yuchih bliskavic', mene gnitili galyucinaci¿. Pripuskayu, shcho ce bulo shchos', suttºvishe za galyucinaci¿. Meni nevidomo, yakij durman vona chi vin poklali v mij dzhin, ta vin pogano podiyav, i vnochi ya chitko pochuv legkij stuk u dveri kotedzhu; ya rozchahnuv ¿h i vodnochas pomitiv, shcho ya zovsim golij i shcho na porozi sto¿t', blido merehtyachi v prosochenomu doshchem moroci, cholovik, yakij trimaº pered oblichchyam masku, zobrazhayuchu CHina, groteskovogo detektiva z vipnutim pidboriddyam, prigodi yakogo drukuvalisya v komiksah. Vin vidav gluhe regotannya j utik; ya zh, hitayuchis', vernuvsya do lizhka j odrazu zasnuv znovu, - i yak ne divno, meni j dosi ne yasno, chi bula ce dijsnist' chi durmanom viklikane vidinnya. Vtim, ya vidtodi doskonal'no vivchiv osoblivij gumor Trappa, j ce meni zdavalos' dovoli pravdopodibnim jogo zrazkom. O, yak ce bulo grubo zadumano j konche bezzhal'no! YAkijs' komersant, dumayu, zaroblyav na tomu, shcho prodavav ci maski populyarnih pochvar i jolopiv. Adzhe pomitiv ya nastupnogo dnya, yak dva hlopchini rilis' v smitniku j primiryali mashkaru CHina? Zbizhnist'? Rezul'tat meteorologichnih umov? Buduchi vbivceyu, mayuchim razyuchu, ta nerivnu, norovistu pam'yat', ne mozhu vam skazati, milostivi mos'pani ta panove, z yakogo same dnya ya znav dostovirno, shcho za nami rushit' vishnevij YAk z vidkidnim verhom, prote ya pam'yatayu toj pershij raz, koli ya zovsim yasno pobachiv vodiya. YAkos' nadvechir ya povil'no ¿hav kriz' strumlivu zlivu, ves' chas bachachi chervonij privid, yakij tanuv i tripotiv vid slastolyubstva v mene v bokovomu lyusterku. Ta os' shumnij potik polegshav, zastukav dribno, a tam i zovsim urvavsya. Prodershis' kriz' hmari, slipuche sonce hl'ostonulo po vs'omu shose; meni zahtilos' kupiti chorni okulyari, i ya zupinivsya pri benzozapravnomu punkti. Te, shcho vidbuvalos', zdavalos' meni hvoroboyu, zloyakisnoyu puhlinoyu, proti yako¿ nichogo ne mozhna bulo vdiyati, a tomu ya zmisliv poprostu ignoruvati nashogo zimnokrovogo peresliduvacha, yakij v zakritomu viglyadi, zupinivsya trohi pozadu nas, pri yakijs' kav'yarni chi bari z lajdac'koyu nazvoyu: "TURNYURI", a nizhche: "Potancyujte tur z Nyuroyu". Mashinu moyu napo¿li, i ya vidpravivsya v kontoru, shchob kupiti okulyari j zaplatiti za benzin. Pidpisuyuchi "putivnij" chek, ya sprobuvav zrozumiti, v yakomu misci znahodzhus', i vipadkovo vizirnuv u vikno. Tam ya pobachiv shchos' zhahlive. Muzhchina z shirokoyu spinoyu, lisuvatij, v bezhevomu sportivnomu pidzhaku j temnobrunatnih shtanah, sluhav, shcho povidomlyala jomu Lolita, yaka, visunuvshis' z nashogo voza, kazala duzhe shvidko j pri c'omu mahala vgoru j uniz rukoyu z rozchepirenimi pal'cyami, yak buvalo, koli jshlosya pro shchos' serjozne j nevidkladne. Mene vkraj zdivuvala - zdivuvala z bolyuchoyu siloyu - yakas' velemovna svoboda ¿¿ povedinki, yaku meni vazhko zmalyuvati, ta ce bulo tak, nibi voni znali odne odnogo davno, bil'she misyacya, mozhe. Za tim ya pobachiv, yak vin poshkryabav shchoku, kivnuv, povernuvsya j pishov nazad do svoº¿ mashini - shiroko¿ budovi, dovoli kremeznij dobrodij mogo viku, deshcho shozhij na pokijnogo Gustava Trappa, shvejcars'kogo kuzena mogo bat'ka, z takimozh yak u dyad'ka Gustava rivno zasmaglim oblichchyam, bil'sh okruglim, nizh moº, pidstrizhenimi temnimi vusikami j degenerativnim rotom u viglyadi rozhevogo pup'yanka. Lolita vivchala dorozhnyu mapu, koli - ya vernuv do voza. "Pro shcho pitav tebe cej lanec', Lolito?" "YAkij lanec'? Ah - toj. Ah, ne znayu. Pitav, chi º v mene mapa. Zablukav, pevno". Mi po¿hali dali, i ya skazav: "Teper posluhaj, Lolito. Ne znayu, chi ti breshesh meni chi ni, j meni odnakovo na cyu hvilinu; ta cej dobrodij ¿hav za nami ves' den', i ya vchora bachiv jogo viz v nas u za¿zdi, i ya mayu pidozru, shcho ce policijnij agent. Tobi dobre vidomo, shcho trapit'sya j kudi tebe vidpravlyat', yakshcho policiya vinyuhaº shchos'. A teper skazhi absolyutno tochno, shcho vin skazav i shcho ti vidpovila jomu". Vona zasmiyalas'. "YAkshcho vin dijsno policiyant", vidpovila vona veresklivo, ta dovoli rozumno, "to glupish za vse bulo b pokazati jomu, shcho mi perelyakalis'. Ignoruj jogo, tatku". "Vin spitav tebe, de mi ¿demo?" "Et, ce vin vzhe sam znaº!" (gluzliva vidpovid'). "V usyakomu razi", skazav ya, vidstupayuchi, "ya teper pobachiv jogo piku. Krasoyu vin ne vidriznyaºt'sya. Mizh inshim, vin duzhe shozhij na mogo dvoyuridnogo striya, na prizvishche Trapp". "Mozhe vin i º Trapp. Na tvoºmu misci ya b - ah, divi, vsi dev'yatki peretvoryuyut'sya v nastupnu tisyachu. Koli ya bula zovsim malen'ka", nespodivano skazala vona, vkazuyuchi na odometr, "ya bula vpevnena, shcho nuli zupinyat'sya j peretvoryat'sya znov na dev'yatki, yakshcho mama pogodit'sya dati zadnij hid". Vpershe, zdaºt'sya, vona tak nevmisno prigaduvala dogumbertivs'ke ditinstvo; mozhlivo, cya scena navchila ¿¿ takim replikam. Cilkom movchazno mi rushili dali. Pogonya shchezla. Ta vzhe nastupnogo dnya, yak bil' rakovo¿ nedugi, yakij povertaºt'sya miroyu togo, yak slabnut' i morfij i nadiya, vin znovu z'yavivsya za nami, cej gladkij chervonij zvir. Pro¿zdu na shose togo dnya bulo malo; nihto nikogo ne obganyav, i nihto ne stremiv zatisnutis' mizh nashim skromnim sinen'kim povozom ta jogo derzhavnoyu chervonotinnyu: pustun charodij nibi zavorozhiv interval, vstanoviv zonu, sama tochnist' i stijkist' yako¿ hovali v sobi shchos' krishtal'ne j majzhe hudozhnº. Nash peresliduvach z cimi nabitimi vatoyu plichmi j dyadechkovimi vusikami nagaduvav maneken u vitrini, jogo avto ruhalos', zdavalos', til'ki tomu, shcho nevidnij i nechutnij shovkovistij kanat z'ºdnuº jogo z nashim ubogim sedanchikom. Mi buli get' slabkishimi, nizh jogo rozkishno-lakovanij YAk, otzhe navit' i ne duzhilisya zbutis' jogo. O lente currite, noctis equi! Tiho bizhit', nichni drakoni! Mi brali dovgo-krutij uzviz, kotilisya znov pid goru. Mi sluhalis' vkazivok dozvoleno¿ shvidkosti. Mi davali mozhlivist' perejti - do nastupnogo klasu - dityam. Mi plavnimi poruhami kerma vidtvoryuvali chorni zakoryachini na zhovtih shchitah, shcho poperedzhali nas pro zakrut; i de b mi ne pro¿zhdzhali, zacharovanij interval i dali nezminno plinuv za nami maematichnim mirazhem, shosejnim dublikatom charivnogo kilima. I ves' chas ya vidchuvav yakus' malu individual'nu pozhezhu pravoruch vid mene: ¿¿ zradile oko, ¿¿ palayuchu shchoku. Keruyuchij ruhom policiyant, u vihori tak i syak shreshchuvanih vulic', na tridcyat' po chetvertij opivdni, pri v'¿zdi v fabrichne misto, stav tiºyu dlannyu fortuni, yaka rozporoshila naslannya. Vin pomaniv mene, nakazuyuchi zupinitis', i za tim tiºyu zh rukoyu vidrizav shlyah mo¿j tini. Dovga otara voziv zrushilas' i po¿hala poperechnoyu vuliceyu, mizh YAkom i mnoyu. YA daleko vimchav, - i za tim spritno zvernuv u bokovij provulok. Gorobec' znizivsya z velicheznoyu dribkoyu hliba, buv atakovanij inshim i zagubiv dribku. Koli pislya kil'koh hmurnih zupinok j umisnih petlyan', ya vernuv na shose, moº¿ tini nide ne bulo vidno. Lolita prezirlivo furknula j vidkazala: "YAkshcho vin sishchik, yak bulo glupo jogo zbutis'". "Meni teper stanovishche bachit'sya v inshomu svitli", vidpoviv ya. "Ti pereviriv bi svoº... svitlosprijnyattya... yakbi zostavsya v kontakti z nim, mij koshtovnij tatko", prokazala Lolita, zvivayuchis' u kil'cyah vlasnogo sarkazmu. "YAkij-bo ti pidlij", dodala vona zvichajnim golosom. Mi proveli pohmuru nich u pregidkomu moteli pid shirokoshumnim doshchem, i dopotopnih-taki perunah, yaki bez upinu grimili nad nami. "YA ne dama j ne lyublyu gromovic'", divno vislovilas' Lolita, pripavshi do mene, nazhal', tomu til'ki, shcho hvoroblivo lyakalas' grozi. Rankovij snidanok mi ¿li v misti Ana, nas. 1001 os. "Sudyachi z odinici", zaznachiv ya, "nash kabanyatko vzhe tut os'". "Tvij gumor", skazala Lolita, "º dosit' vel'mipotishnij, dorogocinnij tatko". Na toj chas mi vzhe do¿hali do polinnogo stepu, i ya buv nagorodzhenij paroyu dninok prekrasnogo spokoyu (jolope, kazav ya sobi, adzhe vse dobre, cya tyazhkist' sprichinena prosto zastryaglimi gazami); i nezabarom pryamokutni uzvishshya vidijshli pered spravzhnimi gorami, i mi v'¿hali v mistechko Uejs. Ta os' bida! YAkas' vidbulas' plutanina, vona svogo chasu pogano prochitala datu v putivniku, i Plyaski v CHarivnij YAskini davno skinchilis'! Vona, vtim, vzyala ce sto¿chno, - j koli viyavilos', shcho v kurortnuvatomu Uejsi º litnij eatr i shcho gastrol'nij sezon u rozpali, nas prirodno posunulo tudi - odnogo prekrasnogo vechora v seredini chervnya. Ne mozhu, nazhal', perepovisti vam syuzhet p'ºsi, yakoyu nas prigostili. SHCHos' vel'mi dribnichne, z pretenzijnimi svitlovimi efektami, shcho zobrazhali bliskavku, j poseredn'oyu aktorkoyu v golovnij roli. ªdina vpodobana mnoyu detal' bula girlyanda z semi malen'kih gracij, bil'sh abo mensh zastiglih na sceni - sim ochmanilih, znadlivo pofarbovanih, golorukih divchatok shkil'nogo viku, v kol'orovim serpanku, yakih zaverbuvali na misci (sudyachi po spalaham pristrasnogo hvilyuvannya tam i tut v zali): ¿m treba bulo zobrazhati zhivu veselku, yaka stoyala protyagom vsiº¿ ostann'o¿ di¿ j, dovoli drazhlivim chinom, potrohu tanula za bezlichchyu poslidovnih vualej. YA podumav, prigaduyu, shcho cyu ideyu "veselki z ditej" Kler Ku¿l'ti ta Vivian Damor-Blok pocupili v Dzhojsa, - j takozh pam'yatayu, shcho dva kol'ori ciº¿ veselki buli predstavleni bolisno-zvabnimi istotami: oranzheva bez upinu yurzala na osyayanij sceni, a smagardova, za hvilinu pridivivshis' do chorno¿ t'mi glyadac'ko¿ zali, de mi, nezvorushni, sidili, raptom vsmihnulas' materi abo pokrovitelyu. YAk til'ki zavershilos', i navkrug grimnuli opleski (zvuk nesterpno diyuchij na mo¿ nervi), ya vzyavs' tyagnuti j shtovhati Lolitu do vihodu, adzhe meni ne terpilos' chimduzh vivil'niti moº cilkom zrozumile lyubovne zbudzhennya v nadijnomu shovku nashogo neono-blakitnogo kotedzhu pid zoryami zdivovano¿ nochi: ya zavzhdi stverdzhuyu, shcho prirodu podivlyaº te, shcho ¿j dovodit'sya bachiti kriz' vikna. Prote, Lolita zabarilas', v rozhevomu zacipeninni zishchulivshi vtisheni ochi; bachennya nastil'ki zatulilo v nij vsi inshi pochuttya, shcho ¿¿ bezvol'ni ruki ledve shodilis' dolonyami, hoch vona j aploduvala mashinal'no dali. Meni j ranish traplyalos' pozirati v ditej ekstaz takogo rodu, ta ce bula, chort zabiraj, zovsim osobliva ditina, yaka bliz'kozoro spryamuvala syayuchij poglyad na daleku rampu - pri yakij ya migcem pomitiv oboh avtoriv p'ºsi, abo radshe til'ki ¿h zagal'ni obrisi: muzhchinu v smokingu j nezvichajno visoku bryunetku z ogolenimi plechima ta yastrubinim profilem. "Ti znovu, nice bidlo, poshkodiv moyu p'yast'", prokazala tonen'kim golosom Lolita, sidayuchi v avto poruch zi mnoyu. "Ah, vibach meni, moya lyuba - moya lyuba ul'trafialko", skazav ya, marno pragnuchi vhopiti ¿¿ za likot'; i ya dodav, bazhayuchi pereminiti rozmovu - pereminiti pricil doli, mij bozhe, mij bozhe: "Vivian - duzhe cikava dama. YA majzhe pevnij, shcho mi ¿¿ bachili vchora, koli obidali v Ananasi". "Inodi, ti ogidlivij bovdur", skazala Lolita. "Po-pershe, Vivian - avtor; avtorka - ce Kler; po-druge, ¿j sorok rokiv, vona zamizhnya, j u ne¿ negrityans'ka krov". "A ya-bo dumav", viv dali ya, nizhno kepkuyuchi z ne¿, "ya-bo dumav, shcho Ku¿l'ti tvoya buvsha pasiya - pam'yataºsh, pro n'ogo jshlosya v milomu Ramzdeli, v ti dni, koli ti kohala mene?" "SHCHo?", vidkazala Lolita, napruzheno prindyachis', "Ramzdel's'kij starij dantist? Ti mene, pevno, plutaºsh, z yakoyus' legkoyu na peredok shtuchkoyu". I ya vse dumav sobi, yak oci shtuchki vsi, vse zabuvayut', mizh tim yak mi, stari shanuval'niki ¿h, zdrigaºmos' nad kozhnim zavitnim vershkom ¿h nimfetstva... 19. Z Lolitchinogo vidoma j shvalennya ya pered vid'¿zdom zveliv berdslejs'komu poshtmajstru nadsilati nashi listi do zapitannya spershu v Uejs, a pislya p'yatnadcyatogo chervnya v El'finston. Nastupnogo ranku mi vidvidali Uejs'kij Poshtamt, de nam dovelos' chekati v korotkomu, ale nekvaplivomu hvosti. Bezturbotna Lolita stala vivchati fotografi¿ shahra¿v, vistavleni v prostinku. Krasen' Anatolij Bryans'kij, vin zhe Toni Braun, ochi - kari, kolir oblichchya - blidij, rozshukuvavsya policiºyu po zvinuvachennyu v vikradenni ditini. Faux pas pohilogo pana z sumnimi ochima bulo v tomu, shcho vin oshukav poshtove vidomstvo, a krim togo - nibi c'ogo ne bulo dostatn'o - vin terpiv na nevimovnu deformaciyu stupniv. Nasuplenij Sullivan podavavsya z poperedzhennyam: virogidno, ozbroºnij i mav uvazhatis' nadzvichajno zagrozlivim. YAkshcho vi bazhaºte zrobiti z moº¿ knigi fil'm, proponuyu takij tryuk: poki ya rozglyadayu ci fotografi¿, odna z nih tihcem peretvoryuºt'sya v moº oblichchya. A shche bula zamazana svitlina Zniklo¿ Divchinki: chotirnadcyat' rokiv, spidnicya v klitinu j, do rimi, torbina, zvertatis' do sherifa Fishera, Fisherifa, Fisherima. Ne prigaduyu listiv, adresovanih meni; shcho zh stosuºt'sya Dolli, prijshov ¿¿ shkil'nij vidguk, a krim togo - ¿j buv list v duzhe nezvichnomu, duzhe dovgomu konverti. YA cej list bez kolivan' vidkriv i z nim oznajomivsya. Prote, pomitivshi, z yakoyu bajduzhistyu divchinka rushila do gazetnogo kiosku pri vihodi, ya viviv, shcho mo¿ di¿ dobre neyu peredbacheni. "Dolli - Lo! Nu os' - p'ºsa projshla z velicheznim uspihom. Usi tri psi lezhali spokijno - ¿m, vochevid', vkapnula shchos' nasha lyuba doktorka. Linda, yaka zamistila tebe, znala rol' na zubok, grala chudovo, poºdnuyuchi zhvavist' iz vitrimkoyu, ta daremno mi v nij shukali b tvoyu chutlivist', tvoyu nevimushenu nasnagu, charuvannya moº¿ - i avtors'ko¿ - Diani; vtim, avtor c'ogo razu ne prijshov aploduvati nam, a nejmovirna groza na dvori deshcho zaglushila nash skromnij "grim za scenoyu". Ah, mij bozhe, yak pline zhittya! Teper, koli vse skinchilosya - shkola, spektakl', moya istoriya z Roºm, vagitnist' mami (nazhal', ditina dovgo ne prozhila), vse ce zdaºt'sya takim kolishnim, hocha naspravdi ya vse shche vidchuvayu loskit grimasi na oblichchi. Po snidanku mene vidvozyat' u Novij Jork, i navryad chi meni vdast'sya tak vlashtuvatisya, shchob ne ¿hati z bat'kami v ªvropu. Mayu dlya tebe shche girshu vistku, Dolli-Lo! Ne znayu, chi verneshsya ti v Berdslej, ta yakshcho vernesh, mene, mozhlivo, tam ne bude. Pro cej mij roman ti znaºsh, pro inshij ti til'ki dumaºsh, shcho znaºsh - ta hoch bi tam yak, mij bat'ko vtrutivsya j hoche, shchob ya po¿hala vchitis' v Parizh na odin rik, poki vin sam bude tam, adzhe ya udosto¿las' fulbrajtivs'ko¿ stipendi¿. YAk i ochikuvalos', bidnij POET zbivsya v tretij sceni, v tomu misci, de ya zavshe spotikalas' - na cih keps'kih virshah. Pam'yataºsh? Haj skazhe ozero kohancevi himeni SHCHo vzyati: tishu chi nud'gu i zradu chemnu. YA tut pidkreslila spotichki. Zavidna tisha! Ta vedi sebe dobre, divchinon'ko! Tvij poet shle najshchirishij privit tobi i vel'mi ´rechnij privit tvoºmu batechku. Tvoya Mona. P.S. CHerez ti spravi, yaki ya uspravila i v yaki mij bat'ko vtrutivsya, tak stalos', shcho moya korespondenciya suvoro kontrolyuºt'sya. Tomu zachekaj z vidpoviddyu, poki ya ne napishu tobi z ªvropi". C'ogo vona, vochevid', nikoli ne zrobila. Tim krashche. ¯¿ list mistiv u sobi yakis' merzenni natyaki, v yakih meni teper nadto sutuzhno kopirsatis'. YA jogo znajshov cherez trivalij chas mizh storinkami odnogo z nashih putivnikiv i cituyu jogo tut prosto yak dokumentaciyu. YA jogo prochitav dvichi. Pidnyavshi golovu, ya mav namir. Os' maºsh - de ta Diana! Poki ya perebuvav pid charami Moni, Lolita znizala plechima j znikla. "Vi chasom ne pomitili -" zvernuvsya ya do gorbanya, yakij pidmitav pidlogu pri vihodi. Zvichajno, pomitiv. Starij bludnik. Za jogo dumkoyu, vona kogos' pobachila nazovni j viskochila. YA viskochiv takozh. Zupinivsya na paneli, ta ¿¿ tam ne bulo. Pobig dali. Znovu stav. SHCHezla naviki. V nastupni roki ya chasto pitav sebe, chomu vona ne shchezla todi naviki v toj den'. CHi stav zatrimnoyu siloyu ¿¿ novij litnij garderob, shcho buv u mene v zamknenomu avto? Abo, mozhlivo, ne dozrila yakas' chastinka zagal'nogo planu? Abo, shche prostish: yakos'-bo ya mig shche znadobitis' dlya dostavki v El'finston (vin i buv taºmnim kincevim punktom). Prote, na tu hvilinu ya, zgaduyu, ne mav sumnivu v tomu, shcho vona kinula mene nazavzhdi. Ne shil'ni do vidpovidi liluvati gori, shcho pivkolom ohopili misto, nemov povnilis' chasto dihayuchimi, lizuchimi, padayuchimi, regotlivimi, vse hutchish dihayuchimi Lolitami, yaki rozchinyalis' v legkomu tumani. Veletna persha litera mista, skladena z bilih kameniv na vislomu shili, zdavalas' inicialom mogo zhahu. Nova, prekrasna budivlya poshtamtu, z yakogo ya shchojno vibig, stoyala mezhi shche ne rozbudzhenim kinematografom i zmovnic'koyu grupoyu topol'. Bula dev'yata godina ranku - za chasom girs'ko¿ zoni. Vulicya nazivalas' Golovnoyu. YA jshov po sin'omu ¿¿ boku, vdivlyayuchis' u protilezhnij: jogo vzhe zacharuvav i ozdobiv odin z tih krihkih rankiv na pochatku lita, v yakih º i spalahi skla tam i tut i shchos' na zrazok zagal'nogo kolivannya j majzhe zapamorochno¿ znemogi pered perspektivoyu nesterpno spekotnogo pivdnya. Peretnuvshi vulicyu, ya stav blukati j nache peregortati viviski dovgogo ryadu domiv: Apteka, Neruhome Majno, Modi, Avtovi chastini, Kav'yarnya, Sportivni Tovari, Neruhome Majno, Mebli, Elektropriladi, Telegraf, Farbuval'nya, Bakalijna. Ah, patrul'niku, patrul'niku, moya dochka vtekla... Zmovivshis' iz sishchikom! Zakohavshis' v shantazhista! Skoristavshis' moºyu povnoyu bezporadnistyu! YA obgovoryuvav z soboyu pitannya, chi ne zagovoriti z odnim z nechislennih pishohodiv. Vidmovivsya vid ciº¿ dumki. Posidiv u zaparkovanomu povozi. Pishov oglyadati mis'kij sad na tin'ovij storoni. Vernuvsya do Mod i Avtovih chastin. Skazav sobi, z shalenim spalahom sarkazmu - un ricanement - shcho treba buti beztyamnim, shchobi ¿¿ v chomus' pidozryuvati, shcho vona ot-ot z'yavit'sya... Z'yavilas'. YA rvijno obernuvsya j strusnuv z vilogi ruku, yaku vona na ne¿ poklala z lyachnim i glupim usmihom. "Sidaj v mashinu", skazav ya. Posluhalas'; ya-bo dali hodiv nazad i vpered po trotuaru, dolayuchi nevimovni dumki j silyachis' vidnajti yakij-nebud' sposib pidstupitis' do zradnici. Trohi zgodom, vona vijshla z avto j doluchilas' do mene. Prisluhayuchis' kriz' mulyavu, ya postupovo nastro¿v prijmach El-o. Vochevid', vona poyasnyuvala meni, shcho spitkala znajomu divchinku. "Naspravdi? Kogo zh same?" "Divchinku z Berdsleya". "Garazd. YA znayu imena vsih tvo¿h poklasnic'. Pochnemo z pochatku: Alisa Adams?" "Ni - ne z togo klasu". "Garazd. YA mayu z soboyu povnij perelik uchenic' tvoº¿ shkoli. Im'ya, bud' laska". "Vona ne vchilas' u nas. Prosto zhila v misti". "Garazd. YA prihopiv z soboyu i berdslejs'ku adresnu knigu. Mi v nij znajdemo vsih tvo¿h Brauniv i Smiiv". "YA znayu til'ki ¿¿ pershe im'ya". "Meri chi Dzhenni?" "Ni - Dolli, yak ya". "Znachit', bezvihid' (dzerkalo, ob yake rozbivaºsh nis). Garazd. Sprobuºmo zaraz inakshe. Tebe ne bulo dvadcyat' visim hvilin. SHCHo robili obidvi Dolli?" "Mi zajshli do molochnogo baru". "J vi zamovili tam - ?" "Ah, prosto po koka-koli". "Divis', Dolli! Mi, znaºsh, mozhemo pereviriti". "V usyakomu razi, vona vipila koka-kolu, a ya - sklyanku vodi!" "Garazd. Ce on tam, mozhe?" "Nu, tak". "Garazd. Pidemo. Dopitaºmo sifonnika". "Pozhdi trohi. YA ne pevna, ce mozhlivo bulo trohi dali - v-sam-raz za rogom". "Bajduzhe. Zajdemo narazi syudi. Zahod', bud' laska. Teper poglyanemo (ya rozkriv telefonnu knigu, prikriplenu lancyugom do pyupitra). Dobre-s. SHlyahetne pohoronne byuro. Ni, rano. Ah, ot: Apteka j molochni bari: odin v Girnichomu Provulku, inshij - os' cej, aptechnij magazin Larkina, j shche dva. J use, shcho Uejs, abo prinajmni jogo torgovij kvartal, mozhe nam zaproponuvati v sensi gazovanih vod i moroziva. SHCHo zh, nam dovedet'sya vidvidati ¿h usi". "Jdi get'!", skazala vona. "Zlobstvo, kurko, tebe ne vryatuº". "Dobre", skazala vona. "Ta ti ne smiºsh mene zaganyati v pastku. Dobre - nehaj bude po-tvoºmu, mi nide ne zahodili. Mi prosto balakali j divilis' na sukni v vitrinah". "V yakih vitrinah? Os' u cij?" "Tak, hocha b u cij". "Ah, Lolito! Poglyan'-no blizhche". Vidovishche bulo dijsno malo privabne. Dzhendzhikuvatij molodij prikazhchik chistiv pilososom shchos' nache kilim, na yakomu stoyali dvi figuri, shcho mali takij viglyad, nibi voni shchojno postrazhdali vid vibuhu. Odna z nih bula zovsim ogolena, bez peruki j bez ruk. Sudyachi z ¿¿ porivnyano neznachno¿ dovzhini j manirno-grajlivo¿ pozi, mozhna bulo pripustiti, shcho v zodyagnenomu stani vona zobrazhala, j dali zobrazhatime divchinku lolitchinogo rostu. V teperishn'omu stani, prote, vona ne mala chitko¿ stati. Poryad z neyu stoyala vishcha figura - narechena v serpanku, cilkom zavershena j, yak kazhut', cila, yakshcho ne rahuvati vidsutnosti odniº¿ ruki. Na pidlozi, v nogah divici, tam, de staranno plazuvav prikazhchik zi svo¿m instrumentom, lezhali tri tonkih golih ruki j bilyava peruka. Dvi z cih ruk vipadkovo z'ºdnalis' u vvignutomu polozhenni, shcho nagaduvalo zhahlivij zhest vidchayu j mol'bi. "Divis', Lolito", skazav ya spokijno. "Divis' dobryache. Hiba ce ne doskonalij simvol yakogos' nejmovirnogo liha? Vtim (praviv ya dali, sidayuchi v avto) ya vikonav deyaki zapobizhni zahodi. Os' tut u mene (ya vidkriv viddilok dlya shkiryanok), na c'omu malen'komu bloknoti, zapisanij nomer povozu nashogo lyubogo druzhka". YA ne z rozumu ne potrudivsya zakarbuvati nomer u pam'yati. Pam'yatav til'ki pershu literu j ostannº chislo, nibi ves' ryad vidsutnih cifr pishov vid mene pivkolom, zostayuchisya navernutim na mene uginannyam za kol'orovim sklom, nedostatn'o prozorim, shchob mozhna bulo rozibrati shchos'-tam iz seri¿, krim jogo krajnih znakiv, latins'ko¿ R i shistki. Meni dovodit'sya vdavatis' u ci detali (kotri sami po sobi mozhut' zacikaviti lishe profesionala-psihologa), adzhe inakshe mij chitach (ah, yakbi ya mig uyaviti jogo v viglyadi yasnoborodogo erudita, yakij posmoktuº rozhevimi gubami la pomme de sa canne ta p'yaniº vid mogo manuskriptu!) mig bi ne ociniti vpovni vsyu silu potryasinnya, yake ya zaznav, pomitivshi, shcho litera R nache vdyagnuvshi turnyur, perekinulas' na V, a shistka postala cilkom zatertoyu. Central'na zh chastina, yaku ya vse odno ne pam'yatav, mala slidi kvaplivo probiglo¿ olivcevo¿ gumki: cifri buli zamazani, reshta zanovo napisana dityachoyu rukoyu, otzhe ves' ryad yavlyav soboyu yakijs' zakruchenij kolyuchij drit, yakij ne piddavavsya logichnomu vitlumachennyu. ªdine shcho ya znav, bulo te, shcho meni kazala pam'yatna litera: mij vorog buv zi shtatu, sumizhnogo z tim, de buv Berdslej. YA nichogo ne skazav. YA sunuv bloknot znov u viddilennya, zahlopnuv krishku, j mi vi¿hali z Uejsa. Lolita, mizh tim, shopila z zadn'ogo sidinnya novi komiksi i v bilij svo¿j bluzci, brizhenij vitrom, visunuvshi v vikno pravij korichnevij likot', zaglibilas' u prigodi chergovogo bevzya. Vid'¿havshi mili na chotiri vid Uejsa, ya zavernuv u pistryavu tin' plyacivki dlya piknikiv, de ranok zvaliv svij sonyachnij brud na pustij stil; Lolita, zabravshi poglyad vid zhurnal'chika, podivilas' na mene z napivusmihom zdivuvannya, j ne kazhuchi j slova, ya navidmah dav ¿j zdoroveznij lyapas, yakij smachno vpav na ¿¿ teplu tverdu malen'ku vilicyu. A za tim - rozkayannya, pronozliva vtiha pokutnih ridan', plazuvannya lyubovi, beznadijnist' chuttºvogo primirennya... V oksamitovij temryavi nochi, v moteli "Mirana" (Mirana!), ya ciluvav zhovtuvati pidoshvi ¿¿ dovgopalih nizhok, - j dijshov do ostannih prinizhen' i zhertv... Ta vse ce bulo ni do chogo. Mi obidvoº buli prirecheni. Ta skoro meni dovelos' vstupiti v nove kolo pekel'nih tortur. Koli mi zalishali Uejs, na odnij z krajnih vulic'... Ah, mozhu prisyagnuti, shcho ce ne bulo mayachinnyam. Na cij krajnij vulici ya - migcem pobachiv znajomij vishnevij YAk z vidkidnim verhom, abo zh jogo totozhnij dvijnik. Zamist' Trappa, tam sidilo chetvero abo p'yatero guchnih aktors'kih tipiv, predstavnikiv kil'koh statej - ta ya nichogo ne skazav. Pislya zh vi¿zdu z Uejsa namalyuvalos' shchos' zovsim inshe. Spershu, protyagom odnogo-dvoh dniv, ya nasolodzhuvavsya tiºyu vnutrishn'oyu vpevnenistyu, z yakoyu ya sam sobi kazav, shcho ni teper, ni kolis' nihto za nami ne sliduvav; a za tim meni stalo ogidlivo yasno, shcho Trapp pereminiv taktiku j dali ¿de za nami, ta vzhe v inshih, pozichenih povozah. Dijsnij Protej velikogo shlyahu, vin z prigolomshlivoyu legkistyu pereskakuvav z odnogo tipu avto v inshij. Takij sposib peresuvannya peredbachaº isnuvannya garazhnih punktiv, specializovanih na postachanni "perekladnih voziv", ta ya nikoli ne mig tochno viznachiti misceznahodzhennya cih stancij. Spershu vin nibito obirav shevroletovu porodu - pochav z vidkritogo voza barvi "Koledzh Krem", perejshov na malen'kij sedan "Golubij Gorizont", a potim spolotniv do takih vidtinkiv yak "Sivij Pribij" i "Splavnij Suhostij". Za tim vin zvernuvsya do inshih marok i znov projshov cherez t'myanu rajdugu komercijnih farb, zmushuyuchi mene rozbiratis', napriklad, u tonkij vidminnosti mizh mo¿m "zamrijno-sinim" Ikarom i jogo "girs'kosinim" Ol'dsmobilem. Sirij ton, utim, zostavsya jogo ulyublenim zahisnim kol'orom i v pekel'nih koshmarah ya marno, buvalo, silivsya pravil'no rozsortuvati taki primarni vidtinki yak "Sirij Vovk" Krajslera, "Sirij SHovk" SHevroletu, "Sirij Parizh" Dodzha... Potreba postijno viglyadati jogo vusiki j vidkritij komir - abo jogo lisina i shiroki ramena - zmusila mene dostemenno vivchiti vsi vozi, yaki traplyalis' na dorogah - izzadu, speredu, zboku, strichni, obginni, slovom usi mashini pid minlivim soncem: avto statechnogo vakacijnika z kartonnoyu korobochkoyu paperovih servetok "Nedotorka" v zadn'omu vikni, nerozsudlivo rinuchij starij Ford bidnyaka, nabitij blidimi dit'mi, z golovoyu kudlatogo sobaki, postalogo u vikni; j zignutim vnaslidok zitknennya krilom; sedanchik samitnika, ves' zapovnenij vseredini kostyumami na vishakah; velikij tovstij prichep - cilij peresuvnij budinok, nezvorushno bajduzhij do rozlyuchenogo lancyuga voziv, shcho tyagnuvsya za nim; sportivna mashina z divkoyu, yaka lyub'yazno roztashuvalas' posered peredn'ogo sidinnya, shchob buti yakomoga blizhche do parubka za kermom; avto z perevernutim na dahu chovnom... Sira mashina, gal'muyucha pered nami, sira mashina, shcho nazdoganyaº nas. Raz yakos', v rajoni Skelyastih Gir, des' mizh Snou i CHampion, mi kotilis' led' pomitno pid uhil i todi-to meni vdalosya vdruge yasno pobachiti Zakohanogo Sishchika. Sira primara za nami potemnila, stala gustishoyu, postala kompaktnoyu Dominionnoyu Sinnyu... Raptom moº avto, nibi vidguknuvshis' na muki mogo bidnogo sercya, pochalo yakos' skochuvatisya j kovzati syudi-tudi, prichomu z-pid n'ogo linulo bezporadne "hlyap-hlyap-hlyap". "SHina kaput, mistere", veselo prokazala moya dobra divchinka. YA zupinivsya na skrayu girs'ko¿ prirvi. Lolita sklala na grudyah ruki j uperlas' vityagnutoyu nogoyu v priladnu doshku. YA viliz, oglyanuv prave zadnº koleso. Nizhnya polovina neshchasno¿ shini pribrala ogidno pryamokutnu formu. Trapp zupinivsya v p'yatdesyati yardah pozadu nas. Na cij vidstani oblichchya jogo bulo lishe sal'noyu plyamoyu, ba plyama smiyalas'. YA virishiv skoristatis' vipadkom i popryamuvav do n'ogo - z bliskuchoyu ideºyu pozichiti v n'ogo pidojmu, hoch u mene bula svoya. Vin trohi pozadkuvav. YA bolyache vdarivsya ob kamin' - i utvorilas' atmosfera poval'nogo radinnya. Tut kolosal'na vantazhivka virosla za mashinoyu Trappa i z gurkotom pro¿hala povz mene, ba dali ya pochuv, yak vona sudomno gurknula. YA mimohit' obernuvsya - j pobachiv, shcho moº avto povil'no upovzaº. Zdalya ya dobachiv golivku Loliti, kumedno sidyacho¿ za kermom, prichomu motor pracyuvav, hoch ya pam'yatav, shcho vimiknuv jogo. Za korotkij, povnij trepetu promizhok chasu, potribnij meni, shchob dobigti do hlyupotlivo¿ j nareshti zupineno¿ mashini, ya vstig podumati, shcho protyagom dvoh rokiv moya komashka mala cilkovitu mozhlivist' dobrati elementarnih znan' v galuzi keruvannya avtomobilem. Z shalenim rivkom ya vidkriv dverku. Meni bulo pekel'no yasno, shcho vona pustila motor, shchob vidtyagnuti mene vid pana Trappa. Vtim, cej fortel' viyavivsya nepotribnim, adzhe, poki ya zdoganyav ¿¿, Trapp kruto povernuv sered dorogi j ukotiv. YA posidiv, vidsapnuvsya. Lolita spitala, chi ya ne podyakuyu ¿j za te, shcho vona tak spritno zagal'muvala, koli avto raptom po¿halo pid uhil. Ne otrimavshi vidpovidi, vona zanurilas' u vivchennya dorozhn'o¿ mapi. YA vijshov z avto j pochav "kolesuvannya", yak nazivala cyu operaciyu pokijna SHarlotta. Meni zdavalos', shcho ya vtrachayu rozum. Zaminivshi koleso, mi prodovzhili nashu farsovu podorozh. Pislya ponurogo j cilkom zajvogo spusku, doroga stala pidnimatis' petlyami vse vishche j vishche. V osoblivo krutomu misci nam dovelos' plestisya za veletnoyu vantazhivkoyu, yaka dopiru obignala nas. Vona zaraz iz zhahlivim stogonom povzla vgoru po zvivam dorogi, i ¿¿ nemozhlivo bulo ob'¿hati. Z ¿¿ kabinki vipurhnuv shmatochok gladkogo sribla - vnutrishnya obgortka zhuval'no¿ gumki - j, poletivshi nazad, pripav na mit' do nashogo peredn'ogo skla. Meni spalo na dumku, shcho, yakshcho ya dijsno z'¿zhdzhayu z gluzdu, mozhe skinchitis' tim, shcho ya vb'yu kogo-nebud'. Na vsyak vipadok (yak skazav toj Gumbert, shcho sidiv na sushi, tomu Gumbertu, kotrij pleskavsya bozna-de) dobre b deshcho pidgotuvati - napriklad, peretyagnuti pistolet z korobki v kishenyu, - shchob buti gotovim spozhiti svobodu bezumstva, koli vono zijde. 20. Tim, shcho ya dozvoliv Loliti zajmatis' eatral'noyu diyal'nistyu, ya dav ¿j zmogu (zakohanij bovdur) navchitis' usim vivertam zradi. YAk teper z'yasuvalos', sprava ne obmezhuvalas' gotovimi vidpovidyami na taki zapitannya, yak i shcho yavlyaº soboyu osnovnij konflikt v "Geddi Gobler"; abo v yakih scenah "Lyubovi pid Il'mami" vkraj zrostaº diya; abo: z chogo skladaºt'sya perevazhnij nastrij "Vishnevogo Sadu"; naspravdi ¿j podavalis' rizni sposobi zradzhuvati mene. O, z yakim oburennyam ya teper zgaduvav tu "zadanu ¿j simulyaciyu p'yati pochuttiv", yakoyu vona tak chasto zajmalas', v nashomu berdslejs'komu goteli! YA sidiv tak, shchob nepomitno sposterigati za neyu, koli vona, ruhayuchis' yak sub'ºkt pid gipnozom abo uchasnik mistichnogo ritualu, j nibi dlyayuchi sublimovanu versiyu dityacho¿ gri, v yakij divchatka v'yavlyayut' sebe divami, zobrazhala mimikoyu, shcho bi vona zrobila, pochuvshi stogin u pit'mi, pobachivshi zovsim noven'ku molodu machuhu, prokovtnuvshi shcho-nebud' nesmachne, na kshtalt zhovtuvatogo zhele, ponyuhavshi rozchavlenij sokovitij zhmutik travi v plodovomu sadu, abo dotorknuvshis' do togo chi inshogo neisnuyuchogo predmeta hitrimi, tonkimi pal'cyami nimfetki. Sered mo¿h paperiv zberigsya mimeografichnij spisok nastupnih zavdan'. "Dotikove trenuvannya. Uyavi sobi, shcho beresh i trimaºsh pinpongovij m'yachik, yabluko, lipkij finik, novij puhnasto-flanelevij tenisnij m'yach, garyachu kartoplinu, l'odyanij kubik, koshenyatka, pidkovu, kishen'kovij lihtar cilindrichno¿ formi. Perebiraj kincyami pal'civ uyavleni rechi: hlibnij m'yakush, gumku, niyuchu skronyu bliz'ko¿ lyudini, shmat oksamitu, rozhevu pelyustku. Ti - slipa divchinka. Obmacaj, pochinayuchi z oblichchya, nastupnih lyudej: Grec'kogo YUnaka; Sirano-de-Berzheraka; Dida-Moroza; nemovlya; regochuchogo vid loskotu favna; splyachogo neznajomcya; vlasnogo bat'ka". Ta do chogo zh zvabliva buvala vona, i pri naviyuvanni cih nizhnih chariv, i pri mrijlivomu vikonanni inshih charivnih obov'yazkiv! Krim togo, inodi, v osoblivo spriyatlivi berdslejs'ki nochi, ya obicyav ¿j yake-nebud' zadovolennya abo darunok, yakshcho vona popracyuº dlya mene, j hocha ¿¿ rutinni stribki z rozkinenimi nogami ne stil'ki nagaduvali mlosni j razom z tim nezugarni ruhi pariz'kih petats rats, skil'ki stribki tih golonogih divchin v koroten'kih spidnicyah i tovstih svetrah, yaki zorganizovanimi skrikami j gimnastichnim shalenstvom nasnazhuyut' studentiv, grayuchih v amerikans'ke regbi, vse zh rimika ¿¿ ne zovsim shche rozvinenih chleniv vkraj podobalas' meni. Ta vse ce bulo nichim, v porivnyanni z nevimovnim sverbom nasolodi, yakij ya zaznav vid ¿¿ tenisno¿ gri: mozhu til'ki skazati, shcho to bulo drazhlive, nesamovite vidchuttya yakogos' povisannya na samomu skrayu - ni, ne bezodni, a nezemno¿ garmoni¿, nezemno¿ syajnosti. Popri starij vik, vona bil'sh nizh bud'-koli bula nimfetkoyu v svoºmu bilomu tenisnomu odyazi, z abrikosovoyu zasmagoyu na rukah i nogah. Krilati zasidateli! Niyakogo potojbichnogo svitu ne treba meni, yakshcho v n'omu ne z'yavit'sya Lolita v tomu viglyadi, v yakomu vona bula todi, na kolorads'komu kurorti mizh Snou ta El'finstonom - i, bud'-laska, shchob use bulo tak samo tochno, yak todi: shiroki, bili hlop'yachi trusiki, vuzen'ka taliya, abrikosovij golij poperek, bila grudna hustka, strichki yako¿ jdut' naverh, navkolo shi¿, skinchuyuchis' zzadu vislim vuzlom i zalishayuchi neprikritoyu ¿¿ do nestyami moloden'ki j privablivi lopatki z cim abrikosovim pushkom na nih, i privablivi nizhni kistochki j gladen'ku, donizu zvuzhenu spinu! ¯¿ kepka bula z bilim kozirkom. ¯¿ raketa koshtuvala meni silu groshej. Ocupok, zgrubilij ocupok! Adzhe ya mig bi vidbiti ¿¿ na kinoplivci! Vona b todi zostalasya j po dosi zi mnoyu, pered mo¿mi ochima, v proekcijnij kameri mogo vidchayu! Pered servisom, do togo yak pristupiti do di¿, Lolita nache robila peredih, chekayuchi za krejdyanoyu risoyu, j pri c'omu, buvalo, razok-drugij gepne m'yach ob zemlyu abo noskom bilo¿ tufel'ki poshkrebe po ´runtu, zavzhdi nevimushena, zavzhdi spokijno-vesela, vona, kotra tak ridko buvala veseloyu v ¿¿ pit'myanomu domashn'omu seredovishchi! YAk na mene, ¿¿ tenisna gra yavlyala soboyu vishchu tochku, do yako¿ molode stvorinnya mozhe dovesti scenichne mistectvo, hoch dlya ne¿, jmovirno, ce bulo lishe geometrichnoyu suttyu osnovno¿ zhittºvo¿ dijsnosti. Gracijna yasnist' usih ¿¿ ruhiv znahodila svoº sluhove dopovnennya v chistomu, tugomu dzvoni kozhnogo ¿¿ udaru. Vvijshovshi v auru ¿¿ vladi, m'yach robivsya bilishim, jogo pruzhnist' stavala yakisno bil'sh dorogocinnoyu. Precizijnij instrument, yakij vona uzhivala po vidnoshennyu do mene bachivsya v mit' lipnuchogo dotorku nadzvichajno chipkim i nespishnim. Skazhu bil'she: ¿¿ stil' buv cilkom tochnoyu imitaciºyu yaknajspravzhnisin'kogo pershoklasnogo tenisu, prote, pozbavlenoyu v ¿¿ rukah bud'-yakih praktichnih rezul'tativ. YAk meni skazala Elektra Gol'd, sestra Eduzi, taka divovizhna moloda trenerka, koli yakos' ya sidiv na tverdij lavci, shcho pochinala pul'suvati pidi mnoyu, j divivsya, yak Dolores Gejz, zhartoma nibi, ganyala po vs'omu kortu garnen'ku Lindu Goll' (yaka, vtim, zdolala ¿¿): "V vashu Dolli vstromleno magnit dlya m'yacha v samomu oseredku raketnih zhil, ta, na boga, nashcho buti takoyu obachlivoyu?" Ah, Elektro, chi ne odnakovo - pri takij graci¿! Zgaduyu, prisutnij na pershij zhe gri, ya vidchuv, yak zasvoºnnya ciº¿ krasi mene bukval'no oblilo led' sterpnim zdrigannyam. V moº¿ Loliti bula divac'ka manera led' prizdijmati napivzignutu v kolini livu nogu pri rozlozhistomu j pruzhinyastomu pochinanni servisnogo ciklu, koli rozvivalasya j na mit' natyagalas' v promenyah soncya zhiva merezha balansu mizh chotirma tochkami - puantoyu ciº¿ nogi, led' opushenoyu pahvoyu, zasmagloyu rukoyu j daleko zakinutim nazad ovalom raketi, mizh tim yak vona zvertala liskuchij oskal vsmihnenogo rota vgoru v malen'ku planetu, povislu tak visoko v zeniti sil'nogo ta strunkogo kosmosu, yakij vona sotvorila z pevnoyu metoyu - napasti na n'ogo zvuchnim hl'ostannyam svogo zolotogo bicha. ¯¿ podacha viriznyalas' pryamiznoyu, krasoyu, molodistyu, klasichnoyu chistotoyu traºktori¿, ta, ne divlyachis' na bigovij ¿¿ temp, ¿¿ nevazhko bulo vernuti, adzhe j zhodno¿ zakandzyubinki abo rodzinki ne bulo v dovgomu, elegantnomu pidstribku ¿¿ m'yacha. Mene zmushuº stognati vid obrazi dumka, shcho ya mig tak legko uvichniti usi ci charivni uzori, zakarbuvavshi ¿h na celulo¿dovij plivci. Naskil'ki b voni buli bil'shimi nizh ti momental'ni znimki, yaki ya (bezumec'!) spaliv! ¯¿ smesh vidnosivsya do ¿¿ servisu, yak vidnosit'sya sekstet do oktetu v soneti, adzhe ¿¿ natrenuvali, moyu zvabu, negajno podribcyuvati do sitki na yaskravih, spritnih, u bilomu vzutti nizhkah. Nihto b ne mig skazati, shcho krashche v ne¿ vihodit' - drajv sprava chi drajv zliva: odin buv dzerkal'nim vidobrazhennyam inshogo, - j meni v samih chereslah i dosi pokolyuº vid pistoletno¿ pal'bi cih udariv, kotrim vtorili chitke gupannya j viguki Elektri. Odnoyu z perlin gri Dolli buv korotkij udar z napivzletu, yakomu velikij Ned Litam navchiv ¿¿ v Kaliforni¿. Vona vibrala scenu proti plavbi i plavbu pered tenisom; vse zh ya stverdzhuyu, shcho yakbi ya ne pidlomiv u nij chogos' (v toj chas ya ne rozumiv c'ogo!), ¿¿ ideal'nij stil' spoluchavsya b z voleyu do zvityagi, j vona b rozvinulas' u spravzhnyu chempionku. Dolores, z dvoma raketami pid pahvoyu v Vimbl'doni (1952), Dolores na reklami cigarok "Dromader" (1960), Dolores, grayucha chempionku tenisu v kinodrami (1962). Dolores ta ¿¿ sivij, sumirnij, pritihlij cholovik, kolishnij ¿¿ trener, staren'kij Gumbert (2000). ZHodno¿ ne isnuvalo lukavinki v ¿¿ maneri grati - yakshcho, odnak, ne brati za fintu nimfetki veselu bajduzhist' do rezul'tatu gri. Vona, taka zhorstka j pidstupna v zvichajnomu zhitti, tut proyavlyala taku nevinnist', taku vidvertist', taku zichlivist' v sensi plasirovki, shcho navit' poseredn'omu, ale vpertomu gravcevi, haj yak koryavo j nevmilo vin grav, vdavalos' tak prihlopnuti j pidrizati m'yacha, shchob prodlubati sobi shlyah do peremogi. Popri malij rist, vona pokrivala vsyu svoyu polovinu (1053 kvadratnih futi) majdanchika z nadzvichajnoyu legkistyu, vzhe yak vstupivshi v rim obminu, j dopoki mogla cim rimom keruvati; ta vsyaka rizka ataka, vsyaka raptova zmina taktiki z boku protivnika privodili ¿¿ v stan povno¿ bezporadnosti. ¯j, skazhimo, brakuvalo odnogo punktu, shchob vigrati partiyu - tut-to ¿¿ drugij servis, yakij, dovoli tipovo, buv navit' sil'nishim ta bil'sh stil'nim nizh pershij (adzhe v ne¿ buli vidsutni ti vnutrishni zatrimki, yaki znajomi oberezhnim gravcyam) zvuchno vdaryavsya ob arfovu strunu sitki - j vidskakuvav v aut. Vidshlifovana biserka ¿¿ "sparnogo" udaru pidhoplyuvalas' i povertalas' u kut protivnikom, v yakogo, zdavalos', chotiri nogi j kriva shkryabanka v rukah. ¯¿ dramatichni drajvi j divovizhni zletniki prena¿vno padali jomu do nig. Znov i znov vona mazala m'yach - i, smiyuchis', parodiyuvala dosadu tim, shcho shilyalas' upered v baletnij znemozi, z navislim z loba lokonom. Do togo bezplidnimi viyavilis' ¿¿ graciya j blisk, shcho vona navit' ne mogla pobiti zadihanogo Gumberta, osnovnij udar yakogo buv staromodnij "pid'ºmnij" drajv. Dumayu, shcho ya osoblivo chutlivij do magi¿ igor. V mo¿h shahovih sesiyah z Gastonom ya bachiv zamist' doshki kvadratove zagliblennya, povne prozoro¿ mors'ko¿ vodi z ridkimi mushlyami j kaverzami na rivnomu moza¿chnomu dni, yake bachilos' netyamkomu partnerovi mutnim mulom ta t'maroyu sepi¿. Pershe zh tenisne navchannya, yakim ya kolis' muchiv Lolitu (do togo, yak uroki velikogo kalifornijcya stali dlya ne¿ odkrovennyam), ya teper spominav yak shchos' gnityuche j tuzhlive - ne til'ki tomu, shcho moyu beznadijnu uchenicyu tak vidrazlivo dratuvala kozhna moya porada - ale shche j tomu, shcho dorogocinna simetriya kortu, zamist' togo shchob vidbivati zahovanu v nij garmoniyu, stavala zrujnovanoyu vshchent nezugarnistyu j utomoyu ditini, yaku til'ki zlostila moya pedagogichna bezdarnist'. Z tih pir use zminilos', i v toj den', v yasnij kalifornijs'kij atmosferi CHampiona, na divovizhnishomu korti kraj pidnizhzhya krutih kam'yanih shodiv, veduchih do Gotel' CHampion, de mi stoyali, meni vchulos', shcho ya mozhu vidpochiti vid koshmaru nevidomih zrad, zanurivshis' u chistotu ¿¿ stilya, ¿¿ dushi, ¿¿ nevid'ºmno¿ graci¿. Den' buv bezvitryanij. Vona lupila micno j plasko, z vlastivim ¿j vil'nim mahom, povertayuchi m'yach za m'yachem nad samoyu sitkoyu vglib kortu, j rimichnij rozporyadok cih udariv buv takij klasichno prostij, shcho vlasne moº peresuvannya zvodilos' v cilomu do plavnogo progulyuvannya tudi-syudi - spravzhni gravci zrozumiyut', shcho ya tut hochu visloviti. Rizanij, dovoli gusto skoshenij servis, yakij ya uspadkuvav vid bat'ka (yakij navchivsya jomu, v svoyu chergu, vid francuza Deklyuzhi abo bel'gijcya Bormana - starih jogo druziv j velikih chempioniv), zavdav bi Loliti chimalo trudnoshchiv, yakbi ya zahotiv ¿h zavdati. Ta hto bi navazhivsya zbentezhiti cyu yasnooku yasochku? CHi ya zgadav des', shcho ¿¿ gola ruka bula vidznachena osimkoyu prishcheplennya vid vispi? SHCHo ¿j bulo lishen' chotirnadcyat' rokiv? Dopitlivij metelik, pirnuvshi, tiho proletiv mizh nami. Raptom bachu - zvidki ¿m vzyatis', z'yavlyayut'sya dvoº v tenisnih trusikah: rudij cholovik, rokiv na visim molodshij za mene, z obpechenimi na sonci malinovimi gomilkami; j dovoli matova bryunetochka, na dva des' roki starsha za Lolitu, z primhlivim rotom i zhorstokim poglyadom. YAk ce zvichajno buvaº v starannih novachkiv, ¿hni raketi buli v chohlah i ramah, i nesli voni ¿h ne tak, yak nosish prirodni j zruchni podovzhennya dekotrih specializovanih m'yaziv, a nache ce buli molotishcha, mushketoni, kolovoroti abo mo¿ vlasni gidavi gromizdki grihi. Trohi