogromnaya  doza vitaminov amino  i
nukleinovyh kislot sil'no razregulirovala ego dvigatel'nuyu sistemu.
     - Vy okazyvaete mne chest', kakoj ya edva li dostoin.
     - Poglyadim, - ochen' legko skazal Bedzharnum.
     Klajstra posmotrel na  Nensi.  Na  mgnovenie ona vstretilas'  s nim
vzglyadom, potom otvernulas'.   Ryadom s chelovekom,  kotorogo on znal  kak
Artura Hiddersa, Nensi priobrela novye cherty.  Ochen' znakomye cherty.
     - Sestra Blagodeyaniya!  - Voskliknul Klajstra.
     - Horoshij hod, ne pravda li?  - Kivnul Lisidder.
     - Horoshij. No zachem?
     - Torgovec  kozhami mozhet  spokojno sobrat'  dostatochno deneg, chtoby
oplatit'  palomnichestvo  na  Mat'-Zemlyu,  no  vryad  li on stanet brat' s
soboj svoyu moloduyu talantlivuyu sekretarshu.
     - Talantlivuyu - eto pravda.
     Lisidder povernulsya i s odobreniem posmotrel na Nensi.
     - Mne, pravo, zhal', chto ona stala orudiem v politicheskoj igre,  ona
dostojna  luchshego.  No  etot  bolvan  |bbidzhens  razbil  korabl' slishkom
daleko ot  Grosgarta, i  u menya  nikogo ne  bylo pod  rukoj.   Da, zhal',
teper'  ej  pridetsya  iskat'  drugogo  pokrovitelya.  - On brosil veselyj
vzglyad  na  Merkodiona.  -  Ej  ne  pridetsya  iskat'  dolgo,  ne tak li,
Nastoyatel'?
     Merkodion vspyhnul i serdito posmotrel na Lisiddera:
     - Moi vkusy  v nekotoryh oblastyah  ne menee izyskany,  nezheli vashi,
Bedzharnum.
     Lisidder otkinulsya na spinku kresla:
     -  Ne  imeet  znacheniya.   Dlya  nee  najdetsya  rabota  v  Grosgarte.
Davajte zajmemsya predskazaniem.
     Merkodion mahnul rukoj:
     - Prodolzhajte.
     Vvodyashchij podnyal shpric.
     Igla  gluboko  voshla  v  sheyu  Klajstry.   On pochuvstvoval davlenie,
rezkuyu bol'.
     Prefekty krepko prizhali ego ruki k ruchkam kresla.  On zametil,  chto
Nensi smotrit  v pol.   Bedzharnum B'yudzhulejsa  nablyudal za  proceduroj s
nepoddel'nym interesom.
     Ogromnaya  temnaya  ladon'  opustilas'  na  mozg  Klajstry.  Ego telo
stremitel'no roslo:   ruki dostigli  dvadcatifutovoj dliny,  nogi  stali
podnozhiem  utesa,  glaza  -  ogromnymi  oknami,  vedushchimi  v mir.  Golos
Bedzharnuma zvuchal kak shepot v podzemnoj peshchere:
     - Aga. On korchitsya.  Nachalos'.
     Prefekty prodolzhali szhimat' ruki Klajstry.

                                - 73 -

     -  Posmotrite,  -  veselo  skazal  Bedzharnum.  -  Smotrite,  kak on
izvivaetsya.  On  prichinil mne massu  bespokojstva.  Teper'  on platit za
vse.
     No  Klajstra  ne  oshchushchal  boli.   On  poteryal chuvstvitel'nost'.  On
snova  perezhival  svoyu  zhizn',  ot  pervogo  krika do nyneshnego momenta,
kazhduyu detal', kazhdoe mgnovenie.   On sledil za sobstvennoj zhizn'yu,  kak
opytnyj sadovnik za  rostom dereva.   I kazhdyj raz,  obnaruzhivaya oshibku,
neponimanie,  prokol,  on  vosstanavlival  real'nyj  hod sobytij, stiraya
tuman, dosele zapolnyavshij ego mozg.
     Detstvo,  yunost'  na  Zemle,  ucheba  na  planetah Sistemy.  Bol'shaya
Planeta,  rastushchaya  v  illyuminatore,  krushenie  na  Velikom  Sklone  pod
Dzhubilitom, reshenie  idti na  vostok.   On otsledil  svoj marshrut  cherez
Tsalombarskij les, Zemli kochevnikov,  |del'vejs, Ust, Bolotnyj ostrov  ,
po  monorel'su  do  Gibernskoj  Marki  i  Kristiendejla, cherez pustynyu k
Fontanu Mirtlissa.  On  vorvalsya v nastoyashchee kak  poezd iz tunnelya.   On
byl bolee v  soznanii, chem kogda-libo.   Opyt vsej ego  zhizni, tshchatel'no
razobrannyj,  rassortirovannyj  i  razlozhennyj  po  polochkam  byl  k ego
uslugam.
     On uslyshal golos Nastoyatelya:
     - Ego  mozg chist.   Teper' vy  dolzhny toropit'sya,  cherez pyat' minut
ego sily istoshchatsya, i on umret.
     Klajstra  otkryl  glaza.   Ego  telo  bylo  odnovremenno  goryachim i
holodnym.  Ego chuvstva  obostrilis' v neskol'ko raz.   On oshchushchal v  sebe
strashnuyu, perepolnyayushchuyu organizm silu.
     Klajstra oglyadel zal,  vstrevozhennyh lyudej pered  soboj.  Oni  byli
zhertvami,  rabami  sobstvennyh  nedostatkov.   Na  belom lice Nensi zhili
tol'ko glaza.  Klajstra videl ee kak ona est', pronikal v ee motivy.
     - On vyglyadit vpolne schastlivym, - razocharovanno skazal Bedzharnum.
     - |to  obychnoe sostoyanie,  - otvetil  Merkodion. -  Na pervyh porah
vse  oni  chuvstvuyut   sebya  prekrasno.    Potom  umirayut.    Toropites',
Bedzharnum, toropites', esli hotite chto-to uznat'.
     - Kogo  mne nado  podkupit', chtoby  brat' oruzhie  neposredstvenno u
Komiteta Kontrolya nad Vooruzheniem?  - Gromko sprosil CHarli Lisidder.
     Klajstra smotrel vniz na Bedzharnuma, na Merkodiona, na Nensi.   Vse
eto bylo porazitel'no smeshno, i on s trudom sderzhival sebya.
     Bedzharnum nastojchivo povtoril vopros.
     - Poprobujte s  Alanom Marklou, -  skazal Klajstra, budto  otkryvaya
strashnuyu tajnu.
     Bedzharnum protiv svoej voli naklonilsya vpered:
     - Marklou!  Predsedatel' Komiteta?  - Bedzharnum snova otkinulsya  na
podushki, poluudivlennyj, polurasserzhennyj.  - Itak, Alana  Marklou mozhno
kupit'.  CHert by pobral etogo svyatejshego negodyaya!
     - S  takim zhe  uspehom, kak  i ostal'nyh  chlenov Komiteta. - Skazal
Klajstra.  -  Edinstvennoe,  chto  zastavlyaet  menya  ostanovit'sya  na ego
kandidature, tak  eto soobrazhenie,  chto vsegda  proshche kupit'  bossa, chem
vozit'sya s ego komandoj.
     Bedzharnum  udivlenno  podnyal  brovi.   Nastoyatel'  zavorochalsya   na
skam'e.
     -  Kak  ya  ponimayu,  -  skazal  Klajstra, - vam nuzhno oruzhie, chtoby
rasshirit' vashu imperiyu, ne tak li?
     - Imenno, - edko otvetil Bedzharnum.
     - A zachem?
     Merkodion  vskochil  na  nogi,   sobirayas'  chto-to  skazat',   potom
peredumal i sel, szhav guby v tonkuyu liniyu.
     - YA hochu pokryt' sebya  slavoj, sdelat' Grosgart stolicej planety  i
pokarat' svoih vragov, - sformuliroval Lisidder.

                                - 74 -

     - Smeshno i beznadezhno.
     Lisidder  byl  nevozmutim.   On  povernulsya  k  drozhashchemu ot yarosti
Nastoyatelyu:
     - I vsegda tak?
     -  Pervyj  sluchaj,  -  prohripel  Nastoyatel'.   On  bol'she  ne  mog
sderzhivat' sebya, vskochil i vzmahnul rukoj.
     - Otvechaj  pryamo!   CHto ty  za orakul,  esli ty  sporish', krutish' i
protivish'sya  dejstviyu  zel'ya  mudrosti.   Prikazyvayu  tebe  govorit'  po
sushchestvu, ibo ty skoro umresh', a Bedzharnumu nuzhny znaniya.
     - Veroyatno, moj vopros  byl. Netochen, - spokojno  skazal Bedzharnum.
On povernulsya k Klajstre. - Kakov naibolee prostoj sposob dobyt'  oruzhie
po nizkoj cene?
     -  Prisoedinites'  k  Patrulyu.   Vam  besplatno  vydadut vibronozh i
ionnik.
     Merkodion  podavil   rugatel'stvo.    Bedzharnum  pokachal   golovoj.
Dopros shel kak-to ne tak.  On poproboval v tretij raz.
     - Sobiraetsya li Zemlya ob容dinit' Bol'shuyu planetu?
     - Sil'no somnevayus', - sovershenno chestno otvetil Klajstra. -  Zemlya
ne sobiralas'. - On podumal, chto uzhe pora osest' v kresle.
     - Sovershenno neudovletvoritel'no, - ryavknul Merkodion.
     Lisidder zakusil  gubu i  vnimatel'no razglyadyval  Klajstru.  Glaza
Nensi byli pustymi, nesmotrya na  svoi novye sposobnosti Klajstra ne  mog
prochest' ee mysli.
     -  Eshche  vopros,  -  skazal  Bedzharnum,  -  kak mogu ya prodlit' svoyu
zhizn'?.
     Tol'ko strashnym  usiliem smog  Klajstra uderzhat'sya  ot ulybki.   On
skazal ustalym, slabym golosom:
     - Daj Sluzhitelyam nakachat' tebya po ushi zigage, kak menya.
     - CHert!  - Plyunul Merkodion. - On nevynosim!  Esli by on ne byl  na
tri chetverti mertv, ya ubil by ego sobstvennymi rukami. O, da!
     V etot moment Klajstra ostanovil dyhanie.
     - Otnesite  padal' v  hranilishche, -  prorevel Merkodion.  - |to byla
oshibka,  Bedzharnum,  esli  vy  zhelaete,  ya  prikazhu  prigotovit'  novogo
orakula.
     -  Net,  -  skazal  sklonivshijsya  nad  telom  Klajstry Bedzharnum. -
Interesno, chto on imel v vidu.
     - |to byl bred.
     Prefekty vynesli telo iz zala.
     - Stranno, -  skazal Lisidder. -  On vyglyadel vpolne  zdorovym, kak
ochen' dalekij ot smerti chelovek. CHto zhe on hotel skazat'?


     CHelovek kralsya cherez noch', chelovek, ot kotorogo pahlo smert'yu.   On
probralsya  cherez  vinogradnik  Zello,  nyrnul  v  temnuyu alleyu, vyshel na
ulicu.
     Nikogo.  Prizhimayas' k stene, ten' sredi tenej, on toropilsya k  domu
oruzhejnika.
     Skvoz' shtory probivalsya  zheltovatyj svet.   On postuchal.   Nimester
otkryl  dver'  i  zastyl  s  otkrytym  rtom.   Iz  komnaty  vyshel drugoj
chelovek, |lton, podozritel'no vzglyanul na prishel'ca.
     - Klod. - Vydavil on, - ty.
     - U nas malo vremeni, - skazal Klajstra. - I ya hochu prinyat' vannu.
     |lton kivnul.
     - |to tebe yavno neobhodimo,  - on povernulsya k Nimesteru.  - Vannu.
I chto-nibud' iz odezhdy.

                                - 75 -

     Nimester poslushno kivnul.
     - Oni otnesli menya na lednik.  Kogda prishel smotritel', ya vylez,  i
on upal v obmorok.  YA pereodelsya v ego kostyum i vybralsya cherez stenu.
     - Oni sdelali tebe in容kciyu etoj gadosti?
     - |to  interesnyj opyt,  - kivnul  Klajstra.   Uzhe iz  vanny on dal
|ltonu i Nimesteru polnyj otchet o sobytiyah v hrame.
     - I chto teper'?  - Sprosil |lton.
     - Teper' my doberemsya do Lisiddera.
     CHerez polchasa oni razglyadyvali mramornyj dvorik, gde stoyal  aerokar
Bedzharnuma.  Prislonivshis'  k mashine, stoyal  chelovek v krasnoj  tunike i
vysokih sapogah.  Na boku u nego visel ionnik.
     - CHto ty ob etom dumaesh'?  - Sprosil Klajstra.
     - YA mogu upravlyat' im, - otvetil |lton, - esli popadu vnutr'.
     - Horosho.  YA zajdu chasovomu  v spinu, a ty otvlechesh' ego  vnimanie.
- Klajstra ischez.
     |lton podozhdal dve minuty, a  potom vyshel iz kustov, podnimaya  svoj
ionnik.
     - Ne dvigat'sya!  - Prikazal on.
     CHasovoj razdrazhenno zagovoril:
     - Kakogo  cherta. - No tut pozadi  nego poyavilsya  Klajstra.   Gluhoj
zvuk, i chasovoj upal nazem'.  Klajstra protyanul ego oruzhie |ltonu.
     - Letim, - skazal on.
     Pod nimi proplyval Fontan Mirtlissa.  Klajstra veselo rassmeyalsya:
     - My svobodny, |sa, my sdelali eto!
     |lton poglyadel na zemlyu vnizu:
     - Ne poveryu, poka ne uvizhu Territoriyu Zemli.
     - Territoriyu Zemli?  - Udivilsya Klajstra.
     - Ty predlagaesh' letet' v Grosgart?  - Osvedomilsya |lton.
     -  Net.   No  podumaj.   CHarli  Lisidder  sidit  v  Mirtlisse   bez
aerokara, bez svyazi.
     - A  monorel's?   - Sprosil  |lton. -  On budet  v Grosgarte  cherez
chetyre dnya.
     - Monorel's.  On poedet po monorel'su.  I tam my ego voz'mem.
     - Legche skazat', chem sdelat'.  On budet vooruzhen do zubov.
     - Ne  somnevayus'.   On mozhet  poslat' cheloveka  v Grosgart,  esli u
nego  est'  vtoroj  aerokar.   My  proverim.   Est' mesto, gde monorel's
prohodit pod obryvom, my tam i zasyadem.
     - YA by ne igral s sud'boj, - skazal |lton.
     - My ne nuzhdaemsya v udache.  My bol'she ne zhalkie beglecy, kakimi  my
byli, my znaem, chto delaem.  Ran'she Bedzharnum ohotilsya na nas, a  teper'
my na nego.  Vot zdes'. - Pokazal Klajstra. - |tot obryv.   My ustroimsya
naverhu i  podozhdem.   Rano utrom  my uvidim,  esli uvidim voobshche, CHarli
Lisiddera, nesushchegosya domoj na vseh parusah.






     CHerez dva chasa posle rassveta s vostoka poyavilis' belye parusa.
     - |to Bedzharnum, - s udovletvoreniem skazal Klajstra.
     Telezhka  priblizhalas',  slegka  pokachivayas'  na  vetru.   |to   byl
dlinnyj gruzovik s  dvumya latinskimi parusami.   On plyl po  vozduhu kak
belyj lebed'.

                                - 76 -

     So  skripom  koles  i  shorohom  parusov vozdushnyj korabl' skol'znul
mimo  zemlyan.   Na  platforme  stoyali  chetvero:   CHarli  Lisidder,  dvoe
aristokratov iz ego svity i Nensi.
     Klajstra sledil vzglyadom za udalyayushchimsya gruzovikom.
     - Kakie nahmurennye lica.
     - U  nih u  vseh ionniki,  - otmetil  |lton. -  Do nih budet trudno
dobrat'sya.
     - YA ne sobirayus' dobirat'sya  do nih, - Klajstra vstal  i napravilsya
k aerokaru.
     - Poskol'ku  ya sleduyu  za toboj,  ya hotel  by znat',  chto u tebya na
ume, - s legkim razdrazheniem skazal  |lton. - A chto do moego  mneniya, to
mne kazhetsya, chto ty so svoim supermenstvom slishkom daleko zahodish'.
     -  YA,   chto,  dejstvitel'no   proizvozhu  takoe   vpechatlenie?     -
Ostanovilsya  Klajstra.   On  zadumchivo  poglyadel  na  seruyu  pustynyu, na
zelenyj ostrov Mirtlissa. - Navernoe, eto normal'naya reakciya psihiki  na
takoj tyazhelyj shok.
     - CHto ty nazyvaesh' normal'noj reakciej?
     - Intraversiyu.   |gocentrizm, -  on vzdohnul.  - Ponimaesh',  ya  vse
vremya pytayus' sobrat' sebya iz kusochkov.
     - Navernoe, mne tozhe neploho by glotnut' etoj otravy.
     - YA tozhe  ob etom podumal.   No sejchas davaj  pojmaem Lisiddera.  -
Klajstra skol'znul na sidenie aerokara.
     Oni  leteli  na  zapad,  nad  chernymi  obsidianovymi  skalami,  nad
holmami belogo peska, nad skalistoj ravninoj, perevalili cherez  ogromnyj
utes.
     Monorel's, tyanuvshijsya k vershine utesa, kazalsya tonen'koj  pautinkoj
v  nebe.   Klajstra  povernul  na  vostok,  podnyalsya  na milyu nad nizhnej
platformoj i prichalil k odnoj iz promezhutochnyh stancij.
     - A  teper' my  narushim pervuyu  zapoved' Ozrika:   pererezhem liniyu.
Nam nuzhno rasstoyanie v sotnyu futov, verevki mezhdu dvumya stanciyami  budet
dostatochno.
     Oni  pererezali  liniyu  i  zakrepili  verevku  tak, chto rol' nizhnej
platformy monorel'sa teper' vypolnyal aerokar.
     - Oni budut zdes' cherez chas, - skazal Klajstra, - ili skoree,  esli
veter usilitsya.
     Vremya shlo.   Fedra, ogromnaya i  ryzhaya, visela v  temno-golubom nebe
Bol'shoj Planety.   Nasekomye, napominayushchie skazochnyh  drakonov, mel'kali
v seryh vetvyah derev'ev.   V skalah grelis' na solnyshke  rozovye kruglye
zhaby s glazami na antennah.  Na vershine utesa poyavilos' beloe pyatno.
     - Oni, - skazal |lton.
     - Smertel'nyj nomer, - kivnul Klajstra.
     Beloe pyatno perevalilo utes i nachalo spuskat'sya.
     - Hotel by ya videt' lico Bedzharnuma, - ulybnulsya Klajstra.
     On nazhal  na rychag,  aerokar vynyrnul  iz-pod platformy  i podnyalsya
vverh  na  uroven'  vershiny  utesa.   Telezhka  skatilas' na nizhnyuyu tochku
linii i bespomoshchno povisla tam.   V nej vidnelis' chetyre temnyh tochki  -
passazhiry monorel'sa, ispugannye, neuverennye, neponimayushchie.
     Klajstra podletel  k vershine  i prizemlilsya  na verhnej  platforme.
On akkuratno zakrepil  prochnuyu bolotnuyu verevku  na nosu aerokara  i tak
zhe tshchatel'no  privyazal ee  k linii  monorel'sa.   A zatem  obrezal liniyu
vyshe uzla.   Teper' telezhka  vmeste s  chetyr'mya ee  passazhirami visela v
vozduhe pod aerokarom.
     Klajstra poglyadel vniz:
     - Vot my i pojmali  Bedzharnuma B'yudzhulejsa, nahodyas' v sotne  yardov
ot nego i ego oruzhiya.

                                - 77 -

     -  No  oruzhie  vse  eshche  u  nego,  -  zametil  |lton. - I on smozhet
ispol'zovat'  ego,  kak  tol'ko  my  syadem,  dazhe esli my dovezem ego do
Territorii Zemli.
     - YA  podumal ob  etom.   Nebol'shoe kupanie  v ozere  ohladit yarost'
Lisiddera i razryadit magaziny ego pistoletov.


     Lico  stoyashchego  na  peschanom  beregu  Bedzharnuma  bylo  blednym   i
napryazhennym.  Ego glaza blesteli kak rtut', no on ne smotrel ni  vpravo,
ni vlevo.   Ego pridvornye  kakim-to obrazom  uhitryalis' sohranyat'  svoe
dostoinstvo,  nesmotrya  na  vodu,  hlyupayushchuyu  v  botinkah.  Volosy Nensi
prilipli k shchekam.   Lico ee napominalo mramornuyu  masku.  Ona sidela  na
peske, drozha i stucha zubami ot holoda.
     Klajstra protyanul ej svoj plashch.   Ona zavernulas' v nego, otoshla  v
storonu i stala snimat' svoyu promokshuyu odezhdu.
     Klajstra vse eshche szhimal ionnik.
     - Po-odnomu zahodite v mashinu.  |lton obyshchet vas na predmet  nozhej,
kastetov i  prochih sredstv  argumentacii. -  On kivnul  Bedzharnumu. - Vy
pervyj.
     Odin  za  drugim  plenniki  prohodili  mimo |ltona.  Poluchilos' tri
krivyh  sabli,  chetyre  sevshih  ionnika  i  malen'kij pul'verizator chert
znaet s chem, otobrannyj na vsyakij sluchaj.
     - V  hvost aerokara,  - prikazal  Klajstra. -  Zagoni ih  kak mozhno
dal'she, |lton.
     Golos Bedzharnuma byl myagok i spokoen:
     - Vy otvetite za eto, Klajstra, dazhe esli mne pridetsya gonyat'sya  za
vami vsyu zhizn'.
     - CHush'.   Vas osleplyaet yarost',  - rassmeyalsya Klajstra.  - Pozzhe vy
pojmete,  chto  otvechat'  pridetsya  vam  za  sotni tysyach muzhchin, zhenshchin i
detej, prodannyh v kosmos.
     - Otkuda vy vzyali etu cifru?  - Udivlenno sprosil Lisidder.
     - Ladno, vse ravno.   Tysyacha ili sotnya tysyach, sut'  prestupleniya ne
menyaetsya.
     Klajstra sel  v kreslo  ryadom s  pilotskim i  razvernul ego,  chtoby
nablyudat' za plennikami.  |mocii Lisiddera byli yasny:  holodnaya  yarost',
tshchatel'no  skryvaemaya   pod  maskoj   nasmeshlivogo  spokojstviya.     Oba
aristokrata  byli  odinakovo  ugryumy  i  vstrevozheny.   Nensi?   Ee lico
kazalos'  spokojnym,  mysli   bluzhdali  gde-to  daleko.    Klajstra   ne
chuvstvoval v nej ni zlosti, ni somnenij, ni straha.  Ee lob byl chist,  i
takoj  zhe  chetkoj  i  chistoj  byla  liniya  rta.   Poluprishchurennye  glaza
smotreli tverdo i pochti veselo.
     "Tol'ko  chto,   -  podumal   Klajstra,  -   zakonchilos'  razdvoenie
lichnosti.  Do sih por ona borolas' s soboj.  Teper' ee podhvatil  potok,
prevyshayushchij  ee  sily,  ona  rasslabilas'  i  poplyla  po  techeniyu.  Ona
chuvstvuet vinu, ona znaet, chto ee ozhidaet nakazanie.  Ona podchinilas'".
     On povernulsya k |ltonu:
     - Poehali.  Ty smozhesh' najti Territoriyu?
     -  Nadeyus',  -  on  nazhal  na  pedal'.  - Pojdem po radiomayaku, kak
tol'ko vyberemsya v ih polusharie.
     - Horosho.
     Aerokar  podnyalsya  v  vozduh  i  poletel  na zapad.  Ozero ostalos'
daleko pozadi.
     Lisidder sosredotochenno vyzhimal  vodu iz plashcha.   On uspokoilsya,  v
glazah ego bol'she ne bylo zloby.

                                - 78 -

     - YA dumayu, vy zdorovo  oshiblis', Klajstra.  YA dejstvitel'no  prodal
neskol'ko  umiravshih  ot  goloda  brodyag,  chtoby  polozhit' konec golodu.
Sredstvo, konechno, ne iz luchshih, no  razve lyudi ne pogibali na Zemle  do
ee ob容dineniya?
     - To est' vy hotite ob容dinit' Bol'shuyu Planetu?
     - Da.
     - I s kakoj cel'yu?
     -  O,  d'yavol!   Nu  kto-to  dolzhen  navesti  vo  vsem etom minimum
poryadka!
     - Nikakogo poryadka  u vas ne  poluchilos' by, sami  znaete.  Bol'shuyu
Planetu  nel'zya  ob容dinit'  putem  zavoevanij.   Po  krajnej  mere,  ne
b'yudzhulejskim soldatam, posazhennym na  zipangotov, i ne v  techenie vashej
zhizni.   YA  somnevayus',  chtoby  vas  interesoval  mir  i  poryadok.    Vy
ispol'zovali svoyu  armiyu, chtoby  okkupirovat' Vejl  i Glejtri, malen'kie
tihie fermerskie obshchiny, a rebbiry i cygane grabyat i ubivayut kak hotyat.
     Nensi s udivleniem poglyadela  na Bedzharnuma.  CHarli  Lisidder poter
podborodok.
     -  Net,  -  skazal  Klajstra,  -  prichinoj zavoevanij na samom dele
yavlyayutsya vashe chestolyubie  i egoizm.   Vy prosto |tman  Bich Bozhij, tol'ko
ruki moete.
     - Slova, slova, slova. - Ulybnulsya Lisidder. - Komissii  prihodyat i
uhodyat.  Bol'shaya Planeta ostaetsya kak byla.  I vse dela zemlyan  ischezayut
kak krugi na vode.
     -  Ne  eta  komissiya.   YA  prinyal  rukovodstvo,  tol'ko  kogda  mne
garantirovali vsyu polnotu vlasti.  YA ne sovetuyu, a prikazyvayu.
     Bedzharnum vse eshche derzhalsya.
     - Nemnogo ostalos' ot vashej polnomochnoj komissii.  Da, kstati,  chto
vy sobiraetes' delat'?
     - Ne znayu.  U menya est'  idei, no net programmy.  Vo vsyakom  sluchae
s ubijstvami i rabotorgovlej nado konchat'.
     -  Nu,  da,  -  kivnul  Bedzharnum.  -  Vy vyzovete voennye korabli,
pereb'ete  cygan,  rebbirov,  voobshche   vseh  kochevnikov  na  Planete   i
postroite  imperiyu   zemnogo  tipa   tam,  gde   ya  stroil   by  imperiyu
B'yudzhulejsa.
     -  Net,  -  skazal  Klajstra.  -  Vy sovershenno ne ulavlivaete suti
problemy.  Lyudyam Bol'shoj Planety  nel'zya navyazat' ob容dinenie.  S  takim
zhe  uspehom  vy  mozhete  sozdat'  Federaciyu, ob容diniv murav'ev, slonov,
martyshek  i  belyh  medvedej.   Projdut  tysyachi  let,  prezhde  chem zdes'
obrazuetsya edinoe gosudarstvo.  V sluchae vmeshatel'stva Zemli  upravlenie
Bol'shoj Planetoj budet pochti takim zhe tiranicheskim i bessmyslennym,  kak
i v vashej B'yudzhulejskoj Imperii.
     - Tak chto zhe vy planiruete?
     - Regional'naya organizaciya, mestnye sily samooborony.
     - I prochij  zemnoj idealizm, -  fyrknul Lisidder. -  CHerez pyat' let
vashi  mirovye  sud'i   budut  kupleny  s   potrohami,  a  vasha   policiya
prevratitsya v banditov ili, chto eshche veroyatnee, v zavoevatelej.
     - Da,  eto vozmozhno,  - priznal  Klajstra. -  Zdes' my  dolzhny byt'
ochen' ostorozhny.
     On  poglyadel  v  okno  na  zalituyu  solncem  zemlyu Bol'shoj Planety.
Lesa,  zelenye  gory,  uzhe  obzhitye  doliny,  shirokie  reki, beskonechnye
ravniny, porosshie vereskom i vysokoj travoj.
     On uslyshal podavlennyj krik  i rezko obernulsya.   Dvoe aristokratov
v  krasnyh  tunikah  stoyali,  gotovye  nabrosit'sya  na  nego.  On podnyal
ionnik,  i  oni  vernulis'  na  mesto.   Lisidder  proshipel chto-to, chego
Klajstra ne slyshal.  Nensi prizhalas' k bortu mashiny.
     Desyat' minut napryazhennogo molchaniya.  Potom Bedzharnum sprosil:

                                - 79 -

     - I chto, v svete skazannogo, vy sobiraetes' delat' s nami?
     Klajstra snova posmotrel v okno:
     - Razreshite, ya otvechu vam cherez neskol'ko chasov.
     Oni peresekli  more s  prigorshnej melkih  ostrovov, seruyu  pustynyu,
gornyj hrebet,  oshchetinivshijsya belymi  pikami.   Nad holmistoj  ravninoj,
pokrytoj vinogradnikami, Klajstra skazal:
     - My proleteli dostatochno.  Sadis', |sa.
     Aerokar kosnulsya zemli.
     Klajstra  uvidel,  kak   napryaglis'  myshcy  Lisiddera.    Bedzharnum
gotovilsya drat'sya, no golos ego byl roven:
     - CHto vy sobiraetes' delat'?
     - Nichego.   Otpustit' vas.   Esli hotite,  popytajtes' vernut'sya  v
Grosgart.  Somnevayus',  chto vy dojdete.   Esli vy ostanetes'  zdes', vam
pridetsya zarabatyvat' sebe na hleb, hudshego nakazaniya dlya vas ya ne  mogu
pridumat'.
     Lisidder i oba aristokrata ostorozhno vyshli v yarkij polden'.   Nensi
otshatnulas' nazad.  Lisidder serdito vzglyanul na nee:
     - Nam budet o chem pogovorit'.
     Nensi otchayanno poglyadela na Klajstru:
     - Vy ne mogli by vysadit' menya v drugom meste?.
     Klajstra zakryl dver':
     - Vzlet, |sa.  YA tebya voobshche ne sobirayus' vysazhivat'.
     CHarli  Lisidder  i  dvoe  ego  sputnikov  prevratilis' v malen'kie,
kukol'nye figurki.  Zastyvshie, nepodvizhnye, oni nablyudali za  nabirayushchim
vysotu aerokarom.   Lisidder, uzhe  ne sderzhivaya  yarosti, podnyal  kulak i
prokrichal  chto-to  nelestnoe.   No  slov  uzhe  ne bylo slyshno.  Klajstra
ulybnulsya:
     - Pohozhe, v B'yudzhulejse  obrazovalas' vakansiya.  |lton,  tebe nuzhna
rabota?
     - Iz menya poluchilsya by prilichnyj korol'.  Nado budet podumat'.   Ty
znaesh', - skazal |lton,  - ya vsegda hotel  stat' feodalom v strane,  gde
delayut horoshee vino. Ladno, vnosi menya v spisok.
     -  Dolzhnost'  tvoya,  i  esli  mne  nuzhno  skazat'  eshche  chto-to,  to
neobhodimo.
     - Spasibo.  Moim pervym ordonansom budet otmena vsej etoj  merzosti
Fontana Mirtlissa.  Ili moya imperiya tuda ne dohodit?
     - Esli tebe tak nuzhen Fontan, tebe pridetsya vzyat' pustynyu Palari  i
rebbirov v pridachu.
     - I navesti perepravu  cherez Ust, - dobavil  |lton. - No eto  ya uzhe
odin raz delal.


     Bol'shaya Planeta proplyvala pod  nimi, lesa, reki, polya;  v kakoj-to
moment  Klajstra  ponyal,  chto  bol'she  ne  mozhet  ignorirovat'  molchashchuyu
figurku v hvoste  mashiny.  On  otoshel ot pribornoj  doski i sel  ryadom s
nej.
     - Nu, naskol'ko  ya ponimayu. - Neuverenno  skazal on, - mne hotelos'
by verit', chto ty byla nevol'noj pomoshchnicej, i ya vizhu, chto.
     Ona prervala ego.  Teper' ee golos byl nizkim i strastnym:
     -  YA  nikogda  ne  smogla  by  zastavit'  tebya  poverit',  chto   my
stremilis' k toj zhe celi.
     Klajstra  pechal'no  ulybnulsya,  vspomniv  ih puteshestvie na vostok.
Derrot,  Ketch,  Pianca,  Bishop  mertvy,  esli  ne  ot ee ruki, to pri ee
uchastii.
     - YA znayu, o  chem ty dumaesh', -  skazala ona, - daj  mne dogovorit',
potom mozhesh' vysadit' menya gde ugodno, hot' posredi okeana.

                                - 80 -

     - Cygane  sozhgli moj  dom i  moyu sem'yu,  - prodolzhala  ona. - YA uzhe
rasskazyvala  tebe.   Vse  eto  pravda.   YA  prishla  v  Grosgart.  CHarli
Lisidder uvidel  menya na  Prazdnike Leta.   On zval  k krestovomu pohodu
protiv vneshnego mira, ya dumala,  chto my mozhem sdelat' zhizn'  bezopasnoj,
unichtozhit'  takih,  kak  cygane.   On  priglasil  menya na sluzhbu, ya dala
soglasie.   Mozhet  li  devushka  otkazat'  imperatoru?   On  vzyal menya na
Zemlyu, po doroge obratno  my uznali o vashih  planah.  Vy sobiralis',  ne
bolee i ne menee, kak unichtozhit' CHarli Lisiddera.  YA nenavidela  zemlyan.
Oni zhili v mire i bezopasnosti, kogda nas - a v nas tozhe zemnaya krov'  -
pytali, grabili, ubivali.  Pochemu oni ne pomogli nam?
     Klajstra popytalsya zagovorit', no ona ne dala emu:
     - YA znayu, chto ty skazhesh':  Zemlya mozhet pravit' tol'ko  ogranichennoj
chast'yu  prostranstva,  tot,  kto  peresekaet  granicu,  otkazyvaetsya  ot
bezopasnosti radi nezavisimosti.   Mozhet byt', eto  bylo tak dlya  pervyh
poselencev,  no  zhestoko  nakazyvat'   detej  za  bespechnost'  otcov   i
pozvolyat' stradat' im vechno.  I malo togo, chto  vy ne hoteli pomoch',  vy
sobiralis'  unichtozhit'  edinstvennogo  cheloveka,  kotoryj  pytalsya  hot'
chto-to delat',  ya govoryu  o Lisiddere.   |to prichinyalo  mne bol', potomu
chto, - ona brosila na nego bystryj vzglyad, - ya polyubila tebya, no  dolzhna
byla unichtozhit' vas.
     - Pochemu ty ne sdelala etogo?  - Sprosil Klajstra.
     -  Ne  mogla.  Mne  bylo  ochen'  ploho.  Ne  ponimayu,  pochemu vy ne
zapodozrili menya.
     - Kogda ya vspominayu,  - skazal Klajstra, -  mne kazhetsya, chto ya  vse
vremya  znal,  no  ne  mog  zastavit'  sebya  poverit'.   Sotni   sluchaev.
Naprimer, kogda soldaty Morvatca svyazali nas, ty ne reshilas'  osvobodit'
nas, poka ne stalo yasno, chto soldaty mertvy, i priblizhayutsya cygane.   Ty
skazala, chto  nasekomye Mirtlissa  poyut kak  pticy.   Na Bol'shoj Planete
net ptic.  A kogda pogib Bishop.
     - YA  ne znala  ob etom.   YA pytalas'  nezametno vojti  v hram.   On
poshel za mnoj, strazhniki ubili ego i zabrali golovu.
     - A Pianca?
     Ona pokachala golovoj.
     - On byl uzhe mertv.  YA ne dala im ubit' ostal'nyh.  No ya  pozvolila
zabrat' telezhki,  ya dumala,  chto my  vernemsya v  Kristiendejl i  zazhivem
mirno i schastlivo. - Guby ee drozhali.  - Ty ne  verish' ni edinomu  moemu
slovu.
     - Naoborot.  Kazhdomu.  Hotel by ya obladat' takim zhe muzhestvom.
     Ot pribornoj doski donessya golos |ltona:
     - Vy otvlekaete menya, meshaete vesti mashinu.  Obnimites' i  konchajte
etu erundu.
     Klajstra i Nensi sideli molcha.  Potom Klajstra skazal:
     - U  nas massa  nezakonchennyh del.  Kstati, na  obratnom puti  nado
budet  zavernut'  v  Kristiendejl  i  prosledit', chtoby nash ekipazh tashchil
imenno ser Rodzher Fejn.
     - YA poedu s vami, - skazal |lton. - I voz'mu bol'shoj knut.


Last-modified: Thu, 26 Dec 2002 11:28:02 GMT
Ocenite etot tekst: