Ocenite etot tekst:




     ---------------------------------------------------------------------
     U.SHyc³k. "U chas ne vyarnul³sya", "Mastackaya l³taratura", M³nsk, 1975
     OCR & SpellCheck: Zmiy (zmiy@inbox.ru), 20 l³penya 2003 goda
     ---------------------------------------------------------------------

     Projdze chas,  z  zyamnyh kasmadroma¢ voz'muc' start vyal³znyya zorkal¸ty ³
nak³ruyucca da dal¸k³h galaktyk.
     Magchyma,  geta adbudzecca ¢zho ¢  nastupnym stagoddz³,  magchyma,  znachna
paznej.  Ale  nasha  mara ne  hocha chakac',  my  ¢zho  cyaper hocham vedac',  shto
napatkae byasstrashnyh astral¸tchyka¢ u  byaskoncaj prastory.  Ab  ³h  prygodah,
l¸se ³ znahodkah raskazvaecca ¢ getym zborn³ku fantastychnyh apavyadannya¢.


     Ad  pravazhataga Balachan admov³¢sya.  U  prysutnasc³ nezna¸myh lyudzej  ¸n
za¢s¸dy  adchuva¢  syabe  n³yakavata.  Pragnaz³sty garantaval³ na  bl³zhejshy chas
yasnae nadvor'e bez pylavyh bur ³  metearytnyh dazhdzho¢.  ² by¢ samy raz,  kab
paehac' adnamu.  Adz³n ¸n budze adchuvac' syabe val'nej ³ zmozha adrazu ³ bol'sh
po¢na  ¢vajsc³ ¢  gety  pakul' shto  nevyadomy ³  tamu  pryvabl³vy svet  chuzhoj
planety.  YAmu  vel'm³  hacelasya getaga,  bo  ¸n  upershynyu pak³nu¢ Zyamlyu,  ne
pabyva¢shy za  svae dvaccac' dva gady navat na  susedn³m Mesyacy.  Us¸ neyak ne
vypadala, ne bylo patreby.
     Zreshty ³ tut,  na Marse,  ¸n apynu¢sya zus³m nespadzyavana. S¸leta kanchae
un³vers³tet,  specyyal³zava¢sya na rannyaj kasm³chnaj g³story³.  Kal³ zh  nadyshla
para bracca za dyplomnuyu rabotu,  Kasaj,  yago k³ra¢n³k,  nechakana prapanava¢
yamu zmyan³c' temu,  uzyac' bol'sh pozn³ chas -  pershyya pal¸ty da  zorak.  Tema ¢
g³story³ byla zus³m ne raspracavanaya.  ²  ne dz³¢na.  |poha pal¸ta¢ da zorak
pachalasya yak³h-nebudz' pa¢tara stagoddzya nazad.
     Ulasna kazhuchy,  geta byla ne  taya g³storyya,  yakaya vab³la Balachana.  YAna
amal' ne  mela  zdabytka¢.  Bo  navat pershyya zorkal¸ty ne  vyarnul³sya yashche sa
sva³h padarozhzha¢, chas ³ adleglasc' yak³h vymyaral³sya svetlavym³ gadam³. Tol'k³
asobnyya ³  chasta nyape¢nyya zvestk³ ab  tyh zorkal¸tah dajshl³ pakul' da Zyaml³.
Ale Balachan pavazha¢ svajgo vykladchyka, yak³ vuchy¢ yago z samaga pershaga kursa.
² kab ne zasmuchac' dobraga nasta¢n³ka, zgadz³¢sya pamyanyac' temu.
     V³dac',   k³ra¢n³k  zrazume¢,   shto  ¢  getaj  zgodze  ne  hapae  dushy,
zac³ka¢lenasc³,  yakaya  adna  prymushae  chalaveka zhyc'  lyub³maj  spravaj.  Bo,
pragledze¢shy plan raboty, ¸n zadumenna skaza¢:
     - YA duma¢, shto ¢ dzyac³nstve ¢se marac' pra zork³.
     Balachan  zdz³v³¢sya.  Gety  vyvad  na¢rad  c³  vycyaka¢  z  anal³zu plana
dyplomnaj raboty,  skladzenaga zgodna z navukovym³ patrabavannyam³. Ale razam
z tym k³ra¢n³k ne pamyl³¢sya.  Balachan, kal³ vuchy¢sya ¢ shkole, sapra¢dy n³kol³
ne  mary¢ stac' astral¸tchykam.  Badaj,  ¸n  by¢  vyklyuchennem u  sva³m klase.
Kosmas tady dlya  shkol'n³ka¢ by¢ yak  paez³ya.  Bo  hto ¢  tym uzrosce ne  p³sha
versha¢!  Balachan ne p³sa¢, ³ Kasaj geta zrazume¢. SHto, adnak, pryvyalo yago da
getaj dumk³?
     Balachan veda¢,  shto  vykladchyk sam mary¢ pra dal¸k³ kosmas ne  tol'k³ ¢
malenstve. Navat by¢ bl³zk³ nekal³ da tago, kab mara stala yavaj. Perashkodz³¢
nedarechny vypadak -  Kasaj  na  tren³ro¢cy zlama¢  nagu.  Zorkal¸t "CHyrvonaya
malanka",  ek³pazh  yakoga  sklada¢sya  ¢  asno¢nym  z  adnakashn³ka¢  Kasaya  pa
kasm³chnaj shkole,  startava¢ bez  yago.  Z  tae pary m³nula bol'sh za  pa¢veka.
Kasaj  use  getyya gady  vyho¢va¢ moladz',  v¸¢  va  un³vers³tece speckurs pa
rannyaj kasm³chnaj g³story³,  ³  n³hto ne chu¢ ad yago navat slova pra pal¸ty da
zorak. Dyk chamu ¸n raptam parushy¢ ma¢channe? Nabalelae zh treba addavac' tamu,
hto zdolee yago prynyac'.
     Balachan ne  peraacen'va¢ syabe,  ne  znahodz³¢ u  sabe  yakascej,  yak³ya b
abyacal³ pospeh u dasledavannyah pa novaj teme.  Bol'sh tago,  ¸n adchuva¢,  shto
yana ne zahap³la yago.  Nu shto zh, ¸n vykanae rabotu, kal³ tago hocha nasta¢n³k.
A potym vernecca da pary Gagaryna ³ Armstronga.  Ale,  razvazhayuchy tak, ¸n ne
mog pazbycca nespakoyu. ¨n ne lyub³¢ nyayasnascej.
     ² vos' kamandz³ro¢ka na Mars. Tut znahodz³cca samaya magutnaya ¢ Sonechnaj
s³steme stancyya dal¸kaj suvyaz³ ³  pry ¸j -  Central'ny kasm³chny arh³¢.  U ³m
zaho¢vayucca ¢se  materyyaly ab  asvaenn³  ³  zavayavann³ kosmasu.  Pachynayuchy z
pershaga shtuchnaga spadarozhn³ka Zyaml³ ³  azh da nerasshyfravanyh s³gnala¢,  yak³ya
pryjshl³ ¢ Sonechnuyu s³stemu -  c³ ad zyamnyh zorkal¸ta¢, skazhonyya adleglascyu ³
perashkodam³, c³, hutchej za ¢s¸, ad byaskonca dal¸k³h galaktyk abo pul'sara¢.
     Balachan ne very¢ u  s³gnaly,  yak³ya n³byta pryjshl³ ad ³nshyh cyv³l³zacyj.
Neshta n³hto ne sustre¢ ³h da getaga chasu navat u dal¸k³m Susvece.  Us¸,  shto
ne paddaecca rasshyfro¢cy, - paradz³la m¸rtvaya pryroda.
     Razv³ta¢shysya z  dyspetcharam u kasmaporce,  Balachan se¢ u elektramab³l'.
¨n ne mog zabludz³cca.  Da Central'naga arh³va vyala dobraya shasha.  Zdal¸k yana
byla padobna na raku, shto cyakla m³zh chyrvonyh pyaschanyh barhana¢.
     |lektramab³l' mog  razv³vac'  fantastychnuyu  hutkasc',  ale  Balachan  ne
spyasha¢sya. ¨n uklyuchy¢ a¢tamatychnae k³ravanne, a sam, ne adryvayuchysya, glyadze¢,
yak  naso¢vaecca na  yago  z  bl³zkaga  krayav³du zmrochnaya ad  f³yaletavaga neba
byaskoncaya pustynya.  Adnastajnasc' pejzazhu ne rascharavala yago.  ¨n bachy¢ shmat
teleperadach pra Mars ³ by¢ gatovy da lyuboga v³dov³shcha. Adnak c³ mozha nezhyvoe
adlyustravanne para¢nacca z samoj pryrodaj!  Navat praz sferychnae shklo kab³ny
pustynya byla nepadobnaya na  svayu k³nakop³yu.  YAna  zhyla,  yana byla pobach,  yae
mozhna bylo pakratac', na ¸j mozhna bylo pak³nuc' svae slyady.
     Balachan spyn³¢ elektramab³l', vyjsha¢ na shashu.
     Sonca  stayala ¢  zen³ce.  Nepryvychna malen'kae,  yarka-zalatoe,  yano  ne
pyaklo,  yak na Zyaml³ ¢  pustynyah,  a neyak sumna ³ pyashchotna grela tvar,  ledz'
prab³vayuchysya praz  shklo  germashlema.  ²  svyatla davala mala.  Navat  u  yasny
mars³yansk³ po¢dzen' na nebe byl³ v³dac' zork³ ³ suzor'³.
     Balachan perastup³¢ bely  aho¢ny  bardzyur ³  pakrochy¢ u  glyb  barhana¢.
Spyn³¢sya tol'k³ tady,  kal³ zn³kl³ ³ shasha, ³ elektramab³l', a pustynya lyazhala
perad ³m takoj, yakoj yana byla: ³nshaplanetnaj, chuzhoj.
     ¨n  ne by¢ dasvedchany ¢  arealog³³*,  n³kol³ ne ¢n³ka¢ u  yae detal³.  U
g³story³ zavayavannya kosmasu yago  c³kav³¢ f³lasofsk³,  maral'ny bok.  Balachan
razglyada¢ getu  z'yavu yak  chargovy etap u  evalyucy³ chalavectva.  U  getym yago
poglyadze ne bylo mesca ¢movam ³snavannya na ³nshyh planetah. Bo, ureshce, yany -
u adnym vypadku lepshyya, u drug³m gorshyya - ne mel³ ³stotnaga znachennya. Vazhnym
by¢ sam fakt vyhadu chalaveka za mezhy Zyaml³ ³ tyya vyn³k³,  yak³ya geta dalo dlya
razv³ccya navuk³, ekanom³k³, us¸j cyv³l³zacy³.
     ______________
     * Arealog³ya - navuka ab Marse.

     Cyaper  zha  ¢svedamlenne tago,  shto  ¸n  znahodz³cca sam-nasam  z  chuzhoj
pryrodaj,  adrezany ad  usyago,  shto  bylo  na  Zyaml³,  padarvala raptam  yago
¢pe¢nenasc'.   Zapoznenae  pachucc¸  ramantyk³,   yakoj   veyala  ad   raskaza¢
kasmana¢ta¢ pra svae prygody,  kranula serca.  Balachan paduma¢, shto ¢s¸-tak³
geta dobra -  stup³c' nagoj na pyasok ³nshaj planety, pastayac' pad promnyam³ yae
sonca.
     - Balachan, dze ty? CHamu spyn³¢sya?
     ¨n uzdrygnu¢,  pachu¢shy gety golas,  ³ tut zha zasmyaya¢sya. YAmu stala kryhu
sumna: Mars, akazvaecca, sta¢ uzho dastatkova cyv³l³zavany. Balachan uzdyhnu¢,
shkaduyuchy, shto ramantyka tak hutka skonchylasya, ³ pajsho¢ da darog³.
     Budynak arh³va znahodz³¢sya na beraze vyal³kaga kratera. Persh chym uvajsc³
¢  syaredz³nu,  Balachan do¢ga staya¢ nad adhonam.  V³dov³shcha bylo n³ z  chym ne
para¢nanae.  Vybuh  bujnoga metearyta,  utvary¢shy krater,  agal³¢  glyb³nnyya
parody.   Navat  udalechyn³  yany  ne   haval³sya  za  smugoj,   za  pa¢cenyam³.
Roznakalyarovyya,  yany  z³hacel³ pad sonechnym³ pramennyam³,  yak  dal¸k³ya zork³.
YAsnaya,  da  bolyu ¢  vachah kantrasnaya karc³na.  Balachanu padumalasya,  shto  ¸n
pachynae  razumec' tyh,  hto,  pabyva¢shy ¢  prastory,  ³mknecca vyarnucca tudy
zno¢. Ta³lasya ¢ chuzhyh planetah magutnaya pryvabl³vaya s³la.
     SHchyra kazhuchy, Balachan ne chaka¢ vel'm³ mnogaga ad sva¸j raboty ¢ arh³ve.
²  na  Zyaml³,  ³  tut apraco¢kaj pavedamlennya¢ zorkavyh ekspedycyj zajmalasya
vyal³kaya grupa vuchonyh,  specyyal³sta¢. CHas ad chasu yany znahodz³l³ shto-nebudz'
c³kavae,  vazhnae.  Na  tak³ pospeh Balachan ne  razl³chva¢.  U  yago bylo bol'sh
sc³plae zadanne, abmezhavanae pal¸tam "CHyrvonaj malank³".
     Nekatoryya materyyaly ab  getaj ekspedycy³ Balachan vyvucha¢ yashche na Zyaml³.
SHmat shto, asabl³va pra yae ek³pazh, raskaza¢ Kasaj. Marshrut zorkal¸ta lyazha¢ da
Paluksa.  Tryccac' pyac' svetlavyh gado¢ tudy,  tryccac' pyac' nazad.  Balachan
veda¢ kamandu "CHyrvonaj malank³" tak  dobra,  shto  ³nshy raz  yamu  zdavalasya,
byccam ¸n  asab³sta by¢  zna¸my z  kozhnym.  Hudarlyavy SHarepa,  yak³ n³kol³ ne
trac³c' ra¢navag³,  -  nezdarma yago vybral³ kap³tanam.  Vesyalun ³  zharta¢n³k
Gaj, yak³ yashche studentam zrab³¢ znachnae adkrycc¸ ¢ astranom³³, ³, nape¢na, za
geta yamu  addal³ pasadu shturmana ekspedycy³.  Lepshy syabar Kasaya -  ZHv³nakas,
flegmatychny,  ma¢kl³vy ³ najlepshy zna¢ca karabel'nyh tehn³chnyh s³stem.  CHara
CHarava -  b³¸lag,  urach,  dzya¢chyna,  u  yakuyu,  yak  zdagadva¢sya Balachan,  by¢
zakahany yago nasta¢n³k...
     ²h bylo dvaccac' pyac',  addanyh kosmasu, advazhnyh ³ samaahvyarnyh. Kasaj
ganarycca ³m³.  A Balachan uspryma¢ ³h podzv³g neyak razdvoena.  ¨n addava¢ ³m
dan³nu,  yak  lyudzyam,  yak³ya,  magchyma,  addal³  ¢s¸,  shto  mel³,  na  karysc'
chalavectvu.  ²  ¸n  chasam lav³¢ syabe na  dumcy,  shto ne  ¢pe¢neny,  c³  byla
patrebnaya ³h ahvyara chalavectvu.
     Balachan ne vypadkova vybra¢ rannyuyu kasm³chnuyu g³storyyu.  U toj chas lyudz³
¢pershynyu zdolel³ vyrvacca z zyamnoga prycyagnennya,  dasyagnul³ susedn³h planet.
Prastoru Sonechnaj s³stemy, yak nekal³ zyamnyya ak³yany, perasyakal³ karabl³ novyh
kasm³chnyh Kalumba¢.  Nape¢na,  mnog³ya z  suchasnyh veda¢ chalaveka ab pryrodze
byl³  zdabyty  menav³ta tady.  Ale  ¢zho  ¢  toj  chas  chalaveka pav³nna  byla
nascerazhyc' adna  akal³chnasc'.  Lyudz³ dabral³sya navat da  Plutona.  ²  ¢syudy
bachyl³ adno ³ toe zh:  m¸rtvuyu pustynyu.  Planety rozn³l³sya tol'k³ ¢ budove c³
zneshn³m vyglyadze. Raspaleny pyasok, halodny gaz abo chornyya nepryvetnyya skaly.
Varyyanta¢ shmat - sutnasc' adna.
     |ntuz³yazm dvaccac' pershaga stagoddzya,  kal³  tehn³ka dazvol³la chalaveku
tryvala astalyavacca ¢ kosmase, Balachan tlumachy¢ spradvechnaj maraj lyudzej pra
sustrechu z  sabe  padobnym³.  Adsutnasc' zhyccya na  planetah sva¸j s³stemy ne
pamenshyla getaga ¢zdymu -  naperadze byl³  pal¸ty da  ³nshyh  sonca¢ ³  ³nshyh
planet.  Tady veryl³, shto tam budze ³naksh. Ale m³nal³ dzesyac³goddz³, a Zyamlya
zastavalasya adz³nym svetlym kutkom syarod chornaj ma¢kl³vaj prastory,  yakaya  z
kozhnaj novaj ekspedycyyaj adso¢vala svae mezhy ¢s¸ dalej ³  dalej.  Dyk c³  ne
varta spyn³c' getyya poshuk³!  YAny nadta doraga kashtuyuc' chalavectvu, adb³rayuchy
³ vydatnyh vuchonyh,  ³ vyal³k³ya materyyal'nyya srodk³. Balachan nedze chyta¢, shto
peratvarenne Marsa ¢ prygodnuyu dlya zhyccya planetu nakshtalt Zyaml³ ekv³valentna
pa  zatratah  pabudove ³  ek³p³ro¢cy dvaccac³ zorkal¸ta¢.  Mazhl³va,  geta  ³
perabol'shanne,  ale dolya ³sc³ny ¢  ³m ¸sc'.  Balachan veda¢,  shto getu yagonuyu
dumku  ne  padzyalyae  bol'shasc'  zyamlyan.  Tamu  ³  pracyagvayuc'  adpra¢lyacca z
mesyachnyh  kasmadroma¢  zorkal¸ty.  Adnak  by¢  upe¢neny,  shto  nekal³  lyudz³
spahopyacca.  ¨n budze adnym z tyh, hto ¢reshce dakazha ³m neabhodnasc' getaga.
² chastku tak³h dokaza¢ ¸n sabyare tut, pracuyuchy nad dyplomnaj.
     Shov³shchy Central'naga arh³va ¢raz³l³ Balachana agromn³stym ab'¸mam samaj
raznastajnaj ³nfarmacy³.  ²  ¸n  ne  ¢tryma¢sya -  persh chym pachac' rabotu nad
sva¸j  temaj,   patrac³¢  cely  dzen'  na  praglyad  zap³sa¢,  yak³ya  datychyl³
papyaredn³h  perad  "CHyrvonaj  malankaj"  ekspedycyj,   Geta  by¢  vel³chny  ³
dramatychny g³mn chalaveku ³ yago rozumu.  Perad Balachanam na ekrane prahodz³l³
sceny budz¸nnaga zhyccya na zorkal¸tah, zap³sanyya ³ peraslanyya syudy z dal¸kaga
kosmasu.  YAk  na  toe,  yamu  trap³l³sya dz¸nn³k³ menav³ta tyh ek³pazha¢,  yak³ya
perastal³ pavedamlyac' pra  syabe.  Tady  yany  zhyl³ ³  veryl³,  shto  vernucca,
prynyasuc' na  Zyamlyu  vyal³k³ya tajny  Galaktyk³.  Balachan ³h  naz³ra¢ menav³ta
tak³m³ -  spakojnym³,  upe¢nenym³.  Ale ¸n uzho veda¢, shto yany ne vernucca. ²
bylo da bolyu ¢ sercy tuzhl³va ad lakan³chnyh kamentaryya¢ da zdymka¢: "Planeta,
padobnaya na Mars",  "A geta yak nash Saturn,  tol'k³ bez kal'ca"... Potym byl³
³nshyya slovy:  "Dz³m zahvare¢",  "Barkun zag³nu¢",  "U Rana ³ Ne³ naradz³lasya
dachka"...  ZHycc¸ dlya ³h tam ³shlo,  byccam zorkal¸t ³  ne adryva¢sya ad rodnaj
planety.
     Paznej,  kal³ Balachan zanya¢sya "CHyrvonaj malankaj", ¸n ne mog zabycca na
pragledzhanyya pavedamlenn³.  YAny  n³by  prygnyatal³ yago,  zagadzya afarbo¢vayuchy
novyya materyyaly ¢  zmrochny koler.  Tym  bolej shto  l¸s getaga zorkal¸ta by¢,
v³dac', tak³ zh, yak ³ tyh, shto ¢ chas ne vyarnul³sya.
     Aposhn³  rapart  "CHyrvonaj malank³" stancyya dal'nyaj suvyaz³  prynyala yashche
try gady tamu nazad. |kspedycyya nabl³z³lasya da Paluksa. Balachan vel'm³ hace¢
zrazumec',  chamu geta peradacha byla aposhnyaj.  ² ¸n pacha¢ z yae,  spadzeyuchysya,
shto, mazhl³va, uzho tady astral¸tchyk³ pradbachyl³ shto-nebudz' nebyaspechnae.
     Azhy¢ ekran,  ³  nehta pramov³¢:  "YArkae zho¢tae svyac³la mae  adz³naccac'
planet.  Try  z  ³h  abarochvayucca  amal'  pa  krugavoj  arb³ce.  Pyac'  mayuc'
atmasferu". Balachan mehan³chna adznachy¢, shto tam moguc' byc' umovy dlya zhyccya,
a sam duma¢:  chyj geta golas?  Kryhu stomleny,  spakojny,  razvazhl³vy.  YAk u
SHarepy ¢  toj  dzen',  kal³  ¸n  vystupa¢ perad  zyamlyanam³ na  starce svajgo
karablya.   Balachanu  ¸n  zapomn³¢sya  strymanascyu,  yakaya  tak  ne  adpavyadala
¢rachystaj !  hvalyuyuchaj hv³l³ne.  Byccam ne chalavek gavary¢,  a  k³bernetychny
robat.  Nya¢zho  ¸n  ne  zmyan³¢sya za  gety  chas?  Nya¢zho navat bl³zkaya meta  ne
vykl³kala ¢ ³m emocyj? Balachan sluha¢ ³ dz³v³¢sya, pakul' raptam ne zrazume¢,
shto geta ne SHarepa,  a Gaj. Astranom ³ shturman. ² tady zdz³v³¢sya yashche bolej.
U  golase Gaya zn³kl³ zharta¢l³vyya notk³.  Abo ¸n pastale¢ ³ pasur'¸zne¢,  abo
yany tam razvuchyl³sya smyayacca?
     Balachan  perarva¢  peradachu  ³  pastav³¢ papyarednyuyu,  yakaya  pryjshla  za
pa¢goda da  aposhnyaj,  sprabuyuchy ¢  ¸j  znajsc³ prychynu perameny ¢  haraktary
shturmana.  Adnak  n³shto  ne  davala  navat  nam¸ku  na  geta.  Peradacha byla
zvychajnaya.  U spravazdachy ab zhycc³ ³ dzejnasc³ ek³pazha ne ¢pam³nal³sya n³yak³ya
kanfl³ktnyya padze³.
     Adchuvayuchy,  yak u ³m narastae nespakoj -  byccam, razgada¢shy prychynu, ¸n
mog by chym-nebudz' dapamagchy kamandze "CHyrvonaj malank³" -  Balachan vyarnu¢sya
da aposhnyaga pavedamlennya.
     Zno¢  na  ekrane  zabl³shchal³ planety-zorachk³,  rask³danyya vakol  svajgo
sonca.
     "My pachn¸m z vos'maj. Try aposhn³ya nagadvayuc' Pluton".
     "YAk za¢s¸dy",  - z rascharavannem adznachy¢ Balachan, bo yashche tol'k³ ¢chora
chu¢ geta z ³nshyh kryn³c nekal'k³ razo¢.  ¨n veda¢, shto paslya getaga abyacannya
z  karablya adpravyacca rakety.  Spachatku z  robatam³,  potym,  kal³ dazvolyac'
umovy, - z lyudz'm³. A shto yany tam ubachyl³, tak ³ zastanecca nevyadomym.
     Balachan do¢ga ¢glyada¢sya ¢ ekran, spyn³¢shy pakaz na kadry z dz¸nn³ka. Na
³m byla b³yah³m³chnaya labaratoryya.  CHara syadzela za stalom. ²mgnenne nazad yana
zaduml³va,  n³by gavaryla sama z saboj,  raskazvala pra novy metad uzdzeyannya
na  spadchynny mehan³zm kletk³,  yak³  ¸j  udalosya  adkryc'.  Balachan  ne  mog
vysluhac' yae  da kanca.  Na Zyaml³ geta adkryl³ ranej CHary gado¢ na dvaccac'.
Mazhl³va, CHara sama ne vyklyuchala, shto yae nav³na ¢zho ne nav³na, tamu ³ ne bylo
¢ yae golase zadavolenasc³ zroblenym.
     Unachy Balachan ne  mog  zasnuc'.  ¨n  upershynyu paduma¢,  shto gady,  yak³ya
astral¸tchyk³ pravyal³ ¢ prastory, asudzhanyya pa sutnasc³ na vechnuyu adarvanasc'
ad Zyaml³,  prymus³l³ ³h zrazumec' pra¢du.  ²h podzv³g ureshce budze tol'k³ ³h
podzv³gam,  a ne ¢syago chalavectva. Bo shto b tam yany n³ ¢bachyl³ ³ n³ znajshl³,
us¸ ro¢na vestka ab getym pryjdze na rodnuyu planetu sa spaznennem.
     Nape¢na,  n³kol³ ranej Balachan ne  pracava¢ tak napruzhana.  ¨n  nap³sa¢
dyplomnuyu.  Ale ne tak, yak duma¢, skladayuchy plan, yak chaka¢ ad yago nasta¢n³k.
"CHyrvonaj  malancy"  by¢  prysvechany tol'k³  adz³n  razdzel.  Astatn³ya  try,
nasychanyya shmatl³k³m³ prykladam³,  sluzhyl³  dokazam yago  dumk³  pra  marnasc'
pal¸ta¢ da zorak. Balachan veda¢, shto rascharue svajgo nasta¢n³ka. Bol'sh tago,
pada¢shy ¢  svyatle  sva³h  vyvada¢ aposhnyuyu spravazdachu z  "CHyrvonaj malank³",
zrob³c' nasta¢n³ku balyucha.  ²  ne  mog pastup³cca sva³m³ perakonannyam³.  YAgo
vyvady datychyl³ ne tol'k³ ³h dvuh.
     Mozhna bylo vyartacca na Zyamlyu. Ale Balachan by¢ dobrasumlennym studentam,
navat  zal³shne pedantychnym.  Tam,  dze  ³nshyya  abmyazho¢val³sya rekamendacyjnym
sp³sam kn³g ³  dapamozhn³ka¢,  yamu abavyazkova treba bylo vedac' ledz' ne ¢s¸,
shto datychyla temy.  Geta chasta zam³nala narmal'naj vuchobe, bo, zb³vayuchysya na
drobyaz³,  ¸n adstava¢ ad adnakursn³ka¢.  Adnak peralam³c' syabe ne mog.  Tak³
¢zho by¢ u yago haraktar.
     Gety samy haraktar prymus³¢ Balachana zatrymacca.  Nehta z supraco¢n³ka¢
arh³va  ¢  samy  aposhn³  momant skaza¢ yamu,  shto  ¸sc'  yashche  adz³n  s³gnal,
nerasshyfravany,  yak³, magchyma, nalezhyc' "CHyrvonaj malancy", bo prynyaty na yae
hval³. A c³ mog ¸n paehac', ne ¢pe¢neny, shto s³gnal ne mae n³yakaga dachynennya
da yago zorkal¸ta?  Vyadoma,  ne.  ² hoc' da adpra¢lennya rejsavaga planetal¸ta
Mars-Zyamlya zastavalasya nyamnoga chasu, ¸n pajsho¢ u shov³shcha.
     Na¢rad c³  mozhna bylo  nazvac' geta s³gnalam,  paslanym rukoj chalaveka.
Kab ne hvalya,  na yago n³hto ne zvyarnu¢ by navat uvag³.  Na ekrane m³tus³l³sya
haatychna rask³danyya rysachk³, u dynam³ku chulasya patreskvanne, yak ad zvychajnyh
vypramen'vannya¢ z kosmasu.  Aperatar spachuval'na paglyadze¢ na Balachana,  ale
dapamagchy ne mog. Z zhalem para³¢:
     - C³ mala ¢ prastory kryn³c energ³³? YAshche paspeesh na planetal¸t.
     Geta byla slushnaya parada. Tol'k³ ne dlya Balachana. Aperatar, nape¢na, ne
chu¢  legendy,  yakuyu  vos'  uzho  chatyry gady,  yak  dasc³pny zhart,  peradaval³
starejshyya pakalenn³ studenta¢ pershakursn³kam.  Byccam  by  Balachan admov³¢sya
zdavac' zal³k pa mehan³cy. A na zdz³¢lenae pytanne vykladchyka za¢vazhy¢: "Mne
trap³l³sya ruhav³k³ ¢nutranaga zgarannya". Vykladchyk ne zrazume¢. Tady Balachan
rastlumachy¢:  "U nashym muze³ ³h nyama.  Ne magu zh  ya  gavaryc' pra toe,  chago
n³kol³ ne  bachy¢".  Vykladchyk stryma¢ usmeshku ³  spyta¢:  "A  yak  nam byc'?"
Balachan adkaza¢:  "Dn³ praz dva  ya  zakonchu dzeyuchuyu madel' ruhav³ka,  tady ³
zdam zal³k".  Zal³k ¸n sapra¢dy zda¢.  Bl³skucha. Ale sa spaznennem, kal³ yago
adnakursn³k³ byl³ ¢zho na ekskurs³³ ¢ padvodnaj Antarktycy.
     Zabra¢shy zap³s  getaga  nerasshyfravanaga s³gnalu,  Balachan adprav³¢sya ¢
labaratoryyu.
     ¨n  pracava¢  sutk³,  drug³ya,  trec³ya...  Spachatku  supraco¢n³k³ arh³va
spagadl³va ³  kryhu  ³ran³chna pasm³hal³sya,  potym zdz³¢lena k³val³ galovam³,
ma¢lya¢,  upartasc' ne  da  mesca.  A  na chacv¸rty dzen' u  Balachana z'yav³¢sya
pamochn³k -  toj  samy  aperatar,  yak³  ra³¢  yamu  paspyashacca z  ad'ezdam.  A
ne¢zabave razam  z  Balachanam pracaval³ ¢se,  hto  by¢  vol'ny  ad  vahty  ³
asno¢naj raboty. YAny paveryl³ yamu.
     Adnak m³nal³ dn³,  a  vyn³ka¢ ne  bylo.  Na ekranah shtoraz uzn³kal³ ¢zho
dobra  abrydlyya  ¢s³m  haatychna rask³danyya rysachk³.  Dvojchy  pras³¢  Balachan
dazvolu ¢  Kasaya  zatrymacca.  Nasta¢n³k veda¢  svajgo vuchnya ³,  ne  zadayuchy
pytannya¢, dazvalya¢.
     ²  raptam rysachk³ zagavaryl³.  Zdarylasya geta,  kal³ Balachan neyak unachy
rashy¢ razb³c' s³gnal na  dol³,  charguyuchy kol'kasc' rysachak pa grupah ad nulya
da dzevyac³.
     Geta by¢ vypadak.  Ale, kazhuc', vypadak lyub³c' nastojl³vyh. Balachan by¢
nastojl³vy.  ²  na  ekrane ¸n ubachy¢ tuyu zh  samuyu planetnuyu s³stemu Paluksa.
Tol'k³ pobach z pyataj planetaj svyac³lasya yashche adna kropachka,  yak spadarozhn³k.
Balachan pasprabava¢ pavyal³chyc' adlyustravanne. Kropka zabl³shchala yarchej, stala
svyatlejshaj za planetu ³  ledz' prykmetna kranulasya z mesca.  Duga,  yakuyu yana
ap³sala,  byla chastkaj prav³l'naga kruga...  A potym ekran patuh. S³gnal by¢
prynyaty ne calkam. V³dac', ne zrazume¢shy, aperatar ne zap³sa¢ yago da kanca.
     Balachan  pabudz³¢  sva³h  dobraahvotnyh pamochn³ka¢ ³  yashche  raz  z  ³m³
pragledze¢ kavalak getaj peradachy,  yakaya prybyla z chuzhoga svetu.  U getym ¸n
ne sumnyava¢sya.  SHarepu c³ Gayu ne bylo patreby zadavac' suajchynn³kam zagadk³.
Ale  shto  aznachala geta peradacha?  Zdagadk³ zmyanyal³ adna adnu.  Najbol'sh yamu
spadaba¢sya vyvad,  shto geta gumano³dy z s³stemy Paluksa,  vykarysta¢shy hvalyu
"CHyrvonaj malank³",  peradal³ na  Zyamlyu  vestku ab  sabe  ³  zorkal¸ce,  yak³
dabra¢sya da  ³h  ³  sta¢  spadarozhn³kam pyataj  planety,  naselenaj razumnym³
³stotam³...
     Adnak Balachan ne by¢ by sam³m saboj,  kab prynya¢ getu prygozhuyu dumku za
aks³¸mu.  ¨n  ne  mog sabe adkazac' na  shmat pytannya¢,  ³  syarod ³h na samae
galo¢nae:  "CHamu ma¢cha¢ SHarepa?"  A  bez  getaga ne  adchuva¢ za  saboj prava
rab³c' hoc' prybl³zny vyvad.
     Ne  adkazvayuchy na  v³nshavann³ tavarysha¢,  ¸n  prajsho¢ na vuzel suvyaz³ ³
vykl³ka¢ Zyamlyu. Kasaj sluha¢ yago.
     - Nasta¢n³k,  - skaza¢ Balachan, - ya ne nap³sa¢ dyplomnuyu. - ¨n pachaka¢,
c³ ne skazha shto Kasaj, ³ tady dada¢: - YA ne budu g³storykam. - Kasaj ma¢cha¢,
³  Balachan  dazvol³¢  sabe  yashche  adnu  frazu:  -  Kal³s'c³ chalavek  pav³nen
perahvarec' kosmasam.
     Z  vuzla  suvyaz³  Balachan pajsho¢  u  svoj  pakoj,  vycyagnu¢ z  partfelya
kryshtal³k³ z  zap³sam dyplomnaj raboty ³ k³nu¢ ³h u trubaprovad,  yak³ v¸¢ da
an³g³lyatara.

Last-modified: Sun, 26 Oct 2003 09:53:16 GMT
Ocenite etot tekst: