. , , , -, , , : .
- , . , , , , , , . , , .
, , . , , , , 31 1517 . , , ?
, , I. , , - , .. . " ", -, . -, , .
" " ( - "") . . , : "" - XII ., , , [1]. : "" - XVIII ., . . [2] .. [3], . : "" - , XII . - , . [4], XV ., .., XIII .
[5], , . .. , "" " ", - , "" [6]. , , - 1187 . - . , .
, . [7] , . , . , , , --. , , , , - . , , , . , , . - - , .
, " " - , 1187 . (. 249) (. 252) , . , "... . ", .. , 1197 . (. 267-268). "" . "" , , , .
-, . . 1180 . , 1184 . , , - , . , , (. 243-244). , . , , , " " (. 31), , , , . ?!
, "" , ,
. , "" - , - , . , , .. (. 240), , . , , , .. - "", , , , . , XX ., , 1113 . , XII . , . XII . , . [8] , , - . . , "" .
"" , . , . ? , , , , , , III () I (1079 .). , , 3 1078 ., - I, . , - , . ? , , ? . 1128 1161 . 15 [9], - 19 [10]. , , "" . ?
- . , , 1095 . , , , . XII . . ! , : " , " [11]. , , , .
. , , , "" . [12] . , , -. , 1107 . , . - : , - . , , "", , . , , . , .. " 1200 ., " [13]. "", .., , , , " ". . : !
, . , . - , , , , . " " XI-XIII .
, , , XIX . , , "" [*129]. XII . " ". .
, - , [*130]. - - . , . , . XI . " " .
, . () (), . -. , , , - . . , . , () , - .
- . 1054 . -, . 1068 . , , . , 1115 . , . . , . , , . , , , , . , . , - , . - 1223 ., 1236 . . 1185 . - XII ., , , "" [14]. .
, 965 . 1241 . . " " , , - , . , . , .
"" "". .. , "- , , , " (. 429). ! [15] , . " " (. 20). - - "" (. 23). , " " - "". , . , , - ( - "") (1115-1234) [16]. "" "" , , "" [17]. II ., XIII ., 1223 ., 1234 ., .
. , , , , .. , . . , , . , , , .
XIV . "" . "" , " , , . . ...". "" , , : " " [18].
, XX . . , , "" , . : . , , XIII . , "" - , , "" . , , - . "" (. ) [19]. , , - , , . , , "" " ".
. , . , , , . "", , , .. , - . ?
, . -, . " " , , . , , , . .
, : " " [20]. ? . : , , .
. " . , ( . - ..). , . ( . - ..). , . , , . : " , ". - , , , , , , . ( - . - ..) , . , . , - ..."
, , , (, , - , . - ..). " , : " !" (! - ..). , , , , , ( . - ..). " ? ?" - . : " , , , . : , . " ( , . - ..).
" , - , - , ?" - " , - , - , . , : " , , , , . , ".
. , , . ? , , " ( - , , , . - ..). : " ?! , , . , (, . - ..) , , , , , , , ( . - ..). ". " [21].
. "... . . . , , , - ... , " [22]. , , ().
, , . , - , , . . , . - . , , . , . , -, , , , , , , . .
, , IX . , , . -, -, , [23].
, . , , . . " " : " 3 , - 1,2 . . " [24]. , - , - , . [25]. : . ; .
, "", "", "" (. 406). "" "" (.) "" (.), .. [26]. , "" "". XIII .; , - "", [27]. "" [28] VIII . [29].
"" "". "" "" ("", ~ "") [30], "". XIV . , , . "" ; , XIII .
"", .., (. 446). .. , " - , Dernen, Derme [31], , . "", . ( ), "", - "", . , , , , . , , , "" - " ". , , . XIII ., , .
" " "". , , , .. , [32]. .. "": 1) (, -, ): - ; 2) (, , , , ): - - ; 3) - (, . , ., ): - , , " , "" " (. ); 4) (, , .): - , , . , , , .
. [33], , : 1) - ; 2) - ; 3) - I-II . (): , , . .
., : "" - , , , . , , , " " ( ), . , " " - , "" , " ", , . " " [34]. . , .. " ".
.. , , .. (. 385-386). , , , . "" " " (XII .) :
"... (. - ..) . , , "" (?!) (, .): , , , , ". , , " " (XVI .) : " , , : , , : , . " [35]. , XVI ., - , XII . - . , .. , " " , , XVI . , .. , "" [36]. , XII . , , " ".
. (. 11, 78), " ". .. " " (.78). , .. , . - , - , -. , !
" ", " " (. 17). , , , . : " "? , " " " " . ? . .
60- XI . , , , . , . - 300 . 12 . , , . , , . , . ? " " -, , . "", , , . , .
- , , " " "", , - . "".
" ", (. 12), (. 20), .. , , . "" , , , .. , - . -, "" (.. ) , (. 15); -, , , .. : " " , , (. 25) - . 1068 . , , . " ", , , , "" .
"" , . , "" - "", , , . " ", [*131]. , "" "". , , . XII-XIII . , 1223 . - [37], , .
" " , 431 . 449 . (" "). 451 . , . 482 . , , [38]. , " ". .
" " (. 17). , , -, . , [39]. , , . , , [40]. : , , , : ? (" ", . 30) " " (. 11) , . , , . , , . , , , , - . , , "".
"" [41] XIII . "- ... , , (.. ) () ; !" [42]
XIII ., . , , "", " " "" . , "-". XIII . . "" - "", "".
, . XIII . , "" , . " ", .. . . , "" . " ", "" - " ".
, "" - " " " ". "" : , . , - , . : , " ", , " " (. 9). , . "" (. 9) " , " (. II), .. . - , .. - . , - [43]. , XIII . .
, "", , , . . , [44].
, , , "", , . -? . " , , ", ? , , , , - , . , , , - . , , , "" , , [45].
? , XII-XIII ., " ", .
, , " " XIII ., .., , "" 1202 . [46]. , , , 1200 . [47]. .. , " " , .. 1223 ., " , ". , .. - 1237 ., " ", - , , ..: " , , 1185 ., - ... ? , 1185 ... - . - " [48].
: "" , 1237 . , , 1234 ., , 1261 . , , . , , . XIII . , XII ., 1235 .
40- . , 1237-1238 1240 ., [49]. , , , . . , , - 300 . - . , ( ) . . 300 . , . , , . , , -, , -, , -, 1229 . [*132]. - , 1240 . . , . , , , , . , , , - .
, , . , 1223 . , , -, - . XIII . , , , , " ". .. , , . , 1185 ., , , , , XIII . , , , . , , .
, , . , .
, , , , . , 1241 . , , - , 4 . . . . , , , . [50].
. , , , . 1246 . , . , , - . " (), (), " [51] [*133] , , - [52].
. , . , . , . , , . . 1248 . , , . , , , , , 1251 .
. , " " [53], (1258). , , , , , . , , .
, (1241 .) , . ) , , [54]. , - . , , , , . , , , , , , "", . XIII . , , .
1256 ., - , 1261 . , , . .
, XIII . , , , . , , , . , .
, , , , . , - [55]. - , , , , , , . . -, , " ", .. [56]. "" , , . "" - , .
, "" , , , , , . , , - , " " . , , , , . , . , , ( , ). , "" , , , .
, "" , , , , , , , . , , , .
, , : , ; - , , . , , . 1249-1252 ., , !
, [57]. "" , , 1252 . [58], . , , "", , , . . , "" XII, XIII . XII . XIII . .
, . - , , . .
, " " (. 18): , , -. . , , , , 1241 ., , , , , , -, . - 40- XIII . , II , - , , - , .
. , , . - .
, "" , , . , . - XII, XIII . -, , , : , " , " (. 21). , , . 1250 . , , , "". , .
, 1182 ., " , " (. 22). , 1249-1250 . , XII . .
- , , " " (. 23) " " (. 24). (. 23), 1246 . [59], . , " , ... ... , " (. 22). "" ", " (. 22).
, . , , - , , . 1187 . , , ( ), , , , , . , 1185 . - , . "" , (. 444) , . , , - , " ", . 1249 . (1241) , , , , - , - [60]. , 1250 . . , , , .
. " "? , ? , , ? , , 1182 . . , , , , , "", .
- , , . - , - , 1249-1250 . , , , "". , , , . - , "", , , .
. "", , . . "" - - . , , . , "", : , (. 95). ? , , 1239 . , [61]. - - "" [62]. , . : " [] , , , . , " (. 25). 1067 . , (. 458). "" , , .. 1069 . , , , , "", .., , 40-50- XIII .
XIII . . . 1245 . , , , . , , , , . "" : " , !.. !" (. 26).
1187 ., , . , , " " . "" ! "" , - - - [63]
[63] , , - , .., , . , , .
, "": " , " (. 18). .. , , " " 859 . "" (. 421). XII . . 1241 . . 1236 ., , , . , , [64], , , , [*134].
. " , , , , , : , , ", - [65]. "" : " - : - . . , " (. 30-31). .
? , ! , , , . , . , , "", . , , . , , , , " ", .. , , . .
XII . , . . , : , 1204 . [66] . , , , , , - . , , . 1256 . , , . , 1262 . - - , .
, "" 1256 ., .. , , , , 1249-1252- . - , , .
. , , , . , .
, " ", .. : "" - - (. 249)... , (. 251)... , ; , . , "" (. 252)".
, , , , , . , , , ; , .. XIII . , " " , . .., , .
XIII .? ! , , . , , . , " " - , , . , ? - . 1237-1241 . , .
. , : ? [67]
, "" . , , , . . : , , . - . "" , , , . , , , . "" , . . , - , " " (. 26), , , - , , . , , XIII . ?
, , , , [68], . 1252 . . , , , , , .
, , , , , , -. , , (. 79): " " - , - , .. , XII . , , .. , , , , - . , , , , , . XII . , XIII . - , . , , .
, XIII . . , , , , . , . , , , , , . , .
"". " " (. 31). : , , , , , " " (. 11), , . , , - ! , , , .. 1252 .
"" ? - , - ! , , , - . . , " ". : " , " (. 10) : " , , " (. 18, 421). 50- [69], 1262 . , , [70].
, , : , . 1262 . , 1271 . - . , , , , , , [71]. , , , . 1262-1263 . , , , , . , , , , . [*135] - .
, , . "" , , , , . : , ? ?!
! , . , , , . , , " ", , - , , .
? ? , ! ? . . ? . - , " " . , .
, , , , - . , , , . , , , . , , .
, . [72] . , . , , , . - , - . , , .
, , , "" - . , . - , , , .
: , , .. - , . , - . , .. [73]. , , , , . , , , .
, , , ? : - .
, , , . - : , . - , ) , .. . - , . , , , , , , . , [74], .
, , . , , , . , , . , . , " "! , , - , . , . , , "" . , , .
" " , , , , , . , .
, , , .
- , . - . ; , - .
, , , - . : , , , - . - , . - , ; - ; - , , - . , . "" ) (. ).
- , , , , .
, , VIII XIV ., . -, - , , , . , - , , , , . , - , .
, : "" (., 1960) " " (., 1975).
861-870 | : . | . | . . . | . | . |
871-880 | : . | -, . | , . . | . | . |
881-890 | . | ( ). (). | . | - . . | . . |
891-900 | . | . | . . | . . | . . |
901-910 | . - ( ), 907 . " ". | . . | " -" . | . | . |
911-920 | , , -. | . | , , . | . . | |
921-930 | - - ( ). | . . | . . | . . | " " . |
931-940 | - () - ( ). | . . | : , , . | , , , . . | , , . |
941-950 | - () - . | (). | . . . | . | IV , , . |
951-960 | -, 960 ., - . | . | . . | . | 1 . . .961-970 |
961-970 | . | . . | . | , . . | I . . |
971-980 | . | . | , . | I . | |
981-990 | () (). | . , . | . . | . . . | " ". |
991-1000 | (, ). . | ; . | . | . | . - . |
1001-1010 | , , . | . | . | . | , , . |
1011-1020 | ; . | " " (). | . . | II. | |
1021-1030 | () () - . | . | . | . ( ) | - II , , , ( ). |
1031-1040 | () . - . | . | , . | ||
1041-1050 | () () (). | . | . . | . , , . | , , . |
1051-1060 | . | . | . | . . . | . . |
1061-1070 | . . | . . | . | . | |
1071-1080 | " - . | . . | , , , , . . | . . | , - . IV . |
1081-1090 | . | . . | , - . | IV . | |
1091-1100 | -. . . | . | . . | . | |
1101-1110 | . | . . . | . . | . | . IV. |
1111-1120 | , . | ( ). | , . | , . . | V . |
1121-1130 | . . . | - (). | . - . | , - ; - . | , . |
1131-1140 | . . . | . - . | . . | . . . | |
1141-1150 | . . | . . . | . | II. | . . |
1151-1160 | . . | . | , . . | , , . | . II . |
1161-1170 | . . | . - . | . . | . . | . , . |
1171-1180 | . | - . | (). | . | I III. |
1181-1190 | " ". | . . | . | - . | I . |
1191-1200 | . | . | . . | . | . I II . |
1201-1210 | ; . . | . , . . | -. | - ; . . | . . |
1211-1220 | . . | - -. . | . | . | ( ) , . |
1221-1230 | . | . . | . II. . | . . | II IX. . ; . |
1231-1240 | () . . | . . | , . | , , . . | . |
1241-1250 | . | , . . | IX , . | ; . | |
1251-1260 | . | . -. | . IX . . | . | . |
1261-270 | . - . | -. " . | . . | . | . |
1271-1280 | . | . | . . | - . . | . . |
1281-1290 | . | . . | . , . | . | . . . |
1291-1300 | ; , . | . ; . | . . | . . | . . II . |
1301-1310 | . . | . . . . | . . | . | VIII . . . |
1311-1320 | . | , - . | . . | . , - . | |
1321-1330 | ; . " ". | ; . | - . . | . | |
1331-1340 | , , . | - . | , - . | . - . . . | |
1341-1350 | " " " " . . | . | ( ) ( ). | . . | . |
1351-1360 | " " - . | . | " " ; . . | . . . |
. VIII . (747 .) (847 .), (. ... . ., 1967). (), . () : (. ), (), ( , . -), (. ) - , , ().
, , , .
.
I.
II. , IV . , , I
III. - , II . ..
IV.
V. -
.
.
.
. ,
. , . , , (), (, , ) . , - . () - . .
V, VI, VII.
. , : - , , () 1142 ., . : . , , , - . . ; . .
:
. . , . , , , , , " ". , , . : : : ; [*136]. . , .. , .
, , . , . , , , XIV . XIX .
, . , .. - , . , , , , , . , , , , , , , " " -, , , . , , . , , : ? ; , , , , , , , .
861 | , - . | . |
880 | . | . |
884 | . | . |
907 | " " . - . | " " . |
916 | , . | . |
920 | ; . | |
923 | - -. | -. |
924 | ||
. | . | |
926 | . | . |
936 | - - . | |
946 | -. | |
947 | . - (). | . |
951 | - -, - - ( ) . | . |
960 | . | |
965-967 | ; . | |
979 | - () . | . |
982 | . | |
OK. 1000 | . | |
1007 | () . | |
1008 | . | |
1009 | . | |
1013/14 | " " ; . | |
1015 | . | |
1036 | . | ???? |
1044 | . | . |
1100 | () . | . |
1115 | . | |
1118 | . | |
1124 1125 | . . () . | . (). |
1129 | . | |
1131 | . | |
1135 | . | |
1137 | . | |
1139 | . . | . |
1141 | . | |
1142 | . | |
1143 | - . | . |
1145 | " " | |
1147 | . | , ( ). |
1161 | . | , . |
1171 | . . | |
1182 | . | |
1196-98 | . | |
1200 | , , , . . | " " - ; . |
1202 | . | |
1203 | . | |
1204 | . | |
1205 | . | |
1206 | . | " ". |
1208 | " " . | . |
1209 | . | |
1210 | . | . |
1211 | , , -. | |
1214 | - . | . |
1215 | . | |
1216 | . | . |
1218 | -. | . |
1219 | . | |
1220 | . | |
1221 | ( ). | . |
1223 | . . | |
1224 | . | |
1226 | . | . |
1227 | . . . | |
1229 | . | |
1231 | - . | . |
1235 | . | |
1236 | " ". . . | |
1237 | . | |
1238 | . . | |
1239 | . | . |
1240 | , . | |
1241 | - . . | |
1242 | . . . | |
1243 | . . | |
1245 | . | . |
1246 | ; . . . | |
1247 | . . | , |
1248 | . . . . | ( ) ( ) . |
1251 | . . | |
1252 | . | . |
1253 | ; . . . | . |
1254 | I -. . | |
1256 | , - - . , , , , , , . | |
1257 | . . | . |
1258 | ; . | () . |
1259 | . . | |
1260 | -. - -. . | |
1261 | . . | . |
1262 | . , . | |
1263 | , , . -. | . |
1264 | . | |
1267 | , . | , . |
1269 | , " ". | . |
1271 | " " | |
1274 | , . | |
1275 | . | . |
1287 | ||
1293 | . | |
1294 | . | |
1301 | . | |
1304 | ||
1305 | ||
1312 | . | |
1319 | -. | |
1330 | . | |
1357 | " " . . | . |
1362 | . | |
1368 | . |
, : .
, , . , , . , , , , , . .
. . . , , .. , , . , " ".
. . , - ? , , . - , , , . , . , , . ?.. , , , . , , , XVIII ., - , . , ,
, (). , , . , , . , , , ; ( ), , .
, , , , . - , . , , . - , . 605 , , , .
, - - - , . , . , , . , ... . , - . , , , , .
, , : ?
: ? : , - , , , . , , .
. , , , , - , . . , , , - . , , .
, , , - , , , - , , , .. , , . , , .. , . [77], [78].
"" .. , "" "" . , .., , . , , , .., , .
.. . , .. : , , , , . , , , . , , . Homo sapiens . - , - , , , .
, , , , .
: ? [79], [80], [81], [82], - , , - ? .
, . . , , " " . , , ? , , , .
, , , , , , ? , -, , . , , . , , , .
, , , . - . , , , - . . , , . , - ?
- , , - , , , ,
, , , . " ", .. [83]. .
" ". , . ? ? ?
, , , . . - cui bono ( . - .).
, , . , , . , , . - , , . , , . , , - . .
30- XII . , . , , , , - , .
, . , , . , , , , . .
, , , . , , - , . - - [84].
. , - - , . 1144 . - . . . VII III , .
, - , , - . , , , . .
. , , , , . ? -, . , - . , , , , , . , (1147 .) , . , , , . , , , . , .
, , , XIII . , , , , , . XIII .. , , , , , , .
. , , . , [85]. , , , - , . , , , , . , , , , , .
, . , XIII . , . , XIV ., , , , . XIII , .
- , . : , , , , , . , . , ; , ( ) . , .
, II , , 1241 . , . : . IX -, - , . . XIII . ; , XIII . . , , , - , , , , , - , . (.. ), - - . 1260 . : ? : - - , .
, " ". . 1241-1242 . ; , , , , "".
, , , , : . , , , , ; , , . , , .
: " ! ! , XX .?" , , - .
1287 . , . , , , - . , . , . IV I, , , . IV [86].
1288 ., 27 1289 . [*137]. , . .
, . , . , , , - . (1289-1307), , , .
, , 700 , , . , , - . , , .. , .
, , , , - . . , . , . , , . , , -.
, . 1245 . , , : " ... ( , . - ..) ... , ! ( , " ", - . - ..). ( , . - ..). , , - ( , . - ..). , ".
, , , , Renim Britannicarum mediaevi scriptores, or Chronicles and memorials of Great Britain and Ireland during the Middle Age's (t. 36, pp. 386-389; t. 70, pp. 272-273) [87].
. , 1269 . ". , ( . - ..), ? (.. . - ..). , . (. - ..) ; (. -..) , , " [88].
. ? ( ) ( ) ; . , .. . ? - . .
XIII . , (1257 .) , , , . - , . , , . . , , , .
? , 1257 ., , , . , , , , 431 ., . - .
XIII . , "" "". , , XII . , , . , . , , , [*138]. , , , "", , , , .
, , , . , . .
, , : XII-XIII . , , , ? - ! [89] , , , . , . ; , , " " , : , .
? , -, , , - - .
, , , , , ( , , ) - , - - , , XIII . , . () , . , , , , : . , .
, XIII . " " (). XIII . , , , , , . , , . , , . -, , , . . " ": " ; . , , ..." [90] , , , , ! . , . XIII ., " ", ( ) ( ), XIV . , , , , .
, , , , , , , . , , , , .. , .
80 . , - . , , , . .
, , , , , , . .
, - , 1237 ., .. 10 , , , XIII . , . , 1280 . .
. ( , , .. III . ..), . , , - , .
. , . , , . , . , . , . [91]. , , , : , , , . .
, , - , , [92]. , , . . : "... , , , ". [93] , , , . - [94], , , 1260 . XIV . , , . , . , , , . 1330 . " , " [95]. , [96]. , " ", , 1350 . [97], . , .
, ? , . - , ! . , , , , . , , , , , , .
, , , , , , . , , , - , , - , . , , , , , - [98]. , , , , , , . , , , , .
(1231-1242) , . , , , . .
, . ! ? , - , - . . , , . . , , [*139].
. , . , , , - . . , 1312 ., . . , - .
?.. , . , , , "". , - . , . , 1357 . , " ", , , . .
. , . , , XIV . , , . . , . . , , , 1399 . , , , .
, XIII-XIV . , . , , , ? , , . , !
[1] C " - XII .
[2] Mazon A. Les bylines russes, "Revue des eludes slaves" 1938- 1945.
[3] .. "". .135-152.
[4] i I. i i...', Valllant A. Ges Chanls egigues..; .. . ... . 77.
[5] .: " ". 1947. . 7-42.
[6] .. "3".
[7] ". 1950. . 352-368. ( ).
[8] " " " ". , : 1223 . (. II. . 741; X. . 90); , , ; 1132 ., 1168 . (. IX. . 158, 236). " " : " : , , , 40 , " ( , . 858). .: - .. ... . 201.
[9] .. ....222.
[10] .. . .374.
[11] . . 379.
[12] .: .. " ". .87 . .. " " . . 128-144. "" .
[13] .. I-XV . C.49-52; . . . 90.
[14] . : .. " ". .43-64.
[15] "" ""(vcsik . Zur Frage hunnobe...C.69-72; .. ..365-369) ("" ""), : - - 463 . VI . , VII . . IX . "", "" XI-XIII . , "" "" , .
[16] .., " ", (.: .., .. ..-.60).
[17] "" , , , , , , XIII . ( .. . . 159; - .. . . 167-177). .. (.: .. ... . 142).
[18] "". . 535, 538, 539, 543, 544, 547.
[19] . , , . , (Kin) - , XII-XIII ., . , , . "" - , . - - , , , , .. , , .
[20] . 106.
[21] . 145.
[22] . 173, 214.
[23] .. ....I. .262.
[24] . . II. . 70-71.
[25] .., ( .. ... . 72), XIII . .
[26] . ....296 . , : . charlug - "" (Jakobson R.The Puzzles of the Igor' Tale. C.61), - "" (Zajacz Kowski. A.Zwijzki jezykowe polowecko-slowenskie.C.52-53; cp.: .. -XIII . . 24). . , "" "Chariezny" - , . "" - , "" - (Stib Z. Vieux russe... . 130-131).
[27] . 145.
[28] .. .
[29] Bacot J. Reconnaissance en Haute Asie... . 137-153.
[30] "3" : "() ... " (.547).
[31] .. .... 100-103.
[32] .. " ". . 25-44.
[33] . " ". . 7-35.
[34] . . 8-11, 22, 34-35.
[35] . ... .205; . .. . 5. ., 1861. .. . 5.
[36] ". .: .. . // . .. 1968. . 65.
[37] .. 1223 . ? . 145-148; Vemadsky G. Klevan Russia. . 237-238. .., , . , - , , , , .. . . , , ... . , , - .. . , , " ". - , , .
[38] . . .441-447.
[39] .. . .379.
[40] .. ... .84-104.
[41] "" " ".
[42] 1250 . . II. ., 1962. . 806.
[43] 1944 ., 3 . , 20 . , - , . , , .
[44] , . " , ", . , " " ( 1943 .).
[45] "" .. ( ), , -, -III .
[46] .. .: ... .37-41.
[47] .. I-V . .52.
[48] .. " "... . 112.
[49] .. . . 1.
[50] . . 12, 23.
[51] -. . .II. .121.
[52] .: -. . 59.220-221.
[53] Vernadsky G. The Mongols and Russia... C. 72.
[54] .. . .110; .. ... . 18-19.
[55] 1185 . 1223 . "", , .. ( . .; ., 1945), , "" " " (. : - .. " " ""// .: " " - XII . . 131-169). "" "", 1262 . .
[56] Theiner. Vetera Monumenta historia Hungariae illusirantia. I.Roma, 1857. . 86 (. .: .. . .283).
[57] .. ..27.
[58] , , , , .
[59] .. . .26-28. 1245 . , .
[60] XI . : "... 400- , , . . , . , , , . , 12 , - . [] , . , " ( ., . - . . 58-60). -, , (. IX. . 57, 64) 1051 .. , ; (.: .. . . 262), , (1312 .), -.
[61] .. ..181.
[62] "" " , ". .. ( ), "" "" - : , , . , (. 24-26). 63 1251 . . : " " (. II. . 817).
[64] []. . ... 264-265.
[65] , 1185 . ( . . . 160 .).
[66] . . 170.
[67] .: .. - .
[68] .. ..157.
[69] - 1257 . .: .. . . 12, 22.
[70] . . 52.
[71] .. ... .495.
[72] .. XIII . " ".
[73] .. . . 19.
[74] Moravcsik Gy. Byzantinoturcica.
[75] .: . . 3. . ., 1967.
[76] .. .
[77] .. .
[78] .. . .. .: .. .
[79] Gumilev L.N. New Data on the History of the Khazars. C.61-103.
[80] Gumilev L.N. Les Flucliiations... C.331-336.
[81] .. ... .85-94.
[82] .., .. ... . 11-20.
[83] .. . . 19.
[84] .: . . .208 .
[85] .. . .136.
[86] .. III . .89-93.
[87] . : .. - . .64.
[88] . .I // . VI. No 12. ., 1908; .. ..136.
[89] , . , . , , - . - , , , .
[90] . . 18.
[91] ( . . 143).
[92] .. . . 16-17.
[93] . . 85.
[94] .. . . 82.
[95] . .: .. . . 96.
[96] Vernadsky G. The Mongols and Russia..., C. 123.
[97] . . . 348.
[98] , XII, 1342 1346 . ( -). , " ", . , " ( , . -..) - (. - ..), ( . -..), " ( . . , ., 1968. . 196). 1351 . . , , , . , . -, . "", , , . . ( . III. . 232) . , , . , . , , , , , , XIV . .
[*129] , , , , - . . , " ". ., , . ., ., ., ., . . " ", . . , " ", , , .
(1971-1982) " " . , . , , . " " . 1980 . .
[*130] , , , . , , - . - " " , - XIX . , . , . " " (1896-1903), , .
1930-1960- . - , . , , , , , . , - , . - " ".
[*131] " " , , , , .
[*132] "", , , , , . ., , XX . . , .
, , "" , . , , , . "" - , , , , , , .
[*133] - , . - . - . . , , "", . 1251 1256 1261 . , , . " ", .
[*134] , , - , : , , , , , . . , , , , ..
[*135] . , , 1380 . . " ".
[*136] ... - .. , . .
[*137] .
" " - , 1289 ., . . , , , .
[*138] - , , . - , , , , . .. , , , . 1970-1980 . . ., , .
[*139] . " " , " " . , , . , - . " " " " - XVIII-XX . , .